Και ξαφνικά ένας δρόμος στην καρδιά της κυπριακής πρωτεύουσας, στον οποίο επί 44 χρόνια υπήρχαν μόνο οδοφράγματα, πολυβολεία και περίπολοι ένστολων και πάνοπλων στρατιωτών, γέμισε ζωή. Παλαιότερα ονομαζόταν και «μίλι του θανάτου» λόγω των πολλών θυμάτων που υπήρξαν εκεί κατά την περίοδο των απελευθερωτικών αγώνων. Ηταν χθες 9 η ώρα το πρωί που το οδόφραγμα της οδού Λήδρας, που χώριζε τη Λευκωσία στα δύο, έπεσε. Το πιστοποιούσαν οι επίσημοι, οι εκπρόσωποι των δύο κοινοτήτων στην Κύπρο, των Ηνωμένων Εθνών, της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Πιο πολύ απ΄ όλα, όμως, το πιστοποιούσαν τα πολύχρωμα μπαλόνια που αφέθηκαν στον αέρα, οι γλάστρες που έκρυβαν καλά τις σφηνωμένες στους τοίχους σφαίρες των εχθροπραξιών και τα παραβάν που κάλυπταν τα εγκαταλελειμμένα και ετοιμόρροπα κτίρια της Πράσινης Γραμμής. Ολα έμοιαζαν καινούργια στον δρόμο που είχε να τον περπατήσει άνθρωπος περίπου μισό αιώνα.
Το οδόφραγμα έμεινε ανοικτό για 12 ώρες και μετά έκλεισε πάλι, όταν η κυπριακή κυβέρνηση διαπίστωσε ότι αστυνομικοί του κατοχικού καθεστώτος είχαν εισέλθει εντός της λεγόμενης νεκρής ζώνης. Εγιναν διαβήματα προς τα Ηνωμένα Εθνη, αφού η συμφωνία προβλέπει ότι εντός της νεκρής ζώνης θα διακινούνται μόνον άνδρες της ειρηνευτικής δύναμης. Γύρω στις 9.30 το βράδυ έγινε γνωστό ότι οι τούρκοι αστυνομικοί αποσύρθηκαν. Αργά το βράδυ, η κυπριακή κυβέρνηση έλαβε τη διαβεβαίωση από τον ΟΗΕ ότι θα υπάρξει συμμόρφωση της τουρκικής πλευράς, όπως και τελικά έγινε και το οδόφραγμα άνοιξε ξανά.
Οταν δόθηκε το πρωί το πρώτο «ΟΚ» και αφού αποχώρησαν οι επίσημοι και απομακρύνθηκαν οι μικροφωνικές εγκαταστάσεις, πολύς κόσμος και από τις δύο κοινότητες ξεχύθηκε στην οδό Λήδρας. Χωρίς πλέον τον φόβο των αδέσποτων σφαιρών, χωρίς να βλέπουν τους βλοσυρούς στρατιώτες με τον υπερσύγχρονο φορητό οπλισμό τους. Μόνο μερικοί στρατιώτες της UΝFΙCΥΡ παρακολουθούσαν και αυτοί σαστισμένοι, όχι τόσο τον κόσμο που είδαν να ξεχύνεται στον δρόμο όσο το αν τηρείται η συμφωνία για τη διάνοιξη της οδού που είχαν συμφωνήσει ο πρόεδρος της Κύπρου κ. Δ.Χριστόφιας
και ο τουρκοκύπριος ηγέτης κ. Μεχμέτ Αλί Ταλάτ. Το «πέρασμα» θα γίνεται με την επίδειξη της ταυτότητας ή του διαβατηρίου και τον έλεγχο θα έχουν τα Ηνωμένα Εθνη.
