«Σώσε την Ιερουσαλήμ και η Ιερουσαλήμ θα σε σώσει». Το σύνθημα αυτό κυριαρχεί μεταξύ πολλών υπερορθόδοξων, ακραίων και φανατικών ομάδων του Ισραήλ, οι εκπρόσωποι των οποίων, στην προσπάθειά τους να ικανοποιήσουν τους μεσσιανικούς ευσεβείς πόθους τους, αγοράζουν όλα τα ακίνητα που βρίσκονται στην Παλαιά Πόλη, το σύμβολο της Γης της Επαγγελίας των εβραίων, την πόλη όπου έζησε ο Χριστός. Ανάμεσα στους σημαντικούς στόχους που έχουν θέσει, είναι και η περιουσία του μεγαλύτερου «ιδιώτη» γαιοκτήμονα της περιοχής, του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων. Η αποκάλυψη, πριν από δύο χρόνια, ότι ο κ. Ειρηναίος ενοικίασε για 99 + 99 χρόνια τα ξενοδοχεία «Ιμπίριαλ» και «Πέτρα» του Πατριαρχείου σε μία από αυτές τις ομάδες οδήγησε μεταξύ άλλων στην έκπτωσή του από τον θρόνο του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων και στην αποβολή του από την Αγιοταφιτική Αδελφότητα. Σήμερα, ενάμιση χρόνο μετά την εκλογή του, ο διάδοχος του κ. Ειρηναίου Πατριάρχης Ιεροσολύμων κ. Θεόφιλος έχει αρχίσει να δέχεται τις πιέσεις των ίδιων ακραίων ομάδων. «Αν θέλεις να αναγνωριστεί η εκλογή σου από το κράτος του Ισραήλ, εσύ θα πρέπει να αναγνωρίσεις τις ενοικιάσεις των ξενοδοχείων και, όταν θα θέλεις να ενοικιάζεις άλλα ακίνητα του Πατριαρχείου, θα απευθύνεσαι σε εμάς» είναι το μήνυμα που φαίνεται ότι αποστέλλεται το τελευταίο χρονικό διάστημα στον κ. Θεόφιλο.
Το 1978 για πρώτη φορά κάνει την εμφάνισή της στην Παλαιά Πόλη η «Ατερέτ Κοχανίμ». «Το στέμμα των ιερέων» διασώζει και ανακαινίζει ένα παλαιό κτίριο ιστορικής σημασίας για τους πιστούς της εβραϊκής θρησκείας, αφού εκεί έζησε ένας από τους σημαντικότερους ραβίνους. Σε αυτό το οίκημα σήμερα ζουν δεκάδες σπουδαστές οι οποίοι μελετούν τον Μωσαϊκό Νόμο, την Τορά και καλλιεργούν την αγάπη τους προς την Ιερουσαλήμ και τον ιουδαϊκό λαό.
Με την πάροδο των δεκαετιών η οργάνωση ενισχύεται. Αποκτά φίλους σε κάθε άκρο της Γης. Βοηθά εβραίους από φτωχές χώρες, όπως οι αφρικανικές, να σπουδάσουν και ενισχύει τους ισραηλίτες το θρήσκευμα πολίτες των χωρών του πρώην υπαρκτού σοσιαλισμού να εγκατασταθούν στο Ισραήλ. Στηρίζει τις προσπάθειες των εποίκων. Συγκεντρώνει χρήματα κυρίως από τους πλούσιους εβραίους των Ηνωμένων Πολιτειών και της Δυτικής Ευρώπης, πολλοί εκ των οποίων έχασαν τους συγγενείς και τους φίλους τους κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος. Και κυρίως αντιμάχεται τη συμφωνία του Οσλο του 1993, σύμφωνα με την οποία καμία από τις δύο πλευρές δεν θα προβεί σε ενέργειες που θα επηρεάσουν το status quo της Ιερουσαλήμ. Χαρακτηριστικό των αντιλήψεών της είναι ένα σύνθημα – από παράφραση των λεγομένων των μεγάλων ραβίνων του Ισραήλ – που χρησιμοποιεί: «Οταν ο Μεσσίας θα έρθει, γιατί εγώ να σπρώχνομαι για να βρω μια θέση στον Ναό, αφού εγώ ο ίδιος θα αγοράσω ένα σπίτι εδώ ώστε να έχω ιδιωτική είσοδο;». Και σύμφωνα με εκτιμήσεις, τα μέλη της έχουν καταφέρει να αγοράσουν ή να ενοικιάσουν περισσότερα από 2.000 ακίνητα στην Ιερουσαλήμ. Φτωχοί Παλαιστίνιοι και Αραβες έχουν δεχθεί να πουλήσουν το σπίτι τους μη έχοντας τη δυνατότητα να αντισταθούν στις εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια που αποστέλλουν στην περιοχή κυρίως Αμερικανοεβραίοι, ενώ στον πειρασμό υπέκυψαν πατριάρχες Ιεροσολύμων και μέλη της Αγιοταφιτικής Αδελφότητας.
