1952: Στις 27 Μαΐου υπογράφεται στο Παρίσι η Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Αμυνας (ΕΚΑ) από τα έξι ιδρυτικά μέλη της ΕΚΑΧ, δηλαδή και από την ηττημένη Γερμανία, καθώς από την πρώτη στιγμή στόχος του Ζαν Μονέ ήταν, μεταξύ άλλων, η Ευρώπη να καταστεί αμυντικά ανεξάρτητη από τις δύο υπερδυνάμεις, όντας παράλληλα σε θέση να διασφαλίσει μόνη της την ειρήνη στη Γηραιά Ηπειρο παρά τη δημιουργία του ΝΑΤΟ τον Απρίλιο του 1949.
Εξάλλου πρέπει να σημειωθεί ότι στη Δυτική Ευρώπη έχει αυξηθεί πλέον η ανησυχία για τυχόν επίθεση από το κομμουνιστικό μπλοκ καθώς έχει προηγηθεί ο αποκλεισμός του Βερολίνου το 1948 από τους Σοβιετικούς, στην Τσεχοσλοβακία καταλαμβάνουν την εξουσία την ίδια χρονιά οι κομμουνιστές, η Μόσχα έχει δοκιμάσει το 1949 την πρώτη ατομική της βόμβα και η Γαλλία έχει υποχρεωθεί προ πολλού να εγκαταλείψει την ουδέτερη στάση της με τη συμμετοχή της στο ΝΑΤΟ στο οποίο μετέχουν επίσης, εκτός από τις ΗΠΑ και τον Καναδά, η Βρετανία, το Βέλγιο, η Ολλανδία, το Λουξεμβούργο, η Ιταλία, η Ελλάδα, η Τουρκία, η Νορβηγία, η Δανία, η Ισλανδία και η Πορτογαλία. Τέλος έχει προηγηθεί και το ξέσπασμα του πολέμου στην Κορέα στις 25 Ιουνίου 1950, ενώ ο Μάο Τσε Τουνγκ έχει επεκτείνει την κυριαρχία του στην ηπειρωτική Κίνα.
* Ορίζονται τα μέλη της ανωτάτης αρχής της ΕΚΑΧ με πρόεδρο τον Ζαν Μονέ, ενώ η Κοινή Συνέλευση εκλέγει ως πρώτο πρόεδρο του πρώτου κοινοβουλευτικού σώματος της μετέπειτα Ευρωπαϊκής Κοινότητας τον πρώην πρωθυπουργό του Βελγίου Πολ-Ανρί Σπάακ.
1953: Στις 10 Μαρτίου η Κοινή Συνέλευση με έκθεσή της που υποβάλλεται στις κυβερνήσεις των έξι κρατών-μελών ζητεί τη συγχώνευση αρμοδιοτήτων στους τομείς της εξωτερικής πολιτικής, της άμυνας, καθώς και της οικονομικής και της κοινωνικής πολιτικής σε μια ευρωπαϊκή πολιτική κοινότητα για την ίδρυση της οποίας καταθέτει και το ανάλογο σχέδιο συνθήκης. Ωστόσο η πρόταση απορρίπτεται από το Συμβούλιο Υπουργών.
* Στις 15 Μαρτίου η διαγραφόμενη αποτυχία του εγχειρήματος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Αμυνας, καθώς η σύστασή της φαίνεται ότι δεν θα επικυρωθεί από το σύνολο των εθνικών κοινοβουλίων των έξι, οδηγεί τη Γαλλία, τη Βρετανία, το Βέλγιο, την Ολλανδία και το Λουξεμβούργο στην υπογραφή της Συνθήκης ίδρυσης της Δυτικοευρωπαϊκής Ενωσης (ΔΕΕ), γεγονός που παγιώνει την άποψη ότι η οικοδόμηση της Ευρώπης θα πρέπει να γίνει πλέον με σταθερά βήματα και όχι υπό την πίεση εξωτερικών γεγονότων.
Η αποτυχία της ΕΚΑ επιβεβαιώνεται το 1954 μετά την απόρριψή της από τη γαλλική εθνοσυνέλευση και κυρίως με τις ψήφους των γκωλικών και των κομμουνιστών, γεγονός που χαρακτηρίζεται δικαίως από τον Σπάακ «νίκη της σοβιετικής διπλωματίας», ενώ δυναμιτίζει κάθε προσπάθεια ευρωπαϊκής ενοποίησης στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής και της άμυνας. Στο πλαίσιο αυτό μοναδικό πλέον πεδίο περαιτέρω ενοποίησης της Ευρώπης παραμένει μόνο η οικονομική πολιτική.
* Οι εξελίξεις αυτές οδηγούν κατ’ ανάγκην στον επανεξοπλισμό της Γερμανίας και στην ένταξή της στο ΝΑΤΟ, ενώ στις 6 Μαΐου τόσο η Γερμανία όσο και η Ιταλία εντάσσονται στη ΔΕΕ.
* Για ευνόητους λόγους τα υπό σοβιετική επιρροή κράτη της Ανατολικής Ευρώπης συνυπογράφουν με την ΕΣΣΔ τον Μάιο του 1955 το Σύμφωνο της Βαρσοβίας.
1955: Στις αρχές Ιουνίου συναντώνται στη Μεσσήνη της Σικελίας οι υπουργοί Εξωτερικών των κρατών-μελών της ΕΚΑΧ και αποφασίζεται η επέκταση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης στον οικονομικό τομέα. Ο υπουργός Εξωτερικών του Βελγίου Πολ-Ανρί Σπάακ αναλαμβάνει την επεξεργασία σχετικού υπομνήματος για τις δυνατότητες σύστασης μιας γενικότερης οικονομικής κοινότητας, καθώς και μιας κοινότητας στον τομέα της ατομικής ενέργειας.
