ΥΣΤΕΡΑ από έναν αιώνα αδιατάρακτης ιστορίας, η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ) βρέθηκε τους τελευταίους μήνες στο επίκεντρο σκληρής κριτικής με αφορμή τα σκάνδαλα δωροδοκιών των «αθανάτων». Για κάθε αφορμή υπάρχει και αιτία. Η ΔΟΕ ήταν ένα κλαμπ αριστοκρατών, κλειστό και με κανόνες διαδοχής όπως οι παλαιές μοναρχίες και ως τέτοια παρουσίασε εκφυλιστικά φαινόμενα. Ποιος αληθινός αριστοκράτης θα ξεπουλούσε την ψήφο του για να εξασφαλίσει μια θέση σε κάποια επιτροπή για συγγενή του, όπως ορισμένοι από τα μέλη της ΔΟΕ οι οποίοι απομακρύνθηκαν από τους κόλπους της; Αυτή η ανάγκη αλλαγής και «φρέσκου αίματος» αντικατοπτρίζεται και στις προτάσεις της επιτροπής «ΔΟΕ 2000», η οποία κλήθηκε τον περασμένο Μάρτιο από τον ίδιο τον πρόεδρο της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής κ. Χουάν Αντόνιο Σάμαρανκ να μελετήσει τους τρόπους αναμόρφωσης όλου του ολυμπιακού χάρτη.
ΑΠΟΤΕΛΟΥΜΕΝΗ από 80 άτομα, συν τον πρόεδρο κ. Σάμαρανκ, και εμπλουτισμένη με προσωπικότητες «εκτός συστήματος», όπως ο πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ κ. Χένρι Κίσινγκερ, ο πρώην Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ κ. Μπούτρος Μπούτρος-Γκάλι και ο ιταλός μεγιστάνας, ιδιοκτήτης της FIAT και της Γιουβέντους κ. Τζιοβάνι Ανιέλι, η «ΔΟΕ 2000» έκανε πριν από λίγες ημέρες μέσω της 26μελούς Εκτελεστικής Επιτροπής της γνωστές τις προτάσεις της.
Το ποιες τελικά θα εγκριθούν στην έκτακτη σύνοδο της ολομέλειας της ΔΟΕ τον ερχόμενο Δεκέμβριο στη Λωζάννη θα αποδείξει και το κατά πόσον οι «αθάνατοι» είναι διατεθειμένοι, για πρώτη φορά ίσως στην καριέρα τους, να θυσιάσουν κάτι για το καλό του ολυμπιακού κινήματος. Διότι οι προτάσεις της «ΔΟΕ 2000» συνεπάγονται απώλεια κεκτημένων και ριζικές αλλαγές.
* Η σύνθεση της ολομέλειας
Σύμφωνα με τις εισηγήσεις της «ΔΟΕ 2000», η ΔΟΕ θα πρέπει να αποτελείται μεν από 115 μέλη αλλά αυτά θα είναι:
* 15 εν ενεργεία αθλητές, οι οποίοι θα συμμετέχουν έτσι ώστε να διατηρείται η ισορροπία ανάμεσα στα σπορ των Θερινών και των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων.
* 15 πρόεδροι των διεθνών αθλητικών ομοσπονδιών, οι οποίοι επίσης θα αντικατοπτρίζουν μια ισορροπία ανάμεσα στα θερινά και στα χειμερινά σπορ.
* 15 πρόεδροι τοπικών Ολυμπιακών Επιτροπών (π.χ. ο πρόεδρος της ΕΟΕ) ή των ενώσεων των ηπείρων.
* 70 ιδιώτες, ο τίτλος των οποίων, ως μελών της ΔΟΕ, θα είναι προσωπικός, όπως οι σημερινοί «αθάνατοι».
