Μισός αιώνας πέρασε προτού η ανθρωπότητα πληροφορηθεί, πριν από λίγες ημέρες, τις ανατριχιαστικές λεπτομέρειες για τη στενότατη σχέση μεταξύ της αμερικανικής μυστικής υπηρεσίας CIA και πλήθους διαβόητων ναζιστών εγκληματιών πολέμου, με πρώτο και… χειρότερο τον «εγκέφαλο» του Ολοκαυτώματος, συνταγματάρχη των SS και μετέπειτα «προτεζέ» της «Κόμπανι», Αντολφ Αϊχμαν. Από τις 27.000 σελίδες υλικού που αποκάλυψε, μετά από πολυετείς πιέσεις του Κογκρέσου, η CIA την περασμένη Τρίτη ξεπηδούν στοιχειωμένα φαντάσματα ενός παρελθόντος τόσο αμαρτωλού ώστε να προκαλεί αποστροφή ακόμη και μετά τόσες δεκαετίες – αλλά όχι, δυστυχώς, και έκπληξη.


Ως σήμερα γνωρίζαμε μόνο την αρχή και το τέλος της ιστορίας του Αϊχμαν, του «λογιστή του θανάτου» που, αν και δεν λέρωσε ποτέ τα χέρια του με αίμα, θεωρείται από πολλούς ιστορικούς ο αρχιτέκτονας της «Τελικής λύσης» και άρα ενέχεται στη μαζική εξολόθρευση εκατομμυρίων ανθρώπων στα στρατόπεδα θανάτου. Για την ακρίβεια, ο Αϊχμαν ήταν ο ψυχρός τεχνοκράτης που, αντιμέτωπος με το πρόβλημα «πώς μπορώ να σκοτώνω 10.000 Εβραίους την ημέρα χωρίς οι συγκρατούμενοί τους να προβάλλουν αντίσταση», συνέλαβε και προώθησε το τρομακτικό σύστημα των στεγανών «ντους» όπου διοχετευόταν φονικό αέριο Zyklon Β, το οποίο – σε συνδυασμό με τα ειδικά σχεδιασμένα ταχυκρεματόρια – επέτρεψε στους χιτλερικούς να εξοντώσουν πάνω από ένα εκατομμύριο άτομα μόνο στο στρατόπεδο Αουσβιτς – Μπιρκενάου, και συνολικά μεταξύ τρία ως έξι εκατομμύρια, ανάλογα με την πηγή των αριθμών.


Αντί όμως να συλληφθεί τον Μάιο του 1945, ο Αϊχμαν «εξαφανίστηκε» πολύ βολικά στη Λατινική Αμερική, ακολουθώντας – όπως και εκατοντάδες ακόμη πρωτοκλασάτα στελέχη των ναζιστών – ένα υπερατλαντικό «μονοπάτι» διαφυγής στρωμένο από τις μυστικές υπηρεσίες των Αμερικανών, που τότε ακόμη ονομάζονταν «Γραφείο Στρατηγικών Μελετών» ή OSS, αλλά (θου, Κύριε…) και το Βατικανό. Για τους φανατικούς αντικομμουνιστές Αμερικανούς αλλά και για τους υπερσυντηρητικούς καρδινάλιους του Πάπα Πίου XII, οι ναζιστές ήταν, βλέπετε, επαγγελματίες αντικομμουνιστές με πολύτιμη τεχνογνωσία, απαραίτητοι στον νέο «υπέρ πάντων αγώνα» κατά των άθεων τέως «συμμάχων» Σοβιετικών, που πολύ αργότερα ονομάστηκε Ψυχρός Πόλεμος.


