Ο τριπλάσιος ρυθμός αύξησης των πρωτογενών δαπανών σε σύγκριση με τον αντίστοιχο των εσόδων του τακτικού προϋπολογισμού και η ακόμη μεγαλύτερη υστέρηση στα κοινοτικά έσοδα του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων αναδεικνύονται ως τα πρώτα συμπεράσματα της δημοσιονομικής απογραφής που επιχειρεί η νέα πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομίας.
H δημοσιονομική απογραφή, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί ως το τέλος του τρέχοντος μηνός, οπότε κλείνει ο προϋπολογισμός του 2003, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, καθώς η κυβέρνηση επιζητεί, καθώς λέει, να έχει αποσαφηνιστεί όσο το δυνατόν ταχύτερα η πραγματική εικόνα που παρουσιάζει η οικονομία της χώρας. Αλλά με απώτερο στόχο, υποστηρίζει η αξιωματική αντιπολίτευση, την περικοπή των προεκλογικών υποσχέσεων για ενίσχυση των εισοδημάτων και των κοινωνικών παροχών.
Ωστόσο η συλλογή των νέων στοιχείων αναμένεται να συμβάλει στην αποσαφήνιση των προβλέψεων για τη δημοσιονομική θέση της χώρας μας που ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο των εαρινών προβλέψεων για την ευρωπαϊκή οικονομία. Αλλωστε στην έκθεσή της για την Ελλάδα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επεσήμανε κατηγορηματικά ότι τα εκτιμώμενα δημοσιονομικά μεγέθη για το 2003 χαρακτηρίζονται από αβεβαιότητα, με αποτέλεσμα να επηρεάζονται αναλόγως και οι προβλέψεις για την επόμενη χρονιά.
* H έκθεση της EE για την Ελλάδα
Πάντως από την ως σήμερα πορεία της αναθεώρησης των στοιχείων με βάση τη δημοσιονομική απογραφή που παρουσιάζει σήμερα «Το Βήμα» αναδεικνύεται ως μείζον ζήτημα της οικονομικής πολιτικής η έλλειψη επαρκούς ελέγχου των πρωτογενών δαπανών, στις οποίες περιλαμβάνονται οι αποδοχές του προσωπικού του δημόσιου τομέα και οι πιστώσεις για ασφάλιση και περίθαλψη. Επίσης είναι εμφανές το πρόβλημα της έγκαιρης εισροής εσόδων του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά και της υπερεκτίμησης των εσόδων του τακτικού προϋπολογισμού.
Κατά πληροφορίες και σύμφωνα με την επεξεργασία που έχει πραγματοποιηθεί ως σήμερα και αναμένεται να οριστικοποιηθεί προς το τέλος του τρέχοντος μηνός, οπότε ο υπουργός Οικονομίας κ. Γ. Αλογοσκούφης θα δώσει στη δημοσιότητα αναλυτικά στοιχεία για το «κλείσιμο» του προϋπολογισμού του 2003, τα έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού παρουσιάζουν σημαντική υστέρηση σε σύγκριση με τους αρχικούς στόχους. Συγκεκριμένα, φαίνεται ότι τα έσοδα αυξήθηκαν μόνο κατά 3,5% έναντι αρχικού στόχου 5,1% και εκτίμησης 5,8% που είχε αποσταλεί ως πιθανότερη στη Eurostat πριν από ενάμιση μήνα. Κύρια αιτία της σημαντικής αυτής απόκλισης αποτελεί – μετά την κατάργηση της σχετικής νομοθετικής διάταξης – η αφαίρεση από τον προϋπολογισμό του 2003 εσόδων ύψους 1,43 δισ. ευρώ, τα οποία είχαν εισπραχθεί κατά τον Ιανουάριο και μεταφέρονται τελικώς στο τρέχον έτος. Με την παρέμβαση αυτή τα έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού του περασμένου έτους διαμορφώνονται πλέον ελαφρώς χαμηλότερα από 40 δισ. ευρώ έναντι 41,3 δισ. ευρώ που αρχικώς είχε εκτιμηθεί.
Στον αντίποδα του αναιμικού ρυθμού αύξησης των εσόδων, ο οποίος προκαλεί ανησυχία για την περαιτέρω πορεία τους κατά το 2004, βρίσκονται οι πρωτογενείς δαπάνες. Αυτές αυξήθηκαν το προηγούμενο έτος με ρυθμό 10,5% έναντι αρχικού στόχου 7,6% και ανήλθαν σε 31,3 δισ. ευρώ. Στις πρωτογενείς δαπάνες περιλαμβάνονται οι αποδοχές του προσωπικού του δημόσιου τομέα, στις οποίες μάλιστα δόθηκαν σημαντικές αυξήσεις για την τρέχουσα χρονιά, καθώς και οι πιστώσεις για ασφάλιση και περίθαλψη.
* H αποπληρωμή των τόκων
Μία ακόμη προς τα άνω απόκλιση που παρουσιάζει η απογραφή αφορά το ποσό αποπληρωμής των τόκων, το οποίο τοποθετείται τελικώς στα 9,4 δισ. ευρώ έναντι 9,35 δισ. ευρώ που είχε υπολογιστεί πριν από περίπου ενάμιση μήνα.
Εξαιρετικά προβληματική εμφανίζεται και η πορεία των εισροών από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων. Ως το τέλος Δεκεμβρίου οι Βρυξέλλες είχαν αποστείλει στη χώρα μας 1,89 δισ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι με τον συνυπολογισμό άλλων εσόδων ύψους 100 εκατ. ευρώ, το 2003 τα έσοδα του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων ανήλθαν μόλις στα 2 δισ. ευρώ, έναντι στόχου 3,2 δισ. ευρώ. Αντίθετα οι δαπάνες πλησίασαν τον αρχικό στόχο των 8,6 δισ. ευρώ και διαμορφώθηκαν σε 8,5 δισ. ευρώ.
Οι εξελίξεις αυτές οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η διαφορά μεταξύ των προσδοκώμενων εσόδων και των εισπραχθέντων είναι τουλάχιστον κατά 200 εκατ. ευρώ μεγαλύτερη από αυτήν που καταγράφτηκε στα στοιχεία που είχαν σταλεί στη Eurostat πριν από ενάμιση μήνα, καθώς είχε συνυπολογιστεί ένα τμήμα των εκκρεμουσών εισροών. Πάντως, κατά πληροφορίες, οι απαιτήσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το έτος 2003, οι οποίες βρίσκονταν σε εκκρεμότητα στο τέλος του προηγούμενου έτους, έχουν αρχίσει να εισρέουν με υψηλούς ρυθμούς. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, κατά το πρώτο τρίμηνο έχουν ήδη εισπραχθεί απαιτήσεις ύψους 1 δισ. ευρώ.
Αν το ποσό αυτό δεν συμπεριληφθεί στα έσοδα του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων του 2003, τότε το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού θα επιβαρυνθεί σημαντικά. Το οικονομικό επιτελείο ανησυχεί ότι σε αυτή την περίπτωση το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού, το οποίο προκύπτει από τον υπολογισμό του ελλείμματος του τακτικού προϋπολογισμού και του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων, θα κινηθεί πάνω από 9 δισ. ευρώ και ενδεχομένως να αγγίξει τα 10 δισ. ευρώ, επηρεάζοντας αρνητικά τη δημοσιονομική θέση της χώρας μας.
