Μπορεί ο Ολυμπιακός να είπε «αντίο» στο Τσάμπιονς Λιγκ με ήττα… από τα αποδυτήρια του «Στάμφορντ Μπριτζ» και η εφημερίδα «The Independent» να τον ειρωνευόταν σχολιάζοντας απαξιωτικά «Φοβού τους Δαναούς και δώρα φέροντας, εκτός και αν πρόκειται για αυτόν τον αξιοθρήνητο Ολυμπιακό…», αλλά λίγο προτού αρχίσει ο εφιάλτης του 3-0 από την Τσέλσι οι Ερυθρόλευκοι έλαβαν τα καλά μαντάτα ότι το… εφετείο της ΕΠΟ τους έδωσε στα χαρτιά με 3-0 το ματς που είχαν χάσει (1-0) μέσα στο γήπεδο από την Καλαμαριά. Ετσι, ο Θρύλος επιστρέφει στη διεκδίκηση του ελληνικού πρωταθλήματος με μόνο έναν βαθμό (αντί για τέσσερις) πίσω από τον προπορευόμενο Παναθηναϊκό. Ας δούμε όμως πώς εξελίχτηκε και το μπάχαλο που αποκαλύπτει όλη αυτή η ιστορία η οποία καταγράφτηκε με τον κωδικό «σκάνδαλο Βάλνερ». Την Κυριακή 3 Ιανουαρίου και στο πλαίσιο της 19ης αγωνιστικής, ο Ολυμπιακός ηττήθηκε (1-0) καθαρά από τον Απόλλωνα Καλαμαριάς στο «Καυτανζόγλειο», ωστόσο ο πρωταθλητής Ελλάδας είχε καλύτερη ομάδα… εκτός γηπέδου, όπου και ανακατανεμήθηκαν οι βαθμοί της νίκης. Οι Ερυθρόλευκοι κατέθεσαν ένσταση για αντικανονική συμμετοχή του αυστριακού ποδοσφαιριστή της Καλαμαριάς Ρόμαν Βάλνερ. Το πρωτοβάθμιο δικαιοδοτικό όργανο της Σούπερ Λίγκας αποφάσισε να κόψει στη μέση το καρπούζι διατάζοντας την επανάληψη του ματς βάσει του άρθρου 5 του Πειθαρχικού Κώδικα. Ηρθε όμως η δευτεροβάθμια επιτροπή εφέσεων της ΕΠΟ και καταδίκασε την Καλαμαριά βάση του άρθρου 23 του ΚΑΠ για αντικανονική συμμετοχή του Βάλνερ κατακυρώνοντας στα χαρτιά τον αγώνα με 3-0 υπέρ του Ολυμπιακού και αφαιρώντας επιπλέον έναν βαθμό από την Καλαμαριά. Τις εφέσεις που κατέθεσαν κατά της πρωτόδικης απόφασης και οι δύο εμπλεκόμενες ΠΑΕ, εκδίκασαν ο πρόεδρος Εφετών κ. Νίκος Λεοντής και οι δικηγόροι κκ. Ευάγγελος Χαλής και Βασίλης Μπαλαφούτης, οι οποίοι εξαφάνισαν ομόφωνα τόσο τη νίκη της Καλαμαριάς, όσο και την πρωτοβάθμια απόφαση της δικαστικής επιτροπής της Σούπερ Λίγκας για επανάληψη του αγώνα. Το παράδοξο είναι ότι σύμφωνα με την απόφαση του… εφετείου της ΕΠΟ θεωρείται αντικανονική η συμμετοχή του Βάλνερ, στον οποίο είχε εκδοθεί δελτίο από την ΕΠΟ, ενώ είχε αποσταλεί καθυστερημένα το διαβατήριο του ποδοσφαιριστή, το οποίο είναι και το μόνο επίσημο έγγραφο στο οποίο φαίνονται όλες οι ομάδες στις οποίες έχει αγωνιστεί κάποιος.
