Δίπλα στη δεσπόζουσα ανθρωπιστική καταστροφή που ήδη αναδεικνύεται από τη φρίκη του πολέμου στο Ιράκ ξεπηδά ο ύπουλος κίνδυνος των μακροπρόθεσμων επιπτώσεων στην υγεία των ανθρώπων της ευρύτερης περιοχής αλλά και αυτός της περιβαλλοντικής υποβάθμισης. Χωρίς κανέναν ενδοιασμό ο κ. Χρήστος Ζερεφός, καθηγητής Κλιματολογίας και Ατμόσφαιρας Περιβάλλοντος στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, δηλώνει στο «Βήμα» ότι, αν η βόμβα που πέφτει σε ένα νοσοκομείο είναι έγκλημα πολέμου, πρέπει επίσης να καταδικάζεται ως έγκλημα πολέμου ό,τι καταστρέφει την υγεία του ανθρώπου μακροπρόθεσμα και πλήττει την οικολογική ισορροπία σε μια περιοχή στην οποία κάποιος με δική του πρωτοβουλία επιτίθεται.
Ο αναπληρωτής καθηγητής του Τομέα Πυρηνικής και Σωματιδιακής Φυσικής στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Αθανάσιος Γεράνιος επισημαίνει ότι μπορεί να διακρίνει κανείς δύο κατηγορίες όπλων που έχουν μέχρι στιγμής χρησιμοποιηθεί:
* Συμβατικά βλήματα που εκρήγνυνται ένα-δύο μέτρα από την επιφάνεια της γης και καταστρέφουν τα κτίρια. Προκαλούν ωστικό και θερμικό κύμα και πολλά θύματα αλλά δεν έχουν μακροπρόθεσμες συνέπειες.
* Διατρητικά όπλα με υλικό πρόσκρουσης απεμπλουτισμένο ουράνιο, το γνωστό ραδιενεργό και σκληρό υλικό που χρησιμοποιεί κανείς όταν θέλει να τρυπήσει μεγάλου πάχους τοίχο, έναν ή περισσότερους ορόφους. Αυτά αφήνουν σχεδόν ανέπαφη την εξωτερική πλευρά των κτιρίων αλλά καταστρέφουν το εσωτερικό τους καθώς διαπερνούν τα εμπόδια και εκρήγνυνται λίγο κάτω από την επιφάνεια του εδάφους.
«Εχουμε μπει στη φάση χρήσης ραδιενεργών όπλων όπως είχε συμβεί το ’91 ξανά στο Ιράκ αλλά και στη Βοσνία, στο Κοσσυφοπέδιο και στο Αφγανιστάν» τονίζει ο κ. Γεράνιος.
Οπως εξηγεί ο καθηγητής, το απεμπλουτισμένο ουράνιο προκαλεί βλάβες μέσω της εισπνοής, της μόλυνσης του υδροφόρου ορίζοντα αλλά και των επιφανειακών υδάτων.
Οι επιπτώσεις εξαρτώνται από την ισχύ, τον αριθμό και τη μάζα των βλημάτων. Ο κώνος, η «μύτη» του βλήματος, είναι ραδιενεργός και με την πρόσκρουση καίγεται το ουράνιο και μετατρέπεται σε μόρια ραδιενεργής σκόνης, που ανακατεύονται με τον αέρα ο οποίος τα μεταφέρει, με δεδομένο μάλιστα ότι οι άνεμοι είναι δυνατοί στο Ιράκ. Το ραδιενεργό στοιχείο εισέρχεται στους πνεύμονες και ακτινοβολεί στον ανθρώπινο οργανισμό που το έχει εισπνεύσει. Οι μακροπρόθεσμες συνέπειες στην υγεία των ανθρώπων συνδέονται επίσης με την τροφική αλυσίδα από τη μόλυνση των καλλιεργειών και των νερών. «Οι επιπτώσεις από το απεμπλουτισμένο ουράνιο είναι αυτές που αφορούν τις μικρές δόσεις ραδιενέργειας: οι καρκίνοι των επόμενων δεκαετιών» παρατηρεί ο κ. Γεράνιος.
Από το απεμπλουτισμένο ουράνιο θα πληρώσουν βαρύ τίμημα και οι επόμενες γενιές στην περιοχή, παρατηρεί ο κ. Χρ. Ζερεφός. «Δεν υπάρχει «πράσινος» πόλεμος» συμπληρώνει και θυμίζει τη φράση του Χριστού «Ουαί υμίν Φαρισαίοι» απευθυνόμενος «στους επιστήμονες που βγαίνουν και λένε ότι δεν υπάρχουν περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τον πόλεμο και θέλουν να γίνουν πιστευτοί – αν είναι δυνατόν – από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα». Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με έκθεση του Προγράμματος για το Περιβάλλον των Ηνωμένων Εθνών (UNEP) που δημοσιεύθηκε μόλις την περασμένη Τετάρτη, το απεμπλουτισμένο ουράνιο από τις βόμβες του ΝΑΤΟ που χρησιμοποιήθηκαν στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη το 1994 και το 1995 έχει μολύνει το πόσιμο νερό και την ατμόσφαιρα της περιοχής. Το ραδιενεργό στοιχείο ανιχνεύεται ακόμη, οκτώ χρόνια μετά τον πόλεμο εκεί!