Προκειμένου να επιτευχθεί ο μεγαλύτερος δυνατός «εκδημοκρατισμός», κάθε ομάδα (οι αθλητές, οι πρόεδροι των ομοσπονδιών κτλ.) θα είναι αυτή που θα προτείνει, όποτε χρειάζεται, τα νέα μέλη. Η «ΔΟΕ 2000» πρότεινε τη δημιουργία μιας υποεπιτροπής αποτελούμενης από επτά μέλη (από τη ΔΟΕ και προσωπικότητες εκτός ΔΟΕ), η οποία θα έχει τετραετή θητεία και θα κάνει την αξιολόγηση των υποψηφίων. Η Εκτελεστική Επιτροπή της ΔΟΕ θα κάνει τις εισηγήσεις της και την τελική ψήφο για την αποδοχή των νέων μελών θα έχει η ολομέλεια.
Στην περίπτωση των 70 μελών, οι οποίοι έχουν προσωπικό τίτλο, η «ΔΟΕ 2000» προτείνει την κατάργηση του δικαιώματος των χωρών οι οποίες έχουν διοργανώσει Ολυμπιακούς Αγώνες να έχουν δύο μέλη στη ΔΟΕ. Αυτό σημαίνει ότι και η Ελλάδα κάποια στιγμή θα βρεθεί με ένα μέλος από δύο που είναι σήμερα (σ.σ. οι κκ. Νίκος Φιλάρετος και Λάμπης Νικολάου) τουλάχιστον όσον αφορά τους 70. Παρόμοια πλουραλιστική εκπροσώπηση θα πρέπει να έχουν και οι 15 αθλητές καθώς και οι πρόεδροι των εθνικών Ολυμπιακών Επιτροπών. Οι τελευταίοι μάλιστα θα πρέπει να προέρχονται από χώρες που δεν εκπροσωπούνται στους «70». Αντίθετα οι 15 πρόεδροι των αθλητικών ομοσπονδιών δεν θα έχουν εθνικούς περιορισμούς.
* Η διάρκεια της θητείας
Για τα 70 μέλη η διάρκεια της θητείας τους θα είναι οκτώ χρόνια με δυνατότητα ανανέωσής της για άλλα οκτώ χρόνια, αφού πρώτα περάσουν από την υποεπιτροπή αξιολόγησης και λάβουν νέα ψήφο από την ολομέλεια!
Για τα μέλη τα οποία θα συμμετέχουν στη ΔΟΕ ως πρόεδροι αθλητικών ομοσπονδιών ή εθνικών Ολυμπιακών Επιτροπών, η θητεία τους θα είναι άμεσα συσχετισμένη με την προεδρία τους στην ομοσπονδία ή στην Ολυμπιακή Επιτροπή. Αν τη χάσουν, χάνουν και τη θέση τους στη ΔΟΕ. Οι εν ενεργεία αθλητές θα χάνουν τη θέση τους στη ΔΟΕ από τη στιγμή που θα εγκαταλείπουν την Επιτροπή των αθλητών.
* Η επιλογή των πόλεων
Οι τρεις πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες είχαν ανατεθεί στην Αθήνα (1896), στο Παρίσι (1900) και στο Σεντ Λούις (1904), που ήταν προσωπικές επιλογές του βαρόνου Ντε Κουμπερτέν. Τα χρόνια πέρασαν και μετά το 1984, οπότε το Λος Αντζελες ήταν η μοναδική υποψήφια πόλη, η διαδικασία επιλογής και ανάθεσης των Ολυμπιακών Αγώνων έγινε από τη μια πολύπλοκη και από την άλλη αναδείχθηκε μέγιστος πειρασμός για τους «αθάνατους» με τα γνωστά αποτελέσματα. Η βασική αλλαγή που προτείνει η «ΔΟΕ 2000» θα είναι η αυτονόητη: απαγορεύονται οι επισκέψεις των μελών της ΔΟΕ πόσο μάλλον μαζί με τους συγγενείς τους στις υποψήφιες πόλεις. Μια επιτροπή αξιολόγησης η οποία θα επισκέπτεται τις πόλεις και, αφού ελέγξει το κατά πόσον μπορούν να φιλοξενήσουν τους Αγώνες, θα ανακοινώνει αυτές που θα προχωρούν στην τελική ψηφοφορία. Η ανάθεση θα γίνεται, όπως πάντα, με μυστική ψηφοφορία της ολομέλειας της ΔΟΕ.