Το γεγονός ότι η μόνη αρμόδια για να εξετάσει επισήμως το δικαίωμα κάθε ποδοσφαιριστή να αγωνιστεί στο ελληνικό πρωτάθλημα είναι η ΕΠΟ αφήνει αρκετές σκιές στη συγκεκριμένη υπόθεση. Οι παράγοντες της Καλαμαριάς γνώριζαν ότι ο Ρόμαν Βάλνερ είχε αγωνιστεί σε δύο σκωτσέζικες ομάδες από το περασμένο καλοκαίρι (Φόλκερκ και Χάμιλτον) και σύμφωνα με τον κανονισμό της FIFA δεν έχει δικαίωμα να αγωνιστεί και σε τρίτη ομάδα την ίδια αγωνιστική περίοδο, ωστόσο μόνο μέσω της ΕΠΟ θα μπορούσε η ΠΑΕ Καλαμαριά να ενημερωθεί επισήμως για το status του αυστριακού επιθετικού.
Παράλληλα μόλις γινόταν γνωστό ότι βάση του άρθρου 5 του κανονισμού μεταγραφών της FIFA απαγορεύεται να παίξει ως το τέλος της περιόδου στην Καλαμαριά, οι «Πόντιοι» μέσω της ΕΠΟ θα μπορούσαν να ζητήσουν από το νομικό τμήμα της διεθνούς ομοσπονδίας να εξετάσει ξεχωριστά τη συγκεκριμένη περίπτωση και να ζητήσουν την εξαίρεση του Βάλνερ από το άρθρο 5. Αλλωστε οι νομοθέτες της FIFA διαμόρφωσαν τον συγκεκριμένο κανονισμό προκειμένου να περιορίσουν τις αγοροπωλησίες ποδοσφαιριστών σε μικρό χρονικό διάστημα. Ο Βάλνερ που ανήκε στην σκωτσέζικη Φόλκερκ στην οποία αγωνίστηκε ως αλλαγή σε δύο ματς, δόθηκε δανεικός τον Νοέμβριο στη Χάμιλτον όπου έπαιξε σε τέσσερα ματς. Στη συνέχεια έμεινε ελεύθερος και υπέγραψε στην Καλαμαριά, οπότε δεν είναι απίθανο η FIFA να έδινε τη συγκατάθεσή της στο να αγωνιστεί ο αυστριακός επιθετικός στο ελληνικό πρωτάθλημα.
Πάντως, αυτό που αποδεικνύεται και από ανάλογες διεθνείς υποθέσεις, είναι ότι ο κανονισμός της FIFA έχει αρκετές «τρύπες» κυρίως στην εφαρμογή του. Απλά, στις ομοσπονδίες που λειτουργούν επαγγελματικά τα προβλήματα εντοπίζονται και λύνονται εν τη γεννέσει τους, ενώ στις υπόλοιπες οι παρατυπίες αποκαλύπτονται στην πορεία με αποτέλεσμα να προκύπτει μπάχαλο και να πλήττεται το κύρος των πρωταθλημάτων τους.
* Αντιφατικές αρχές και αποφάσεις
Το αθλητικό δίκαιο στην Ελλάδα (φαίνεται ότι) κάποιες φορές είναι σαν λάστιχο. Το 2005 ποδοσφαιρικοί και πολιτικοί παράγοντες συνασπίστηκαν και κατάφεραν να ανατρέψουν, και πάλι σε δεύτερο βαθμό, μια καθ’ όλα νόμιμη απόφαση με την οποία Πανιώνιος και Ολυμπιακός μηδενίστηκαν για τα πρωτοφανή επεισόδια μεταξύ οπαδών των δύο ομάδων στο γήπεδο της Νέας Σμύρνης. Τότε είχε πρυτανεύσει η λογική την οποία δημόσια εξέφρασε ο πρόεδρος του Θρύλου κ. Σωκράτης Κόκκαλης και σύμφωνα με την οποία τα παιχνίδια πρέπει να κρίνονται εντός του αγωνιστικού χώρου και όχι στις αίθουσες των δικαστηρίων.
