Πώς θα γίνει η παρακράτηση του φόρου

ΟΡΙΣΤΙΚΟΠΟΙΗΘΗΚΕ η μεθοδολογία με την οποία θα γίνεται από την 1η Ιανουαρίου η παρακράτηση του φόρου από μισθούς, συντάξεις, μερίσματα, υπερωρίες και κάθε άλλη παροχή που καταβάλλεται σε μισθωτούς και συνταξιούχους.

Το υπουργείο Οικονομικών, με κατεπείγουσα διαταγή του, έδωσε οδηγίες για τη μεθοδολογία παρακράτησης. Για τους μισθούς και τις συντάξεις ο φόρος θα υπολογίζεται με τη νέα τιμαριθμοποιημένη κλίμακα και από αυτόν θα αφαιρούνται οι μειώσεις για τα παιδιά και στη συνέχεια το ποσοστό 2,5%. Για τις επικουρικές συντάξεις ο φόρος θα υπολογίζεται με τα ποσοστά 5%, 10%, και 15% ανάλογα με το ύψος της επικουρικής σύνταξης, ενώ για τις υπερωρίες το ποσοστό παρακράτησης ορίστηκε σε 20%.

Το οικονομικό επιτελείο του «Βήματος» συνέταξε πίνακα με ποσά του μηνιαίου και ετήσιου φόρου που θα παρακρατούνται από τους μισθούς και τις συντάξεις, ανά κλιμάκιο εισοδήματος 100.000 δρχ. και μέχρι ποσού ετήσιου καθαρού εισοδήματος 10 εκατ. δραχμών.

Η παρακράτηση του φόρου θα γίνεται σύμφωνα με τις οδηγίες του υπουργείου Οικονομικών ως εξής:

* Παρακράτηση φόρου μισθωτών υπηρεσιών στους αμειβόμενους με μηνιαίο μισθό, στους συνταξιούχους (από φορείς κύριας ασφάλισης) και στους αμειβόμενους με ημερομίσθιο, οι οποίοι παρέχουν υπηρεσίες με σχέση μίσθωσης εργασίας πάνω από ένα έτος στον ίδιο εργοδότη ή με σχέση μίσθωσης εργασίας αορίστου χρόνου.

Οι εκκαθαριστές μισθοδοσίας θα προσδιορίσουν το μηνιαίο καθαρό εισόδημα κάθε δικαιούχου αφαιρώντας από το ακαθάριστο ποσό του μισθού ή της σύνταξης ή της οποιασδήποτε καταβαλλόμενης παροχής μόνο τα ποσά των νόμιμων κρατήσεων για υποχρεωτικές ασφαλιστικές εισφορές, τέλη χαρτοσήμου και εισφορά ΟΓΑ, που για την καταβολή τους βαρύνεται ο μισθωτός ή ο συνταξιούχος.

Ο φόρος εισοδήματος δεν εμπίπτει στην έννοια των κρατήσεων που βαρύνουν τον δικαιούχο και συνεπώς δεν εκπίπτει από το ακαθάριστο ποσό του μηνιαίου ή του ετήσιου εισοδήματος του μισθωτού ή του συνταξιούχου.

Στην έννοια του μηνιαίου καθαρού εισοδήματος περιλαμβάνεται η σύνταξη ή ο μισθός και οποιεσδήποτε άλλες αμοιβές της ίδιας περιόδου (υπερωρίες, επίδομα παραγωγής, πριμ παρουσίας, προσαύξηση για απασχόληση νυκτερινή – Κυριακών – αργιών κλπ.), που συνεντέλλονται (δηλαδή συνεκκαθαρίζονται), σε μία μισθοδοτική κατάσταση με τον μισθό.

Στη συνέχεια, οι εκκαθαριστές μισθοδοσίας κάθε μήνα θα διενεργούν αναγωγή του μηνιαίου καθαρού εισοδήματος προκειμένου να προσδιορισθεί το συνολικό ετήσιο καθαρό εισόδημα κάθε δικαιούχου.

Ο υπολογισμός του συνολικού ετήσιου καθαρού εισοδήματος θα γίνεται με πολλαπλασιασμό του καθαρού μηνιαίου ποσού του μισθού ή της σύνταξης ή της οποιασδήποτε άλλης παροχής που εμπίπτει στην έννοια του μισθού, επί 12 μηνιαίους μισθούς, συν δώρο Χριστουγέννων, δώρο Πάσχα και επίδομα αδείας.

Αν στον μισθωτό καταβάλλεται και κάποια άλλη πρόσθετη παροχή (π.χ. ένα μηνιάτικο ως επίδομα ισολογισμού κλπ.) για τον υπολογισμό του συνολικού ετήσιου εισοδήματος θα προστίθεται και η παροχή αυτή.