1956: Στις 29 Μαΐου οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΚΑΧ συνέρχονται εκ νέου στη Βενετία, εγκρίνουν το Υπόμνημα Σπάακ και αποφασίζουν την έναρξη διακυβερνητικών διαπραγματεύσεων στις οποίες καλούνται να συμμετάσχουν και άλλες ευρωπαϊκές χώρες για τη δημιουργία των νέων κοινοτήτων. Η Βρετανία αρνείται να συμμετάσχει και αντιπροτείνει τη δημιουργία μιας ζώνης ελεύθερων συναλλαγών.
1957: «Ενώ οι καμπάνες της Ρώμης χτυπούσαν ξέφρενα για να χαιρετίσουν τη γέννηση της νέας Ευρώπης», όπως ανέφερε αργότερα ο Πολ-Ανρί Σπάακ, τα έξι ιδρυτικά κράτη της ΕΚΑΧ υπογράφουν στις 25 Μαρτίου τις Συνθήκες της Ρώμης με τις οποίες ιδρύονται η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ) και η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας (ΕΥΡΑΤΟΜ). Συστήνεται επίσης η Συνέλευση των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, που αποτελείται από 142 μέλη τα οποία ορίζονται από τα εθνικά κοινοβούλια και είναι πλέον αρμόδια για την ΕΚΑΧ, την ΕΟΚ και την ΕΥΡΑΤΟΜ, ενώ οι νέες συνθήκες επικυρώνονται εντός του έτους με μεγάλη πλειοψηφία από τα εθνικά κοινοβούλια των κρατών-μελών.
* Παράλληλα, στις 13 Φεβρουαρίου το Συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας αρχίζει διαπραγματεύσεις με σκοπό την ίδρυση μιας Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών (European Free Trade Area EFTA) που οδηγεί στις 3 Μαΐου 1960 στην ίδρυση της EFTA στην οποία μετέχουν η Βρετανία, η Σουηδία, η Νορβηγία, η Δανία, η Αυστρία, η Ελβετία και η Πορτογαλία. Οι χώρες αυτές αν και είχαν κληθεί να συμμετάσχουν στη δημιουργία της ΕΟΚ απέρριψαν τη σχετική πρόταση για διαφορετικούς λόγους η καθεμία, αλλά κυρίως με βάση το σκεπτικό της μη παραχώρησης των κυριαρχικών τους δικαιωμάτων. Επιπλέον στην πράξη η EFTA με επικεφαλής τη Βρετανία, γνωστή για την ειδική σχέση που διατηρούσε και συνεχίζει να διατηρεί με τις ΗΠΑ, λειτούργησε ως αντίπαλος φορέας συσπείρωσης των ευρωπαϊκών κρατών έναντι της ΕΟΚ, που είχε και έχει πάντοτε έστω ως απώτερο στόχο τη σταδιακή απεξάρτησή της από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
1958: Την 1η Ιανουαρίου 1958 αρχίζουν να ισχύουν οι Συνθήκες της Ρώμης επαναφέροντας την Ευρώπη στην τροχιά της πολιτικής ενοποίησης, που εξακολουθεί να παραμένει σαφώς ο στόχος και των έξι κρατών-μελών όπως απεδείχθη στην πράξη κατά τη διεξαγωγή των σχετικών διακυβερνητικών διαπραγματεύσεων για την τελωνειακή ενοποίηση.
* Στις 16 Ιανουαρίου αναλαμβάνει καθήκοντα η πρώτη εννεαμελής Ευρωπαϊκή Επιτροπή με πρόεδρο τον γερμανό καθηγητή Βάλτερ Χαλστάιν, που θα διαδραματίσει εξέχοντα ρόλο στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
* Στις 19 Μαρτίου η Συνέλευση των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων εκλέγει ως πρώτο της πρόεδρο τον Ρομπέρ Σουμάν και αποφασίζει να αποκαλείται στο εξής Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
* Ο στρατηγός Ντε Γκωλ αναλαμβάνει την εξουσία στο Παρίσι τον Ιούνιο και προτείνει τον Σεπτέμβριο στις ΗΠΑ και τη Βρετανία τη δημιουργία Ατλαντικού Διευθυντηρίου, που θα διαμορφώνει την πολιτική της Δύσης, καθώς κατά την άποψή του η Γαλλία εξακολουθεί να συγκαταλέγεται στις μεγάλες δυνάμεις της εποχής παρά τους πρώτους νεοαποικιακούς τριγμούς, που θα οδηγήσουν σταδιακά στην εγκατάλειψη των γαλλικών αποικιών.
Η πρόταση απορρίπτεται και στη συνέχεια η στάση της Γαλλίας οδηγεί στο πρώτο «όχι» προς τους Βρετανούς τον Δεκέμβριο, όταν διαπιστώνεται ότι δεν είναι δυνατόν να συναφθεί συμφωνία σύστασης ζώνης ελεύθερων συναλλαγών μεταξύ της ΕΟΚ και της EFTA. Η ΕΟΚ θα αποτελέσει πλέον τη βάση ισχύος των Γάλλων και δεν θα επιτραπεί στη Βρετανία να υπονομεύσει τη θέση τους. Παράλληλα, ο Ντε Γκωλ πραγματοποιεί την πρώτη του επίσκεψη στον Αντενάουερ στη Γερμανία για να καταδείξει τη γαλλογερμανική αλληλεγγύη, καθώς και ότι η Γαλλία δεν έχει απομονωθεί.
1959: Την 1η Ιανουαρίου πραγματοποιείται η πρώτη μείωση των τελωνειακών δασμών μεταξύ των κρατών-μελών, ενώ η πλήρης κατάργησή τους προβλέπεται να πραγματοποιηθεί ως το 1970. Παράλληλα, αρχίζει να ισχύει προοδευτικά κοινό δασμολόγιο έναντι των τρίτων χωρών.
* Στις 8 Ιουνίου επί κυβερνήσεως Κωνσταντίνου Καραμανλή η Ελλάδα καθίσταται η πρώτη χώρα που υποβάλλει αίτηση σύνδεσης με την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα. Εξι εβδομάδες αργότερα, στις 31 Ιουλίου, ακολουθεί το παράδειγμά της και η Τουρκία.
