ΜΠΟΥΡΟΣ (ΣΟΥΗΔΙΑ), ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ.


Ενας… λύκος που (δεν) φυλάει τα πρόβατα! Μια προσωπικότητα του παγκοσμίου και όχι απλώς του ευρωπαϊκού μπάσκετ, που επιστρέφει στο προσκήνιο της ελληνικής καλαθοσφαίρισης, έστω και δύο ώρες και ως αντίπαλος. Για τον Αλεξάντρ Βολκόφ ο σημερινός (16.45, ET1) αγώνας ανάμεσα στην Ουκρανία και στην Ελλάδα, πέραν της συναισθηματικής αξίας, φαίνεται να κρύβει και κάποια προσωπικά απωθημένα… Στα 39 χρόνια του πλέον ο Σάσα, ο οποίος με τις φαντασμαγορικές εμφανίσεις του στο Ευρωμπάσκετ του 1985 (Στουτγάρδη) έκανε τους υπόλοιπους φόργουορντ να μοιάζουν με κοινούς θνητούς, βρίσκεται έξω από τις τέσσερις γραμμές. H ταλαιπωρημένη μέση του τον ανάγκασε να αποσυρθεί από την ενεργό δράση νωρίτερα από όσο επέβαλλαν το μπασκετικό ταλέντο και η δυναμική ενός παίκτη που έμοιαζε να φυλακίζεται στα στενά ευρωπαϊκά όρια. Το άλμα προς το NBA με τη διετή θητεία του στους Ατλάντα Χοκς (1989-1990, 1991-1992, με μέσο όρο 6,8 πόντους), εκτός από μια εμπειρία ζωής, του προσέφερε και την οικοδόμηση σχέσεων μιας ζωής με τον ισχυρότερο αθλητικό οργανισμό του κόσμου και διεύρυνε τους ορίζοντές του, ακόμη και εκτός παιδιάς: στις 15 Αυγούστου 1999 διορίστηκε από την ουκρανική κυβέρνηση υπουργός Αθλητισμού, παραλαμβάνοντας τη σκυτάλη από τον σπρίντερ που διέλυσε τους Αμερικανούς τερματίζοντας με τα χέρια ψηλά (Μόναχο, 1972), τον Βαλερί Μπορζόφ. Τέσσερα χρόνια αργότερα ο Βολκόφ, ο οποίος ως παίκτης είχε το προσωνύμιο «Λύκος», είναι πρόεδρος της ομάδας του Κιέβου, αντιπρόεδρος της ουκρανικής ομοσπονδίας μπάσκετ, μέλος της ουκρανικής Ολυμπιακής Επιτροπής και του Κεντρικού Γραφείου της FIBA Europe.


Τι έμεινε στον Αλεξάντρ Βολκόφ από το μακρύ οδοιπορικό του στην Ουκρανία (Στρόιτελ Κιέβου), στη Ρωσία (ΤΣΣΚΑ Μόσχας), στην Ιταλία (Ρέτζιο Καλάμπρια), στο NBA και στην Ελλάδα (Παναθηναϊκός, 1993-94, Ολυμπιακός, 1994-95) καθώς και στην εθνική ομάδα της Σοβιετικής Ενωσης; H παγκόσμια καταξίωση, οι τίτλοι σε συλλογικό και εθνικό επίπεδο και η ταλαιπωρημένη μέση, που επιτάχυνε το τέλος της καριέρας του και λίγο έλειψε να τον αφήσει παράλυτο, ενώ συν τοις άλλοις έφθειρε τις σχέσεις του με τον Γιάννη Ιωαννίδη. Στις 13 Απριλίου 1995, την ημέρα του τελικού ανάμεσα στον Ολυμπιακό και στη Ρεάλ (του αδελφικού φίλου του Αρβιντας Σαμπόνις), ο τότε κόουτς του Θρύλου Ξανθός (λέγεται ότι) τον πίεσε παραπάνω από όσο άντεχε…


Οι Ερυθρόλευκοι – οι οποίοι παρεμπιπτόντως είχαν «αρπάξει» τον Βολκόφ από τον Παναθηναϊκό με ένα τρομερό κόλπο επιστημονικής φαντασίας: ένα εικονικό συμβόλαιο στους Νιου Τζέρσι Νετς – δεν θα είχαν καμία τύχη να διεκδικήσουν τον τίτλο απόντος του Βολκόφ. Ο ουκρανός φόργουορντ χώλαινε συνεχώς, πονούσε αφόρητα, έμενε όρθιος με ενέσεις, ωστόσο αγωνίστηκε επί 30 λεπτά, με απολογισμό 15 πόντους και 7 ριμπάουντ.