Ηγέτης της οργάνωσης φέρεται ο Μάτι Ντάνι. Το όνομα του ηγέτη, κατά πολλούς, είναι ψευδώνυμο. Ωστόσο, όποιος και αν είναι, έχει καταφέρει να δημιουργήσει μια οργάνωση πολυδαίδαλη και με ισχυρούς φίλους. Με επιρροές μέσα στον κλήρο, στη Βουλή αλλά και, σε ορισμένες περιπτώσεις, σε αυτήν ακόμη την κυβέρνηση, φιλελεύθερα στελέχη της οποίας έχουν συγκρουστεί πολλές φορές, αρνούμενοι να δεχθούν τις πιέσεις του «στέμματος των ιερέων».
Ο Ιρβινγκ Μόσκοβιτς, φαρμακοβιομήχανος από τις Ηνωμένες Πολιτείες, είναι ένα από τα φυσικά πρόσωπα που πολλές φορές παρουσιάζονται ως εκπρόσωποι της οργάνωσης. Ανθρωπος που έχασε συγγενείς στα κρεματόρια, συγκεντρώνει χρήματα από Αμερικανοεβραίους και τα αποστέλλει στην Ιερουσαλήμ, και είναι ο εκ των εμφανιζομένων ισχυρότερος υποστηρικτής του «μεγάλου σχεδίου για τη σωτηρία της Ιερουσαλήμ». Αλλωστε, όπως επισημαίνει και η ίδια η οργάνωση, «πολλοί σου χτυπούν την πόρτα και σου ζητούν χρήματα. Εσύ πρέπει να αποφασίσεις πού θα τα δώσεις».
Από την πρώτη στιγμή της δημιουργίας της ανάμεσα στους παράλληλους στόχους που έθεσε η οργάνωση ήταν και η αγορά ακινήτων του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, το οποίο αποτελεί τον μεγαλύτερο γαιοκτήμονα μετά το κράτος του Ισραήλ. Γνωστά κτίρια της Ιερουσαλήμ, όπως η Κνεσέτ, δηλαδή η Βουλή, ή το ξενοδοχείο «Κινγκ Ντέιβιντ», έχουν χτιστεί πάνω σε ιδιόκτητη γη του Πατριαρχείου, το οποίο διαθέτει ακίνητη περιουσία σημαντικής αξίας και μέσα στην Παλαιά Πόλη. Σχεδόν όλοι οι πατριάρχες δέχθηκαν πιέσεις για να πουλήσουν τα ακίνητά τους είτε στο επίσημο κράτος του Ισραήλ και σε γνωστούς επενδυτές είτε στην «Ατερέτ Κοχανίμ». Ο μακαριστός Πατριάρχης Ιεροσολύμων Βενέδικτος πούλησε ή ενοικίασε ακίνητα στις επίσημες αρχές. Ο Διόδωρος τα τελευταία χρόνια της πατριαρχίας του υπέκυψε στις πιέσεις της «Ατερέτ Κοχανίμ», γι’ αυτό και πολλές φορές βρέθηκε ανάμεσα στα πυρά των Παλαιστινίων και των Αράβων. Ο κ. Ειρηναίος επί τρία χρόνια δεν αναγνωριζόταν ως πατριάρχης από το κράτος του Ισραήλ επειδή δεν ενέδιδε στις πιέσεις που δεχόταν κατά καιρούς. Τελικά, όπως φάνηκε στη συνέχεια, είτε ο ίδιος είτε οι συνεργάτες του, στους οποίους παραχώρησε πληρεξούσια, υποχώρησαν στις πιέσεις και τα δύο ιστορικά ξενοδοχεία «Ιμπίριαλ» και «Πέτρα» πέρασαν σε ισραηλινούς ενοικιαστές, πίσω από τους οποίους φέρεται να βρίσκεται η πολυθρύλητη οργάνωση. Η αποκάλυψη της ενοικίασης προκάλεσε την άμεση αντίδραση του παλαιστινιακού και του αραβικού ποιμνίου του Πατριαρχείου, γι’ αυτό και ελήφθησαν μέτρα.