1960: Στις 20 Σεπτεμβρίου εκδίδεται ο πρώτος Κανονισμός για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο που έχει κύριους στόχους την απασχόληση και την επαγγελματική κατάρτιση.
1961: Στις 10 και 11 Φεβρουαρίου στο Παρίσι, έπειτα από πρωτοβουλία του στρατηγού Ντε Γκωλ, συγκαλείται Διάσκεψη Κορυφής των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων των κρατών-μελών και η Γαλλία προτείνει την πολιτική ένωση των «έξι», με βάση το διακυβερνητικό μοντέλο συνεργασίας που θα πρέπει να βασίζεται στα έθνη-κράτη και το οποίο θα λειτουργήσει εκτός του πλαισίου των θεσμικών οργάνων της ΕΟΚ.
Το 1962, έπειτα από μια σειρά διαβουλεύσεων, η πρόταση απορρίπτεται, μεταξύ άλλων, κυρίως από τους Ολλανδούς με έμμεση βρετανική παρότρυνση αλλά και για λόγους αμυντικής ασφάλειας της Ευρώπης που εξακολουθεί να βασίζεται στο ΝΑΤΟ, ενώ ο Ντε Γκωλ παραμένει αμετακίνητος στις θέσεις του, αφού θεωρεί ότι η πολιτική ενοποίηση και συνεργασία πρέπει να προηγηθούν της οικονομικής ενοποίησης.
Επιπλέον για τον ίδιο υπέρτατος στόχος είναι πάντα η ενίσχυση της Γαλλίας και του έθνους-κράτους. Κατ’ αυτόν τον τρόπο όμως τα υπόλοιπα κράτη-μέλη οδηγούνται σταδιακά στο να θέσουν το εθνικό συμφέρον υπεράνω του κοινοτικού στην πορεία προς την ευρωπαϊκή ενοποίηση με αποτέλεσμα τη στασιμότητα και την κρίση όπως θα καταδειχθεί στη συνέχεια.
* Στις 9 Ιουλίου υπογράφεται η Συμφωνία Σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και της Ελλάδας με στόχο τη δημιουργία των κατάλληλων προϋποθέσεων για την ένταξη της χώρας μας στην ΕΟΚ ως πλήρους μέλους.
* Τον Ιούλιο και τον Αύγουστο υποβάλλουν αιτήσεις ένταξης στην ΕΟΚ η Ιρλανδία, η Δανία και η Βρετανία και τον Απρίλιο του 1962 ακολουθεί η Νορβηγία.
* Στις 18 Ιουλίου οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΟΚ αποφασίζουν να συνέρχονται σε τακτικές συνεδριάσεις πολιτικού συντονισμού.
* Στις 6 και 7 Δεκεμβρίου στις Βρυξέλλες πραγματοποιείται Διάσκεψη μεταξύ της ΕΟΚ και μεγάλου αριθμού αντιπροσώπων αφρικανικών χωρών, πολλές από τις οποίες είναι πρώην αποικίες ευρωπαϊκών χωρών.
Οι διαπραγματεύσεις καταλήγουν το 1963 στην υπογραφή της Συμφωνίας της Yaounde μεταξύ της ΕΟΚ και 17 αφρικανικών κρατών με στόχο την ενίσχυση της εμπορικής, τεχνικής και οικονομικής συνεργασίας των δύο πλευρών.
1962: Στις 9 Φεβρουαρίου η ισπανική κυβέρνηση υποβάλλει αίτηση για την έναρξη διαπραγματεύσεων με σκοπό τη σύνδεσή της με την ΕΟΚ και ακολουθεί η Πορτογαλία στις 18 Μαΐου.
* Στις 30 Ιουλίου τίθεται σε εφαρμογή η Κοινή Αγροτική Πολιτική, η οποία μαζί με την Τελωνειακή Ενωση αποτελούν τους δύο πρώτους τομείς οικονομικής ενοποίησης.
1963: Στις 14 Ιανουαρίου ο πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας στρατηγός Ντε Γκωλ εκφράζει τις επιφυλάξεις της Γαλλίας για την πολιτική διάθεση της Βρετανίας να αναγνωρίσει το «κοινοτικό κεκτημένο» αλλά και για το ενδεχόμενο η ΕΟΚ να απορροφηθεί από την Ατλαντική Κοινότητα «υπό αμερικανική ηγεμονία» και αναγγέλλει ότι θα ασκήσει βέτο στην ένταξη της Βρετανίας στην ΕΟΚ. Στις 29 Ιανουαρίου διακόπτονται μονομερώς οι διαπραγματεύσεις και με τις τέσσερις υποψήφιες χώρες.
Παράλληλα, ο Αντενάουερ ανησυχεί από τις διμερείς σχέσεις Λονδίνου – Μόσχας και την προειδοποίηση του Ντε Γκωλ, σύμφωνα με την οποία οι Βρετανοί «θα πουλήσουν το Βερολίνο στους Σοβιετικούς», καθώς και από το ενδεχόμενο ανάπτυξης των γαλλοβρετανικών σχέσεων εις βάρος της Γερμανίας σε περίπτωση ένταξης της Βρετανίας στην ΕΟΚ.
* Στις 22 Ιανουαρίου η Γαλλία και η Γερμανία υπογράφουν το Γαλλογερμανικό Σύμφωνο Φιλίας και Συνεργασίας με σκοπό τη σύσφιγξη των δεσμών των δύο χωρών και την αναζωογόνηση της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο ο Αντενάουερ αποδεικνύει ότι οι γαλλογερμανικές διαμάχες, που οδήγησαν σε δύο Παγκόσμιους Πολέμους, αποτελούν οριστικά παρελθόν, ενώ ο Ντε Γκωλ εξασφαλίζει το ότι η Γερμανία δεν θα αντιδράσει στο γαλλικό βέτο για την ένταξη της Βρετανίας και επομένως το Παρίσι δεν κινδυνεύει να απομονωθεί στους κόλπους των «έξι». Ο γαλλογερμανικός άξονας αποτελεί γεγονός.
* Στις 12 Σεπτεμβρίου υπογράφεται η Συμφωνία Σύνδεσης ΕΟΚ – Τουρκίας.
