ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΑΝΙΑΔΑΚΗΣ

Ο άνθρωπος που έβλεπε τους μετόχους να περνούν

Οι Μινωικές Γραμμές που αντικρίζει κανείς σήμερα δεν είναι οι Μινωικές Γραμμές που ονειρεύτηκαν, δημιούργησαν και στήριξαν οι χιλιάδες μικροί και μεγάλοι κρητικοί μέτοχοί τους εδώ και δεκαετίες.

Ο διευθύνων σύμβουλος των Μινωικών Γραμμών κ. Αντώνης Μανιαδάκης προσπάθησε για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα να ξανακάνει τα πράγματα όπως ήταν παλιά.

Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης όμως δεν χωράνε δυναμικές επιστροφές παραδοσιακών μοντέλων και για την ακρίβεια είναι απορίας άξιον πώς άντεξαν όχι μόνον οι Μινωικές Γραμμές αλλά και η ελληνική ακτοπλοΐα στο σύνολό της τόσα χρόνια και δεν αλώθηκαν.

Ο κ. Μανιαδάκης είναι κατ’ εξοχήν ο άνθρωπος που έβλεπε τους μεγαλομετόχους να περνούν και κάθε φορά που κάποιους νέος μεγαλομέτοχος έκανε την εμφάνισή του στο Ηράκλειο συνήθιζε να δηλώνει ότι «οι Μινωικές είναι τόσο καλή εταιρεία που τη θέλουν όλοι».

Κατά έναν περίεργο τρόπο και πίστευε και δεν πίστευε αυτά που έλεγε. Πίστευε μεν ότι οι Μινωικές είναι μια πολύ καλή εταιρεία, αλλά δεν πίστευε ότι για τον λόγο αυτόν την ήθελαν οι κατά καιρούς μεγαλοεπενδυτές της.

Δεν υπήρχε όμως κανείς άλλος πιο πρόσφορος τρόπος για να εξηγήσει κανείς στους μικρούς μετόχους της εταιρείας ότι στην πραγματικότητα όλοι αυτοί οι «υψηλοί προσκεκλημένοι» δεν ενδιαφέρονταν για το αν η έδρα της εταιρείας θα είναι στο Ηράκλειο ή κάπου άλλου, ούτε αν τα πλοία της εταιρείας θα εκτελούσαν σταθερά και αδιάλειπτα τα καθημερινά τους δρομολόγια από και προς τον Πειραιά.

Αυτό που ενδιέφερε τους μεγαλομετόχους ήταν η προστιθέμενη αξία που αποκτούσαν οι Μινωικές Γραμμές μόνο και μόνο από την εμφάνισή τους στο Ηράκλειο, την οποία ακολούθως φρόντιζαν να καρπωθούν αφήνοντας πίσω τους Κρητικούς να μαζεύουν ό,τι είχε απομείνει.

Περισσότερο οι μεγαλομέτοχοι κέρδιζαν χρήματα από την υποψία όσων άφηναν να διαρρέουν ότι προτίθενται να πράξουν παρά από εκείνα που τελικά έπρατταν. Ακόμη και σήμερα και ενώ θα ανέμενε κανείς ότι ύστερα από τόσα χρόνια ψιθύρων οι άνθρωποι της ακτοπλοΐας θα είχαν εκπαιδευθεί, συνεχίζουν να χτίζουν υπεραξίες με βάση τα θρυλούμενα και όχι με βάση όσα τελικά πραγματοποιούνται.

Και τι ιδανικότερο για να προκαλέσεις φόβο και ακολούθως ανάγκη να σε βγάλουν από τη μέση εξαγοράζοντας όσο όσο από το να χτίζεις σενάρια επί σεναρίων για τις προθέσεις σου πάνω σε εταιρείες που είναι ικανές να κάνουν πράξη όσα λες;

Αυτή ήταν και η κατάρα των Μινωικών Γραμμών, ότι υπήρξε διαχρονικά μια εταιρεία ικανή για τα πάντα και εκείνοι που το γνώριζαν το εκμεταλλεύθηκαν επαρκώς.

* Ο κύκλος των «χαμένων» μεγαλομετόχων

Πρώτος τον κύκλο των επίδοξων μεγαλομετόχων των Μινωικών Γραμμών άνοιξε ο κ. Ρομάνο Αρτιόλι, ο οποίος μετά τη Lotus και την Bugatti ανοίχτηκε και στις θαλασσινές διαδρομές που τον έφεραν ως το Ηράκλειο της Κρήτης.

Μετά τον Ρομάνο Αρτιόλι ήταν η σειρά του κ. Περικλή Παναγόπουλου, ο οποίος ήταν μακράν η πλέον σοβαρή παρουσία μεγαλομετόχου στην κρητική εταιρεία.