Προκειμένου για νεοδιορισθέντες υπαλλήλους ή νέους συνταξιούχους, ο προσδιορισμός του ετήσιου καθαρού εισοδήματος έτους 1998 θα γίνει με βάση τα δεδομένα του πρώτου μήνα έναρξης της εργασίας ή καταβολής της σύνταξης επί 12 μηνιαίους μισθούς, συν δώρο Χριστουγέννων, δώρο Πάσχα και επίδομα αδείας.

* Ο υπολογισμός του παρακρατούμενου φόρου για εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες και κάθε είδους συντάξεις θα γίνει με τη νέα τιμαριθμοποιημένη κλίμακα.

Σημειώνεται ότι το ποσό του πρώτου κλιμακίου της κλίμακας, προκειμένου να υπολογισθεί ο φόρος που αναλογεί στο εισόδημα του μισθωτού ή συνταξιούχου, αυξάνεται κατά 300.000 δρχ. με ισόποση μείωση του ποσού του δεύτερου κλιμακίου.

* Το ποσό του φόρου που προκύπτει με βάση την πιο πάνω κλίμακα για τον φορολογούμενο που τον βαρύνουν παιδιά μειώνεται ως εξής:

­ 25.000 δρχ. για κάθε ένα παιδί του, όταν έχει ως δύο παιδιά που τον βαρύνουν.

­ 35.000 δρχ. για κάθε ένα παιδί, όταν έχει τρία παιδιά που τον βαρύνουν.

­ 45.000 δρχ. για κάθε ένα παιδί του, όταν έχει τέσσερα παιδιά και άνω που τον βαρύνουν.

Ως τέκνα που βαρύνουν τον φορολογούμενο θεωρούνται τα ανήλικα άγαμα τέκνα, τα ενήλικα τέκνα τα οποία δεν έχουν υπερβεί το 25ο έτος της ηλικίας τους και σπουδάζουν σε αναγνωρισμένες σχολές ή σχολεία του εσωτερικού ή του εξωτερικού, τα άγαμα τέκνα τα οποία δεν υπάγονται στην προηγούμενη περίπτωση εφόσον υπηρετούν τη στρατιωτική τους θητεία, τα τέκνα που είναι άγαμα ή διαζευγμένα ή τελούν σε κατάσταση χηρείας, εφόσον παρουσιάζουν αναπηρία 67% και άνω από διανοητική καθυστέρηση η φυσική αναπηρία.

Τα πιο πάνω τέκνα θεωρείται ότι βαρύνουν τον φορολογούμενο εφόσον συνοικούν με αυτόν και το ετήσιο φορολογούμενο και απαλλασσόμενο εισόδημά τους δεν υπερβαίνει το ποσό των 300.000 δρχ. ή το ποσό των 600.000 δρχ. αν αυτά παρουσιάζουν αναπηρία 67% και άνω από διανοητική καθυστέρηση ή φυσική αναπηρία.

* Το ποσό του φόρου που απομένει ύστερα από τις πιο πάνω μειώσεις αποτελεί τον φόρο που αναλογεί στο ετήσιο εισόδημα του μισθωτού ή του συνταξιούχου. Το ποσό αυτό του φόρου θα μειωθεί κατά ποσοστό 2,5% και το υπόλοιπο αποτελεί τον φόρο που πρέπει να παρακρατηθεί σε ετήσια βάση. Το ένα δέκατο τέταρτο του ποσού αυτού αποτελεί τον φόρο που παρακρατείται κάθε μήνα κατά την καταβολή των μισθών ή των συντάξεων.

Το ίδιο ποσό φόρου πρέπει να παρακρατείται και από το ποσό που καταβάλλεται στον δικαιούχο, ως δώρο Χριστουγέννων. Το μισό του φόρου που αναλογεί στο μηνιαίο καθαρό εισόδημα, δηλαδή το ένα εικοστό όγδοο του ετήσιου φόρου, αποτελεί τον φόρο που αναλογεί στο ποσό που καταβάλλεται στον δικαιούχο ως δώρο Πάσχα ή ως επίδομα αδείας.

* Για να τύχουν οι μισθωτοί και συνταξιούχοι των παραπάνω μειώσεων φόρου πρέπει να υποβάλλουν στους εργοδότες τους, τον μήνα Ιανουάριο, κάθε έτος και σε κάθε μεταγενέστερη μεταβολή δήλωση οικογενειακής κατάστασης των παιδιών τους που συνοικούν μαζί τους και τους βαρύνουν.

* Παρακράτηση φόρου μισθωτών υπηρεσιών στους αμειβόμενους με ημερομίσθιο, εφόσον η σχέση εργασίας είναι ορισμένου χρόνου.