1964: Στις 4 Μαΐου αρχίζουν οι πολυμερείς τελωνειακές διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο της GATT στην οποία τα κράτη-μέλη εκπροσωπούνται για πρώτη φορά ως μία ενιαία οντότητα από την Κοινότητα. Οι διαπραγματεύσεις αυτές, γνωστές και ως Γύρος Κένεντι, καταλήγουν το 1967 σε σοβαρή μείωση των δασμών.
* Την 1η Ιουλίου ξεκινά τη δραστηριότητά του το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΕΓΤΠΕ) και η δημιουργία οργανώσεων κοινής αγοράς, που καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος των γεωργικών προϊόντων, ενώ η χρηματοδότηση της γεωργικής πολιτικής μέσω της εγγύησης της κατώτατης τιμής των γεωργικών προϊόντων οδηγείται σε κοινοτική λύση.
1965: Στις 31 Μαρτίου ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βάλτερ Χαλστάιν προτείνει στο Συμβούλιο τη χορήγηση στην Κοινότητα δικών της πόρων από τους δασμούς που επιβάλλονται σε τρίτες χώρες και παράλληλα την παραχώρηση αποφασιστικών αρμοδιοτήτων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στον τομέα του προϋπολογισμού, ενώ έτσι θα χρηματοδοτηθεί και η Κοινή Αγροτική Πολιτική που έχει χαράξει ο αρμόδιος επίτροπος Σίκο Μάνσχολτ, πρώην υπουργός Γεωργίας της Ολλανδίας.
* Στις 30 Ιουνίου η ΕΟΚ αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη κρίση από την ίδρυσή της, καθώς το Σχέδιο Χαλστάιν για τη δημοσιονομική αυτονομία της Κοινότητας συναντά την κάθετη αντίδραση της γαλλικής κυβέρνησης. Στο Συμβούλιο των Υπουργών Γενικών Υποθέσεων, που συνέρχεται στις Βρυξέλλες, ο πρόεδρός του γάλλος υπουργός Εξωτερικών Κουβ ντε Μυρβίλ διαπιστώνει ότι δεν υπάρχει συμφωνία στο θέμα και διαλύει τη συνεδρίαση.
Την επομένη η γαλλική κυβέρνηση με ανακοίνωσή της δηλώνει ότι η Κοινότητα αντιμετωπίζει «κρίση υπάρξεως» και στη συνέχεια η Γαλλία εφαρμόζει επί επτά μήνες την «πολιτική της κενής έδρας», καθώς οι εκπρόσωποί της δεν συμμετέχουν σε καμία συνεδρίαση των οργάνων της ΕΟΚ και ο μόνιμος εκπρόσωπός της στις Βρυξέλλες ανακαλείται στο Παρίσι.
Βασική αιτία της γαλλικής αντίδρασης παρά το ότι η Γαλλία θα επωφελείτο σημαντικά από τη χρηματοδότηση της γεωργίας της ήταν το ότι ο στρατηγός Ντε Γκωλ δεν επιθυμούσε την ανάπτυξη των υπερεθνικών θεσμικών οργάνων της Κοινότητας μέσω της ενίσχυσης των εξουσιών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ενώ σε επίπεδο Συμβουλίου Υπουργών, υπεραμυνόμενος της εθνικής κυριαρχίας της Γαλλίας, επεσήμανε ότι μετά την 1η Ιανουαρίου 1966 θα απαιτείτο απλώς πλειοψηφία για τη λήψη των αποφάσεων, ενώ για την τροποποίηση των προτάσεων της Επιτροπής θα απαιτείτο ομοφωνία.
1966: Στις 29 Ιανουαρίου η κρίση του 1965 καθίσταται δυνατό να ξεπεραστεί με την επίτευξη συμβιβασμού μεταξύ της Γαλλίας και των υπολοίπων πέντε κρατών-μελών, που επονομάστηκε «Συμβιβασμός του Λουξεμβούργου». Ετσι ο κανόνας της ομοφωνίας διατηρείται, εφόσον διακυβεύονται «ζωτικά συμφέροντα» ενός ή περισσοτέρων κρατών-μελών, οπότε είναι δυνατό να ασκηθεί το δικαίωμα του βέτο. Κατ’ αυτόν τον τρόπο όμως η Επιτροπή κινδυνεύει να καταστεί απλώς διεκπεραιωτής των αποφάσεων του Συμβουλίου αντί να προωθεί την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, ενώ ενισχύεται ο διακυβερνητικός χαρακτήρας κατά τη λήψη των αποφάσεων.
1967: Την 21η Απριλίου η Κοινότητα «παγώνει» τη Συμφωνία Σύνδεσης με την Ελλάδα μετά το πραξικόπημα των συνταγματαρχών και εκδηλώνει ευθέως τη βαθιά αποδοκιμασία της για την κατάλυση της δημοκρατίας στην Ελλάδα.
* Στις 11 Μαΐου η Βρετανία υποβάλει εκ νέου αίτηση ένταξης στην ΕΟΚ με στόχο να βελτιώσει την ανησυχητική εξέλιξη της οικονομίας της και πολύ σύντομα την ακολουθούν η Ιρλανδία, η Δανία και η Νορβηγία. Η Γαλλία εξακολουθεί να διατηρεί τις επιφυλάξεις της ως προς την ένταξη της Βρετανίας σε συνδυασμό πλέον και με την κατάσταση της οικονομίας της και με νέο βέτο «παγώνει» την έναρξη των διαπραγματεύσεων, χωρίς αυτό να σημαίνει και απόρριψη της βρετανικής αίτησης.
1968: Την 1η Ιουλίου καταργούνται και οι τελευταίοι ενδοκοινοτικοί δασμοί για τα βιομηχανικά προϊόντα.
* Στις 18 Δεκεμβρίου με την κατάθεση του Σχεδίου Μάνσχολτ για τη γεωργία αρχίζει ευρύτατη συζήτηση για τον εκσυγχρονισμό των γεωργικών δομών. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απαιτεί η γεωργική πολιτική να συνδυαστεί με ενεργό κοινωνική πολιτική υπέρ των αγροτών που αναγκάζονται να αποσυρθούν ή να εγκαταλείψουν τη γη τους.
