O πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) ΖανΚλοντ Τρισέ και οι συνάδελφοί του αποφάσισαν χθες τη μεγαλύτερη μείωση των βασικών επιτοκίων δανεισμού στη 10χρονη ιστορία της ΕΚΤ, κατά 75 μονάδες βάσης, από το 3,25% στο 2,5%, όμως αρνήθηκε να σηματοδοτήσει την επόμενη κίνηση, παρ΄ ότι προχώρησαν σε δραματική διόρθωση των πρότερων προβλέψεών τους για την πορεία της οικονομίας στη ζώνη του ευρώ. Η ΕΚΤ προβλέπει τώρα ότι η οικονομία της ζώνης του ευρώ θα βρίσκεται σε ύφεση όλον τον επόμενο χρόνο. Εκτιμούν ότι θα υπάρξει μείωση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος μεταξύ του -1% και του 0%, δηλαδή η οικονομία θα συρρικνωθεί κατά μέσον όρο 0,5% το 2009.
Ηδη η ευρωοικονομία έχει πέσει σε ύφεση για πρώτη φορά από τη δημιουργία της το 1999. Σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία, το ΑΕΠ συρρικνώθηκε 0,2% το τρίτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, ενώ το ίδιο ποσοστό συρρίκνωσης (0,2%) είχε σημειώσει και το δεύτερο τρίμηνο. Σημειωτέον ότι ο προσδιορισμός της ύφεσης, με εξαίρεση τις ΗΠΑ, ορίζεται από την πτώση του ΑΕΠ για δύο συνεχή τρίμηνα.
Επιθετικότερες στις κινήσεις τους ήταν όμως οι κεντρικές τράπεζες της Βρετανίας και της Σουηδίας. Οι απρόσμενα ραγδαίοι ρυθμοί επιδείνωσης της βρετανικής οικονομίας εξανάγκασαν την Τράπεζα της Αγγλίας να μειώσει κατά 100 μονάδες βάσης, από το 3% στο 2%, τα βασικά επιτόκια. Τα επίπεδα αυτά είναι τα χαμηλότερα των τελευταίων τεσσάρων σχεδόν δεκαετιών στη Βρετανία.
Την τελευταία φορά που τα βρετανικά επιτόκια ήταν στο 2%, ήταν τις τελευταίες μέρες της βασιλείας του Γεωργίου το 1951. Ωστόσο ήταν η κεντρική τράπεζα της Σουηδίας η οποία έκανε την ορθότερη κίνηση προκειμένου να διασώσει τη βυθιζόμενη οικονομία της. Μείωσε κατά 175 μονάδες βάσης, από το 3,75% στο 2%, τα βασικά επιτόκια προκειμένου να απαλύνει τους κραδασμούς που δέχεται η σουηδική οικονομία από τη δραματική εξασθένιση του παγκόσμιου εμπορίου. Σημειωτέον ότι η σουηδική οικονομία είναι άμεσα εξαρτώμενη από τον εξαγωγικό της τομέα που παράγει πάνω από το 50% του σουηδικού Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος. Η συρρίκνωση κατά 0,1% του ΑΕΠ για δύο συνεχή τρίμηνα (το δεύτερο και το τρίτο) στη Σουηδία έχει ήδη ρίξει σε ύφεση την οικονομία της χώρας. Αλλά και η Τράπεζα της Νέας Ζηλανδίας μείωσε κατά 150 μονάδες βάσης, στο 5%, τα δικά της επιτόκια, ώστε να τονώσει την οικονομία που πλήττεται από την κατακόρυφη πτώση των τιμών των πρώτων υλών και εμπορευμάτων.
Ο πρόεδρος της ΕΚΤ κ. Τρισέ στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε αρνήθηκε να σηματοδοτήσει αν θα υπάρξει περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής. Ερωτώμενος ο κ. Τρισέ αν οι επενδυτές ποντάρουν σωστά σε μια νέα μείωση των ευρωεπιτοκίων στην πρώτη συνεδρίαση του νέου έτους απάντησε: «Για τον Ιανουάριο δεν δηλώνω τίποτε». Για τον λόγο αυτόν και το ευρώ εκεί όπου κατρακυλούσε έναντι του δολαρίου ανέκαμψε.
Το νόμισμά μας ενώ είχε πέσει στα 1,2550 δολάρια στη συνέχεια άρχισε να ανεβαίνει, φθάνοντας ως τα 1,2848 δολάρια. Προσπάθησε, αντίθετα, ο κ. Τρισέ να δώσει έμφαση στο ότι η ΕΚΤ έχει μειώσει το κόστος δανεισμού κατά 175 μονάδες βάσης μέσα σε λιγότερο από δύο μήνες. Η θέση του κ. Τρισέ και των άλλων ευρωτραπεζιτών είναι περίεργη από τη στιγμή που οι ίδιοι προβλέπουν τώρα οικονομική ύφεση η οποία θα διαρκέσει όλον τον επόμενο χρόνο.
Το μέγεθος της μείωσης των ευρωεπιτοκίων και οι δηλώσεις του κ. Τρισέ απογοήτευσαν τους επενδυτές. Η σφοδρή επίθεση από τους άλλους κεντρικούς τραπεζίτες της Ευρώπης δεν κατάφερε να μειώσει την απογοήτευση αυτή. Οχι μόνο δεν πανηγύρισαν οι χρηματιστηριακές αγορές της Ευρώπης αλλά αντίθετα άρχισαν να υποχωρούν. Ολα τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια έκλεισαν με αρνητικό πρόσημο. Μία ακόμη δύσκολη μέρα για τη Wall Street. Η πληθώρα των πολύ αρνητικών στοιχείων για την αμερικανική οικονομία και οι φόβοι των επενδυτών για το τι θα δείξουν τα σημερινά κρίσιμα στοιχεία για την απασχόληση και την ανεργία τον Νοέμβριο στις ΗΠΑ έπληξαν τις αγορές. Και οι τρεις αμερικανικοί δείκτες- Dow Jones, Standard & Ρoor΄s 500 και Νasdaq- έχαναν πάνω από το 1% της αξίας τους δύο ώρες περίπου πριν από το κλείσιμο των συναλλαγών.