* Ο αόρατος «Αδόλφος Νο 2»


Ετσι για 15 χρόνια ο Αϊχμαν παρέμεινε αόρατος: όμως στις 23 Μαΐου 1960 ο ισραηλινός πρωθυπουργός Δαβίδ Μπεν Γκουριόν προκάλεσε σάλο ανακοινώνοντας στην ισραηλινή Βουλή και στον κόσμο όλον τη σύλληψη του «Αδόλφου Νο 2». Δύο χρόνια αργότερα, και ύστερα από μια δίκη-σόου όπου εμφανίστηκε απόλυτα αμετανόητος και πιστός στα χιτλερικά ιδανικά, ο εγκληματίας πολέμου τίναξε για τελευταία φορά τα πόδια στην άκρη μιας ισραηλινής αγχόνης, προς τέρψιν όσων επέζησαν από τα καραβάνια θανάτου που εκείνος ενέπνευσε. Ομως το μεγάλο ερώτημα της εποχής επέζησε πολύ μετά από εκείνον: Πού κρυβόταν πριν από την απαγωγή του από τη Μοσάντ; Ποιος τον φυγάδευσε, και γιατί;


Τις δεκαετίες που ακολούθησαν δεκάδες βιβλία και εκατοντάδες άρθρα εφημερίδων και περιοδικών συμπλήρωσαν σταδιακά το «παζλ» της υπόθεσης Αϊχμαν, αλλά και εκατοντάδων ακόμη κορυφαίων ναζιστών, που ξεγλίστρησαν μέσα από τα χέρια των διωκτών τους. Χρειάστηκε όμως να φθάσουμε στο 2006 για να μάθουμε επιτέλους και επίσημα ότι ο δήθεν «κυνηγημένος» Αϊχμαν ζούσε τουλάχιστον από το 1952 μια άνετη και πλουσιοπάροχη ζωή με το ψευδώνυμο Ρικάρντο Κλέμενς στο Μπουένος Αϊρες της Αργεντινής, όντας στο μισθολόγιο της CIA. Οχι μόνον οι Αμερικανοί γνώριζαν το κρησφύγετο και το ψευδώνυμο του φυγόδικου ναζιστή, αλλά έκαναν τα πάντα για να το αποκρύψουν από τους φίλους και συμμάχους τους Ισραηλινούς.


Και ο «γραφειοκράτης του θανάτου» θα πέθαινε σίγουρα στο κρεβάτι του, όπως τόσοι και τόσοι ασύλληπτοι ομοϊδεάτες του, αν δεν τον «κάρφωνε» στη Μοσάντ ένας γερμανός πράκτορας, αηδιασμένος από την αδράνεια των προϊσταμένων του στη μυστική υπηρεσία BND. H «γραφειοκρατική αδράνεια» Αμερικανών και Γερμανών στην περίπτωση Αϊχμαν δεν ήταν βέβαια κάποιο τυχαίο ή έστω μεμονωμένο περιστατικό: οι δύο χώρες είχαν κάθε λόγο να «σιωπήσουν» για την κρυψώνα του Αδόλφου, αφού έτρεμαν μήπως ο πρώην συνταγματάρχης, αν έπεφτε τελικά στα χέρια των Ισραηλινών, μιλούσε για σειρά παλιών συνεργατών του στην Υπηρεσία Εβραϊκών Υποθέσεων του Τρίτου Ράιχ, που είχαν μετατραπεί σε πράκτορες της «Κόμπανι»…


Σύμφωνα με τα απόρρητα «μέμο» της CIA που αποκαλύφθηκαν τις τελευταίες ημέρες, ο μεγαλύτερος φόβος των Αμερικανών ήταν μήπως ο Αϊχμαν κατέδιδε το παρελθόν του Χανς Γκλόμπκε, ενός πρώην συνεργάτη του στο Ολοκαύτωμα που όχι μόνο δεν απέδρασε από την Ευρώπη, αλλά παρέμεινε στη Γερμανία και χάρη στην «εύνοια» των νέων αφεντικών του έγινε το 1960 το «δεξί χέρι» του καγκελάριου Κόνραντ Αντενάουερ, καταλαμβάνοντας το πανίσχυρο πόστο του συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας και αποτελώντας ουσιαστικά τον κύριο σύνδεσμο επικοινωνίας μεταξύ Βόννης, ΝΑΤΟ και CIA, στο αποκορύφωμα του Ψυχρού Πολέμου!