Οι δύο ηγέτες δεν ήσαν παρόντες στο ιστορικό αυτό γεγονός, που έγινε και πρώτη είδηση σε πολλά ξένα ειδησεογραφικά πρακτορεία και τηλεοπτικά κανάλια. Εστειλαν όμως τους εκπροσώπους τους, τους συμβούλους τους κκ. Γ.Ιακώβου και Οζντίλ Ναμί. Ο δρόμος ή «μακρύδρομος», όπως είναι γνωστός στους παλιούς Λευκωσιάτες, συνδέεται άλλωστε με την πορεία του Κυπριακού. Οι πρώτες συγκρούσεις άρχισαν το 1956. Αφορμή η εκτέλεση ενός τουρκοκυπρίου αστυνομικού από την ΕΟΚΑ. Τουρκοκύπριοι εξτρεμιστές επιτέθηκαν εναντίον ελληνικών περιουσιών ως αντίποινα και οι Βρετανοί τοποθέτησαν από τότε συρματοπλέγματα. Ηταν η πρώτη μορφή διχοτόμησης. Τα συρματοπλέγματα αποσύρθηκαν με την ανεξαρτησία της Κύπρου το 1960. Τα οδοφράγματα όμως μπήκαν μετά τα αιματηρά γεγονότα του 1963 και από τότε ως χθες παρέμειναν.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει διαθέσει πάνω από 100.000 ευρώ για τα έργα ασφαλείας που ήταν απαραίτητα για τη διάνοιξη του οδοφράγματος, ως πρώτη φάση ενός χρηματοδοτούμενου προγράμματος. Η δεύτερη φάση θα διαρκέσει περί τους τρεις μήνες και θα αναβαθμίσει την περιοχή για να αποκατασταθεί ο ρόλος της οδού Λήδρας ως του ζωντανού κέντρου της Λευκωσίας όπου όλοι οι Κύπριοι θα συναντώνται.
Και όντως χθες οι Κύπριοι συναντήθηκαν. Οι μεν Ελληνοκύπριοι πήγαν για βόλτα στα Κατεχόμενα, κάθησαν σε καφενεία, απόλαυσαν καφέδες στη χόβολη και σιροπιαστά γλυκά, έκαναν διερευνητικές επισκέψεις σε καταστήματα με υφάσματα, δερμάτινα και χαλιά και πλήρωσαν με ευρώ. Οι Τουρκοκύπριοι έκαναν επιδρομή σε σουπερμάρκετ, έφαγαν σεφταλιά, κουπέπια και κολοκάσι και πήγαν και σε φαρμακεία, πληρώνοντας και αυτοί με ευρώ. Ολα αυτά συνέβησαν την ημέρα στον πεζόδρομο της οδού Λήδρας. Γιατί τη νύχτα στα υπόλοιπα οδοφράγματα τα πράγματα αλλάζουν. Οι των ελεύθερων περιοχών πάνε σε καζίνα (υπάρχουν άφθονα στα Κατεχόμενα, ενώ η κυπριακή κυβέρνηση απαγορεύει τη λειτουργία τους), αγοράζουν επώνυμα προϊόντα-μαϊμούδες και τρώνε φθηνά σε τουρκοκυπριακά εστιατόρια. Οι Τουρκοκύπριοι πάνε σε μπουζούκια, σε καφετέριες και σε σινεμά. Τα Σαββατοκύριακα οι Ελληνοκύπριοι επισκέπτονται την Κερύνεια, την Αμμόχωστο, στις οικίες που εγκατέλειψαν λόγω της τουρκικής κατοχής. Η κυπριακή κυβέρνηση κράτησε ως τώρα χαμηλούς τόνους. Ο εκπρόσωπός της κ. Στ.Στεφάνου, αφού χαιρέτισε τη διάνοιξη της οδού, είπε ότι τώρα ο στόχος είναι η επίτευξη λύσης δίκαιης υπό τις περιστάσεις, βιώσιμης, λειτουργικής και αμοιβαία αποδεκτής και από τις δύο κοινότητες. Ο πρόεδρος του Συνασπισμού κ. Αλ.Τσίπρας απέστειλε τηλεγράφημα τόσο στον κ. Χριστόφια όσο και στον κ. Ταλάτ με το οποίο χαρακτηρίζει τη διάνοιξη της οδού «ένα ελπιδοφόρο βήμα για την επαναπροσέγγιση των δύο κοινοτήτων στην Κύπρο».