1969: Η οριστική αποχώρηση του στρατηγού Ντε Γκωλ από την πολιτική σκηνή στη Γαλλία αλλά και η νίκη των σοσιαλδημοκρατών υπό την ηγεσία του Βίλι Μπραντ στη Γερμανία, σε συνδυασμό πλέον με την ισχύ της γερμανικής οικονομίας, αλλάζουν γενικότερα την πορεία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, καθώς και τις προοπτικές ένταξης της Βρετανίας.
* Κατά τη Σύνοδο Κορυφής της Χάγης στις αρχές Δεκεμβρίου το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφασίζει να ενισχυθούν οι εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου επί του προϋπολογισμού, να παραχωρηθούν στην Κοινότητα ίδιοι πόροι και να αρχίσουν οι απαραίτητες προετοιμασίες για την ίδρυση της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης της Ευρώπης. Επίσης συνηγορούν στη Διεύρυνση της Κοινότητας, ενώ η Γαλλία επί προεδρίας πλέον Ζορζ Πομπιντού επιτυγχάνει να ισχύσει επίσημα ο κανόνας της ομοφωνίας στα θέματα της γεωργικής πολιτικής και να δοθεί νέα ώθηση στην πολιτική συνεργασία.
1970: Υστερα από συμφωνία των διοικητών των κεντρικών τραπεζών δημιουργείται ένα πρώτο βραχυπρόθεσμο σύστημα νομισματικής συνεργασίας και αλληλεγγύης ανάμεσα στα κράτη-μέλη.
* Στις 21 ως 22 Απριλίου υπογράφεται στο Λουξεμβούργο η Συνθήκη για τη δημιουργία των ιδίων πόρων της Κοινότητας από την παραχώρηση των δασμών από προϊόντα τρίτων χωρών, από τις εισφορές για τις εισαγωγές γεωργικών προϊόντων και από ποσοστό της τάξεως του 1% επί του ΦΠΑ.
* Στις 30 Ιουνίου αρχίζουν οι διαπραγματεύσεις για την ένταξη των υποψηφίων κρατών, που ολοκληρώνονται με επιτυχία στις 22 Ιανουαρίου 1972.
* Στις 27 Οκτωβρίου εγκρίνεται από τα κράτη-μέλη η έκθεση Νταβινιόν για την πολιτική συνεργασία και στο πλαίσιό της ξεκινούν οι πρώτες τακτές συνεδριάσεις των υπουργών Εξωτερικών της Κοινότητας με στόχο τον συντονισμό των κατευθύνσεων της εξωτερικής πολιτικής όπως περιγράφονται στην επονομαζόμενη «έκθεση του Λουξεμβούργου», ώστε η Ευρώπη να μιλάει με μία μόνο φωνή για τα μεγάλα διεθνή και παγκόσμια προβλήματα όποτε αυτό είναι αναγκαίο και δυνατό. Παρ’ όλα αυτά τα αποτελέσματα δεν κρίνονται ως ικανοποιητικά, όπως θα διαπιστωθεί στη συνέχεια κατά το 1973 με την κρίση του πετρελαίου.
* Επιτροπή εμπειρογνωμόνων με πρόεδρο τον πρωθυπουργό του Λουξεμβούργου Πιερ Βερνέρ παρουσιάζει τον Οκτώβριο συγκεκριμένες προτάσεις και μέτρα με στόχο τη σταδιακή ενοποίηση της οικονομικής πολιτικής των κρατών-μελών και τη Νομισματική Ενωση της Ευρώπης ως το 1980.
1971: Το Συμβούλιο Υπουργών εγκρίνει στις 22 Μαρτίου το Σχέδιο Βερνέρ με το οποίο τα κράτη-μέλη καλούνται κατ’ αρχήν να λάβουν μέτρα για την εναρμόνιση και τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών τους και τη μείωση του περιθωρίου διακύμανσης των νομισμάτων τους.
* Τον Αύγουστο η κυβέρνηση των ΗΠΑ αποδεσμεύει το δολάριο από τον χρυσό, καταργώντας μονομερώς τη συμφωνία του Μπρέτον Γουντς, με αποτέλεσμα να καταρρεύσει το ισχύον ως τότε διεθνές νομισματικό σύστημα και οι ισοτιμίες των νομισμάτων των κρατών-μελών αντί να προσεγγίζουν να διακυμαίνονται ανεξέλεγκτα. Ετσι τίθεται πλέον άμεσα το ζήτημα της δημιουργίας Ευρωπαϊκού Νομισματικού Συστήματος, που θα ελαχιστοποιήσει τις ανεξέλεγκτες διακυμάνσεις των ευρωπαϊκών νομισμάτων.
1972: Τον Απρίλιο οι Εξι αποφασίζουν να επαναφέρουν στο 2,25% το ανώτατο αποδεκτό όριο απόκλισης των συναλλαγματικών ισοτιμιών τους. Στο νέο νομισματικό σύστημα μετέχουν η Βρετανία, η Ιρλανδία και η Δανία, παρ’ όλο που δεν έχουν ακόμη καταστεί μέλη της ΕΟΚ.
* Στις 10 Μαΐου εγκρίνεται με δημοψήφισμα η ένταξη της Ιρλανδίας στην Κοινότητα με ποσοστό 83%. Στις 2 Οκτωβρίου εγκρίνεται η ένταξη της Δανίας με ποσοστό 63,5%, ενώ την ίδια ημέρα απορρίπτεται σε δημοψήφισμα η ένταξη της Νορβηγίας με ποσοστό 53%. Στη Βρετανία η συνθήκη προσχώρησης κυρώνεται και από τα δύο νομοθετικά σώματα της χώρας.