Στους αμειβόμενους με ημερομίσθιο, οι οποίοι παρέχουν υπηρεσίες ορισμένου χρόνου, αλλά διάρκειας μικρότερης από ένα έτος, το ποσό της παρακράτησης υπολογίζεται με την εφαρμογή συντελεστή στο ακαθάριστο ποσό του ημερομισθίου, ο οποίος ορίζεται σε 3% για ημερομίσθιο πάνω από 6.000 δραχμές. Συνεπώς, αν το ακαθάριστο ποσό του ημερομισθίου είναι μικρότερο από 6.000 δρχ. δεν θα γίνεται παρακράτηση φόρου. Για τα ποσά αυτών των ημερομισθίων θα αποδίδεται μόνο το οφειλόμενο χαρτόσημο 1% πλέον της εισφοράς υπέρ ΟΓΑ 20%.

Αν στον ημερομίσθιο εργάτη καταβάλλονται και πρόσθετες αμοιβές (π.χ. υπερωρίες, επίδομα παραγωγής κλπ.) ο συντελεστής παρακράτησης του φόρου θα υπολογίζεται με βάση το ποσό του μέσου ημερομισθίου της περιόδου που καταβάλλονται οι αμοιβές.

* Παρακράτηση φόρου μισθωτών υπηρεσιών κατά την καταβολή αμοιβών για υπερωριακή εργασία, επιδόματα, πρόσθετες αμοιβές κλπ.

Στις καθαρές αμοιβές για υπερωριακή εργασία, επιχορηγήσεις, επιδόματα, αποζημιώσεις, καθώς και στις κάθε άλλου είδους πρόσθετες αμοιβές ή παροχές, οι οποίες καταβάλλονται τακτικά ή έκτακτα και δεν συνεντέλλονται με τις τακτικές αποδοχές, εφόσον αυτές θεωρούνται εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες, ο παρακρατούμενος φόρος υπολογίζεται με συντελεστή 20% στο συνολικό καθαρό ποσό, όσο και αν είναι αυτό.

* Παρακράτηση φόρου μισθωτών υπηρεσιών σε αναδρομικά εισοδήματα.

Στα εισοδήματα που καταβάλλονται σε μισθωτούς ή συνταξιούχους αναδρομικά, δηλαδή σε έτος μεταγενέστερο από το έτος στο οποίο ανάγονται, με βάση νόμο, δικαστική απόφαση, συλλογική σύμβαση, καθώς και όταν ο δικαιούχος εισπράττει καθυστερημένες δεδουλευμένες αποδοχές, σε έτος μεταγενέστερο από το έτος στο οποίο ανάγονται, λόγω έκδηλης οικονομικής αδυναμίας του εργοδότη του και εφόσον έγινε επίσχεση εργασίας από τους μισθωτούς ή αν ο εργοδότης κηρύχτηκε σε κατάσταση πτώχευσης, ο φόρος που παρακρατείται υπολογίζεται με συντελεστή 20% στο καταβαλλόμενο ποσό.

* Παρακράτηση φόρου μισθωτών υπηρεσιών σε επικουρικές συντάξεις, βοηθήματα κλπ.

Ο υπολογισμός του παρακρατούμενου φόρου, στο καθαρό ποσό των συντάξεων ή άλλων παροχών που καταβάλλονται από ταμεία επικουρικά, μετοχικά, αρωγής ή αλληλοβοηθείας, διενεργείται ως ακολούθως:

* Με συντελεστή 5% αν το καθαρό ποσό της παροχής δεν υπερβαίνει τις 600.000 δρχ. ετησίως.

* Με συντελεστή 10% αν το καθαρό ποσό της παροχής υπερβαίνει τις 600.000 δρχ. ετησίως.

* Με συντελεστή 15% αν το καθαρό ποσό της παροχής υπερβαίνει το 1,4 εκατ. δρχ. ετησίως.

* Παρακράτηση φόρου μισθωτών υπηρεσιών σε αμοιβές αξιωματικών και κατώτερου ημεδαπού πληρώματος του Εμπορικού Ναυτικού και ιπτάμενου προσωπικού της Πολιτικής Αεροπορίας.

Στις αμοιβές των αξιωματικών και του κατώτερου ημεδαπού πληρώματος του Εμπορικού Ναυτικού για τις υπηρεσίες που παρέχουν σε εμπορικά πλοία για το ημερολογιακό έτος 1998 η παρακράτηση φόρου διενεργείται με αναλογικό συντελεστή 9% για τους αξιωματικούς και 6% για το κατώτερο ημεδαπό πλήρωμα. Επίσης, στις αμοιβές του ιπτάμενου προσωπικού της Πολιτικής Αεροπορίας για παροχή υπηρεσιών σε αεροσκάφη, για το έτος 1998 η παρακράτηση φόρου διενεργείται με αναλογικό συντελεστή 12,5%.

