Απαισιοδοξία επικρατεί σε όλους τους γνωρίζοντες τα θέματα της ΔΕΗ, το τελευταίο διάστημα. Από τα έμπειρα αλλά παροπλισμένα στελέχη που βλέπουν την κατάσταση να επιδεινώνεται, ως τους «μυαλωμένους» εκ των συνδικαλιστών (και των δύο κομμάτων, παρακαλώ!) και από τους βουλευτές της αντιπολίτευσης με επικεφαλής τον κ. Δ. Πιπεργιά ως τον ίδιο τον παραιτηθέντα κ. Δ. Μανιατάκη αλλά και τον υπουργό Οικονομίας κ. Γ. Αλογοσκούφη, ο οποίος δήλωνε πρόσφατα: «πληρώνουμε τη θητεία Παλαιοκρασσά στη ΔΕΗ». Κραταιά επιχείρηση ως πριν από δύο-τρία χρόνια η ΔΕΗ, με κέρδη περίπου 550 εκατ. ευρώ το 2004, «βλέπει» πλέον το μέλλον να διαγράφεται ζοφερό. Η εταιρεία συρρικνώνεται λόγω (και) της απελευθέρωσης αλλά όχι μόνο εξαιτίας της, η παραγωγή ακολουθεί πτωτική πορεία με ραγδαίους ρυθμούς, τα έργα δεν προχωρούν καθόλου και το καλοκαίρι του 2008 θα υπάρξει μέγα πρόβλημα ηλεκτροδότησης. Η αίσθηση μιας «πανίσχυρης» ομάδας ικανής να αντεπεξέλθει στον διεθνή ανταγωνισμό χάνεται πλέον, μαζί με τα τελευταία στελέχη που είχαν μεταμορφώσει τον βραδυκίνητο πλην μονοπωλιακό οργανισμό του 2000 σε σύγχρονη εταιρεία με τους μεγάλους ξένους θεσμικούς μετόχους, η οποία πήρε «βραβείο ηλεκτροδότησης» στους Ολυμπιακούς του 2004.
«Σε διάστημα ενός χρόνου, από τα τέλη του 2004 ως το τέλος του 2005, στη ΔΕΗ διαλύθηκαν σχεδόν τα πάντα» δηλώνει χαρακτηριστικά πρόσωπο που γνωρίζει εκ των ένδον τα θέματα της επιχείρησης. Κατά σύμπτωση, αυτήν ακριβώς τη χρονική περίοδο, πρόεδρος στη ΔΕΗ ήταν ο κ. Ι. Παλαιοκρασσάς. Μιλώντας παλαιότερα στο «Βήμα» ο κ. Δ. Μανιατάκης αποδέχθηκε ότι υπήρξε μεγάλο πρόβλήμα εκείνη την εποχή, ενώ σήμερα δηλώνει μάλλον απαισιόδοξος για το μέλλον της επιχείρησης, λέγοντας πως «εφόσον δεν αλλάξει ριζικά το καθεστώς που διέπει τη ΔΕΗ και οι σχέσεις της επιχείρησης με το Δημόσιο δεν γίνουν τυπικές, τότε η ΔΕΗ δεν θα καταφέρει με τίποτε να ορθοποδήσει».
* Συνεχείς αλλαγές στη διοίκηση
«Τα γεγονότα και οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους». Το 2000 με την τοποθέτηση του κ. Στ. Νέζη στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου, άρχισε η μετατροπή της ΔΕΗ σε ανώνυμη εταιρεία και η εισαγωγή της στο Χρηματιστήριο. Το 2001 η εταιρεία πραγματοποίησε τζίρο 3.074 εκατ. ευρώ και κέρδη 353 εκατ. ευρώ, το 2003 σημείωσε τζίρο 3.082 ευρώ και εμφάνισε κέρδη 362 εκατ. ευρώ, αλλά η χρυσή χρονιά ήταν το 2004 με τζίρο 4.108 εκατ. ευρώ και κέρδη 439 εκατ. ευρώ. Εκτοτε άρχισε η κάθοδος και το 2005 με τζίρο 4.300 ευρώ τα κέρδη υποχώρησαν σε 201 εκατ. ευρώ ενώ με τους σημερινούς ρυθμούς το 2007 θα είναι έτος ζημιογόνο!
Η περιβόητη συγκατοίκηση Παλαιοκρασσά – Νέζη διήρκεσε περίπου 10 μήνες και έληξε με την κατάθεση στον εισαγγελέα των γνωστών επτά φακέλων προς διερεύνηση για σκάνδαλο. Τελικώς όλοι οι φάκελοι κατέληξαν στο αρχείο ως «προφανώς αβάσιμοι» αφού εξετάστηκαν από επτά διαφορετικούς εισαγγελείς. «Ο πρώην πρόεδρος του ΔΣ της ΔΕΗ Ι. Παλαιοκρασσάς, όταν παραχώρησε στο σύνολο των μέσων μαζικής ενημέρωσης συνέντευξη Τύπου στις 5.12.2005, αναφερόμενος στις επτά υποθέσεις ως δήθεν «σκάνδαλα», γνώριζε ότι τουλάχιστον έξι από τις επτά είχαν αξιολογηθεί από τον Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών ως προφανώς αβάσιμες, ενώ δύο συνολικά υποθέσεις είχαν ήδη τεθεί στο αρχείο με τη σύμφωνη γνώμη των αντίστοιχων εισαγγελέων Εφετών» είχε τονίσει τότε σε δήλωσή του ο κ. Νέζης.