* Στο Παρίσι κατά τη Διάσκεψη Κορυφής του Οκτωβρίου προσδιορίζονται ως νέα πεδία δράσης, που δεν προβλέπονται από τις ιδρυτικές Συνθήκες της Κοινότητας, η περιφερειακή πολιτική, η πολιτική ενέργειας και η πολιτική περιβάλλοντος, ενώ ορίζεται το 1980 ως καταληκτική ημερομηνία για την υλοποίηση της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης της Ευρώπης.
1973: Την 1η Ιανουαρίου με την προσχώρηση της Βρετανίας, της Ιρλανδίας και της Δανίας τα κράτη-μέλη αυξάνονται σε εννέα και ο αριθμός των ευρωβουλευτών σε 198.
1974: Στις 9 ως 10 Δεκεμβρίου κατά τη Διάσκεψη Κορυφής στο Παρίσι οι Εννέα αποφασίζουν κατ’ αρχήν την άμεση εκλογή με καθολική ψηφοφορία των ευρωβουλευτών και τη σύσταση Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ). Επιπλέον αποφασίζεται οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων να συνέρχονται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τρεις φορές τον χρόνο.
1975: Στις 28 Φεβρουαρίου υπογράφεται η Σύμβαση της Λομέ μεταξύ της Κοινότητας και 46 χωρών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού.
* Στις 4 Μαρτίου υπογράφεται η διαθεσμική συμφωνία ανάμεσα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο με την οποία ενισχύονται οι αρμοδιότητες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στον δημοσιονομικό τομέα.
* Στις 5 Ιουνίου επιβεβαιώνεται με δημοψήφισμα και με ποσοστό 67,2% η ένταξη της Βρετανίας στην ΕΟΚ μετά την ανάδειξη στην κυβέρνηση του Εργατικού Κόμματος, που διαδέχεται τους συντηρητικούς κατά τις εκλογές του 1974.
* Στις 12 Ιουνίου επί κυβερνήσεως Κωνσταντίνου Καραμανλή η Ελλάδα υποβάλλει αίτηση προσχώρησης στην ΕΟΚ.
* Στις 22 Ιουλίου υπογράφεται η Συνθήκη με την οποία συστήνεται το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο με αντικείμενο τον έλεγχο της πιστής και χρηστής διαχείρισης των οικονομικών της Κοινότητας.
1973-75: Η πετρελαϊκή κρίση, η αδυναμία της ΕΟΚ να διαμορφώσει κοινή ενεργειακή πολιτική, η αύξηση της ανεργίας, η οικονομική ύφεση, που πλήττει ιδιαίτερα συγκεκριμένους κλάδους, η νομισματική αστάθεια και η αδυναμία της Κοινότητας να προχωρήσει στη δεύτερη φάση της νομισματικής ενοποίησης το 1974, όπως είχε αρχικά προβλεφθεί, οδηγούν τελικά στην προσωρινή εγκατάλειψη του εγχειρήματος.
1976: Στις 20 Σεπτεμβρίου το Συμβούλιο εγκρίνει οριστικά την πράξη για την εκλογή των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με άμεση και καθολική ψηφοφορία, όπως προβλέπεται στις Συνθήκες.
1977: Στις 28 Μαρτίου η Πορτογαλία υποβάλει αίτηση προσχώρησης στην ΕΟΚ και στις 28 Ιουλίου ακολουθεί η Ισπανία.
1978: Στις 6 ως 7 Ιουλίου κατά τη Σύνοδο Κορυφής της Βρέμης προτείνεται η ενίσχυση της νομισματικής συνεργασίας των κρατών-μελών με τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Συστήματος (ΕΝΣ).
1979: Στις 10 Μαρτίου ξεκινά η λειτουργία του ΕΝΣ με επίκεντρο την Ευρωπαϊκή Νομισματική Μονάδα (ECU).
* Στις 28 Μαΐου υπογράφεται στο Ζάππειο από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή η Πράξη (Συνθήκη) Προσχώρησης της Ελλάδας στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες.
* Από τις 7 ως τις 10 Ιουνίου διεξάγονται οι πρώτες ευρωπαϊκές εκλογές για την ανάδειξη των 410 μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στα εννέα κράτη-μέλη.
* Στην πρώτη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εκλέγεται πρόεδρός του η κυρία Σιμόν Βέιλ.
* Στις 13 Οκτωβρίου το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απορρίπτει τον προϋπολογισμό της Κοινότητας για το 1980.
1980: Στις 16 Απριλίου το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εγκρίνει τη Συνθήκη Προσχώρησης της Ελλάδας στην ΕΟΚ.
* Στις 30 Μαΐου το Συμβούλιο αναθέτει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή την εκπόνηση προτάσεων για τη βελτίωση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) και την εκπόνηση ενός νέου συστήματος χρηματοδότησης με την Εντολή της 30ής Μαΐου, όπως επονομάστηκε μετά την επίτευξη συμβιβασμού για το ύψος της βρετανικής συνεισφοράς στον κοινοτικό προϋπολογισμό. Είχε προηγηθεί στις 27 και 28 Απριλίου η διάσκεψη κορυφής του Λουξεμβούργου, κατά την οποία δεν κατέστη δυνατόν να επιλυθεί το πρόβλημα της συνεισφοράς της Βρετανίας στον κοινοτικό προϋπολογισμό, θέμα το οποίο η βρετανική κυβέρνηση είχε διασυνδέσει άμεσα με τη μεταρρύθμιση της ΚΑΠ και τον περιορισμό των γεωργικών δαπανών ώστε να μειωθεί η υπέρμετρη κατά την άποψη της Βρετανίας δημοσιονομική επιβάρυνσή της.
1981: Την 1η Ιανουαρίου η Ελλάδα καθίσταται το δέκατο κράτος-μέλος της Κοινότητας, ενώ ο συνολικός αριθμός των ευρωβουλευτών μετά την προσθήκη των 24 ελλήνων συναδέλφων τους αυξάνεται σε 434.