Ακολούθησε ο κ. Πάνος Λασκαρίδης, που απεχώρησε και αυτός αφού προηγουμένως πούλησε τα «μεγαλόπνοα» σχέδια για την αναγέννηση της ελληνικής ακτοπλοΐας αντί αδράς αμοιβής και έτσι ήρθε η σειρά του κ. Γιάννη Βαρδινογιάννη να πάρει στα χέρια του την τύχη των Μινωικών Γραμμών.

Τελευταίος στη λίστα των επίδοξων εκφραστών της νέας τάξης πραγμάτων στην ελληνική ακτοπλοΐα και νέος μεγαλομέτοχος της ιστορικής κρητικής εταιρείας ο κ. Εμανουέλε Γκριμάλντι.

Από την εποχή του κ. Ρομάνο Αρτιόλι ως και τις ημέρες του κ. Εμανουέλε Γκριμάλντι, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας ήταν και εξακολουθεί να είναι ο κ. Αντώνης Μανιαδάκης, ο οποίος κάλλιστα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως «ο άνθρωπος που έβλεπε τους μεγαλομετόχους να περνούν».

Ο κ. Μανιαδάκης είναι γέννημα – θρέμμα των Μινωικών Γραμμών και υπήρξε κατά περιόδους ο εκφραστής των πολυπληθών μικρών μετόχων της εταιρείας.

Κατά καιρούς κατηγορήθηκε, σε τοπικό επίπεδο, ότι καλωσόριζε διαδοχικά τους παραπάνω μεγαλομετόχους. Το βασικό χαρακτηριστικό των κατηγορών του είναι ότι εκείνοι δεν βρέθηκαν ποτέ στη δυσάρεστη θέση να καλωσορίζουν τον νέο ιδιοκτήτη του σπιτιού τους.

Στη διάρκεια της περασμένης εβδομάδας ο κ. Μανιαδάκης πούλησε ένα μεγάλο πακέτο μετοχών που κατείχε στις Μινωικές Γραμμές, καθώς όμως υπήρξε επί σειρά ετών ο θεματοφύλακας και διαχειριστής ενός πακέτου μετοχών της εταιρείας που ανήκε στους γιους του Παντελή Σφηνιά και άλλους μετόχους της κρητικής εταιρείας θα ήταν παρακινδυνευμένο να υποστηρίξει κανείς ότι εγκαταλείπει το σκάφος.

Ο κ. Μανιαδάκης υπήρξε από τους λίγους και εκλεκτούς που «είδαν» τα σύγχρονα πλοία των Μινωικών Γραμμών από τα χαρτιά. Τα είδε ύστερα να χτίζονται ένα προς ένα από το μηδέν, καθώς ήταν υπεύθυνος για τις νέες ναυπηγήσεις της εταιρείας που ξεκίνησαν στα μέσα της δεκαετίας του 1990.

Ακολούθως διαφώνησε με την τότε διοίκηση της εταιρείας και απεχώρησε για να επιστρέψει λίγο καιρό αργότερα ως ο νέος διευθύνων σύμβουλος που αντικατέστησε τον κ. Μιχάλη Κασαπάκη.

Κατά τη διάρκεια της απουσίας του από το Ηράκλειο της Κρήτης έστησε από το μηδέν τη Maritime Way του Ρομάνο Αρτιόλι. Την εποχή εκείνη ήδη ο κ. Αρτιόλι είχε εισέλθει στο μετοχικό κεφάλαιο της κρητικής εταιρείας μέσω άλλης διαδρομής και έτσι ο κ. Μανιαδάκης είχε εκ των πραγμάτων αποκτήσει ένα προβάδισμα στον σχεδιασμό της επόμενης ημέρας μετά την εποχή Κασαπάκη – Κληρονόμου.

Η επιστροφή του στο Ηράκλειο συνοδεύθηκε με μια εκ βάθρων αναδιάταξη των δυνάμεων της εταιρείας την οποία είχε εγκαταλείψει χωρίς τη δική του θέληση. Το γεγονός ότι ο κ. Αρτιόλι κατά την έλευσή του στο Ηράκλειο «συνοδευόταν» από τον κ. Μανιαδάκη ήταν αρκετό για να καθησυχάσει τους κρητικούς μετόχους της εταιρείας, οι οποίοι ορθώς επέλεξαν να μη βαστούν να βγάλουν συμπεράσματα.

* Πού στόχευε η επένδυση Αρτιόλι

Η πορεία της επένδυσης Αρτιόλι είναι ήδη γνωστή. Οπως επίσης γνωστή είναι και η πορεία του κ. Μανιαδάκη. Ο μεν κ. Αρτιόλι απεχώρησε εν ριπή οφθαλμού, ο δε κ. Μανιαδάκης παρέμεινε σταθερή αξία αφού κατάφερνε να κρατήσει άσβεστη τη λάμψη των άλλοτε κραταιών Μινωικών Γραμμών. Αυτό και μόνο αρκούσε για να αναδείξει στα μάτια των κρητικών μετόχων τον κ. Μανιαδάκη ως τον άνθρωπο εκείνο που κρατούσε ψηλά τη σημαία.