Επιπλέον, επιβάλλεται υπέρ του ΟΓΑ ειδική εισφορά επί του φόρου εισοδήματος η οποία υπολογίζεται με ποσοστό 10% στο τμήμα του φόρου ως 60.000 δρχ. και 15% στο τμήμα του φόρου πάνω από τις 60.000 δρχ. Επίσης, επιβάλλεται χαρτόσημο με ποσοστό 1% και εισφορά υπέρ ΟΓΑ με ποσοστό 20% επί του χαρτοσήμου. 3 χαρακτηριστικά παραδείγματα

Παράδειγμα 1ο

Εστω ότι μισθωτός είναι άγαμος και λαμβάνει τον Ιανουάριο του 1998 ακαθάριστες μηνιαίες αποδοχές 230.000 δρχ. και οι κρατήσεις του υπέρ των ασφαλιστικών ταμείων κλπ. ανέρχονται σε 30.000 δρχ. τον μήνα. Ο φόρος που πρέπει να παρακρατείται κάθε μήνα από τις μηνιαίες καθαρές αποδοχές του μισθωτού από την επιχείρηση θα υπολογισθεί ως εξής:

Ακαθάριστες μηνιαίες αποδοχές 230.000 δραχμές.

Μείον κρατήσεις ασφαλιστικών ταμείων κλπ. 30.000 δραχμές.

Καθαρές μηνιαίες αποδοχές 200.000 δραχμές.

Ετήσιο καθαρό εισόδημα: 200.000 Χ 12 συν δώρο Χριστουγέννων – Πάσχα, επίδομα αδείας = 2.800.000 δραχμές.

Ετήσιος φόρος κλίμακας 88.500 δραχμές.

Μείωση φόρου λόγω παρακράτησης 88.500 Χ 2,5% = 2.213 δραχμές.

Φόρος που πρέπει να παρακρατείται κάθε μήνα 88.500 – 2.213 = 86.287 / 14 = 6.163 δραχμές.

Στο ποσό αυτό του φόρου δεν αναγνωρίζεται μείωση λόγω οικογενειακής κατάστασης.

Παράδειγμα 2ο

Εστω ότι ο ίδιος μισθωτός είναι έγγαμος με δύο ανήλικα παιδιά.

Ετήσιος φόρος κλίμακας 88.500 δραχμές.

Μείωση φόρου λόγω οικογενειακής κατάστασης 50.000 δραχμές.

Ετήσιος φόρος που αναλογεί 38.500 δραχμές.

Μείωση φόρου λόγω παρακράτησης 38.500 Χ 2,5% = 963 δραχμές.

Φόρος που πρέπει να παρακρατείται κάθε μήνα: 38.500 – 963 = 37.537 / 14 = 2.681 δραχμές.

Παράδειγμα 3ο

Εστω ότι και η σύζυγος του ανωτέρω φορολογουμένου είναι μισθωτός με μηνιαίες ακαθάριστες αποδοχές 220.000 δρχ. και οι κρατήσεις υπέρ των ασφαλιστικών ταμείων ανέρχονται σε 30.000 δρχ. τον μήνα. Ο φόρος που πρέπει να παρακρατείται κάθε μήνα θα υπολογισθεί ως εξής:

Ακαθάριστες μηνιαίες αποδοχές 220.000 δραχμές.

Μείον κρατήσεις ασφαλιστικών ταμείων κλπ. 30.000 δραχμές.

Καθαρές μηνιαίες αποδοχές 190.000 δραχμές.

Ετήσιο καθαρό εισόδημα 190.000 Χ 12 συν δώρο Χριστουγέννων – Πάσχα, επίδομα αδείας = 2.660.000 δραχμές.

Ετήσιος φόρος κλίμακας 67.500 δραχμές.

Μείωση φόρου λόγω παρακράτησης 67.500 Χ 2,5% = 1.688 δραχμές.

Φόρος που πρέπει να παρακρατείται κάθε μήνα 67.500 – 1.688 = 65.812 / 14 = 4.701 δραχμές.

Σημειώνεται ότι για την εργαζόμενη σύζυγο δεν αναγνωρίζεται μείωση λόγω οικογενειακής κατάστασης, καθόσον η μείωση αυτή γίνεται από τον φόρο που προκύπτει στο εισόδημα του συζύγου. Αντιθέτως, αν η σύζυγος βαρύνεται με παιδιά από προηγούμενο γάμο, οι μειώσεις του φόρου για τα παιδιά αφαιρούνται από τον φόρο που προκύπτει στο εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες της συζύγου.