Το όριο ηλικίας: «Σκοτώνουν» τους… αθανάτους στα 70 χρόνια τους!
Η ΜΕΓΑΛΗ αλλαγή που προτείνει η «ΔΟΕ 2000» είναι το ανώτατο όριο ηλικίας των μελών της ΔΟΕ και αυτό θα είναι τα 70 χρόνια! Το κλαμπ των υπερηλίκων μετατρέπεται σε οργανισμό πενηντάρηδων τεχνοκρατών, αλλά σε αυτή την περίπτωση εμφανίζονται και οι πρώτες σοβαρές δυσκολίες. Με τους εν ενεργεία αθλητές δεν υπάρχει πρόβλημα. Με τους ιδιώτες και τους προέδρους των τοπικών Ολυμπιακών Επιτροπών θα είναι μια απόφαση οδυνηρή μεν, αλλά άπαξ και ληφθεί θα καθιερωθεί. Με τους αντιπροσώπους όμως, των αθλητικών ομοσπονδιών, ποιος από τους «πατρόνους» των αθλημάτων τους, όπως π.χ. ο Ιταλός κ. Πρίμο Νεμπιόλο του στίβου, θα εγκατέλειπε τη θέση του για να ανοίξει ο δρόμος στους νεότερους;
Για να αποφευχθεί και η σύγχυση, ο κανονισμός για τα επίτιμα μέλη της ΔΟΕ θα παραμείνει ως έχει μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2001. Από τότε η θέση του επίτιμου μέλους της ΔΟΕ θα δίνεται μόνο σε όσους έχουν ξεπεράσει το όριο ηλικίας και μετρούν περισσότερα από δέκα χρόνια ως «αθάνατοι» ο όρος πλέον χρησιμοποιείται καταχρηστικά. Τα επόμενα δύο χρόνια η «ΔΟΕ 2000» ελπίζει ότι αρκετά μέλη της ΔΟΕ τα οποία έχουν ξεπεράσει το νέο όριο ηλικίας των 70 χρόνων θα διαλέξουν να γίνουν επίτιμα, αποσυμφορώντας την κατάσταση.
* Οι γέροι που δεν φεύγουν
Ωστόσο το όριο ηλικίας και η δραστική μείωσή του ο κ. Χ. Α. Σάμαρανκ το είχε ανεβάσει στα 80 χρόνια για να επιτρέψει στον εαυτό του τη δεύτερη θητεία στην προεδρία της ΔΟΕ ως το καλοκαίρι του 2001 παραμένει το μεγάλο αγκάθι των προτάσεων της «ΔΟΕ 2000». Από τη μια πλευρά είναι θέμα αριθμών. Σύμφωνα με τους προχειρότερους υπολογισμούς, κατά τη μεταβατική περίοδο των επόμενων ετών, η ΔΟΕ μπορεί κάποια στιγμή να μετρά 140 μέλη οι νέοι που έρχονται και οι γέροι που δεν φεύγουν. Στην περίπτωση που το όριο ηλικίας ψηφιζόταν από την ολομέλεια τον προσεχή Δεκέμβριο και καθιερωνόταν άμεσα, 24 μέλη της ΔΟΕ θα έπρεπε να αφήσουν άμεσα τις ήσυχες όχθες της λίμνης Λεμάν. Ανάμεσά τους θα ήταν ο 77χρονος κ. Νεμπιόλο, ο δικός μας 75χρονος κ. Φιλάρετος, ο συνομήλικός του Γιουγκοσλάβος κ. Μπόρισλαβ Στάνκοβιτς κ.ά. Το ανώτατο όριο όμως θα ισχύσει για τα νέα μέλη ενώ για τους νυν «αθάνατους» θα ισχύει ο κανονισμός που ίσχυε την εποχή της εισόδου τους στους κόλπους της ΔΟΕ. Ετσι, για παράδειγμα, ο Βραζιλιάνος κ. Ζοάο Χαβελάνζε (84 χρόνων), ο Ελβετός κ. Μαρκ Χόντλερ (82 χρόνων) και ο Τυνήσιος κ. Μοχάμεντ Μζάλι (75 χρόνων), οι οποίοι είχαν εκλεγεί μέλη πριν από το 1966, δεν έχουν πρόβλημα καθώς τότε εκλέγονταν ισοβίως.