Τώρα, στην «υπόθεση Βάλνερ», οι δικαστές της Σούπερ Λίγκας έδιναν μια δεύτερη ευκαιρία στις δύο ομάδες (Καλαμαριά – Ολυμπιακός) να διεκδικήσουν στο γήπεδο τους βαθμούς της νίκης, δεχόμενοι ότι ο αυστριακός παίκτης της Καλαμαριάς δεν είχε δικαίωμα να αγωνισθεί σε τρεις ομάδες την ίδια περίοδο, αλλά και παραδεχόμενοι ότι ο Κανονισμός Ιδιότητας και Μετεγγραφών των Ποδοσφαιριστών δεν προβλέπει κυρώσεις για υποθέσεις τύπου Βάλνερ. Και ας μη βιαστεί να ισχυριστεί κανείς ότι κυρώσεις προβλέπει μόνο ο Κανονισμός Αγώνων Ποδοσφαίρου. Για τη συμμετοχή ποδοσφαιριστή σε αγώνα χωρίς δελτίο ο Κανονισμός Ιδιότητας και Μετεγγραφών είναι συγκεκριμένος: «Ο αγώνας κατακυρώνεται υπέρ του αντιπάλου».
Ο Κανονισμός Ιδιότητας και Μεταγραφών επί της ουσίας είναι ένα εργαλείο για να κάνουν σωστά τη δουλειά τους οι ομάδες αλλά και η αρμόδια επιτροπή της ΕΠΟ που ελέγχει τη νομιμότητα της μετεγγραφής προτού εκδώσει δελτίο. Οι αθλητικοί δικαστές, σε πρώτο αλλά και σε δεύτερο βαθμό, δεν μπήκαν στον κόπο να ελέγξουν αν η αρμόδια ομοσπονδία έκανε σωστά τη δουλειά της, όπως προ ετών είχε πράξει το Ανώτατο Συμβούλιο Επίλυσης Αθλητικών Διαφορών (ΑΣΕΑΔ) σε ανάλογη υπόθεση. Και αν δεχτούμε ότι η ΕΠΟ ορθώς εξέδωσε δελτίο στον Βάλνερ, τότε προκύπτει το ερώτημα γιατί δεν προστάτευσε την Καλαμαριά ενημερώνοντάς την ότι ο Αυστριακός δεν μπορεί να αγωνισθεί σε επίσημο αγώνα πριν από την 1η Ιουλίου 2008.
* Από τον Μπουμπλή στη Μακ Γουίλιαμς
Η «υπόθεση Βάλνερ» δεν είναι πρωτόγνωρη για τα ελληνικά αθλητικά δρώμενα. Στις αρχές της δεκαετίας του 1980 το ΣτΕ ανακάλεσε το δελτίο τού Χουάν (Ρότσα) Μπουμπλή χωρίς όμως να επιβάλει αγωνιστικές κυρώσεις στον Παναθηναϊκό.
Το 1999 το ΑΣΕΑΔ αθώωσε τον Σπόρτιγκ κρίνοντας ότι για την αντικανονική συμμετοχή της αμερικανίδας μπασκετμπολίστριας Τας Μακ Γουίλιαμς δεν ευθυνόταν το σωματείο που την απέκτησε αλλά η οικεία ομοσπονδία που της εξέδωσε δελτίο. Επί ανάλογης υπόθεσης το ΑΣΕΑΔ το 2004 αποφάσισε ότι είναι ανεπίτρεπτος ο περιορισμός της ελευθερίας των εργαζομένων για τους πολίτες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης επικαλούμενο το άρθρο 48 της συνθήκης της Ρώμης. Επίσης στην υπόθεση μηδενισμού (για αντικανονική σύνθεση) της Βέροιας στον αγώνα Κυπέλλου με την Πρέβεζα δεν αφαιρέθηκε επιπλέον βαθμός στο πρωτάθλημα από την ομάδα της Ημαθίας.
