Βασιλόπιτες, Μάγοι, άστρο φωτεινό, καλικάντζαροι, βουτιές στον Τάμεση, χάλοουιν, συγκεντρώσεις στις πλατείες, Σάντα Κλάους και χριστουγεννιάτικα δέντρα είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα των ημερών που διανύουμε. Οι προχριστιανικοί μύθοι, οι παραδόσεις και οι δοξασίες διαφορετικών λαών και θρησκειών διασώθηκαν στους αιώνες και τηρούνται από εκατομμύρια ανθρώπους ανά τον κόσμο. H λατρεία του θεού Ηλιου, η χειμερινή ισημερία και η Γέννηση του Χριστού αποτελούν τρία ιστορικά δεδομένα γύρω από τα οποία επιβιώσαν οι παλαιές παραδόσεις των λαών και αναπτύχθηκαν καινού.ργιες.
* H γιορτή των Χριστουγέννων
Γεννήθηκε ο Χριστός στις 25 Δεκεμβρίου; Οπως επισημαίνει στο «Βήμα» η διδάκτορας θεολογίας κυρία Ελένη Κασελούρη, «από τα Ευαγγέλια και τις προφορικές παραδόσεις που υπάρχουν γνωρίζουμε ότι ο Χριστός γεννήθηκε σε στάβλο, αλλά δεν μπορούμε σε καμία περίπτωση να προσδιορίσουμε την ακριβή ημέρα της Γέννησής του». Μάλιστα η επέτειος της Γέννησης εορταζόταν ως και τα μέσα του 4ου αιώνα στις 6 Ιανουαρίου, μαζί με τα Θεοφάνια.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ως εκείνη την περίοδο οι χριστιανοί τιμούσαν κυρίως τρεις μεγάλες εορτές: τα Αγια Επιφάνια, δηλαδή την αποκάλυψη στους ανθρώπους της Αγίας Τριάδας, τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, οπότε έγινε δυνατή η ενανθρώπιση του Υιού του Θεού, και το Πάσχα, δηλαδή την εκ νεκρών Ανάσταση.
Ωστόσο η εξάπλωση του χριστιανισμού στη Δυτική Ευρώπη, όπου λατρευόταν με ιδιαίτερη λαμπρότητα λίγο μετά τη χειμερινή ισημερία και συγκεκριμένα στις 25 Δεκεμβρίου ο θεός Ηλιος, δημιουργούσε προβλήματα στην κατήχηση των νέων πιστών. Ετσι στα μέσα του 4ου αιώνα για πρώτη φορά η Εκκλησία της Ρώμης θέτει την ανάγκη ορισμού ειδική εορτής για τη Γέννηση του Χριστού. Και σύμφωνα με ορισμένους μελετητές, η πρώτη γιορτή έγινε πιθανότατα στην Αντιόχεια και εισήχθη από τους Ευσταθιανούς, ένα κίνημα που είχε άμεση σχέση με την Εκκλησία της Ρώμης.
Κύριος υποστηρικτής της εφαρμογής της νέας γιορτής στην Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης ήταν ο Γρηγόριος ο Θεολόγος. Και ο Μέγας Βασίλειος το 379 εισήγαγε τη γιορτή στην Καισάρεια της Καππαδοκίας. Το 386 ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος συγγράφει για τη γιορτή των Χριστουγέννων, η οποία όπως επισημαίνει είναι γνωστή επί δεκαετίες στην Αντιόχεια.
Παρά τις διαφωνίες οι οποίες σημειώθηκαν, η νέα γιορτή κατέκτησε τις ψυχές όλων των πιστών…
* Οι Μάγοι και το Αστρο
Οι Μάγοι ήταν άνδρες ή γυναίκες και πότε προσκύνησαν τον Χριστό, όταν αυτός ήταν νεογέννητος ή μήπως αργότερα; Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, οι τρεις Μάγοι που προσκύνησαν τον Χριστό ήταν άνδρες. Αν και το τελευταίο χρονικό διάστημα ορισμένοι επιστήμονες δηλώνουν ότι υπήρχαν και γυναίκες ανάμεσά τους, από τις πηγές προκύπτει ότι οι Μάγοι ήταν ο Βαλτάσαρ, ο Γασπάρ και ο Μελχιόρ, δηλαδή άνδρες. Προέρχονταν από την Περσία και ο όρος μάγος, όπως επισημαίνει η θεολόγος κυρία Κασελούρη, δηλώνει σοφία. Οι μάγοι, προσθέτει, «ήταν μορφωμένοι άνθρωποι οι οποίοι μελετούσαν τα αστρονομικά φαινόμενα και δεν έχουν καμία σχέση με τους σημερινούς αστρολόγους και όλους όσοι ασχολούνται με τη μαγεία».
Σύμφωνα με τα όσα δηλώνει η κυρία Κασελούρη, οι Μάγοι προσκύνησαν τον Χριστό όταν αυτός «ήταν από τριών μηνών ως και δύο ετών διότι και η εντολή της σφαγής των νηπίων που δόθηκε από τον Ηρώδη περιελάμβανε τα παιδιά από δύο χρόνων και κάτω». Οπως υπογραμμίζει, όταν γεννήθηκε ο Χριστός «φαίνεται ότι σημειώθηκε κάποιο σημαντικό αστρονομικό φαινόμενο. Δύο πλανήτες βρέθηκαν πολύ κοντά και έδωσαν ένα ορατό φαινόμενο κυρίως στη Μέση Ανατολή. Τότε οι Μάγοι ξεκίνησαν από τα βάθη της Ανατολής επειδή κατάλαβαν ότι ένας βασιλιάς γεννήθηκε. Χρειαζόταν πολύς χρόνος για να φθάσουν εκεί όπου γεννήθηκε ο Χριστός και αυτό δεν μπορούσε να πραγματοποιηθεί μέσα σε μία ή δύο ημέρες».
Τα δώρα που επέλεξαν να προσφέρουν στον Χριστό δεν είναι τυχαία: ο χρυσός ήταν για τον βασιλιά, το λιβάνι γιατί ήταν θεός και η σμύρνα διότι θα θυσιαζόταν υπέρ των ανθρώπων.
