Ο κόσμος το είχε τούμπανο και η Ιταλία κρυφό καμάρι… Αυτό που σήμερα κατονομάζεται με τη βούλα των δικαστικών αρχών της Ιταλίας ως «σύστημα Μότζι» και αφορά τον απόλυτο έλεγχο του ιταλικού ποδοσφαίρου, κυρίως προς όφελος της Γιουβέντους και του «αξιότιμου» (πρώην πλέον) γενικού διευθυντή της Λουτσιάνο Μότζι, ήταν τοις πάσι γνωστό. Οχι μόνο ο κόσμος του «κάλτσιο» που βιώνει τη μεγαλύτερη κρίση στην ιστορία του αλλά και ευρύτερα οι άνθρωποι του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου γνώριζαν ότι ο «Λάκι Λουτσιάνο» – όπως ήταν το παρατσούκλι του Μότζι – διαφέντευε το παρασκήνιο του ιταλικού ποδοσφαίρου. Ολοι γνώριζαν αλλά έλειπαν οι αποδείξεις. Αυτές άρχισαν να πέφτουν σαν… βόμβες στα ιταλικά γήπεδα από τις 3 Μαΐου, όταν οι ιταλικές εφημερίδες άρχισαν να δημοσιεύουν τηλεφωνικές συνομιλίες – κυρίως του Μότζι – και φωτογραφίες ενώ στα χέρια των δικαστικών αρχών της Ιταλίας βρίσκονται και βίντεο, που εκθέτουν κορυφαίες προσωπικότητες του «κάλτσιο» και συνθέτουν το κορυφαίο σκάνδαλο στην ιστορία του. Μπροστά στο «Μοτζιόπολι», κατ’ αντιστοιχία με το «Ταντζεντόπολι» – το σκάνδαλο διαφθοράς που συγκλόνισε το πολιτικό σύστημα της χώρας τη δεκαετία του 1990 -, το σκάνδαλο του «Τοτονέρο» τη δεκαετία του 1980, με στημένα παιχνίδια, μοιάζει με… καλαμπούρι. Τότε δεν ήταν παρά καμιά εικοσαριά παίκτες που «κανόνιζαν» τα αποτελέσματα των αγώνων, εν αγνοία των διοικούντων, προς ίδιον όφελος στοιχηματίζοντας στο ιταλικό «Προ-Πο». Τώρα το σκάνδαλο «βρώμικα πόδια» εμπλέκει τον πλέον επιτυχημένο ιταλικό σύλλογο, και όχι μόνο, και καθιστά αβέβαιο το μέλλον του.


Οι εισαγγελίες έξι ιταλικών πόλεων, δύο χιλιάδες τετρακόσιες σελίδες δικογραφίας, που στηρίζονται σε 10.000 ντοκουμέντα, κλήσεις 49 ατόμων που εμπλέκονται στην υπόθεση, συνθέτουν τη στατιστική πλευρά του «Μοτζιόπολι» αλλά πιο αποκαλυπτική είναι η ποιοτική πλευρά του. Το «σύστημα Μότζι», μια μεγάλη οργάνωση που δημιουργήθηκε από τον πρώην γενικό διευθυντή της Γιουβέντους – παραιτήθηκε λίγες ημέρες μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου-, στήθηκε με σκοπό τον έλεγχο της διαιτησίας όχι μόνο στα παιχνίδια της Γηραιάς Κυρίας αλλά και των αντιπάλων της.


Επιπλέον σε συνεργασία με την εταιρεία μάνατζερ GEA, της οποίας πρόεδρος ήταν ο γιος του, ο Αλεσάντρο Μότζι, ήλεγχε τη μεταγραφική αγορά, καθώς είχε πελάτες περισσότερους από 200 παίκτες. H περίφημη τριάδα του Γιουβέντους (Μότζι, Τζιράουντο, Μπέτεγκα) όμως ελέγχεται από την οικονομική αστυνομία και για φορολογικές απάτες και παραποίηση ισολογισμών, με τους καραμπινιέρους να έχουν ήδη ερευνήσει τα γραφεία της Γηραιάς Κυρίας, αλλά και τα σπίτια των Τζιράουντο και Μότζι όπως και αυτά των παικτών Ζλάταν Ιμπραΐμοβιτς και Φάμπιο Καναβάρο.


