«Δεν είμαι εννοιολογικός καλλιτέχνης»
Η εικοσάχρονη εικαστική περιπέτεια του Γιώργου Γκολφίνου σημαδοτείται από την ίδια την αγωνία του να κατακτήσει μια ιδιότυπη γραφή απόδοσης της οπτικής πραγματικότητας. Ο ποιητικός κόσμος των εικόνων του διακρίνεται από τις καθαρές ζωγραφικές του αξίες: σχεδιαστική οξύτητα, χρωματική ένταση, ελεγχόμενη χειρονομιακή πινελιά, παλμική γραμμή, στέρεη δομή σύνθεσης, παχιά ματιέρα. Η ενότητα των έργων του με τίτλο «Bar», η εντυπωσιακή τρισιδιάστατη κατασκευή «Χώρος, οδού Δημοκρίτου», οι εγκαταστάσεις «Ερυθρά και Μαύρη Θάλασσα», «Hommage a la nature», «Οι Ιέρειες της Αφροδίτης», οι ενότητες «Ψυχής ιατρείον», «Τα εν οίκω εν δήμω» και το «Φως του νότου» μεταξύ των άλλων αποκαλύπτουν την αλήθεια και τη δύναμη του έργου του. Ενός έργου που πέρα από την έμφαση στην πλαστική έκφραση διεισδύσει στις έννοιες του χρόνου και της ζωής αποκαλύπτοντας τις προσωπικές του εκτιμήσεις και απόψεις. Και γι’ αυτόν τον λόγο συναντηθήκαμε στο ατελιέ του, σε ένα ισόγειο μαγαζί μιας πολυκατοικίας κοντά στον Σταθμό Λαρίσης, για να μας μιλήσει για τον κόσμο των εικόνων του και τη νέα του δουλειά.
Η ζωγραφική σας έκφραση, στα 20 χρόνια της εξελικτικής σας περιπέτειας, από τι διακρίνεται;
«Σε όλη τη δουλειά μου, από την αρχή της καριέρας μου ως σήμερα, με ενδιαφέρει η εικόνα και όχι η έννοια. Δεν είμαι εννοιολογικός καλλιτέχνης. Είμαι ζωγράφος. Κατασκευάζω την εικόνα, δεν τη ζωγραφίζω παραδοσιακά, αλλά τη δημιουργώ με ύλες: γύψο, τζίβες, στόκους κ.ά. Η εικόνα ζωγραφίζεται και ξανακατασκευάζεται, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται από το βάθος και να βγαίνει προς τα πάνω σαν παλίμψηστο. Χωρίς όμως να πρόκειται για παλίμψηστο με την έννοια ότι ξύνουμε και ανακαλύπτουμε στο βάθος τα πράγματα. Πρόκειται για παραστατική ζωγραφική, χωρίς να είναι νατουραλιστική, χωρίς να είναι ρεαλιστική. Η ίδια η ζωγραφική φτιάχνει την εικόνα της».
Ενας εννοιολογικός καλλιτέχνης δεν μπορεί να είναι σπουδαίος ζωγράφος;
«Μπορεί να είναι και ζωγράφος. Σήμερα όλοι έχουμε μπερδευτεί και οι καλλιτέχνες κάνουν τους διανοούμενους και οι διανοούμενοι τους καλλιτέχνες. Αυτή η κατάσταση πιστεύω ότι πρέπει να ξεκαθαριστεί. Επιμένω και λέω ότι είμαι ζωγράφος. Δεν σημαίνει βέβαια ότι οι εννοιολογικοί δεν είναι καλλιτέχνες και αρκετούς τους ζηλεύω. Εγώ όμως δεν μπορώ να το κάνω».
Ποιους έλληνες συναδέλφους σας θα χαρακτηρίζατε διανοούμενους;
«Διανοούμενοι καλλιτέχνες ήταν ο Γκίκας, ο Τσαρούχης, ο Παπαλουκάς με την επαναστατικότητα που τον διέκρινε. Πρόσωπα ανοιχτά, που δεν ήταν μόνο ζωγράφοι. Επίσης διανοούμενοι καλλιτέχνες είναι ο Κουνέλλης, ο Τάκις και ο Μόραλης όσο και αν κρύβεται».
Πώς θα χαρακτηρίζατε τη νέα σας δουλειά;
«Είμαι ένας παραστατικός ζωγράφος. Δεν είμαι υπερρεαλιστής, ούτε νατουραλιστής, ούτε ρεαλιστής με την έννοια την οποία γνωρίζουμε. Η ίδια η ζωγραφική πράξη για μένα γεννάει την εικόνα. Αν στην πράξη αυτή υπάρχει ένα ρεαλιστικό ή υπερρεαλιστικό στοιχείο οφείλεται στην ίδια τη διαδικασία παραγωγής της εικόνας. Η σημερινή μου δουλειά θα μπορούσα να πω ότι γίνεται περισσότερο παραστατική, χωρίς όμως να γίνεται νατουραλιστική ή ρεαλιστική».
