Οταν ο Τζαρτζίλ Ζβιανταουρί (φωτογραφία) γεννιόταν στη Γεωργία ήταν το σωτήριο έτος 1982. Με το που υιοθετήθηκε όμως και ονομάστηκε Ηλίας Ηλιάδης το έτος έγινε 1986, αφού η ελληνική νομοθεσία δεν επιτρέπει την υιοθεσία μετά τα 16. Ο πρόεδρος της ομοσπονδίας τζούντο Νίκος Βασιλάκος δήλωσε ότι ο Ηλιάδης ήρθε στην Ελλάδα όταν ήταν 13 ετών. Ενοχλημένος από τις αποκαλύψεις, σε επίδειξη πατριωτισμού αντίστοιχη με του Χρήστου Τζέκου, πρόσθεσε: «…ο Εφιάλτης στη χώρα μας δεν εξαντλήθηκε στη μάχη των Θερμοπυλών αλλά δυστυχώς ζει και βασιλεύει». Οπως και ο Ταρτούφος ζει και βασιλεύει και είναι Ελληνας χωρίς καν να χρειαστεί να τον υιοθετήσουν.
H… σκυλίσια ζωή στο δημοσιογραφικό χωριό του Αγίου Ανδρέα περιλαμβάνει πρωινό ξύπνημα και βόλτες στην παραλία. Ο φωτογραφικός φακός του Αντι Κλαρκ που δουλεύει στο πρακτορείο Reuters «συνέλαβε» μια αγέλη αδέσποτων στην πρωινή της βόλτα…
Το νερό και το φαγητό των εθελοντών είναι μια πονεμένη ιστορία. Ιδού τι διαμαρτυρήθηκε εθελοντής σε εγκατάσταση στο Ελληνικό: «Μας δίνουν δύο μπουκαλάκια νερό, μια Κόκα-Κόλα και ένα παγωμένο σάντουιτς που δεν τρώγεται. Και αν θέλεις κάτι άλλο να φας, πρέπει να το πληρώσεις και είναι πανάκριβο»…
«TH ΣΤΙΓΜΗ που ο Νίκος Ηλιάδης αγκάλιαζε τον ολυμπιονίκη του τζούντο Ηλία Ηλιάδη, ο πραγματικός πατέρας του Ηλία, ο οποίος βρίσκεται στη χώρα μας φιλοξενούμενος του γιου του, σε μια γωνία του γυμναστηρίου των Ανω Λιοσίων έκλαιγε από χαρά». Από το ρεπορτάζ του «Βήματος» (Πέμπτη 19 Αυγούστου) για τη (μη) ελληνική καταγωγή του Γεωργιανού Ηλία Ηλιάδη, που λέγεται Τζαρτζίλ Ζβιανταουρί. Ο «πατέρας» ο οποίος υιοθέτησε πέρυσι τον ολυμπιονίκη να μιλάει στην κάμερα και ο πραγματικός πατέρας να κρύβεται σε μια γωνιά για να κλάψει, προς δόξαν του μεγαλείου του ολυμπισμού. «Ολοι το κάνουνε». H δικαιολογία για τις ελληνοποιήσεις είναι η ίδια όπως και για το ντόπινγκ. Φυσικά, υπάρχει δόση αλήθειας. Ακριβέστερα, πολλοί το κάνουν. Μόνο που το κάνουν με λιγότερη υποκρισία.
ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ αθλητισμό, που κάθε ολυμπιακό μετάλλιο μετράει σε εκατομμύρια ευρώ για τον αθλητή, τον προπονητή και την ομοσπονδία, που είναι πρόθυμοι να αλλάξουν όχι μόνο την εθνικότητα του αθλητή αλλά και τους γονείς του. Είναι έτοιμοι να πουν ότι ο Ηλίας Ηλιάδης έχει τελειώσει το λύκειο στην Ελλάδα ενώ δεν ξέρει τι σημαίνει η λέξη στα ελληνικά. Διαβάζεις τα ονόματα της ελληνικής αποστολής και βλέπεις συνδυασμούς οι οποίοι δεν συμβαίνουν – ούτε αν υπήρχε μεικτός τηλεφωνικός κατάλογος Αθηνών – Τιφλίδας. Ο μόνος τρόπος για να καταλάβεις την καταγωγή είναι ο τόπος γέννησης, που ακόμη και σε αυτόν υπάρχουν υποψίες ότι μπορεί να τον έχουν αλλάξει. ***
ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ολυμπιακή ομάδα υπάρχουν αθλητές και αθλήτριες γεννημένοι σε Σλοβακία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Ρωσία, Γεωργία (μεγάλη αθλητική ευεργέτιδα της χώρας μας), Αγγλία, Γερμανία, Αυστρία, Γαλλία, Ηνωμένες Πολιτείες, Ουγγαρία, Αρμενία, Καζακστάν, Τσεχία, Καναδά, Αλβανία (εδώ μπαίνουν και οι πόλεις γέννησης με τις ελληνικές τους ονομασίες για να νιώθουμε όμορφα), Σουηδία, Σερβία, Αυστραλία και Ελβετία. Μερικοί από όνομα και πρόσωπο μοιάζουν με έλληνες του εξωτερικού. Μερικοί αν είναι Ελληνες, τότε ο Μιχαήλ Στρογκόφ δεν ήταν αγγελιοφόρος του τσάρου, αλλά δούλευε στα ΕΛΤΑ.
ΣΤΟ TZOYNTO τα υιοθετημένα από τη Γεωργία μοιάζουν να είναι τρία. Απαντες φυσικά «Ηλιάδηδες». Αλλά με τη Γεωργία οι ελληνοποιήσεις πάνε να γίνουν θεσμός. Αν, δηλαδή, ζούσε ο μακαρίτης ο Στάλιν, έτσι όπως έχουμε βρει το κολάι, θα τον είχε πάρει με μεταγραφή το KKE, θα είχε μετονομαστεί Ιωσήφ Τζουγκασβίλης και η Αλέκα θα έτρωγε πάγκο. Στο μπέιζμπολ και στο σόφτμπολ όμως οι καλοκάγαθοι πρόεδροι Μητσόπουλος και Μοδές έχουν «υιοθετήσει» από 21 αθλητές και αθλήτριες, σύνολο 42, όλοι Αμερικανοί. Με τη μαλακοσφαίριση να έχει μόνη εκπρόσωπο της Ελλάδας την Ιωάννα Μπούσιου και τη βασοσφαίριση τον Δημήτριο Δούρο, που ελπίζουμε το όνομά του να μην το ‘χει ακούσει ο Αλέφαντος.
ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ δεν είναι οι ελληνοποιήσεις. Τουλάχιστον όσο κρατείται η αξιοπρέπεια και αποφεύγεται το ψέμα. Ο Κενυάτης Γουίλσον Κίπκετερ αγωνίζεται για τη Δανία, αλλά έγινε Δανός επειδή νυμφεύτηκε και οι Δανοί δεν τον μετονόμασαν «Βίλι Κίπκενσεν». Παράδειγμα αξιοπρέπειας είναι ο Κάχι Καχιασβίλι. Μετά το μετάλλιο της Ατλάντας προσπάθησαν να τον μετονομάσουν «Ακάκιο Κακιασβίλη» αλλά ο ίδιος ποτέ δεν υιοθέτησε το όνομα ούτε απέκρυψε το γεγονός ότι είναι Γεωργιανός. Οπως και υπάρχουν περιπτώσεις ξένων που αυτοδικαίως αγωνίστηκαν με τα γαλανόλευκα χρώματα, όπως ο Πορτογάλος Ντανιέλ Μπατίστα, που έπαιξε με την Εθνική Ποδοσφαίρου, ύστερα όμως από επταετή παραμονή στην Ελλάδα και αφού έχοντας τα τυπικά προσόντα πήρε την υπηκοότητα.