* Ξεχωριστή… περιποίηση


Στο μικροσκόπιο των ιταλικών δικαστικών αρχών βρίσκονται 20 παιχνίδια της περιόδου 2004-2005, εκ των οποίων τα επτά ήταν της Γιουβέντους. Στα περίφημα τηλεφωνήματα του Μότζι προς τους υπεύθυνους ορισμού διαιτητών, τον Πιερλουίτζι Παϊρέτο και τον Πάολο Μπέργκαμο, αποκαλύπτεται η επιρροή που είχε ο πρώην γενικός διευθυντής της Γιούβε στο σύστημα της διαιτησίας, αφού τους υποδείκνυε τους διαιτητές που ήθελε στα παιχνίδια της ομάδας του αλλά και σε αυτά των αντιπάλων τους. Ετσι, πολλές φορές οι ανταγωνιστές τους ένιωθαν την ξεχωριστή… περιποίηση των διαιτητών ειδικά στα παιχνίδια που προηγούντο των αναμετρήσεών τους με τη Γιούβε, όπου παρουσιάζονταν με ελλείψεις λόγω τιμωρίας με κίτρινες των παικτών τους. Εννέα διαιτητές, μεταξύ των οποίων ο Μάσιμο ντε Σάντις που έχασε το Μουντιάλ ύστερα από τις αποκαλύψεις, και δέκα βοηθοί ήταν οι προστατευόμενοι του «συστήματος Μότζι».


Αυτοί που δεν συνεργάζονταν είχαν ειδική μεταχείριση από τον ίδιο τον Μότζι. Τον Νοέμβριο του 2004 η Γιουβέντους αντιμετώπιζε τη Ρετζίνα στο «Ρέτζιο Ντι Καλάμπρια» από την οποία ηττήθηκε ύστερα από 15 διαδοχικές νίκες. Ο Μότζι, αφού δήλωσε δημοσίως ότι «οι διαιτητές όπως και οι παίκτες έχουν δικαίωμα στο λάθος» εντυπωσιάζοντας για την απρόσμενη, από αυτόν, επίδειξη αθλητικού πνεύματος, επιτέθηκε μαζί με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Γιούβε Αντόνιο Τζιράουντο στον διαιτητή του αγώνα Τζιανλούκα Παπαρέστα και τον κλείδωσε μαζί με τους βοηθούς του στα αποδυτήρια. Οι διαιτητές απελευθερώθηκαν προτού το γιουβεντίνικο ηγετικό δίδυμο αναχωρήσει για το αεροδρόμιο αλλά το μήνυμα είχε δοθεί προς τους «ανυπάκουους ρέφερι». Ωστόσο ο πρόεδρος της ομοσπονδίας των ιταλών διαιτητών Τούλιο Λανέζε, αν και είχε ενημερωθεί για το επεισόδιο, προτίμησε να το «θάψει», γεγονός ενδεικτικό της ισχύος του «συστήματος Μότζι». Ετσι και ο Λανέζε είναι τώρα μεταξύ αυτών που καλούνται να απολογηθούν για το σκάνδαλο Γιούβε.


* Θα αφαιρεθούν οι τίτλοι;


«Ημαστε όλοι τρομοκρατημένοι» εξηγεί εξομολογούμενος ο πρώην ιδιοκτήτης της Μπολόνια Τζιουζέπε Γκατζόνι. «Φοβόμασταν ότι μπορεί να μας στείλει έναν διαιτητή ή έναν επόπτη και να μας ρίξει στη B’ Εθνική». Για απειλές εκ μέρους του «συστήματος Μότζι» έκανε λόγο στην κατάθεσή του στις δικαστικές αρχές και ο πρόεδρος της Μπρέσια Τζίνο Γκοριόνι, αποκαλύπτοντας ότι «μας είπαν ότι θα μας ρίξουν στην ερασιτεχνική κατηγορία αν δεν συμπεριφερθούμε με έναν ορισμένο τρόπο».


Εμπλοκή στο κορυφαίο σκάνδαλο της ιστορίας του «κάλτσιο» έχουν όμως και ο παραιτηθείς πρόεδρος της ιταλικής ομοσπονδίας ποδοσφαίρου Φράνκο Καράρο όπως και ο αντιπρόεδρός της Ινοσέντσο Ματζίνι, ο πρόεδρος της Φιορεντίνα Αντρέα ντελα Βάλε και ο ιδιοκτήτης της Ντιέγο ντελα Βάλε, ο πρόεδρος της Λάτσιο Κλαούντιο Λοτίτο και ένα στέλεχος της Μίλαν, ο Λεάντρο Μεάνι. Ο κ. Καράρο ακούγεται σε μία από τις περίφημες κασέτες να ζητεί από τον αρχιδιαιτητή Παϊρέτο «να βάλει ένα χέρι» για να σωθεί η Λάτσιο, ενώ και οι αδελφοί ντελα Βάλε βρίσκονται σε δύσκολη θέση από αυτά που ακούγονται στις τηλεφωνικές συνομιλίες τους που αποκαλύφθηκαν.