Σε χαμηλά τετραετίας το πετρέλαιο
Ακόμη και η τιμή του πετρελαίου έπεσε στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων τεσσάρων σχεδόν ετών. Η προθεσμιακή τιμή του αργού στο μεγαλύτερο χρηματιστήριο εμπορευμάτων του κόσμου, στη Νέα Υόρκη, υποχωρούσε χθες στα 43,77 δολάρια το βαρέλι. Σημειωτέον ότι η Μerrill Lynch προβλέπει πως η τιμή του πετρελαίου θα πέσει κάτω από τα 25 δολάρια το βαρέλι στην περίπτωση που η ύφεση από τις ΗΠΑ, την Ευρώπη και την Ιαπωνία περάσει στην Κίνα, η εκρηκτική ζήτησης της οποίας για όλα τα εμπορεύματα στα τελευταία χρόνια είχε συμβάλει στην αλματώδη άνοδο των τιμών του πετρελαίου και των άλλων πρώτων υλών.
Ο Φρανσκίσκο Πλαντς, επικεφαλής της Μerrill Lynch στο Λονδίνο, εκτιμά ότι η μέση τιμή του πετρελαίου θα είναι γύρω στα 50 δολάρια το βαρέλι τον επόμενο χρόνο, αλλά προειδοποιεί «για την πιθανότητα μιας προσωρινής πτώσης χαμηλότερα των 25 δολαρίων το βαρέλι στην τιμή του πετρελαίου αν η ύφεση της παγκόσμιας οικονομίας επεκταθεί και στην Κίνα». ΕΚΤ
-0,75%
Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Ζαν-Κλοντ Τρισέ μείωσε κατά 75 μονάδες βάσης, από το 3,25% στο 2,5%, τα επιτόκια στη ζώνη του ευρώ.
ΒΡΕΤΑΝΙΑ
-1%
Ο διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας Μέρβιν Κινγκ μείωσε κατά 100 μονάδες βάσης, από το 3% στο 2%, τα επιτόκια στη Βρετανία.
ΣΟΥΗΔΙΑ
-1,75%
Ο πρόεδρος της Τράπεζας της Σουηδίας Στέφαν Ινγκβες μείωσε κατά 175 μονάδες βάσης, από το 3,75% στο 2%, τα επιτόκια της κορόνας.
Τον χορό των μειώσεων ανοίγει στην Ελλάδα η Τράπεζα Πειραιώς
Μειώσεις των δόσεών τους θα δουν από τον ερχόμενο μήνα χιλιάδες νοικοκυριά που αποπληρώνουν στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια, μετά τη μείωση του βασικού επιτοκίου του ευρώ στο 2,50% από 3,75%. Πρόκειται για μεγάλη μείωση που αναμένεται να περάσει στο σύνολό της στα στεγαστικά δάνεια που είναι συνδεδεμένα με το βασικό επιτόκιο του ευρώ, ενώ μειώσεις θα υπάρξουν και στα καταναλωτικά δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου.
Από τη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής στην ευρωζώνη επωφελούνται πάρα πολλοί δανειολήπτες, αν αναλογιστούμε ότι τα τελευταία δυόμισι χρόνια οι τράπεζες χορήγησαν στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια συνολικού ύψους 20 δισ. ευρώ, τα οποία αποπληρώνονται πλέον με κυμαινόμενο επιτόκιο, γεγονός που δημιουργεί δυσκολίες στην εξόφλησή τους.
Ηδη χθες η Τράπεζα Πειραιώς ανακοίνωσε τη μείωση κατά 0,75% του βασικού και προνομιακού στεγαστικού επιτοκίου, του βασικού καταναλωτικού επιτοκίου, καθώς και του βασικού και προνομιακού επιτοκίου επιχειρηματικών χορηγήσεων. Από σήμερα, αλλά και την ερχόμενη εβδομάδα αναμένεται να ακολουθήσουν και οι άλλες τράπεζες. Το ερώτημα πάντως είναι τι θα γίνει με τα νέα δάνεια όπου, όσο το κόστος δανεισμού των ίδιων των τραπεζών μέσω των καταθέσεων και της διεθνούς αγοράς παραμένει υψηλό, δεν υπάρχουν σημαντικά περιθώρια μειώσεων.
Σε κάθε περίπτωση, έμφαση αναμένεται να δοθεί στα προγράμματα μεταφοράς οφειλών στη λιανική τραπεζική, όπου η ζήτηση είναι υψηλή για αναχρηματοδοτήσεις. Οσον αφορά τις καταθέσεις, η Πειραιώς έδωσε ένα δείγμα γραφής για τη στρατηγική που θα ακολουθήσει ο κλάδος. Από τη μια πλευρά μειώνει τα επιτόκια των καταθέσεων ταμιευτηρίου από 0,10% ως 0,50%, ωστόσο από την άλλη δεν αλλάζει κάτι στις προθεσμιακές καταθέσεις, οι αποδόσεις των οποίων αναμένεται να παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα.