ΟΙ ΞΕΝΟΙ αθλητές οι οποίοι αγωνίζονται στην ελληνική ολυμπιακή ομάδα χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Σε αυτούς που έρχονται για διακοπές συνδυασμένες με «αρπαχτή», όπως η ομάδα του μπέιζμπολ. «Nice country, nice weather, but they do not have Burger King» ήρθαν, έπαιξαν και ανάθεμα αν τους ξαναδούμε, και τους πραγματικούς, οικονομικούς, αθλητικούς μετανάστες. H δεύτερη κατηγορία ξεκινάει από τις βεντέτες, όπως ο Καχιασβίλι, και τους έτοιμους να υποστούν τα πάντα, όπως ο Ηλίας Ηλιάδης. H εικόνα ενός νέου που έχει δεχθεί να αλλάξει όνομα και του οποίου ο πραγματικός πατέρας κρύβεται σε μια γωνιά για να μη χαλάσει το μέλλον του γιου του περισσότερο από χαρμόσυνη είναι τραγική.
Ο ΣΤΙΧΟΣ «κοινωνία, είμαι ο καθρέφτης σου» στο ποίημα για την πορνεία της Καζαντζάκη είναι το ίδιο εύστοχος για τέτοιες περιπτώσεις. Υπάρχει άνθρωπος που να πιστεύει ότι όλοι αυτοί οι συμπαθέστατοι Γεωργιανοί και Αζέροι οι οποίοι ήρθαν στην Ελλάδα για να αγωνιστούν το έκαναν από αγάπη; «Για τα λεφτά τα κάνεις όλα» – για να πηδήξουμε από την Καζαντζάκη στον Αντύπα. Ανάμεσα στο «Προσεχώς Βουλγάρες», την ταμπέλα στην ταινία «Μπίζνες στα Βαλκάνια», και σε μια υποθετική «Προσεχώς γεωργιανοί τζουντόκα» η διαφορά είναι ελάχιστη.
ΣΕ MIA εβδομάδα οι Ολυμπιακοί Αγώνες της Αθήνας τελειώνουν. Μαζί τους και το πολύ βολικό επιχείρημα «Για να πετύχει το 2004 μας χρειάζονται μετάλλια». Είτε πραγματικό είτε σαν άδεια για κονόμα, το συγκεκριμένο επιχείρημα δικαιολόγησε κάθε τρυκ και λοβιτούρα. Τώρα, φθάνοντας στη μεταολυμπιακή εποχή, πρέπει να αποφασίσουμε: θέλουμε μετάλλια ή αθλητισμό; Και αν θέλουμε μετάλλια, τότε γιατί τα θέλουμε; Ιδανικά τα μετάλλια θα έπρεπε να αντικατοπτρίζουν την αθλητική ρώμη της ελληνικής νεολαίας. Από τους 1.000 αθλητές να βγαίνει κάποιος που θα μπορεί να διεκδικήσει το μετάλλιο. Αν όμως έχουμε 1.000 αθλητές και ο κάποιος που διεκδικεί το μετάλλιο είναι Γεωργιανός, αυτό δεν αποδεικνύει ότι το αθλητικό μας σύστημα είναι αποτυχημένο; Αν δεν υπάρχουν 1.000 αθλητές και απλώς αγοράζουμε μετάλλια σημαίνει ότι δεν υπάρχει σύστημα να παράγει αθλητές και επομένως πρωταθλητές αλλά κάποια γραφεία μάνατζερ που αγοράζουν ξένους αθλητές και κατ’ ευφημισμόν ονομάζονται ομοσπονδίες.
ΣΤΟ ΟΝΟΜΑ της δημοσιογραφίας της φουστανέλας κλείνουμε τα μάτια, βάζουμε τα καπάκια στα στυλό και καλύπτουμε με πλαστικό το πληκτρολόγιο. H κλαγγή των χρυσών μεταλλίων κάλυψε τα πάντα. Δεν μπόρεσε να καλύψει το κλάμα του πατέρα του Τζαρτζίλ Ζβιανταουρί, που κρυμμένος σε μια γωνία δεν μπορούσε να πανηγυρίσει μαζί με τον γιο του τη μεγαλύτερη στιγμή της ζωής τους.