Γ ια κάποιον αδαή με το Διαδίκτυο και τις δυνατότητές του, οι όροι myspace, youtube, hi-five, facebook, blog, podcast, flickr θα είναι παντελώς άγνωστοι. Δεν ισχύει όμως το ίδιο για τους δεκάδες χιλιάδες νέους από όλη την Ελλάδα. Οι λεγόμενες «ιστοσελίδες κοινωνικής επαφής» γνωρίζουν μεγάλη επιτυχία σε όλους τους χρήστες του Διαδικτύου στη χώρα μας. Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο για την Κοινωνία της Πληροφορίας, το 2006, σχεδόν το 60% των νέων ηλικίας 16 ως 24 ετών, καθώς και το 40% των ηλικιών 24 ως 35 ετών χρησιμοποίησαν το Διαδίκτυο.
Το myspace (ιδιοκτησίας Ρούπερτ Μέρντοκ ) έχει εγγεγραμμένους στα μητρώα του 180 εκατ. χρήστες, μεταξύ των οποίων και χιλιάδες Ελληνες. Τέτοιου είδους ιστοσελίδες, οι οποίες λειτουργούν εν είδει αχανών κοινοτήτων, στις οποίες καθένας μπορεί να εκθέτει τις σκέψεις, τις απόψεις, τα έργα και εντέλει τον ίδιο τον εαυτό του, έχουν βοηθήσει πλήθος ανθρώπων να βρει φίλους, συνομιλητές, ακροατές ή αναγνώστες και να γίνουν αυτοί οι άνθρωποι μέλη μιας κοινότητας. Πολλοί νέοι δημιουργοί στηρίζουν την προώθηση του έργου τους εξ ολοκλήρου σε τέτοιες ιστοσελίδες, παρακάμπτοντας τους παραδοσιακούς μηχανισμούς της αγοράς.
Ψηφιακά ΜΜΕ
Στα καθ΄ ημάς, το πιο πρόσφατο παράδειγμα αυτής της πρακτικής είναι εκείνο της Μόνικας(www. myspace. com/monikarides): μιας νέας μουσικού η οποία απέκτησε μαζικό κοινό μέσω της σελίδας της στο Διαδίκτυο. «Εφτιαξα τη σελίδα μου στο myspace για να υπάρχει πρόσβαση στη μουσική μου.Μπορώ πλέον να πω ότι το myspace ήταν αυτό το οποίο συντήρησε και διεύρυνε τον κύκλο των φίλων της μουσικής μου, αλλά και των προτάσεων συμμετοχής σε συναυλίες και σε δισκογραφικές παραγωγές» μας εκμυστηρεύτηκε η ίδια. Είναι άλλωστε απίστευτα μεγάλος ο αριθμός μουσικών και συγκροτημάτων που, ενώ απουσιάζουν από την επίσημη δισκογραφία, πωλούν τη μουσική τους μέσα από πλατφόρμες όπως το beatport, με σύνηθες αντίτιμο ένα ευρώ το κομμάτι. Και οι περισσότεροι από αυτούς δεν έχουν «πατήσει» ακόμη τα τριάντα.