Χαρακτηριστικό της σημερινής κατάστασης είναι ότι ενώ διανύουμε τον Ιανουάριο του 2007 δεν έχει ακόμη τεθεί προς συζήτηση στο Διοικητικό Συμβούλιο ούτε ο προϋπολογισμός του τρέχοντος έτους! Πριν από δύο χρόνια ο προϋπολογισμός ψηφιζόταν από το ΔΣ στα τέλη Οκτωβρίου για το επόμενο έτος φυσικά, σήμερα δεν έχει καν συζητηθεί.
«Πώς να τον συζητήσουν, δεν τολμούν» υπογραμμίζει στέλεχος της ΔΕΗ, το οποίο πλέον… ξεκουράζεται στο σπίτι του αφού δεν ασκεί αρμοδιότητες. «Η ΔΕΗ πάει φουλ για 250 εκατ. ζημιές το 2007, τι να συζητήσουν στο συμβούλιο; Εχουν περιπέσει στο έσχατο σημείο αναξιοπιστίας και αναξιοκρατίας οι διοικούντες την επιχείρηση» ισχυρίζεται το ίδιο στέλεχος.
Τα περί ακριβού πετρελαίου είναι μάλλον ανακριβή αφού το 80% της παραγωγής της ΔΕΗ δεν έχει σχέση με πετρέλαιο. Το βασικό κόστος παραγωγής σχετίζεται με τον λιγνίτη, υπάρχουν επίσης τα υδροηλεκτρικά ενώ τα περισσότερα πετρελαϊκά κινούνται με μαζούτ, του οποίου η τιμή δεν αυξήθηκε σημαντικά. Αλλωστε το 2004, χρονιά των μεγάλων κερδών, το πετρέλαιο ήταν πάνω από 50 δολάρια το βαρέλι. Οι δε φόροι για τους ρύπους είχαν προβλεφθεί από τις παλαιότερες διοικήσεις της επιχείρησης.
Αλλη μια πολύ βολική δικαιολογία είναι οι λεγόμενες υποχρεώσεις του Δημοσίου προς τη ΔΕΗ, λόγω της κοινωνικής τιμολογιακής πολιτικής που ασκεί, το αποκαλούμενο και PSO (Public Service Obligation) αφού πρέπει να πληρώσουν και οι άλλοι «παίκτες» στην αγορά. Αυτό όμως είχε ήδη προβλεφθεί από το 2002, ενώ όλοι γνωρίζουν ότι είναι δύσκολο να υλοποιηθεί αφού η ΔΕΗ παραμένει ακόμη ουσιαστικό μονοπώλιο.
* Οι καθυστερήσεις και το μπλακάουτ
Η χώρα μας έχει μόνο σχετική επάρκεια ρεύματος για εφέτος αλλά το μέγα πρόβλημα επάρκειας εντοπίζεται στο 2008. Συνεπώς το μπλακάουτ μπορεί να προέλθει από βλάβη στην υψηλή τάση, την οποία πλέον ελέγχει με βάση τον νόμο ο Διαχειριστής του Συστήματος, δηλαδή ο κρατικός ΔΕΣΜΗΕ, αν και η κοινή γνώμη «χρεώνει» και τις βλάβες αυτές στη ΔΕΗ, αφού δεν έχει συνηθίσει ακόμη τη νέα κατανομή αρμοδιοτήτων. Αν σημειωθεί σοβαρή βλάβη σε γραμμή υψηλής τάσης θα μείνουν χωρίς ρεύμα περίπου 1.000.000 καταναλωτές (!), στη βλάβη της μεσαίας τάσης θα ξεμείνουν 1.000-5.000 καταναλωτές και στη χαμηλή τάση από 100-1.000 καταναλωτές.
Οι καθυστερήσεις στο επενδυτικό πρόγραμμα της ΔΕΗ οφείλονται στην αδράνεια του 2005 και αφορούν τη διοικητική αναταραχή της επιχείρησης. Προσπάθειες ενίσχυσης του συστήματος έχουν γίνει πολλές τον τελευταίο χρόνο και η εταιρεία το καλοκαίρι άντεξε χάρη στα υδροηλεκτρικά και με την ενίσχυση της αέργου ισχύος, αλλά το πρόβλημα έτσι και αλλιώς θα ανακύψει αφού θα σταματήσει και η Βουλγαρία τις εξαγωγές πλήρως, λόγω διακοπής λειτουργίας του Κοζλοντούι.
Η κατανάλωση ρεύματος τις ώρες αιχμής το καλοκαίρι του 2008 θα φθάσει τα 14.000 μεγαβάτ (από σχεδόν 10.800 εφέτος), χωρίς μάλιστα ως τότε να έχει προστεθεί στο σύστημα καμία από τις νέες μονάδες που προγραμματίζονται.