Πέρα από νούμερα, μετόχους, μεγαλομετόχους κ.ο.κ. υπάρχει μια άλλη βαθύτερη σχέση μεταξύ του κ. Μανιαδάκη και των Μινωικών Γραμμών. Ο κ. Μανιαδάκης αγαπά τις Μινωικές Γραμμές και αυτό το καταλαβαίνει κανείς αμέσως.

Μετά τον Αρτιόλι ακολούθησε ο κ. Περικλής Παναγόπουλος. Η κουλτούρα του επιχειρείν του κ. Παναγόπουλου ήταν εκείνη που βοήθησε ώστε να υπάρχει ευθύς εξαρχής ένα ξεκάθαρο πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ των δύο πλευρών, κάτι που προφανώς εκτίμησαν οι κρητικοί συνεταίροι του, οι οποίοι ας μην ξεχνάμε ότι λίγα χρόνια πριν είχαν αναδειχθεί ως οι πλέον σκληροί ανταγωνιστές του. Η παρουσία Παναγόπουλου στο Ηράκλειο δεν είχε, ούτε καν ως υποψία, την παραμικρή αίσθηση ρεβανσισμού. Ο κ. Παναγόπουλος εισήλθε στις Μινωικές Γραμμές γιατί πραγματικά το ήθελε και απεχώρησε χωρίς να το θέλει.

Ακολούθως ήρθε η σειρά του κ. Πάνου Λασκαρίδη να παραλάβει τον ρόλο του στρατηγικού επενδυτή στις Μινωικές Γραμμές. Το πέρασμα του κ. Λασκαρίδη από την εταιρεία, αλλά και εν γένει από την ελληνική ακτοπλοΐα, δεν έχει τίποτε να προσφέρει που να αξίζει να καταγράψει κανείς και αυτό διότι ο ίδιος δεν προσέφερε τίποτε στον κλάδο. Αντιθέτως απεχώρησε από αυτόν έχοντας αποκομίσει τεράστια οικονομικά οφέλη. Αν μάλιστα ο κ. Λασκαρίδης είχε αποφύγει τις βαρύγδουπες δηλώσεις για την παρουσία του στην ακτοπλοΐα, ουδείς θα μπορούσε να του καταμαρτυρήσει ότι άλλα έλεγε και άλλα έπραξε.

Τον κ. Λασκαρίδη αντικατέστησε ο κ. Γιάννης Βαρδινογιάννης της ΑΝΕΚ. Δεν είχε ακόμη στεγνώσει το μελάνι των ανακοινώσεων εισόδου του κ. Βαρδινογιάννη στις Μινωικές Γραμμές όταν έγινε γνωστό ότι πούλησε το ποσοστό αυτό στον ιταλό εφοπλιστή κ. Εμ. Γκριμάλντι ως αντάλλαγμα για το πακέτο μετοχών που κατείχε ο δεύτερος στην ΑΝΕΚ.

Είναι βέβαιο ότι οι κρητικοί μέτοχοι των Μινωικών Γραμμών δεν περίμεναν ότι ο κ. Βαρδινογιάννης θα παραχωρούσε ποτέ μια κρητική εταιρεία σε έναν ξένο. Η προσδοκία τους αυτή θα ήταν βάσιμη αν ο κ. Βαρδινογιάννης είχε τη δυνατότητα να διασφαλίσει το κρητικό μέλλον της ΑΝΕΚ με κάποιον άλλον τρόπο πέραν της παραχώρησης των ποσοστών του στις Μινωικές Γραμμές.

* Η μάχη των χαρακωμάτων

Σήμερα ο διευθύνων σύμβουλος των Μινωικών Γραμμών, μετά την έλευση Γκριμάλντι, στην πραγματικότητα δίνει μια μάχη χαρακωμάτων για να διασφαλίσει ότι η εταιρεία θα παραμείνει στο Ηράκλειο και θα διατηρήσει στο μέτρο του δυνατού ό,τι της έχει απομείνει από τον κρητικό χαρακτήρα της. Ενδεχομένως μέσα του να ελπίζει κιόλας ότι κάτι μπορεί να αλλάξει αύριο και να γίνουν όλα όπως ήταν παλιά.

Καθώς όμως ο κ. Γκριμάλντι θα καλπάσει εντός ολίγου προς το 80% των μετοχών της εταιρείας, λαμβανομένης υπόψη και της προϊστορίας του όταν εισέρχεται ως στρατηγικός επενδυτής σε άλλες εταιρείες, οι προσδοκίες του κ. Μανιαδάκη μάλλον θα πρέπει να εκληφθούν ως ευσεβείς πόθοι που στηρίζονται περισσότερο σε συναισθηματικούς λόγους και λιγότερο σε ρεαλιστική ανάλυση.