Δορυφορικούς χάρτες που καταδεικνύουν ότι σε αρκετά μέρη της Δυτικής και της Βόρειας Ελλάδας υπάρχουν σημαντικά εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα πετρελαίου διαθέτει η Shell, και μάλιστα τα παρουσίασε πρόσφατα τόσο στον υπουργό Ανάπτυξης κ. Δ. Σιούφα όσο και στον υφυπουργό Οικονομικών κ. Π. Δούκα.


Την περασμένη εβδομάδα ο αντιπρόεδρος της Shell κ. Ρομπ Ρόουντς επισκέφθηκε τη χώρα μας με σκοπό να διασφαλίσει τις σχετικές άδειες από τα Ελληνικά Πετρέλαια, που έχουν μέχρι στιγμής το σχετικό δικαίωμα παραχώρησης. Ο άγγλος υψηλόβαθμος αξιωματούχος της πολυεθνικής εταιρείας παρουσίασε στους υπουργούς αλλά και σε επιχειρηματίες στοιχεία σύμφωνα με τα οποία οι πιθανότητες άντλησης εκμεταλλεύσιμου αργού πετρελαίου είναι 3%, δηλαδή πολύ υψηλές σε σχέση με το 0,8% που είναι κατά μέσον όρον οι πιθανότητες για να ξεκινήσουν έρευνες σε ένα κοίτασμα.


* H ποιότητα


Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι με τις υψηλές τιμές του αργού αρκετά αποθέματα που είχαν μείνει ανενεργά για μεγάλο χρονικό διάστημα καθίστανται πλέον εκμεταλλεύσιμα, αρκεί η ποιότητά τους να είναι κατάλληλη για εκμετάλλευση, δηλαδή να μην πρόκειται για κοιτάσματα με εξαιρετικά «βαρύ» αργό πετρέλαιο ή με αργό με μεγάλη περιεκτικότητα σε θείο.


Οι περιοχές που προσφέρονται για έρευνα και εκμετάλλευση προσδιορίζονται σε τρεις ζώνες: στο Βόρειο και Κεντρικό Αιγαίο (μακριά πάντως και πολύ ανατολικότερα από τα κοιτάσματα του Πρίνου στα οποία «ποντάρισε» ο διαβόητος κ. Φρανκ Τίμις της Regal Petroleum για να κερδίσει χρήματα στο χρηματιστήριο του Λονδίνου), στο Ιόνιο Πέλαγος από τον άξονα ανοιχτά της Βορειοδυτικής Πελοποννήσου ως τους Παξούς, αλλά και στις ακτές της Ηπείρου, στο ύψος της Πάργας.


Εκεί πάντως όπου εντοπίζεται και ο μεγαλύτερος προβληματισμός από ελληνικής πλευράς για την παραχώρηση των κοιτασμάτων στη Shell είναι οι λεγόμενες «αδιευκρίνιστες ζώνες» στο Βορειοανατολικό Αιγαίο, εκεί δηλαδή όπου η μεν αγγλο-ολλανδική πολυεθνική εταιρεία εκτιμά ότι έχει τις μεγαλύτερες πιθανότητες για εξεύρεση αντλήσιμων και εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων, αλλά η ελληνική κυβέρνηση εντοπίζει τα μεγαλύτερα… ελληνοτουρκικά προβλήματα, με τις έντονες αμφισβητήσεις της γείτονος χώρας για την υφαλοκρηπίδα.


«Στην περίπτωση αυτή θα είμαστε πολύ προσεκτικοί, αφού δεν επιθυμούμε να ανακινηθούν διπλωματικά προβλήματα με την Τουρκία» τονίζει μιλώντας στο «Βήμα» κορυφαία κυβερνητική πηγή. Από την πλευρά της Shell, πάντως, γινόταν η επισήμανση ότι η πολυεθνική (και ισχυρή πολιτικά) εταιρεία μπορεί να μεσολαβήσει προς την Αγκυρα για συνεκμετάλλευση των πετρελαίων, κάτι το οποίο όμως γεμίζει με σκεπτικισμό την Αθήνα. Σε μια τέτοια περίπτωση, σύμφωνα με ελληνικές διπλωματικές πηγές, θα ξεκινήσουν μάλλον ατέρμονες διαπραγματεύσεις με τους Τούρκους, αφού οι τελευταίοι θεωρούνται… «μάστορες» στην κωλυσιεργία όταν δεν επιθυμούν μια συνεργασία σε ισότιμη βάση. Οι ίδιες πηγές εκτιμούν ότι το στρατιωτικό κατεστημένο της Τουρκίας δεν επιθυμεί συνεκμετάλλευση σε ισότιμη βάση αλλά μόνο με κυριαρχία της Αγκυρας, κάτι το οποίο η Αθήνα δεν μπορεί να αποδεχθεί.


