Νέοι συγγραφείς ζητούν αναγνώστες
Ακούγεται συχνά ότι οι συγγραφείς της επαρχίας έχουν λιγότερες πιθανότητες έκδοσης των έργων τους επειδή ζουν απομακρυσμένοι από τα κέντρα αποφάσεων. Διαβάζοντας όμως τα βιογραφικά των νέων και πρωτοεμφανιζόμενων πεζογράφων διαπιστώνουμε ότι περισσότεροι από τους μισούς ζουν εκτός Αθηνών και δεν έχουν καμία διάθεση να ζήσουν σε κάποια «μητρόπολη». Ορισμένοι ζουν μόνιμα ή για μεγάλα διαστήματα στο εξωτερικό. Οι πρωτοεμφανιζόμενοι της φθινοπωρινής εσοδείας μάς μεταφέρουν στη Θεσσαλονίκη, στη Βέροια, στον Βόλο, στη Ζάκυνθο αλλά και στο Κάιρο, στο Λονδίνο, στη Σμύρνη. Κανένα από τα νέα πρόσωπα δεν ανήκει σε «λογοτεχνικούς κύκλους» και ένα κοινό χαρακτηριστικό είναι ότι δεν θαυμάζουν κάποιον δημιουργό της προηγούμενης γενεάς. Επιπλέον δεν έχουν κανέναν διακαή πόθο να συναναστραφούν άλλους συγγραφείς. Δεν έχουν καμία ιδιαίτερη συμπάθεια για τους διανοουμένους και προτιμούν τις παρέες τους από οποιαδήποτε συντροφιά με την οποία θα αντάλλασσαν απόψεις για τα κείμενά τους.
Οι νέοι (ως 35 ετών σχηματικά) και πρωτοεμφανιζόμενοι πεζογράφοι της περιόδου που διανύουμε δεν ξεπερνούν τους είκοσι. Δεν πρέπει να εικάσουμε ότι η γραφομανία των Ελλήνων δεν έχει υποχωρήσει: δεκάδες επίδοξοι λογοτέχνες εξακολουθούν να υποβάλλουν καθημερινά τα χειρόγραφά τους σε μικρούς και μεγάλους οίκους. Πρόκειται για ιστορικής χροιάς απομνημονεύματα ή μαρτυρίες, ποιητικές συλλογές, κοινότοπες αυτοβιογραφικές διηγήσεις που αγωνίζονται για μια θέση στα βιβλιοπωλεία. Οι εκδότες εσχάτως έγιναν πιο απαιτητικοί και δεν αναλαμβάνουν την ευθύνη μιας αποτυχίας. Αλλωστε πόσοι πρωτοεμφανιζόμενοι της παρελθούσης πενταετίας θεωρούνται ελπιδοφόροι λογοτέχνες; Σίγουρα όχι περισσότεροι από δέκα.
Ο δείκτης πρωτοεμφανιζόμενων παρουσιάζει λοιπόν μια σοβαρή καμπή σε σχέση με την πενταετία 1991 – 1996, κατά την οποία κυκλοφόρησαν περισσότερα από 250 βιβλία πρώτης πεζογραφικής απόπειρας. Οι μόνοι εκδοτικοί οίκοι που εξακολουθούν να παρουσιάζουν με τους ίδιους ρυθμούς νέους πεζογράφους είναι το «Δελφίνι» και ο «Καστανιώτης», οι οποίοι ενίσχυσαν τις λίστες τους ο καθένας με πέντε νέα ονόματα. Οι εκδόσεις «Νέα Σύνορα / Λιβάνη», που τα τελευταία χρόνια παρουσίασαν σαράντα νέους συγγραφείς, αυτήν την περίοδο δεν κυκλοφορούν κανένα έργο πρωτοεμφανιζόμενου. Κάτι που ισχύει και για τις εκδόσεις Νεφέλη που εξέδωσαν κατά την ίδια περίοδο δεκαεπτά βιβλία πρωτοεμφανιζόμενων.
Παρουσιάζουμε οκτώ από τους συγγραφείς που είτε εξέδωσαν πρόσφατα το πρώτο τους βιβλίο είτε πρόκειται σύντομα να το παρουσιάσουν στο κοινό.
