«ΤΑ ΚΡΟΥΣΜΑΤΑ της «νόσου των λεγεωναρίων» σε περιηγητές που επισκέπτονται τη χώρα μας, με πηγή μόλυνσης τα ξενοδοχειακά καταλύματα, συμπεριλαμβανομένων και των ενοικιαζόμενων δωματίων, συνεχώς αυξάνονται με κίνδυνο σχετικής δυσφήμησης του τουρισμού μας».
Το υπ’ αριθμόν πρωτοκόλλου Υ1α/5050 της 21.11.1996 έγγραφο του υπό τον κ. Γ. Μανέ Τμήματος Επιδημιολογίας της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγιεινής του υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας, το οποίο αποκαλύπτει «Το Βήμα», καταρρίπτει τους πρόσφατους ισχυρισμούς των αρμοδίων υπηρεσιών περί «μη ύπαρξης κρουσμάτων της «νόσου των αιρ κοντίσιον» στη χώρα μας» και περί «δημιουργήματος ξένων παραγόντων στην προσπάθεια να πληγεί ο τουρισμός μας»!
Αντιθέτως οι παρενέργειες της «τεχνητής δροσιάς» είναι υπαρκτές, έχοντας προ πολλού προκαλέσει την ανησυχία και την επιφυλακή των υπευθύνων.
Τουλάχιστον 135 κρούσματα της «νόσου των λεγεωναρίων» με θύματα ξένους τουρίστες έχουν σημειωθεί μόνο την πενταετία 1990-95 στη χώρα μας. Ταυτοχρόνως στη χώρα μας νοσούν δεκάδες Ελληνες από την ασθένεια των συστημάτων κλιματισμού, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν σημειωθεί και θάνατοι.
Τα στοιχεία του υπό την κυρία Στ. Αλεξίου – Δανιήλ Κέντρου Αναφοράς Νόσου Λεγεωναρίων της Βορείου Ελλάδος στεγαζομένου στο Τμήμα Μικροβιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης , το οποίο συνεργάζεται με την Ευρωπαϊκή Ομάδα Εργασίας για την καταπολέμηση της συγκεκριμένης λοίμωξης, καταδεικνύουν τη σοβαρότητα του ζητήματος.
Οπως ανέφερε η κυρία Αλεξίου – Δανιήλ, «ο μέσος όρος εμφάνισης κρουσμάτων σε ξένους τουρίστες της «νόσου των κλιματιστικών» στη χώρα μας είναι 25-30 ετησίως, ενώ μόνο στο ιδρυθέν από το 1980 Κέντρο Αναφοράς Νόσου Λεγεωναρίων της Βορείου Ελλάδος εμφανίζονται τουλάχιστον 5-10 σοβαρά κρούσματα ελλήνων νοσούντων από τη συγκεκριμένη ασθένεια. Ορισμένοι μάλιστα εξ αυτών έχουν καταλήξει»…
Ο ίδιος «μέσος», ετήσιος, αριθμός κρουσμάτων έχει σημειωθεί, σύμφωνα με τις σχετικές αναφορές του επιμελητή της Πανεπιστημιακής Πνευμονολογικής Κλινικής του Ηρακλείου κ. Ν. Τζανάκη, και στο Νοσοκομείο του Ηρακλείου.
«Η συγκεκριμένη νόσος έχει παρουσιασθεί πράγματι στη χώρα μας, όμως τα θύματα είναι μόνο ξένοι τουρίστες. Εχουμε διαρκείς σχετικές ειδοποιήσεις από τις αντίστοιχες υπηρεσίες του εξωτερικού και κυρίως από Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας του Λονδίνου. Με διαδοχικές εγκυκλίους προειδοποιούμε τους ιδιοκτήτες ξενοδοχειακών μονάδων να προχωρούν στον καθαρισμό των φίλτρων των συστημάτων κεντρικού κλιματισμού» επισημαίνει ο προϊστάμενος του Τμήματος Επιδημιολογίας του υπουργείου Υγείας κ. Γ. Μανές. Στα σχετικά έγγραφα προσδιορίζεται ότι «ο βαθμός θνησιμότητας της εν λόγω ασθένειας φθάνει ως το 15%, ενώ στα ανοσοκατεσταλμένα άτομα είναι πολύ υψηλότερος».
«Είναι αστείο να υποστηρίζει κάποιος ότι δεν σημειώνονται σοβαρές περιπτώσεις νοσούντων από τη «νόσο των λεγεωναρίων» στη χώρα μας. Η ύπαρξη τέτοιων περιπτώσεων είναι γνωστή σε όλη την επιστημονική κοινότητα» επισημαίνει ο κ. Τζανάκης.
«Παρά τη δυσκολία ανίχνευσης, διάγνωσης και πλήρους επαλήθευσης της ύπαρξης του βακτηριδίου της legionella, ένας στους δέκα θανάτους που σημειώνονται από πνευμονία στη μονάδα εντατικής παρακολούθησης αποδίδεται στη συγκεκριμένη ασθένεια» σημειώνει ο κ. Α. Ρασιδάκης, αναπληρωτής καθηγητής Πνευμονολογίας και διευθυντής του Κέντρου Αναπνευστικής Ανεπάρκειας του Νοσοκομείου «Σωτηρία».