Το ερώτημα που απασχολεί πλέον το ιταλικό ποδόσφαιρο δεν είναι βέβαια αν ο Λουτσιάνο Μότζι είναι διεφθαρμένος και αν θα πληρώσει τον λογαριασμό τής επί δεκαετίες πολυσχιδούς δραστηριότητάς του, αλλά αν θα τιμωρηθούν οι εμπλεκόμενες με το σκάνδαλο ομάδες με πρώτη τη Γιουβέντους. Τυπικά αν αποδειχθεί η συνενοχή της Γιουβέντους στις δραστηριότητες του Μότζι, η Γηραιά Κυρία κινδυνεύει όχι μόνο να χάσει τους δύο τελευταίους τίτλους της (2004-2005 και 2005-2006) αλλά και να υποβιβαστεί στη B’ Εθνική.


* Οι Ανιέλι και ο Πρόντι


Τον κίνδυνο του υποβιβασμού αντιμετωπίζουν ακόμη η Φιορεντίνα και Λάτσιο, ενώ οι άλλοι εμπλεκόμενοι σύλλογοι μέχρι στιγμής απειλούνται με πρόστιμα ή αφαίρεση βαθμών για το επόμενο πρωτάθλημα. Πιθανός υποβιβασμός της Γιουβέντους – ήδη έχουν αρχίσει τα σενάρια για τον πιθανό αντικαταστάτη του Φάμπιο Καπέλο, αν η ομάδα αγωνισθεί στη B’ Εθνική – εκτός από ηθικό θα καταφέρει τεράστιο οικονομικό πλήγμα στην ισχυρότερη ομάδα της Ιταλίας. Θεωρείται δεδομένη η πτώση των τηλεοπτικών δικαιωμάτων της και των εσόδων από χορηγούς για μια ομάδα που πληρώνει 100 εκατ. ευρώ ετησίως για τα συμβόλαια των παικτών της.


Οσον αφορά την οικογένεια Ανιέλι, ιδιοκτήτρια της Γιουβέντους, προς το παρόν παρακολουθεί εξ αποστάσεως την υπόθεση. Δεν στήριξε τους Μότζι και Τζιράουντο σαν να έδειχνε ότι ήθελε να απαλλαγεί από την παρουσία τους, που μπορεί να έφερε τίτλους στην ομάδα αλλά την κατέστησε αντιπαθητική για τις μεθόδους τους. Το ερώτημα όμως είναι πώς θα θελήσει να παρέμβει ενώπιον ενός διαφαινόμενου υποβιβασμού της ομάδας. Το θέμα αποκτά και ευρύτερες πολιτικές διαστάσεις, και αντικειμενικά ρίχνει το μπαλάκι και στην κυβέρνηση Πρόντι, που έχει μάλιστα στις τάξεις της τον τέως δικαστή Αντόνιο ντι Πιέτρο, διάσημο για την υπόθεση «καθαρά χέρια» και απόστολο της κάθαρσης.


Τα πλοκάμια της μαφίας στην τσιμπίδα της Εισαγγελίας


H καρδιά των δικαστικών ερευνών βρίσκεται στην Εισαγγελία της Νάπολι που εξετάζει το «σύστημα Μότζι» και τη δραστηριότητα της GEA, την οποία ερευνά και η Εισαγγελία της Ρώμης. Στην τελευταία κατέθεσε και ο ομοσπονδιακός τεχνικός της Ιταλίας Μαρτσέλο Λίπι ο οποίος κατηγορείται ότι ορισμένες κλήσεις παικτών στην εθνική ομάδα σχετίζονταν με την GEA, όπου συμμετείχε ο γιος του… Παράλληλα η Εισαγγελία της Περούτζια ερευνά τη χρεοκοπία της τοπικής ομάδας και τα προβλήματα που είχε ο πρόεδρός της Λουτσιάνο Γκαούτσι με την πανταχού παρούσα GEA. H Εισαγγελία του Τουρίνου ερευνά τυχόν οικονομικές ατασθαλίες και φορολογικές απάτες της Γιουβέντους, ενώ στο άλλο άκρο της Ιταλίας, η Εισαγγελία του Ρέτζιο Καλάμπρια διερευνά αν υπάρχουν ποινικές ευθύνες για την υπόθεση Παπαρέστα.


Τον δικαστικό κύκλο συμπληρώνουν οι εισαγγελίες της Πάρμας και του Ούντινε οι οποίες έχουν τον φάκελο του παράνομου στοιχηματισμού από πλευράς 25 ποδοσφαιριστών, μεταξύ των οποίων φιγουράρουν ο τερματοφύλακας της Γιουβέντους και της Εθνικής Ιταλίας Τζιανλουίτζι Μπουφόν, αλλά και οι Μάρκο Ιουλιάνο (Σαμπντόρια), Αντόνιο Κιμέντι (Κάλιαρι), Εντσο Μαρέσκα (Σεβίλλη), Ιακουίντα (Ουντινέζε), Γιανκουλόφσκι και Κάλατς (Μίλαν).