Ομοίως, η εξάπλωση της ευρυζωνικότητας έχει αλλάξει άρδην το τοπίο των ΜΜΕ. Τα τελευταία χρόνια σχεδόν κάθε ραδιόφωνο φρόντισε να αποκτήσει μια αξιοπρεπή παρουσία στο Διαδίκτυο, προς αναζήτηση ενός νέου παράθυρου στον υπόλοιπο κόσμο. Η ιστοσελίδα του Βest 92,6 «μετράει» περίπου 80.000
επισκέψεις τον μήνα, ενώ οι περισσότεροι από τους επισκέπτες ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα των 25 ως 34. Αντίστοιχα, η ιστοσελίδα του Republic 100,3, της Θεσσαλονίκης, έχει 60.000 επισκέψεις τον μήνα, επίσης από νέους κατά βάση ανθρώπους. Την ίδια στιγμή, μια σειρά νέων λογισμικών (πρωτοστατούντος του shoutcast) επιτρέπουν σε χιλιάδες χρήστες να δημιουργούν το προσωπικό τους διαδικτυακό ραδιόφωνο. Στη χώρα μας, ο αριθμός των αμιγώς διαδικτυακών ραδιοφώνων αυξάνει με γεωμετρική πρόοδο. Σύμφωνα με τον κ. Κωνσταντίνο Τζίλα της εταιρείας Νextweb «οι περισσότεροι διαδικτυακοί σταθμοί έχουν ένα κοινό της τάξεως των 2.000-3.000 ακροατών». Οι δυνατότητες τις οποίες προσφέρει το νέο Ιnternet (web 2.0) σε κάθε επίπεδο, έχουν οδηγήσει σε σημαντική άνοδο και τα ελληνικά ιστολόγια (blogs). Σύμφωνα με τον πλέον αξιόπιστο ελληνικό συναθροιστή (aggregator), τα ελληνικά ιστολόγια ξεπερνούν τα 15.000, ενώ περίπου 6.300 ανανεώνονται τουλάχιστον μία φορά κάθε μήνα. Εγκυρες πηγές αναφέρουν ότι σχεδόν το 70% των ελληνικών ιστολογίων γράφονται από υψηλής μόρφωσης άνδρες κάτω των τριάντα ετών, η δε θεματολογία τους επεκτείνεται σε όλο το φάσμα των ενδιαφερόντων της κοινωνίας. Συνολικά, σε όλον τον πλανήτη, αυτήν τη στιγμή υπάρχουν πάνω από πενήντα εκατ. ιστολόγια. Στη χώρα μας το ενδιαφέρον για τα ιστολόγια αυξήθηκε κατακόρυφα με αφορμή την τραγική υπόθεση της Αμαλίας Καλυβίνου, η οποία εξιστορούσε τα πάθη της στο προσωπικό της ιστολόγιο.
Gamers και e-zines
Η ταύτιση του υπολογιστή με το Διαδίκτυο προκάλεσε μια τρομακτική έκρηξη στους λεγόμενους «gamers». Εκατομμύρια παιδιά από ολόκληρο τον πλανήτη συνδέονται στο Ιnternet και παίζουν ομαδικά ηλεκτρονικά παιχνίδια. Ο κ. Βασίλης Βέργος, γενικός διευθυντής της αλυσίδας Ε-Global, μας είπε ότι αυτήν τη στιγμή είναι καταγεγραμμένα 220.000 εγγεγραμμένα μέλη. «Το 75% είναι κάτω των τριάντα και πολλοί από αυτούς είναι φοιτητές.Υπάρχουν παιδιά τα οποία μπορεί να περάσουν ένα ολόκληρο 24ωρο μπροστά στον υπολογιστή τους, παίζοντας παιχνίδια ή επικοινωνώντας με τους διαδικτυακούς φίλους τους. Το Ιnternet ως εργαλείο επιτρέπει ακόμη και σε αντικοινωνικά παιδιά να επικοινωνήσουν, διά της εισαγωγής τους σε φόρουμ ή chatrooms ή ακόμη και μέσω on-line παιχνιδιών στα οποία μπορούν να συμμετέχουν χιλιάδες άνθρωποι από ολόκληρο τον πλανήτη».
Μεγάλη άνθηση γνωρίζουν επίσης τα e-zines, δηλαδή τα διαδικτυακά περιοδικά. Με θεματολογία η οποία αφορά όλο το φάσμα της κοινωνικής ζωής, τα e-zines απέκτησαν σταδιακά ένα συμπαγές αναγνωστικό κοινό. Το μουσικό portal avopolis.gr το επισκέπτονται καθημερινώς 13.000 χρήστες, ενώ δημοφιλή είναι και τα mic. gr και tranzistor.gr. Σαφείς στατιστικές δεν υπάρχουν, ωστόσο η γενική εντύπωση των αρχισυντακτών τους είναι ότι η πλειονότητα των αναγνωστών είναι κάτω των τριάντα ετών.