Στην «υπόθεση Βάλνερ» οι νομικοί σύμβουλοι της Καλαμαριάς με τη σειρά τους επικαλέστηκαν το δεδικασμένο των τεσσάρων προαναφερομένων υποθέσεων, αλλά απαντήσεις επί της ουσίας δεν πήραν. Οι αθλητικοί δικαστές της Σούπερ Λίγκας… γνωμοδότησαν μάλιστα ότι «είναι θεμιτός ο περιορισμός της ελευθερίας του πολίτη» στην Ευρωπαϊκή Ενωση επειδή «το ποδόσφαιρο δεν είναι μόνο τομέας επαγγελματικής δραστηριότητας αλλά και κοινωνικό γεγονός που επιβάλει εκ των προτέρων ξεκάθαρους κανόνες ανταγωνισμού».
Προσφυγή στο διεθνές διαιτητικό δικαστήριο
Η Καλαμαριά περιμένει το σκεπτικό με το οποίο η Επιτροπή Εφέσεων της ΕΠΟ τη μηδένισε και της αφαίρεσε επιπλέον έναν βαθμό, προκειμένου να αμφισβητήσει στο διεθνές διαιτητικό αθλητικό δικαστήριο της Λωζάννης (CAS) ακόμη και το δικαίωμα της FIFA να επιβάλει περιοριστικούς όρους στα εργασιακά δικαιώματα των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η Καλαμαριά υποστηρίζει ότι υπάρχει σχετική διάταξη που της επιτρέπει να οδηγήσει την υπόθεση στο CAS με τη διαδικασία του κατεπείγοντος. «Αποφάσεις αυτού του είδους βγάζουν στην Ελλάδα, στην Πορτογαλία, στην Ουγκάντα, στη Μοζαμβίκη. Την τελική απόφαση θα την πάρει η FIFA. Να ξέρουν όμως ότι η Καλαμαριά δεν είναι γατάκι, αλλά αγριόγατα» σχολίασε ο προπονητής των «Ποντίων» κ. Μάκης Κατσαβάκης.
Σκανδαλώδη χαρακτήρισε την απόφαση της Επιτροπής Εφέσεων ο πρόεδρος της ΠΑΕ Καλαμαριά κ. Ηλίας Δαμήλος τονίζοντας: «Η απόφαση, εκτός από παντελώς άδικη είναι και νομικά αστήρικτη και γι’ αυτό θα προσφύγουμε στο CAS, όπου και πιστεύω ότι θα δικαιωθούμε πανηγυρικά. Μια από τις υπερασπιστικές γραμμές μας είναι ότι ο Απόλλων δεν έχει ευθύνη αφού η ΕΠΟ εξέδωσε δελτίο στον Βάλνερ. Το κυρίαρχο θέμα όμως είναι η οδηγία της FIFA που εκδόθηκε τον Ιανουάριο και αναφέρει ότι κανένας παίκτης δεν μπορεί να αγωνιστεί σε δύο συλλόγους της ίδιας ομοσπονδίας. Δεν μπορεί να υφίσταται δανεισμός ποδοσφαιριστή για 37 μέρες. Η προσφυγή μας θα έχει τον χαρακτηρισμό του κατεπείγοντος και θεωρώ ότι θα υπάρχει ετυμηγορία πριν από την έναρξη των πλέι οφ, ώστε να μην υπάρξει πρόβλημα στη βαθμολογία όλων των άλλων ομάδων. Οσον αφορά την ποινή, η επιτροπή της ΕΠΟ χρησιμοποίησε δύο άρθρα του ΚΑΠ. Το ένα προβλέπει την τιμωρία για αντικανονική συμμετοχή κι έτσι τιμωρείται η ομάδα. Σε άλλο αναφέρεται ρητά ότι για να υπάρχει αντικανονική συμμετοχή πρέπει να έχει ανακληθεί το δελτίο, ή για την έκδοση του δελτίου ο παίκτης ή η ομάδα να χρησιμοποίησαν παράνομα μέσα. Με δεδομένο ότι ακόμη και η πλευρά του Ολυμπιακού έχει δεχθεί ότι δεν υπάρχει δόλος, ενώ ούτε το δελτίο έχει ανακληθεί, δεν υφίσταται αντικανονική συμμετοχή του Βάλνερ».
Σε λίγες εβδομάδες προφανώς θα μάθουμε αν στο αίτημα της Καλαμαριάς θα κυριαρχήσει η άποψη «τι Λωζάννη, τι Κοζάνη»…
