Την προσεχή Παρασκευή 22.7.2005 το Μεικτό Ορκωτό Δικαστήριο Βόλου θα ανακοινώσει την κρίση του για τους έξι κατηγορουμένους που δικάζονται ως υπαίτιοι του πολύνεκρου δυστυχήματος το οποίο έγινε τον Απρίλιο του 2003 στην κοιλάδα των Τεμπών. H δικαστική απόφαση αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς πρόκειται για ένα τροχαίο που συγκλόνισε την ελληνική κοινωνία αφενός μεν για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες συνέβη, αφετέρου δε για τα τραγικά αποτελέσματά του: μια νταλίκα φορτωμένη μελαμίνες συγκρούστηκε με ένα λεωφορείο του ΚΤΕΛ που μετέφερε μαθητές του λυκείου από το Μακροχώρι Ημαθίας, οι οποίοι γύριζαν στα σπίτια τους επιστρέφοντας από την τριήμερη σχολική εκδρομή, και με τρία IX. Το θανατηφόρο, όπως αποδείχθηκε, φορτίο κυριολεκτικά θέρισε το λεωφορείο σκοτώνοντας 21 μαθητές και τραυματίζοντας δεκάδες άλλους. Ταυτόχρονα όμως η ετυμηγορία των δικαστών θα έχει και νομολογιακό ενδιαφέρον, το οποίο, σύμφωνα με νομικούς, εστιάζεται στην κρίση επί της ενοχής ή μη των κατηγορουμένων για το κακούργημα της διατάραξης της ασφαλείας συγκοινωνιών, για το οποίο προβλέπεται ποινή κάθειρξης από 5 ως 20 χρόνια. Οπως επισήμαιναν δικαστικοί κύκλοι, «είναι η πρώτη δίκη για πολύνεκρο τροχαίο που εισάγεται το εν λόγω αδίκημα με την κακουργηματική του μορφή και γι’ αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία η απόφαση του δικαστηρίου επ’ αυτού».


Ηδη ο εισαγγελέας της έδρας Αχιλλέας Ζήσης έχει υποστηρίξει την άποψη ότι ο κακουργηματικός χαρακτήρας του αδικήματος της διατάραξης της ασφάλειας συγκοινωνιών από την οποία επήλθε ο θάνατος 21 ατόμων με ενδεχόμενο δόλο θεμελιώθηκε από τα στοιχεία που προέκυψαν κατά την ακροαματική διαδικασία για τέσσερις εκ των κατηγορουμένων. Ετσι πρότεινε στο δικαστήριο να κηρύξει ενόχους για την πράξη αυτή, όπως και για το πλημμέλημα της ανθρωποκτονίας από αμέλεια κατά συρροήν, τους:


* Δ. Ντόλα οδηγό της νταλίκας, Αν. Καμέα συνιδιοκτήτη της νταλίκας, Φ. Καβελίδη, έτερο συνιδιοκτήτη της εταιρείας και υπεύθυνο του τμήματος φόρτωσης και μεταφοράς της εταιρείας Ακρίτας AE, Πολ. Δαρδαμπούνη διευθυντή του εργοστασίου της εταιρείας Ακρίτας AE.


* Ενσυνείδητη αμέλεια


Αντίθετα, για τους άλλους δύο κατηγορουμένους, δηλαδή τους Δ. Χαμπούρη πρώην γενικό διευθυντή της εταιρείας Ακρίτας AE και M. Αλεξάκη αποθηκάριο του εργοστασίου της εταιρείας, ο εισαγγελέας είχε την άποψη ότι διαγνώστηκε μόνο η ενσυνείδητη αμέλειά τους. Για τον λόγο αυτόν ζήτησε στην περίπτωσή τους η κατηγορία της διατάραξης ασφάλειας συγκοινωνιών να χαρακτηριστεί πλημμέλημα, προσθέτοντας ότι πρέπει επίσης να κηρυχθούν ένοχοι και για το αδίκημα της ανθρωποκτονίας από αμέλεια.


H δίκη για το πολύνεκρο τροχαίο δυστύχημα των Τεμπών ξεκίνησε στις 21/3/2005. Στους περίπου τέσσερις μήνες που διήρκεσε η ακροαματική διαδικασία κατέθεσαν 121 μάρτυρες, ενώ εξέθεσαν τους νομικούς ισχυρισμούς τους συνολικά 25 συνήγοροι από την πολιτική αγωγή και την υπεράσπιση.


Οι αγορεύσεις των δικηγόρων των δύο πλευρών ολοκληρώθηκαν μόλις την περασμένη εβδομάδα, οπότε και το δικαστήριο ανακοίνωσε ότι αποσύρεται σε διάσκεψη προκειμένου να εκδώσει την απόφασή του. Από την πλευρά τους οι συγγενείς των θυμάτων αναμένουν τη δικαίωσή τους δηλώνοντας μέσω του εκ των δικηγόρων τους Σάκη Κεχαγιόγλου: «H πολύμηνη και ενδελεχής διαδικασία ανέδειξε τις τεράστιες ευθύνες των κατηγορουμένων. H επιβολή αυστηρών ποινών και ο εγκλεισμός στη φυλακή των ενόχων θα δικαιώσει τη μνήμη των τραγικών θυμάτων και θα ικανοποιήσει το κοινό περί δικαίου αίσθημα. Οι γονείς των τραγικών θυμάτων αναμένουν με εμπιστοσύνη την κρίση της Δικαιοσύνης».