Βίκυ Αλεξοπούλου
Η σκανδάλη του τηλεφώνου
Εκδόσεις Καστανιώτη
Η νουβέλα της Βίκυς Αλεξοπούλου μιλά για τα προσωπικά παραμύθια που κατασκευάζουμε όταν η πραγματικότητα δεν βρίσκεται στο ύψος των απαιτήσεών μας. Μιλά για τους «ένδοξους» ρόλους που γράφουμε μόνοι για τον εαυτό μας. Είναι ουσιαστικά μια ιστορία σε δύο εκδοχές, που εξελίσσονται παράλληλα. Δύο γυναίκες συνομιλούν στο τηλέφωνο. Η ηρωίδα θέλει να αφηγηθεί κάποια εμπειρία της στη φίλη της. Επειδή όμως τη βρίσκει πεζή αποφασίζει να τη διασκευάσει. Ετσι ο αναγνώστης διαβάζει το κείμενο για τα πραγματικά περιστατικά και στη συνέχεια «ακούει» από το τηλέφωνο τη διασκευή της αλήθειας. Η Βίκυ Αλεξοπούλου γεννήθηκε και ζει στην Αθήνα και είναι κοντά στα τριάντα. Εχει σπουδάσει πολιτικός μηχανικός στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο αλλά απασχολείται σε διαφημιστική εταιρεία ως κειμενογράφος. Τοποθετεί την ηρωίδα της σε ένα γραφείο με στελέχη κάποιου σύγχρονου επαγγέλματος και της δανείζει την ηλικία της. Η Λητώ θα ήθελε να πρωταγωνιστήσει σε μια τραγική ερωτική ιστορία. Διακόπτει την ονειροπόληση για να μιλήσει στο τηλέφωνο· το ακουστικό εκπυρσοκροτεί απροειδοποίητα… Πολιτισμικές ανησυχίες
Γιώργος Βασιλείου – Μιχαήλ
Ανάμεσα στις εποχές
Εκδόσεις Πατάκη
Πλάγιος τίτλος του βιβλίου «Ανάμεσα στις εποχές» είναι «Παραμυθιστορία». Πρόκειται για μια ακροβασία ανάμεσα στην πραγματικότητα και στη φαντασία που εξελίσσεται σε τρία μέρη: το πρώτο μέρος «Ναγκουάλ ή πέρα από το φράχτη» αναφέρεται σε λαούς που ζουν σε κατάσταση «μη πολιτισμική»· το δεύτερο έχει τίτλο «Η νήσος του Τόναλ ή Ανοχύρωτη πόλη», μιλά για την πραγματικότητα εντός των ορίων μας· το τελευταίο μέρος της παραμυθιστορίας τιτλοφορείται «Cumulus ή Ανάμεσα στις εποχές», περιγράφει λαούς με τρόπο σκέψης όχι δυτικό οι οποίοι αρνούνται την έναρξη μιας καινούργιας ανατροπής των πάντων. Ο Γιώργος Βασιλείου – Μιχαήλ γεννήθηκε στην Ελευθερούπολη, σπούδασε Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και ζει μόνιμα στη Θεσσαλονίκη. Από πέρυσι αποφάσισε να αφιερωθεί στη λογοτεχνία. Ετσι ασχολείται αποκλειστικά με τη συγγραφή θεατρικών έργων και πεζών κειμένων. Διαδρομές λεωφορείου
Λίνα Φυτιλή
Οι νύχτες της άχρωμης κιμωλίας
Εκδόσεις Καστανιώτη
Οι «Νύχτες της άχρωμης κιμωλίας» είναι ένα «άγνωστο ταξίδι που γίνεται η αφορμή να ξετυλιχθούν ιστορίες θλιβερά ωραίων ανθρώπων». Πρόκειται για το πρώτο βιβλίο της εικοσιτριάχρονης Λίνας Φυτιλή. Είναι ένα ερωτικό αφήγημα που διαδραματίζεται σε ένα λεωφορείο. Η κάθαρση έρχεται με ένα δυστύχημα ενώ το ταξίδι δεν λειτουργεί ως μετακίνηση αλλά ως αφετηρία για λήψη αποφάσεων. Δύο από τους ήρωες αναβιώνουν το ερωτικό παρελθόν τους, ξεπερνώντας τα όριά τους. Η Λίνα Φυτιλή γεννήθηκε στη Λάρισα και μοιράζει τον χρόνο της ανάμεσα στον Αλμυρό και στον Βόλο. Εχει σπουδάσει Παιδαγωγική στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας. Ψυχεδελική φάρσα
Χρήστος Τσανάκας
Νατάσα, η βασίλισσα των εντόμων
Εκδόσεις Οξύ