* Πιέσεις


Οι αξιωματούχοι της Shell πάντως υποστηρίζουν ότι «έχουν τη δυνατότητα να πείσουν την Ουάσιγκτον και το Λονδίνο να πιέσουν τους Τούρκους και μάλιστα με αποτελεσματικότητα», κάτι το οποίο μένει να αποδειχθεί.


Σύμφωνα πάντοτε με τη Shell, στη Δυτική Ελλάδα, ανάμεσα στα Ιόνια Νησιά και στις ακτές της Στερεάς ως τις ακτές της Ηπείρου, υπάρχουν αποθέματα αποτελούμενα από τουλάχιστον 2 δισεκατομμύρια βαρέλια πετρέλαιο, τα οποία καλύπτουν, εφόσον αντληθούν, τις πετρελαϊκές ανάγκες της χώρας για 20 χρόνια -η Ελλάδα καταναλώνει 100 εκατομμύρια βαρέλια αργό τον χρόνο, σε κατεργασμένα προϊόντα βεβαίως. Αλλες πληροφορίες αναφέρουν ότι στη Νέα Πέραμο Θεσσαλονίκης υπάρχουν ενδείξεις επίσης για πετρέλαιο και φυσικό αέριο.


Παράγοντες του πετρελαϊκού χώρου, πάντως, κυρίως των ΕΛΛΠΕ που έχουν και την αρμοδιότητα παραχωρήσεων για τις έρευνες, υποβάθμιζαν το γεγονός τονίζοντας ότι και στο παρελθόν είχαν δημιουργηθεί σημαντικές προσδοκίες στην ίδια περιοχή που διαψεύσθηκαν, ενώ για την περιοχή της Δυτικής Ελλάδας γενικότερα, που είναι εξαιρετικά εκτεταμένη, χρειάζονται πολύμηνες -αν όχι πολυετείς -έρευνες για να αποδειχθεί κάτι θετικό ή αρνητικό. Τονίζουν επίσης ότι οι Αμερικανοί ασχολούνται επί χρόνια με το υπέδαφος της περιοχής και δεν έχουν δείξει τελικώς μεγάλο ενδιαφέρον.


* Στο Κατάκολο


Ως παραδείγματα αποτυχημένων προσπαθειών αναφέρουν τις εκτεταμένες και πολυετείς έρευνες στο Κατάκολο της Ηλείας και στους υποθαλάσσιους χώρους Ζακύνθου και Κεφαλλονιάς, οι οποίες παρά τις επισταμένες έρευνες ουδέν απέδωσαν.


Σύμφωνα όμως με παράγοντες του υπουργείου Ανάπτυξης, έως σήμερα ερευνητικές εργασίες στην Ελλάδα έδειξαν ότι υπάρχουν «ελπιδοφόροι» υδρογονάνθρακες στα κοιτάσματα Πρίνου, Κατακόλου, Επανομής, ενώ μια σειρά από μελέτες ύστερα από ερευνητικές γεωτρήσεις που έχουν καλύψει βάθος έως 3.000 μέτρα στην περιοχή εκτιμούν ότι στη Δυτική Ελλάδα υπάρχουν στις υποθαλάσσιες περιοχές 2 δισεκατομμύρια βαρέλια πετρέλαιο, γεγονός που σηματοδοτεί πιθανές επενδυτικές ευκαιρίες.


Ειδικότερα για την περιοχή της NA Ευρώπης, με καταναλώσεις πετρελαιοειδών 40% χαμηλότερες σε σχέση με το 1990, εκτιμάται ότι προσφέρονται επενδυτικές ευκαιρίες στον τομέα της έρευνας πετρελαίου, όσο και στην ηλεκτροπαραγωγή και στο φυσικό αέριο.