Ποια είναι η πηγή των οραματικών σας μεταπλάσεων;
«Από την αρχή της καριέρας μου με ενδιαφέρει ένας γεωγραφικός χώρος, δηλαδή η πατρίδα μου, η Κορινθία. Οι άνθρωποι, το τοπίο, το σχέδιο, το χρώμα, το φως όπως διαμορφώνεται σε αυτόν τον τόπο. Δεν με ενδιαφέρει η ιδέα για την ιδέα. Η εντοπιότητα είναι αυτή η οποία διακρίνεται στο έργο μου.
Καθορίζω και στιγματίζω κάποιο χώρο. Δίνω ιδιαίτερη προσοχή στην ιθαγένεια. Σήμερα η ιθαγένειά μας είναι ό,τι σπουδαιότερο έχουμε. Δεν αναφέρομαι βέβαια στην επιστροφή στις ρίζες αλλά στην ταυτότητά μας και έτσι δημιουργώ. Δεν δημιουργώ μέσα από μια διαδικασία αναφομοίωτων ξένων ετεροχρονισμένων πραγμάτων που έρχονται στην Ελλάδα και ακολουθούμε μια μόδα. Εμένα με ενδιαφέρει η δική μου εντοπιότητα».
Πολλοί υποστηρίζουν την άποψη «δεν κάνει το θέμα τη ζωγραφική αλλά η ζωγραφική το θέμα». Εσείς τη συμμερίζεστε;
«Μπορώ να ζωγραφίζω την ίδια εικόνα για όλη μου τη ζωή. Η ζωγραφική όμως είναι θέμα έρευνας στο πού θα καταλήξεις. Με την ίδια εικόνα μπορείς να ασχολείσαι όλη σου τη ζωή».
Η φύση ή η ανάμνηση της φύσης καθοδηγεί τη δράση σας;
«Πολλές φορές όταν θέλω να μαζέψω πληροφορίες από τη φύση ζωγραφίζω εκ του φυσικού. Αυτό εκφράζει μια εσωτερική μου ανάγκη για να μείνει στη μνήμη. Τη φύση τη μελετώ αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι στήνω καβαλέτο για να τη ζωγραφίσω νατουραλιστικά. Μελετώ τη φύση με το να τη βιώνω, το φως της, τις καιρικές συνθήκες που τη μεταβάλλουν».
Πολλοί υποστηρίζουν ότι οι παραστατικοί ζωγράφοι κερδίζουν ευκολότερα την αποδοχή του μεγάλου κοινού. Συμμερίζεστε και εσείς αυτή την άποψη;
«Δεν είναι έτσι τα πράγματα, είναι εντελώς αντίθετα. Αυτοί οι οποίοι ακολουθούν μια μόδα είναι πιο in στα πράγματα. Στη σημερινή εποχή το να εμμένεις στη ζωγραφική είναι πολύ φυσικό. Η ζωγραφική εξάλλου δεν έχει και τη διάσταση της επικοινωνίας με τον κόσμο; Να μπει στα σπίτια και να βοηθήσει στην ανάπτυξη του κόσμου;».
Ενας ζωγράφος της αφαίρεσης πιστεύετε ότι αντιμετωπίζει τις ίδιες δυσκολίες με έναν παραστατικό;
«Ναι, γιατί η αχίλλειος πτέρνα της παραστατικής ζωγραφικής είναι ότι μπορεί να γίνει διακοσμητική, εμπορική. Και αυτό είναι πολύ επικίνδυνο».
Πότε ένα έργο είναι τελειωμένο;
«Δεν ξέρω πότε ένα έργο μου είναι τελειωμένο. Αυτό συμβαίνει όταν δεν έχω κάτι να προσθέσω. Ο Μπονάρ, για παράδειγμα, πήγαινε στα μουσεία κρυφά και διόρθωνε τα έργα του. Αισθανόταν την ανάγκη να επέμβει γιατί πίστευε ότι το ίδιο το έργο του ήθελε κάτι παραπάνω».
Ποιες είναι οι ωραιότερες στιγμές της καλλιτεχνικής σας δημιουργίας;
«Η αρχή για εμένα είναι πολύ σημαντική. Μην ξεχνάτε ότι χτίζω την εικόνα και είμαι σαν ένα χτίστη που χτίζει το σπίτι του ή ένα πουλί που φτιάχνει τη φωλιά του. Η διαδικασία να βρω τα υλικά να τα ενσωματώσω στις δύο διαστάσεις του τελάρου, να τα πλάσω με τα χέρια μου, με ηδονίζει. Η αφή εξάλλου παίζει μεγάλο ρόλο στη δουλειά μου. Μου αρέσει επίσης να κάθομαι στο ατελιέ μου με τις ώρες, ανεξάρτητα από το αν ζωγραφίζω στο πάτωμα ή στο καβαλέτο».
Η ευτυχία για σας απορρέει κυρίως από τη ζωγραφική σας δράση;
«Δεν είναι μόνο η ζωγραφική που με κάνει ευτυχισμένο αλλά και οι φίλοι, ένα καλό φαγητό, μια παρέα σε μια παραλία…».
Η Αίθουσα Τέχνης «Αστρολάβος» στις Σπέτσες θα φιλοξενεί την έκθεση του Γιώργου Γκολφίνου ως τις 5 Αυγούστου.