Ο νέος πατριάρχης κ. Θεόφιλος από την πρώτη στιγμή έδειξε ότι δεν φοβάται. Η στήριξη που του προσφέρουν οι ορθόδοξοι προκαθήμενοι, οι σχέσεις του με την ελληνική κυβέρνηση και με παράγοντες των Ηνωμένων Πολιτειών, και, κυρίως, όπως λένε στενοί συνεργάτες του, ο βίος και η πολιτεία του μέσα στην Αγιοταφιτική Αδελφότητα αποτελούν ασπίδα προστασίας για τον ίδιο. Η προσφυγή του στο Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ – το οποίο έχει δείξει ότι δεν χαρίζεται σε κανέναν, όσο ισχυρός και αν είναι – κατά του κράτους το οποίο δεν τον αναγνωρίζει, αποτέλεσε μια σημαντική κίνηση. Στις 22 Ιανουαρίου και ενώ αναμενόταν η έκδοση αποφάσεως του Δικαστηρίου, οι εκπρόσωποι της κυβέρνησης ζήτησαν δίμηνη παράταση. Στα τέλη Μαρτίου θα δείξει τι μέλλει γενέσθαι. Στο μεταξύ ο κ. Θεόφιλος έχει συναντήσεις με τη διυπουργική επιτροπή που εξετάζει το θέμα και στην οποία συμμετέχουν κορυφαία στελέχη της κυβέρνησης Ολμερτ, όπως οι υπουργοί Εξωτερικών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών. Σύμφωνα με την εφημερίδα «Χαάρετζ», στελέχη της επιτροπής κάλεσαν τον κ. Θεόφιλο να αποδεχθεί τις ενοικιάσεις του κ. Ειρηναίου και κυρίως να ενοικιάζει ο ίδιος τα ακίνητα του Πατριαρχείου σε ισραηλινών συμφερόντων εταιρείες. Και όπως επισημαίνουν οι δικηγόροι του, ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων απέρριψε τις αξιώσεις τους. Η δημοσίευση των όσων ζήτησαν οι Ισραηλινοί προκάλεσε τη συσπείρωση των ορθοδόξων στην Ιορδανία και στην Παλαιστίνη.
Ο κ. Θεόφιλος επισκέφθηκε για 24 ώρες την Αθήνα και είχε πολύωρη συνάντηση με τον υφυπουργό Εξωτερικών κ. Θ. Κασσίμη. Ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων, σύμφωνα με τους στενούς συνεργάτες του, γνωρίζει ότι αντίπαλός του είναι η «Ατερέτ Κοχανίμ». Για πόσο όμως μπορεί να αντισταθεί στις επιδιώξεις της κανένας δεν γνωρίζει. Η ασφάλειά του είναι το κύριο ζητούμενο. Αρκεί να σκεφθεί κανείς ότι κατά τη διάρκεια της κρίσης του 2005 η Ελληνική Αστυνομία έλαβε ειδικά μέτρα ασφαλείας για τον τότε υφυπουργό Εξωτερικών κ. Π. Σκανδαλάκη, αφού υπήρχαν πληροφορίες για τη δράση ακραίων ομάδων που προέρχονταν από την περιοχή.
Ακόμη ένα κύριο ζητούμενο είναι πόσο μπορεί να αντισταθεί ο ίδιος ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων, ο οποίος, ανεξάρτητα από τη δική του προσωπικότητα, διαθέτει μια Αγιοταφιτική Αδελφότητα εκ της οποίας ορισμένοι, λιγοστοί μόνο, φέρονται να έχουν συνεργαστεί με την «Ατερέτ Κοχανίμ» και κυρίως να έχουν εμπλακεί σε σκάνδαλα…
Αγνωστοι αι βουλαί του… Ισραήλ
Το κράτος του Ισραήλ έχει ορισμένα γεγονότα να χειριστεί. Στην πόλη-σύμβολο της Επαγγελίας ένας πατριάρχης πέφτει από τον θρόνο του με την κατηγορία ότι ενοικίασε ακίνητα σε Ισραηλινούς και ένας νέος πατριάρχης φέρεται να έχει δεσμευθεί σε Παλαιστινίους και Ιορδανούς ότι δεν θα ενοικιάσει ακίνητα στους Ισραηλινούς. Τι θα πράξει; Ουδείς γνωρίζει. Οι φιλελεύθεροι εβραίοι στο Ισραήλ έχουν ασκήσει έντονη κριτική στον Ιρβινγκ Μόσκοβιτς, όμως η κυβέρνηση του κράτους θα ακούει και τα επιχειρήματα της «Ατερέτ Κοχανίμ» που θα κατηγορεί τον κ. Θεόφιλο ότι θα ενοικιάσει γη ή ακίνητα στους Παλαιστινίους και τότε το όνειρο για την πρωτεύουσα Ιερουσαλήμ μπορεί να δεχθεί πλήγμα. Την ίδια ώρα ο νέος πατριάρχης δηλώνει ευθέως ότι ο κ. Ειρηναίος εξέπεσε κυρίως εξαιτίας της δράσης του Απ. Βαβύλη, του Ν. Παπαδήμα και των σκανδάλων που συνόδευσαν την πατριαρχία του. Ακόμη δηλώνει ότι δεν προτίθεται να πουλήσει ακίνητα σε καμία πλευρά, είτε πρόκειται για Ισραηλινούς είτε για Αραβες ή Παλαιστινίους.