Από εκείνο το βράδυ και πέρα ο Βολκόφ δεν ήταν ποτέ πια ο ίδιος παίκτης. Εμεινε… τάβλα για κάμποσες ημέρες, επέστρεψε με το ζόρι για τα πλέι οφ του ελληνικού πρωταθλήματος χωρίς να είναι υγιής και κινδύνεψε να υποστεί σοβαρή και ανεπανόρθωτη βλάβη. Μετά τη συμβολική παρουσία του στη σειρά των τελικών με τον Παναθηναϊκό, αγωνιζόμενος σε δύο από τους πέντε αγώνες, ακολούθησε πρόγραμμα αποθεραπείας στην Ατλάντα («πέρασε ένας χρόνος για να πάψω να πονάω και για να περπατώ κανονικά») και ουσιαστικά υποχρεώθηκε να τερματίσει τη λαμπρή καριέρα του και να αλλάξει τον τρόπο διαβίωσής του. «Με πίεσαν να παίξω στους τελικούς, γιατί ο Ολυμπιακός έπρεπε να κατακτήσει το πρωτάθλημα, αλλά βασικά ευθύνομαι εγώ. Επρεπε να κοντρολάρω τον εαυτό μου και να αντιδράσω, ώστε να μην επιδεινωθεί η υγεία μου. Τότε οι γιατροί μού είπαν ότι μπορώ να παίξω, αλλά την τελική απόφαση την πήρα μόνος μου. Θα μπορούσα να πω «όχι» και πιστεύω ότι οι άνθρωποι του Ολυμπιακού θα το καταλάβαιναν».


Τέσσερα χρόνια αργότερα δοκίμασε να επιστρέψει στην ενεργό δράση συμμετέχοντας σε τρεις αγώνες της προκριματικής φάσης του Ευρωμπάσκετ (και μάλιστα με τον αξιοπρεπέστατο μέσο όρο των 12 πόντων), αλλά συνειδητοποίησε ότι το ποτάμι δεν μπορούσε να γυρίσει πίσω…


Σήμερα το απόγευμα, την ώρα που θα διασταυρωθούν τα βλέμματά τους, ο Ξανθός και ο Λύκος θα γυρίσουν τη μνήμη τους οκτώ χρόνια πίσω. Τους συνδέουν η κατάκτηση ενός ελληνικού πρωταθλήματος, η συμμετοχή σε έναν τελικό της Ευρωλίγκας, το μυθικό τριπλ νταμπλ φίγκιουρ του Σάσα εναντίον των Αμπελοκήπων (31 πόντοι, 13 ριμπάουντ, 11 ασίστ) και τους χωρίζει μια «βεντέτα» που πηγάζει από τη διαφορά χαρακτήρων και αντιλήψεων περί το μπάσκετ και δηλητηριάζει ακόμη τις σχέσεις τους. Τουλάχιστον αυτό αποδεικνύει η εκμυστήρευση του χρυσού ολυμπιονίκη του 1988 και πρωταθλητή Ευρώπης του 1985 ότι «ο μόνος αγώνας του Ευρωμπάσκετ που θέλω να καθήσω στον πάγκο της Ουκρανίας είναι αυτός με την Ελλάδα εξαιτίας του Ιωαννίδη. Λατρεύω τους Ελληνες και την Ελλάδα, αλλά ο Ιωαννίδης μού έκανε ζημιά».


Τι ακριβώς εννοεί ο νυν αντιπρόεδρος της ουκρανικής ομοσπονδίας μπάσκετ; Ιδού το σκεπτικό του, όπως το ανέλυσε μιλώντας στο «Βήμα» κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα με την ιδιότητα του μέλους της επίσημης αποστολής που συνόδευε τον πρωθυπουργό της Ουκρανίας: «Στον Ολυμπιακό υπήρχε η κυρίαρχη μορφή του Ιωαννίδη, που ήταν τα πάντα μέσα στην ομάδα. Είχε τη δική του φιλοσοφία και γινόταν ό,τι και αν ζητούσε. Το κλίμα όμως δεν ήταν καλό, διότι με τη σκληρότητά του και την πίεση που ασκούσε στους παίκτες το μπάσκετ δεν ήταν πια διασκέδαση, με αποτέλεσμα να μην μπορώ να ηρεμήσω και να απολαύσω το παιχνίδι. Κανένας παίκτης δεν μπορεί να αντέξει σε τέτοιες συνθήκες μια ολόκληρη περίοδο. Αν λοιπόν μπορούσα να γυρίσω τον χρόνο πίσω και είχα το δικαίωμα να επιλέξω, δεν θα έπαιζα ποτέ για αυτόν».