Το μυθιστόρημα του Χρήστου Τσανάκα είναι κατά τον ίδιο μια «ιατροφαρμακευτική σάτιρα» γραμμένη χιουμοριστικά. Είναι μια ιστορία περί νέας παγκόσμιας συνωμοσίας που αποδίδει όλα τα δεινά σε ένα χρώμα. «Για όλα φταίει το κίτρινο» είναι η πρώτη φράση του βιβλίου. Ο Χρήστος Τσανάκας είχε ως δημοσιογράφος πρόβλημα με τη γραφή του· οι αρχισυντάκτες του πάντοτε του έλεγαν να γράφει λιγότερο λογοτεχνικά. Ετσι τα τελευταία χρόνια έγραφε στα κρυφά όπως του άρεσε. Το αποτέλεσμα συγκεντρώνεται σε δύο μυθιστορήματα και δύο μελέτες για τα νέα μουσικά ρεύματα ηλεκτρονικής αισθητικής. Στο συρτάρι του έχει ακόμη δύο ποιητικές συλλογές και αρκετά ψυχεδελικά διηγήματα. Παράλληλα με την «Βασίλισσα των εντόμων» πρόκειται να κυκλοφορήσει και μία από τις ποιητικές του συλλογές «Ο Πλούτο γελάει στο δέρμα μου». Εχει παρακολουθήσει σεμινάρια για τη συγγραφή διηγημάτων στο Τορόντο αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Πολιτικό Τμήμα της Νομικής και στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Η ήρωάς του ζει σε ψυχιατρείο και τον αποκαλούν «ο Δύτης του 109». Η αφήγηση προσπαθεί να αναδείξει τα πρόσωπα σε διαφορετικές διανοητικές καταστάσεις ενώ τα γεγονότα εκτυλίσσονται στην Αθήνα, στην Ινδονησία και στην Ερυθρά Θάλασσα. Αν κάτι τον βαραίνει από τα αναγνώσματά του είναι τα βιβλία του Κάφκα. «Δεν αντέχω το κλίμα του» λέει· «είμαι ένας ανέμελος ρέιβερ που ακούει Prodigy, Residents και Kraftwerk». Θανάσιμες εμμονές
Γιάννης Καισαρίδης
Το χρονικό μιας πρεμιέρας
Εκδόσεις Εξάντας
Ο Γιάννης Καισαρίδης ανήκει στην κατηγορία των πολυπραγμόνων δημιουργών που επενδύουν το ταλέντο τους σε διάφορες μορφές τέχνης. Γεννημένος στη Βέροια έχει αποφασίσει να μην εγκαταλείψει για κανένα λόγο τη γενέτειρά του όπου ζει με την οικογένειά του. Εχοντας σπουδάσει Πολιτικές Επιστήμες, Ελληνική Φιλολογία και Θέατρο εργάστηκε ως ηθοποιός σε επτά θεατρικά έργα ενώ τα τελευταία χρόνια σκηνοθετεί σε τοπικό θέατρο. Παράλληλα ασχολείται με το κουκλοθέατρο. Το «Χρονικό μιας πρεμιέρας» είναι μια συλλογή διηγημάτων που αποτελείται από εννέα κείμενα τα οποία διαδραματίζονται κατά κύριο λόγο στη Βέροια. Σε όλα υπάρχουν συναντήσεις με τον θάνατο είτε πρόκειται για τον θάνατο ενός προσώπου είτε για τον θάνατο μιας διάθεσης ή της τέχνης. Το επόμενο βιβλίο του θα αφορά ιστορίες νεκρών που επιστρέφουν. Παρ’ όλο που τοποθετεί τις αφηγήσεις του μέσα στην πόλη του ο Γιάνης Καισαρίδης αποφεύγει τις αυτοβιογραφικές εξάρσεις. Ετσι δεν αφηγείται την ιστορία του κουρέα παππού του που σκοτώθηκε στον Εμφύλιο παρ’ όλο που τη σκέφτεται από τότε που ήταν παιδί. Κατασκοπεία γειτόνων
Μιχάλης Μιχαηλίδης
Ο μηχανισμός της σύγχυσης
Εκδόσεις Κέδρος