«Πρέπει να μην υποτιμηθεί και να μην υποβαθμισθεί σε καμία περίπτωση η «νόσος των λεγεωναρίων». Δεν αφορά μόνο τις ξενοδοχειακές μονάδες αλλά και όλα τα κτίρια όπου υπάρχουν συστήματα κεντρικού κλιματισμού. Πρέπει να εντατικοποιηθούν οι έλεγχοι των υγειονομικών υπηρεσιών» σημειώνει ο πρόεδρος των Εποπτών Υγείας Ελλάδος κ. Παναγιώτης Παπαδόπουλος, επισημαίνοντας ταυτόχρονα την «ανάγκη επαρκέστερης πλαισίωσης των αντίστοιχων υγειονομικών υπηρεσιών αφού σε πολλές τουριστικές περιοχές υπάρχουν μόνο ένας ή δύο υπάλληλοι».
Οι χώρες υψηλού κινδύνου
Η «ΝΟΣΟΣ των λεγεωναρίων» ανιχνεύθηκε για πρώτη φορά τον Ιούλιο του 1976, όταν σε συνέδριο λεγεωναρίων με αφορμή τα 200 χρόνια για την απελευθέρωση της χώρας στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ νόσησαν δεκάδες σύνεδροι από μια «ανεξήγητη» μορφή πνευμονίας. Μάλιστα τότε οι αρχές που ασχολούνταν με τη διερεύνηση της υπόθεσης υπέθεσαν ότι επρόκειτο για «χημικό πόλεμο από άγνωστους εχθρούς»! Τουλάχιστον 30 ασθενείς απεβίωσαν μετά από διάστημα μερικών ημερών.
«Δημιουργήθηκε φοβερός πανικός γιατί κανένας δεν γνώριζε τι συνέβαινε. Πέθαινε ο ένας άνθρωπος μετά τον άλλον» θυμάται ο γιατρός τότε του Νοσοκομείου «Αλμπερτ Αϊνστάιν» της Φιλαδέλφειας και καθηγητής της Πανεπιστημιακής Κλινικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κ. Στ. Κωνσταντόπουλος. Μάλιστα για να καθησυχάσει την κοινή γνώμη ο τότε αμερικανός πρόεδρος Τζέραλντ Φορντ έσπευσε να διαμείνει στο ξενοδοχείο του συνεδρίου των λεγεωναρίων, το οποίο όμως έκλεισε μερικές εβδομάδες αργότερα.
Οι εργαστηριακές έρευνες που ακολούθησαν προσδιόρισαν την ύπαρξη του βακτηριδίου legionella pneumophila. Τα συμπτώματα της «νόσου των λεγεωναρίων» είναι πυρετός, κεφαλαλγία, μυαλγίες, ανορεξία, κακουχία, ενώ αν προσβληθούν οι πνεύμονες σημειώνονται φαινόμενα καρδιακής ανεπάρκειας. Πάντως η ανίχνευση του συγκεκριμένου βακτηριδίου κρίνεται από τους επιστήμονες εξαιρετικά δυσχερής, ενώ θεωρείται υπεύθυνο για ένα ποσοστό της τάξης του 10%-15% των πνευμονιών.
«Τα κλιματιστικά μετατρέπονται σε τόπο συσσώρευσης παθογόνων μικροοργανισμών από την αναπνοή και τον ιδρώτα των ανθρώπων. Τα βακτηρίδια αυτά επαναπροωθούνται με το ίδιο σύστημα κλιματισμού στον αέρα των χωρών διαβίωσης ή εργασίας. Ο κίνδυνος προσβολής των ατόμων, με προβληματικό κυρίως ανοσοποιητικό σύστημα, είναι μεγάλος. Τα πλέον επικίνδυνα για την επώαση τέτοιου είδους μικροβίων είναι τα γυάλινα κτίρια, όπου δεν υπάρχει ο κατάλληλος εξαερισμός και τα πάντα εξαρτώνται από το σύστημα κλιματισμού» αναφέρει ο χημικός μηχανικός και περιβαλλοντολόγος κ. Δ. Παπαϊωάννου.
Στην Ευρώπη την πενταετία 1990-95 έχουν σημειωθεί 1.100 σοβαρά καταγεγραμμένα κρούσματα της «νόσου των κλιματιστικών» και χώρες υψηλότερου κινδύνου θεωρούνται η Ισπανία και η Γαλλία, ενώ στην τρίτη θέση ακολουθεί η Ελλάδα. Στις ΗΠΑ, όπως έχει επιστημονικά διαπιστωθεί, στα 250.000 ετησίως κρούσματα πνευμονικών λοιμώξεων ένα ποσοστό 7% αφορά τη «νόσο της legionella».