* Στις 24 Ιουνίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσιάζει την έκθεσή της για την Εντολή της 30ής Μαΐου στην οποία προτείνει την ανάπτυξη της «Ευρώπης της δεύτερης γενιάς» με την επέκταση της δράσης της Κοινότητας σε νέους τομείς όπως οι διαρθρωτικές πολιτικές. Η χρηματοδότησή τους προβλέπεται να εξασφαλιστεί από τη μείωση του ρυθμού αύξησης των δαπανών για τη γεωργία και από τη δημιουργία ενός νέου συστήματος ιδίων πόρων. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στηρίζει τις προτάσεις της Επιτροπής και ζητεί παράλληλα να αυξηθεί το όριο των ιδίων πόρων πέραν του 1% του ΦΠΑ.
* Στις 18 Οκτωβρίου εκλέγονται άμεσα οι 24 έλληνες ευρωβουλευτές.
* Στις 17 Νοεμβρίου οι υπουργοί Εξωτερικών της Γερμανίας και της Ιταλίας κκ. Γκένσερ και Κολόμπο αντιστοίχως υποβάλλουν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχέδιο για τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που αποτελεί την πρώτη συγκεκριμένη πρωτοβουλία του Συμβουλίου προς αυτή την κατεύθυνση. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποφασίζει να υποβάλει τις δικές του προτάσεις και αναθέτει στον ιταλό ευρωβουλευτή Αλτιέρο Σπενέλι να συντάξει τη σχετική έκθεση.
1982: Στις 19 Ιανουαρίου ο ολλανδός ευρωβουλευτής Pieter Dankert εκλέγεται νέος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
* Στις 23 Φεβρουαρίου η Γροιλανδία, η οποία ως συνδεδεμένο τμήμα της Δανίας έχει καταστεί την 1.1.1973 μέλος της Κοινότητας, αποφασίζει με δημοψήφισμα και με ποσοστό 52% να αποχωρήσει από την ΕΟΚ.
* Στις 20 Απριλίου το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναβάλλει τη χορήγηση απαλλαγής στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την εκτέλεση του προϋπολογισμού του 1980.
* Στις 16 Σεπτεμβρίου στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων κατατίθεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προσφυγή κατά του Συμβουλίου Υπουργών για παράλειψη καθήκοντος σχετικά με την υλοποίηση της πολιτικής στον τομέα των μεταφορών.
1983: Στις 25 Ιανουαρίου, ύστερα από έξι έτη διαπραγματεύσεων, τίθεται σε εφαρμογή η Κοινή Πολιτική Αλιείας.
* Στις 11 Απριλίου το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προτείνει να ανακηρυχθεί η σημαία του Συμβουλίου της Ευρώπης κοινή ευρωπαϊκή σημαία.
* Στις 19 Ιουνίου οι ηγέτες των Δέκα υπογράφουν τη Διακήρυξη της Στουτγάρδης που στηρίζεται στην Πράξη Γκένσερ-Κολόμπο του 1981 και αποτελεί την πρώτη πανηγυρική δέσμευση των κρατών-μελών για την πορεία προς την Ευρωπαϊκή Ενωση.
* Στις 15 Σεπτεμβρίου το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υποδέχεται τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Καραμανλή.
1984: Στις 14 Φεβρουαρίου το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εγκρίνει το Σχέδιο Συνθήκης για την Ιδρυση της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Σχέδιο Σπινέλι). Στόχος είναι η μετεξέλιξη της Κοινότητας σε ομοσπονδία των κρατών-μελών. Το Σχέδιο διαβιβάζεται στα κοινοβούλια και στις κυβερνήσεις των κρατών-μελών και επιταχύνει την πορεία προς τη διαδικασία ενοποίησης.
* Στις 28 Φεβρουαρίου το Συμβούλιο Υπουργών εγκρίνει το πρόγραμμα ESPRIT, που αποτελεί την ευρωπαϊκή στρατηγική για την έρευνα και την ανάπτυξη στον τομέα των τεχνολογιών της πληροφορικής με χρηματοδοτικούς πόρους ύψους 1,5 δισ. ECU για την πρώτη πενταετία εφαρμογής του.
* Στις 14 και 17 Ιουνίου διεξάγονται οι δεύτερες άμεσες εκλογές στα 10 κράτη-μέλη για την ανάδειξη των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
* Στις 24 Ιουλίου ο πρώην γάλλος πρωθυπουργός Πιερ Φλεμλέν εκλέγεται πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
* Στις 14 Νοεμβρίου το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αρνείται για δεύτερη φορά τη χορήγηση απαλλαγής στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την εκτέλεση του προϋπολογισμού του 1982.
1985: Την 1η Ιανουαρίου αναλαμβάνει καθήκοντα προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ο γάλλος σοσιαλιστής Ζακ Ντελόρ, υπό την ηγεσία του οποίου θα προωθηθεί εκ νέου η ευρωπαϊκή ενοποίηση.
* Την 1η Ιανουαρίου τίθενται σε κυκλοφορία τα πρώτα ευρωπαϊκά διαβατήρια.
* Στις 8 Μαΐου ο αμερικανός πρόεδρος Ρόναλντ Ρίγκαν επισκέπτεται το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
* Στις 22 Μαΐου για πρώτη και τελευταία φορά ως σήμερα στα κοινοτικά χρονικά το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο καταδικάζει το Συμβούλιο Υπουργών για παράλειψη στην εφαρμογή της Κοινής Πολιτικής Μεταφορών δεχόμενο σε μεγάλο βαθμό την προσφυγή που είχε διαμορφώσει η Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με πρόεδρο τον ευρωβουλευτή της ΝΔ κ. Γιώργο Αναστασόπουλο.
* Στις 12 Ιουνίου υπογράφεται η Συνθήκη Προσχώρησης της Πορτογαλίας και της Ισπανίας στη Λισαβόνα και στη Μαδρίτη αντιστοίχως ύστερα από διαπραγματεύσεις έξι ετών.
* Στις 14 Ιουνίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποβάλλει στο Συμβούλιο Υπουργών και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τη Λευκή Βίβλο για την ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς με στόχο την άρση όλων των φορολογικών, διοικητικών και τεχνικών εμποδίων στα εσωτερικά σύνορα της Κοινότητας ως το 1992.