«Ο μηχανισμός της σύγχυσης» είναι ένα ψυχολογικό θρίλερ με κωμικά στοιχεία. Ο ήρωας, όπως άλλωστε και ο συγγραφέας, βρίσκονται στην κρίσιμη ηλικία απεξάρτησης από την οικογένεια και αναζήτησης σταδιοδρομίας. Ο ήρωας νιώθει ότι τον καταδιώκουν οι γείτονές του και οι συνάδελφοί του στη διαφημιστική εταιρεία όπου βρίσκει δουλειά στις πρώτες σελίδες του βιβλίου. Είναι μια νέα αρχή για τον εικοσιπεντάχρονο που μόλις έχει μετακομίσει στο δικό του ισόγειο διαμέρισμα. Δεν είμαστε σίγουροι αν είναι καλά στην υγεία του αφού αντιδρά με υπερβολή στην επιτήρηση των γειτόνων του. Οι συγκάτοικοι στην πολυκατοικία και οι συνάδελφοι αποτελούν μηχανισμούς πάταξης προσωπικοτήτων. Στο τέλος όμως βρίσκεται κάποια λύση και επιπλέον ο ήρωας μένει ατιμώρητος. Τα πρόσωπα που παρεμβάλλονται δεν έχουν ντροπή για την άγνοιά τους και η συνεννόηση είναι αδύνατη. Εμφανίζονται κάποια απομεινάρια κοινωνικής ζωής σε κλαμπ και σε ξενύχτια αλλά ο ήρωας δεν είναι πια ανέμελος για να τα απολαύσει. Ο Μιχάλης Μιχαηλίδης έχει σπουδάσει Οικονομικά και Σκηνοθεσία. Γεννήθηκε και μεγάλωσε σε καλλιτεχνική οικογένεια, στις παρυφές της Ακρόπολης. Το βιβλίο του θα κυκλοφορήσει τον Νοέμβριο. Η πόλη τη νύχτα
Κώστας Κατσουλάρης
Ιστορίες από τον αφρό
Βιβλιοπωλείον της Εστίας
Μια νουβέλα που κινείται στο κέντρο της Αθήνας. Η μάλλον από το «Φίλιον» της Σκουφά ως τον πεζόδρομο της Χάρητος. Ο Κώστας Κατσουλάρης ξημερώνεται καθημερινά στον εν λόγω πεζόδρομο όπου βρίσκεται ένα μπαρ ιδιοκτησίας του. Οι ήρωες του βιβλίου του έχουν και αυτοί ένα μπαρ στο Κολωνάκι. Το πλαίσιο της αφήγησης λοιπόν είναι αυτοβιογραφικό αλλά τα πρόσωπα σύμφωνα με τον συγγραφέα είναι αποτέλεσμα επινόησης. Οι περιγραφές των εικόνων είναι αρκούντως κινηματογραφικές. Κάτι που δικαιολογείται από τις σπουδές του συγγραφέα: σπούδασε σινεμά στο Παρίσι αφού πρώτα πήρε πτυχίο Νομικής από το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Θεωρεί ότι ο Χρήστος Χωμενίδης είναι το «πρόσωπο – κλειδί» στη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία, έχοντας εκφράσει με τον καλύτερο τρόπο τη γενιά των σημερινών τριαντάρηδων. «Ο αφρός των ημερών» είναι ένα βιβλίο που αναδεικνύει τις μικρές στιγμές. Το μόνο σημαντικό γεγονός είναι ο θάνατος ενός φίλου σε τροχαίο που περιγράφεται συνοπτικά κερδίζοντας τη βαρύτητα του μη ειπωμένου. Η κοινωνική υπόσταση των ηρώων δεν έχει σημασία. Κάτι που ισχύει με την εξαίρεση του Ισίδωρου, ο οποίος παρουσιάζεται ιδωμένος κυρίως ως το δείγμα ενός κοινωνικού στρώματος. Μνήμη Μικρασίας
Ιφιγένεια Θεοδώρου
Χρυσός, λιβάνι και Σμύρνη
Εκδόσεις Ικαρος
Η Ιφιγένεια Θεοδώρου ζήτησε να τονιστεί η καταγωγή της από τη Θεσσαλονίκη. Μόλις γύρισε από τη Γενεύη και απολαμβάνει μια κοσμοπολίτικη ζωή. Τα επτά διηγήματα της συλλογής «Χρυσός, λιβάνι και Σμύρνη» γράφτηκαν πριν από λίγα χρόνια, όταν ο σύζυγός της ήταν πρόξενος στη μικρασιατική πόλη. Τα κείμενα είναι εμπνευσμένα από τη σημερινή Σμύρνη και τους Ελληνες που ζουν εκεί. Οπως συμβολικά αναφέρεται στον τίτλο το βιβλίο αποτελεί δώρο προς αυτούς. Και όπως το δώρο είναι έκφραση αγάπης, σε όλα τα διηγήματα το κεντρικό θέμα είναι η αγάπη. Ταυτόχρονα πραγματοποιείται μια οικογενειακή επιστροφή: ο παππούς και η γιαγιά της είχαν φτάσει στη Θεσσαλονίκη πρόσφυγες από την Τραπεζούντα, εβδομήντα χρόνια προτού να αρχίσει να γράφεται το βιβλίο. Ο χρυσός και το λιβάνι συνοδεύουν την επιστροφή της οικογένειας. Η Ιφιγένεια Θεοδώρου είναι φιλόλογος και μητέρα ενός κοριτσιού επτά ετών.