Αν κάποιος γράψει «greek» και «Greece» στη μηχανή αναζήτησης του youtube θα βρεθεί ενώπιον εκατό χιλιάδων αποτελεσμάτων. Το youtube είναι μια ιστοσελίδα στην οποία μπορεί οποιοσδήποτε να «ανεβάσει» οπτικοακουστικό υλικό και να το μοιραστεί ελεύθερα με εκατομμύρια χρήστες. Κάπως έτσι, μαθητές, φοιτητές, φαντάροι και ερασιτέχνες κινηματογραφιστές μετατρέπονται σε επίδοξους σκηνοθέτες. Η εν λόγω ιστοσελίδα έχει δεχθεί επιθέσεις και απαγορεύσεις σε σειρά χωρών, ενώ έχει εγείρει και σοβαρά ζητήματα πνευματικής ιδιοκτησίας.
Είναι εξαιρετικά δύσκολο να εκτιμηθεί πόσοι νέοι έλληνες χρησιμοποιούν τα δημοφιλή skype, msn και yahoo messenger. Το ίδιο ισχύει και για τους δεκάδες χώρους συζήτησης (chatrooms), καθώς και για τα πάσης φύσεως fora τα οποία υπάρχουν.
Το ελληνικό Διαδίκτυο είναι πλέον… επαρκώς αχανές. Αυτό σημαίνει ότι μια νέα γενιά ελλήνων έχει μάθει να επικοινωνεί μέσα από το δυαδικό σύστημα των ηλεκτρονικών υπολογιστών. (Στην εποχή του «do it yourself» o 21ος αιώνας μας κλείνει το μάτι;)
Πέντε «surfers» περιγράφουν την καθημερινότητά τους
ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΑΝΑΒΗΣ 21 ετών,φοιτητής,Κοζάνη «Ξυπνάω, πηγαίνω στη σχολή, συναντιέμαι με φίλους, γυρνάω σπίτι, μπαίνω στο Ιnternet… Για την επικοινωνία μου προτιμώ το Ιnternet… Μου αρέσει η ζωή που κάνω, νιώθω ήρεμος».
ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΠΥΛΟΡΙΔΟΥ 26 ετών,υπάλληλος,Θεσσαλονίκη «Το πρωί, με το που ξυπνάω, ανοίγω τον υπολογιστή και κοιτάζω τα e-mail μου.
Επιδιώκω να πηγαίνω σε συναυλίες και σε αίθουσες τέχνης. Σπαταλάω πολλά χρήματα σε ταξίδια και ρούχα-αξεσουάρ. Ελπίζω μια μέρα να πετύχω όλα όσα θέλω».
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΑΡΙΤΖΗ 27 ετών,υπεύθυνη επικοινωνίας,Αθήνα «Δουλεύω πολύ, βγαίνω έξω καθημερινά και πηγαίνω τακτικά στο γυμναστήριο. Διαβάζω εφημερίδες και ακούω πολλή μουσική. Χρησιμοποιώ το τηλέ φωνο, αλλά γενικά προτιμώ την προσωπική επαφή. Δαπανώ πολλά χρήματα στη διασκέδαση».
ΑΝΤΙΓΟΝΗ OΡΦΑΝΟΥΔΑΚΗ 26 ετών,φοιτήτρια,Λονδίνο «Είμαι πολυάσχολη και τρέχω όλη μέρα. Λόγω απόστασης, για να επικοινωνώ με τους φίλους μου χρησιμοποιώ πάρα πολύ το Ιnternet. Είμαι σπάταλη και δεν καταλαβαίνω πώς μου φεύγουν τα λεφτά».
ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΡΥΣΟΓΟΝΟΥ 30 ετών,ηχολήπτης,Αθήνα «Το μεγαλύτερο κομμάτι της μέρας μου φεύγει στη δουλειά. Μετά πηγαίνω σπίτι για ξεκούραση και συχνά συναντιέμαι με φίλους, για φαγητό και κουβεντούλα. Με πολλούς φίλους μου, λόγω απόστασης, μιλάμε μέσα από το Ιnternet. Ξοδεύω πολλά χρήματα για gadget, CD και διασκέδαση. Είμαι αρκετά ικανοποιημένος από τη ζωή που κάνω».