Συγγενείς, φίλοι, κουμπάροι και πνευματικά παιδιά «εκτελούσαν» επί χρόνια χρέη «βοηθών οικονομικών διαχειριστών» της Εξαρχίας του Παναγίου Τάφου στην Αθήνα. H διαχείριση των τεσσάρων θεάτρων, των 130 και πλέον διαμερισμάτων, τα ενοίκια από τα εκατοντάδες στρέμματα με ελαιόδενδρα, ο οβολός των πιστών στα παγκάρια των 12 ναών που διαθέτει το Πατριαρχείο στην Αθήνα μπαίνουν στο μικροσκόπιο των επιθεωρητών του υπουργείου Οικονομικών, οι οποίοι εντός της εβδομάδος αναλαμβάνουν δουλειά. Τα όσα συνέβαιναν στη διαχείριση των οικονομικών της Εξαρχίας αποτελούσαν επί χρόνια αντικείμενο σχολίων και ψιθύρων, ουδείς όμως ήταν σε θέση να πει με βεβαιότητα τι ακριβώς συνέβαινε. Σπίτια στη Γλυφάδα και στο Ελληνικό ενοικιάζονται ως και σήμερα έναντι του ποσού των 150 ευρώ, ενώ το μεγάλο ερώτημα στο οποίο θα κληθούν να απαντήσουν οι οικονομικοί επιθεωρητές μέσα από την έρευνά τους είναι τα χρήματα που εισπράχθηκαν από τα τέσσερα θέατρα που διαθέτει το Πατριαρχείο στο κέντρο της Αθήνας.
Το πρώην «Διονύσια», σημερινό θέατρο «Χορν», που βρίσκεται επί της οδού Αμερικής, το «Διάνα» στην Ιπποκράτους, το πρώην «Χατζηχρήστου» ο «Ορφέας» όπως ονομάζεται σήμερα στη στοά Χατζηχρήστου και το «Αμιράλ» επί της οδού Αμερικής αποτελούν αντικείμενο διεκδίκησης πολλών θεατρικών επιχειρηματιών και ηθοποιών.
Τα ενοίκια που καταβάλλονται και οι συμφωνίες που έχουν κλειστεί παραμένουν ως και σήμερα άγνωστα στον νέο έξαρχο του Παναγίου Τάφου στην Αθήνα Αρχιεπίσκοπο Γεράσων κ. Θεοφάνη και στους δύο δικηγόρους του Πατριαρχείου κκ. Αλ. Λυκουρέζο και N. Καλιούρη.
Σύμφωνα με τις πλέον συντηρητικές εκτιμήσεις, τα τέσσερα θέατρα αποδίδουν στο Πατριαρχείο τουλάχιστον 270.000 ευρώ τον χρόνο, αφού μόνο από ένα παλαιό συμβόλαιο τετραετούς διάρκειας που υπάρχει για το θέατρο «Διάνα» η Εξαρχία φαίνεται να εισπράττει ποσοστό 26% επί των ακαθαρίστων εισπράξεων και το κατώτατο τίμημα που θα πρέπει να καταβάλει ως ενοίκιο ο θεατρικός επιχειρηματίας αγγίζει τα 65.000 ευρώ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι οικονομικοί επιθεωρητές ήδη γνωρίζουν ότι για την εκμετάλλευση ενός από τα θέατρα υπάρχει κυπριακή υπεράκτια εταιρεία ελληνικών συμφερόντων μέσω της οποίας εισπράττεται το ενοίκιο.
Σε αυτή την εταιρεία φαίνεται ότι καθοριστικός είναι ο ρόλος παλαιάς συνεργάτιδος του Πατριαρχείου, το όνομα της οποίας είχε εμπλακεί και στην απόφαση για την έξωση από το σημερινό θέατρο «Ορφέας» του Κώστα Χατζηχρήστου.
Οι δικηγόροι του Πατριαρχείου πίστευαν ότι θα μπορούσαν να εκτιμήσουν τα ποσά που εισπράττονταν από τα ενοίκια των θεάτρων μέσα από τα οικονομικά στοιχεία που υπάρχουν στην Εφορία.
Επί επτά χρόνια όμως η Εξαρχία δεν έχει καταβάλει το χαρτόσημο που απαιτείται στην Εφορία, και είναι η μοναδική οικονομική υποχρέωση που έχει το Πατριαρχείο έναντι του ελληνικού Δημοσίου.
Ταυτόχρονα εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι από το 1979, όταν ο κ. Ειρηναίος ορίστηκε έξαρχος του Παναγίου Τάφου στην Αθήνα, ως και το 2001 που εξελέγη Πατριάρχης Ιεροσολύμων δεν υπέβαλλε ούτε μία φορά προϋπολογισμό ή απολογισμό της Εξαρχίας.