* Ουδέν καινόν υπό τον ήλιον


Πόσο καινούργια είναι όμως όλα αυτά; H συνεργασία των Αμερικανών αλλά και των Αγγλων (χαρακτηριστική περίπτωση η «αξιοποίηση» των ελλήνων ταγματασφαλιτών κατά του ΕΛΑΣ) με τους ναζιστές και τους συνεργάτες τους είναι κάτι παραπάνω από τεκμηριωμένη, ιδίως μετά το 1980, όταν εμφανίστηκαν ολοκληρωμένες εργασίες πάνω στο θέμα, όπως το περίφημο βιβλίο «Blowback» του Κρίστοφερ Σίμπσον, και χάρη σε δημόσιες δίκες, όπως αυτή του «Χασάπη της Λυών» Κλάους Μπάρμπι: αν κάτι λοιπόν έχει πραγματική σημασία στην όλη υπόθεση των αποχαρακτηρισμένων εγγράφων, είναι πως όσα ως σήμερα αποτελούσαν «θεωρίες συνωμοσίας» τώρα αποκαλύπτονται ως αδιαμφισβήτητα γεγονότα, με την υπογραφή των ίδιων των πρωταγωνιστών τους, όπως π.χ. του ιστορικού ηγέτη της CIA (και βασικού στρατολόγου των ναζιστών) Αλεν Ντάλες.


Εγκληματίες πολέμου στην υπηρεσία της CIA


Αμέσως μετά την αιφνιδιαστική απαγωγή του Αϊχμαν και τη μεταφορά του στην Ιερουσαλήμ, τα αρχεία δείχνουν πως η CIA διέταξε επείγουσα έρευνα στους φακέλους της για να ανακαλύψει τυχόν ενοχοποιητικά για την ίδια στοιχεία – για να «ανακαλύψει» με τρόμο πως σχεδόν όλο το επιτελείο του Αϊχμαν ήταν στη δούλεψή της! Πολλοί από αυτούς, όπως ο συνεργάτης τού Χίμλερ Οτο Μπόλσγουινγκ, ανήκαν μάλιστα στην περιβόητη «οργάνωση Γκέλεν» – αρχηγός της οποίας ήταν ο ίδιος ο επικεφαλής της στρατιωτικής κατασκοπείας των ναζιστών στο ανατολικό μέτωπο Ράινχαρντ Γκέλεν. «Οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ θεωρούσαν τον Γκέλεν αυθεντία στον Κόκκινο Στρατό και γι’ αυτό προσέλαβαν τον ίδιο και δεκάδες ακόμη εγκληματίες πολέμου στο συγκεκριμένο δίκτυο» εξηγεί ένας από τους ιστορικούς που πίεσαν για τη δημοσιοποίηση των αποχαρακτηρισμένων εγγράφων, ο Ρόμπερτ Γουλφ.


Καταζητούμενοι ναζιστές αποτέλεσαν επίσης τον σκληρό πυρήνα των λεγόμενων δικτύων «stay behind» στη Γερμανία – δικτύων αντίστοιχων με τη δική μας «Κόκκινη Προβιά» και την ιταλική οργάνωση Gladio, που ήταν επιφορτισμένα να αναλάβουν δράση με σαμποτάζ κ.ά. σε περίπτωση κατάληψης της Ευρώπης από τις σοβιετικές στρατιές. Ενα από αυτά τα δίκτυα, το λεγόμενο Kibitz-15, είχε επικεφαλής τον πρώην αντισυνταγματάρχη Βάλτερ Κοπ, για τον οποίο οι ίδιοι οι «ελεγκτές» του στη CIA έγραφαν πως είναι «αδιόρθωτος ναζιστής»!