* Στις 23 Ιουλίου το Συμβούλιο Υπουργών εκδίδει τους Κανονισμούς για την εφαρμογή των Μεσογειακών Ολοκληρωμένων Προγραμμάτων (ΜΟΠ), ειδική δράση μεγάλης εμβέλειας για τη χρηματοδότηση των περιφερειών του ευρωπαϊκού Νότου που εγκρίθηκε ύστερα από πρωτοβουλία του έλληνα πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου και στην πράξη αποτελεί τον πρόδρομο του Ταμείου Συνοχής.
* Στις 2 Δεκεμβρίου το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Λουξεμβούργου εγκρίνει την Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη και το πρόγραμμα για την υλοποίηση της Ευρωπαϊκής Εσωτερικής Αγοράς ως το 1992.
1986: Την 1η Ιανουαρίου, μετά την επίσημη ένταξη της Ισπανίας και της Πορτογαλίας, δημιουργείται η Κοινότητα των Δώδεκα, ενώ ο αριθμός των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αυξάνεται αντιστοίχως κατά 60 Ισπανούς και κατά 24 Πορτογάλους και ανέρχεται συνολικά στους 518 ευρωβουλευτές.
* Στις 17 Φεβρουαρίου η Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη, που αποτελεί και τη σημαντικότερη αναθεώρηση της Συνθήκης της Ρώμης, υπογράφεται από εννέα κράτη-μέλη στο Λουξεμβούργο και στη συνέχεια στις 28 Φεβρουαρίου από τα υπόλοιπα τρία κράτη-μέλη στη Χάγη. Αρχικά χαρακτηρίζεται ένας μη ικανοποιητικός συμβιβασμός αλλά, όπως διαπιστώνεται στην πράξη, βελτιώνει ουσιαστικά τη λειτουργία της Κοινότητας καθώς διευρύνεται το πεδίο δραστηριότητάς της με νέες πολιτικές και την Ευρωπαϊκή Πολιτική Συνεργασίας, επεκτείνεται η αρχή της πλειοψηφίας και ενισχύονται οι αρμοδιότητες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
* Στις 11 Ιουνίου με κοινή δήλωση το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καταδικάζουν όλες τις μορφές ρατσισμού και ξενοφοβίας και αναλαμβάνουν τη δέσμευση να πάρουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την αντιμετώπισή τους.
* Στις 3 Ιουλίου το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ύστερα από προσφυγή του Συμβουλίου Υπουργών ακυρώνει τον προϋπολογισμό του 1986 που έχει εγκρίνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
1987: Στις 20 Ιανουαρίου ο βρετανός σερ Χένρι Πλαμπ εκλέγεται πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
* Στις 14 Απριλίου η Τουρκία υποβάλλει αίτηση ένταξης στην Κοινότητα.
* Την 1η Ιουλίου αρχίζει η ισχύς της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Πράξης.
* Στις 26 Οκτωβρίου στη Χάγη τα κράτη-μέλη της Δυτικοευρωπαϊκής Ενωσης (ΔΕΕ) συμφωνούν σε ένα κοινό πρόγραμμα για την ευρωπαϊκή ασφάλεια που επονομάζεται «πλατφόρμα της Χάγης».
* Στις 18 Νοεμβρίου εγκρίνονται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο οι προτάσεις για τη μελλοντική χρηματοδότηση της Κοινότητας (Α´ Πακέτο Ντελόρ).
1988: Στις 25 Ιουνίου η ΕΟΚ και η COMECON προχωρούν σε αμοιβαία αναγνώριση, ενώ επιταχύνονται οι εξελίξεις στη Σοβιετική Ενωση και στα κράτη της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης στο πλαίσιο της πολιτικής της περεστρόικας και της γκλάσνοστ του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ.
1989: Την 1η Ιανουαρίου ανανεώνεται για τέσσερα χρόνια η προεδρία του Ζακ Ντελόρ στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο ίδιος λαμβάνει ψήφο εμπιστοσύνης από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
* Από τις 15 ως τις 18 Ιουνίου πραγματοποιούνται οι τρίτες εκλογές με άμεση καθολική ψηφοφορία των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
* Στις 17 Ιουλίου η Αυστρία υποβάλλει αίτηση ένταξης στην ΕΟΚ.
* Στις 9 Δεκεμβρίου το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στο Στρασβούργο αποφασίζει τη σύγκληση διακυβερνητικών διασκέψεων πριν από τα τέλη του 1990 με αντικείμενο την Οικονομική και Νομισματική Ενωση (ΟΝΕ) της Ευρώπης και την Πολιτική Ενωση, αίτημα που είχε διατυπώσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αμέσως μετά την εφαρμογή της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Πράξης τον Ιούλιο του 1987.
1990: Στις 29 Μαΐου υπογράφονται οι συμφωνίες για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης με έδρα το Λονδίνο και στόχο την ανασυγκρότηση των κρατών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης μετά τις ραγδαίες εξελίξεις στην περιοχή.
* Στις 19 Ιουνίου υπογράφεται η Συμφωνία Σένγκεν ανάμεσα στη Γερμανία, στη Γαλλία, στην Ολλανδία, στο Βέλγιο και στο Λουξεμβούργο για την πλήρη κατάργηση των συνοριακών ελέγχων.
* Στις 3 Οκτωβρίου η ενοποίηση των δύο Γερμανιών αποτελεί πλέον γεγονός δημιουργώντας νέο πλαίσιο δεδομένων όχι μόνο σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης αλλά και παγκοσμίως, όπως θα διαπιστωθεί στη συνέχεια.
* Από τις 27 ως τις 30 Νοεμβρίου συγκαλείται στη Ρώμη η Διάσκεψη των Κοινοβουλίων των κρατών-μελών και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με τη διακήρυξη της οποίας αποφασίζεται η στενότερη συνεργασία του Σώματος με τα εθνικά κοινοβούλια.
* Στις 14 Δεκεμβρίου αρχίζουν στη Ρώμη οι διακυβερνητικές διασκέψεις για την ΟΝΕ και την Πολιτική Ενωση.