Τα μετόχια και οι ναοί
Το Πατριαρχείο είναι ιδιοκτήτης 12 ναών στο ευρύτερο πολεοδομικό συγκρότημα της Αθήνας και εκατοντάδων στρεμμάτων χωραφιών, με ή χωρίς ελαιόδενδρα, στη Μάνη, στη Σπάρτη, στη Μυτιλήνη, στη Σίφνο, στην Τήνο, στη Χερσόνησο και στον Κρούσσωνα Ηρακλείου, στο Ρέθυμνο, στον Μαραθόκαμπο και στον Αγιο Βασίλειο Σάμου, στον Πύργο Ηλείας, στην Κέρκυρα και στον Τίρναβο της Λάρισας. Τα έσοδα όμως που φαίνεται να έχει απ’ όλη αυτή την περιουσία είναι ελάχιστα. Τα τελευταία τρία χρόνια υπάρχει μια επιτροπή που συγκεντρώνει τα χρήματα που ρίχνουν οι πιστοί στα παγκάρια των ναών, αλλά ουδείς γνωρίζει πού πήγαν. Μεταξύ των ναών υπάρχουν σημαντικές εκκλησίες όπως είναι η Αγία Βαρβάρα στην Καλλιθέα, των Εισοδίων της Θεοτόκου στο Παγκράτι, η Αγία Σκέπη Παλαιού Φαλήρου και η Παναγία Μυρτιδιώτισσα στην Ηλιούπολη.
Ακόμη υπάρχουν περιουσιακά στοιχεία ναών του Πατριαρχείου στη Μύκονο, στην Κεφαλλονιά και στην Κέρκυρα των οποίων η Εξαρχία θα έπρεπε να έχει διερευνήσει την τύχη τους, αλλά ουδείς ασχολήθηκε επί δεκαετίες ή δεν θέλησε να ασχοληθεί.
Ο τρόπος διαχείρισης των κτημάτων προκαλεί εντύπωση. Είναι χαρακτηριστικά τα όσα σημειώνονται για κάποιον από τους ενοικιαστές: «Ο κ. ….. στις 24 Φεβρουαρίου του 2004 απέστειλε δύο δοχεία λάδι. Εχει ενοικιάσει 480 ελαιόδενδρα στο χωριό … Καρδαμύλης + Εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Οι ελιές απέδωσαν 1.500 κιλά ελαιόλαδο. 900 κιλά κρατά ο ενοικιαστής και 600 ο Πανάγιος Τάφος. H επιδότηση για το λάδι είναι 1.760,82 ευρώ και λαμβάνει ο καθένας 880,41 ευρώ». Για άλλον ενοικιαστή υπάρχουν οι εξής παρατηρήσεις: «…λέγει ότι έχει 300 ρίζες και στέλνει 200 λάδι. Παράγονται επομένως 1.500 κιλά λάδι, από τα οποία 900 κιλά ο ενοικιαστής και 600 ο Πανάγιος Τάφος. H επιδότηση είναι 1.760,82 ευρώ, από τα οποία παίρνει 880,41 ευρώ ο καθένας. Θα γίνει καινούργιο συμβόλαιο στο όνομά του, το παλαιό συμβόλαιο είχε γίνει στο όνομα του πατέρα του».
ΕΝΟΙΚΙΑΣΤΕΣ H Μαρίτσα και η κόρη της
Δεκάδες είναι τα διαμερίσματα τα οποία οι πιστοί κληροδότησαν στην Εξαρχία του Παναγίου Τάφου. Σήμερα σε πολλά από αυτά κατοικούν συγγενείς και φίλοι και τα ενοίκια που καταβάλλουν είναι μάλλον για το τυπικό του πράγματος. Ετσι η κυρία Μαρία Χάλαρη – η γνωστή σε όλους κυρία Μαρίτσα – ενοικιάζει διαμέρισμα 94 τετραγωνικών που βρίσκεται επί της οδού Πρατίνου και καταβάλλει ενοίκιο 58,69 ευρώ. H κόρη της Δήμητρα φέρεται να ενοικιάζει διαμέρισμα 110 τετραγωνικών σε καινούργια οικοδομή, που βρίσκεται επί της οδού Πλαπούτα στο Ελληνικό, έναντι του ποσού των 147 ευρώ τον μήνα. Στην ίδια πολυκατοικία η Εξαρχία διαθέτει άλλα τρία πανομοιότυπα διαμερίσματα, το ένα ενοικιάζεται επίσης έναντι 147 ευρώ από κάποιον κ. Γ. Σίδερη, το δεύτερο για 300 ευρώ και το τρίτο είναι ανοίκιαστο. Αξίζει να σημειωθεί ότι όλα τα διαμερίσματα που διαθέτει η Εξαρχία στη συγκεκριμένη οικοδομή είναι επιφανείας 110 τετραγωνικών.
Ενοικιαστής του Πατριαρχείου είναι και το γνωστό τοπ μόντελ κ. N. Παπαδάκης, ο οποίος διαμένει στην οδό Τσάμη Καρατάσου. Ο κ. Παπαδάκης για διαμέρισμα του πέμπτου ορόφου με θέα στην Ακρόπολη καταβάλλει ενοίκιο 110 ευρώ.
Αν κανείς διαβάσει τη δήλωση που υπέβαλε ο Αρχιμανδρίτης κ. Θεόκτιστος ως έξαρχος του Παναγίου Τάφου τον Μάρτιο του 2005 προκειμένου να καταβληθεί το χαρτόσημο που απαιτείται στην Εφορία διαπιστώνει τα χαμηλά ενοίκια αλλά και την αδυναμία τουλάχιστον στη διαχείριση των ακινήτων του Πατριαρχείου. Ετσι, για ένα διαμέρισμα που διαθέτει το Πατριαρχείο στη φορολογική δήλωση δεν αναγράφονται το ονοματεπώνυμο – αντιθέτως ο ενοικιαστής χαρακτηρίζεται άγνωστος – και το ποσόν που καταβάλλεται ως ενοίκιο…