* Τι αλλάζει στους κανόνες διαδοχής
Από την άλλη πλευρά το όριο ηλικίας αλλάζει άρδην τους κανόνες του παιχνιδιού της διαδοχής του κ. Σάμαρανκ, ένα ζήτημα το οποίο έπαιξε κατά πολλούς σημαντικότατο ρόλο στις δραματικές εξελίξεις των τελευταίων μηνών. Ο βαρόνος Πιερ ντε Κουμπερτέν ήταν πρόεδρος της ΔΟΕ για 25 χρόνια. Ο κ. Σάμαρανκ, εφόσον εξαντλήσει τη θητεία του θα έχει μείνει στον προεδρικό θώκο για 21 χρόνια. Ο διάδοχός του όμως θα είναι πρόεδρος της ΔΟΕ μόνο για οκτώ χρόνια, χωρίς δικαίωμα ανανέωσης της θητείας. Και το κυριότερο θα ισχύει το όριο ηλικίας που θα υπάρχει και για τα υπόλοιπα μέλη της ΔΟΕ. Αυτό πρακτικά θα σημαίνει ότι αν το 2001 εκλεγεί πρόεδρος της ΔΟΕ ηλικίας 68 χρόνων, θα μείνει στην προεδρία μόλις δύο χρόνια! Ο νέος αυτός κανονισμός, εφόσον ψηφιστεί, σημαδεύει την τράπουλα στην παρτίδα της διαδοχής του Ισπανού.
Ούτε λίγο ούτε πολύ, 10 μέλη της ΔΟΕ έχουν εκφράσει στο παρελθόν την επιθυμία τους να γίνουν πρόεδροι. Αν όμως ισχύσει το όριο ηλικίας των 70 χρόνων μετά από αυτό, το μέλος γίνεται αναγκαστικά επίτιμο , τότε πολλοί ισχυροί της ΔΟΕ, οι οποίοι τόσα χρόνια εποφθαλμιούσαν τη θέση του κ. Σάμαρανκ, μένουν εκτός νυμφώνος. Το 2000 ο πανίσχυρος νοτιοκορεάτης αντιπρόεδρος της ΔΟΕ κ. Κιμ Ουν Γιονγκ θα είναι 69 χρόνων, ο Αυστραλός κ. Κέβαν Γκόσπερ 67, ο Μεξικανός κ. Μάριο Βάσκεζ Ράνα 68. Αντίθετα το όριο ηλικίας φωτογραφίζει άλλους υποψήφιους προέδρους, όπως για παράδειγμα ο Καναδός κ. Ρίτσαρντ Πάουντ, ο οποίος το 2000 θα είναι μόλις 58 ετών και έχει κερδίσει πόντους ηγούμενος των ερευνών για τα σκάνδαλα των δωροδοκιών. Ακόμη πιο νέοι, ο Γερμανός κ. Τόμας Μπαχ θα κλείσει τα 47 του χρόνια το 2000 και η Αμερικανίδα κυρία Ανίτα ντε Φραντζ τα 48 αμέσως βαπτίζονται διεκδικητές της προεδρίας, καθώς ακόμη και αν χάσουν την πρώτη εκλογική μάχη θα μπορούν να ξαναβάλουν υποψηφιότητα ύστερα από οκτώ χρόνια.