Αυτές τις ημέρες λοιπόν οι τρεις τακτικοί δικαστές και οι τέσσερις ένορκοι του Μεικτού Ορκωτού Δικαστηρίου αξιολογούν το υλικό που προέκυψε από την πολύμηνη διαδικασία. Τα μέλη της σύνθεσης μελετούν και συνεκτιμούν όλα τα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους. Ποια όμως από όλα αυτά τα στοιχεία αναμένεται ότι θα βαρύνουν λίγο περισσότερο τη «ζυγαριά» της Δικαιοσύνης; Σύμφωνα με νομικούς κύκλους, σε τέτοιες δίκες ιδιαίτερο βάρος έχουν οι γνώμες των ειδικών, δηλαδή των δικαστικών πραγματογνωμόνων κατά πρώτο λόγο και κατά δεύτερο των τεχνικών συμβούλων που ορίζουν οι πολιτικώς ενάγοντες και οι κατηγορούμενοι.


* H γνώμη των ειδικών


Στην προκειμένη περίπτωση η πραγματογνωμοσύνη των κκ. N. Κακαμούκα και Θ. Βαγενά κάνει λόγο για:


* Ελλειψη δύο επιδαπέδιων κρίκων (σε αυτούς συγκρατούνται και δένονται οι ιμάντες που ασφαλίζουν το φορτίο) από το ρυμουλκό και το ρυμουλκούμενο της νταλίκας.


* Υπαρξη παρατεταμένων οξειδώσεων στις καρότσες και ειδικά στην καρότσα του ρυμουλκουμένου όπου παρατηρήθηκε και διάβρωση.


* Ανοικτή πίσω πόρτα της καρότσας του ρυμουλκούμενου επειδή δεν λειτουργούσαν οι κλειδαριές και οι πύροι συγκράτησής της.


* Φθαρμένα ελαστικά, που ήταν ακατάλληλα και εσωτερικά καμένα στους δύο πίσω άξονες του ρυμουλκού, με αποτέλεσμα τη μειωμένη αποτελεσματικότητα του συστήματος πεδήσεως, τη μη καλή πρόσφυση στο έδαφος και τη μη ασφαλή οδήγηση του οχήματος.


* Υπαρξη ροοστάτη (κλέφτη) στον ταχογράφο, ώστε να καταγράφεται στον ταχογραφικό δίσκο η επιθυμητή για τον οδηγό ταχύτητα και όχι η πραγματική.


* Υπέρβαρο κατά πέντε τόνους φορτίο, που επηρέαζε το σύστημα πέδησης και αύξανε τον όγκο καθ’ ύψος, με αποτέλεσμα να μετατοπίζεται το κέντρο βάρους του φορτίου (μελαμίνες) και κατά συνέπεια να μειώνεται η ευστάθεια του οχήματος.


* Αυξημένη ταχύτητα που δημιουργούσε στο όχημα απότομο ελιγμό με αποτέλεσμα τη μετατόπιση του κέντρου βάρους.


Χαρακτηριστικά ο δικαστικός πραγματογνώμονας N. Κακαμούκας καταθέτοντας στο ακροατήριο είπε ότι με βάση τα συμπεράσματά του από την αξιολόγηση των ευρημάτων το δυστύχημα οφείλεται στο υπέρβαρο του φορτίου, στα φθαρμένα ελαστικά και στην ταχύτητα του φορτηγού που προκάλεσε μετατόπιση του κέντρου βάρους.


ΟΙ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ «Είδα να μπαίνει το φορτίο μέσα στο λεωφορείο»


Από τις πιο σημαντικές καταθέσεις θεωρούνται αυτές του Δ. Τραπεζανλή (έχασε την κόρη του Γεωργία) και του Γ. Κυρτσαλάκη (οδηγούσε το δεύτερο IX πίσω από το λεωφορείο), ενώ ενδιαφέρον παρουσιάζει και η απολογία του Δ. Ντόλα.


Δημήτρης Τραπεζανλής


«H φόρτωση του φορτηγού ήταν κακή. H γενική κατάσταση του φορτηγού ήταν κακή. Ξέρω ότι δεν υπήρχε δέσιμο του φορτίου -ήταν τελείως ακατάλληλο. Οι ιμάντες πρόσδεσης ήταν παλιοί και φθαρμένοι. Ντρέπομαι να μιλήσω γι’ αυτά τα λάστιχα που βγήκε ο οδηγός στο δρόμο. Ηταν φθαρμένα και παλιά. Ο οδηγός είχε ευθύνη για τη φόρτωση. Θα μπορούσε να αρνηθεί, αλλά θα απελύετο… Εγινε μετατόπιση του φορτίου και πλάγιασε το σίδερο και μπήκε στο λεωφορείο. Αν ήταν δεμένο σωστά το φορτίο δεν θα μπορούσε να φύγει. Το γνώριζαν οι ιδιοκτήτες ότι το φορτηγό είχε προβλήματα. Αν δείχνανε ενδιαφέρον δεν θα γινόταν το ατύχημα. Το φορτηγό ήταν υπέρβαρο κατά 5 τόνους με όφελος για τους ιδιοκτήτες και το εργοστάσιο. Το αδίκημα διαπράχθηκε από τη στιγμή που βγήκε το φορτηγό από το εργοστάσιο».


Γ. Κυρτσαλάκης


«Το φορτίο ήταν από το ρυμουλκούμενο, το οποίο έφυγε πίσω από το λεωφορείο, αφού πέρασε από μέσα του. Εβγαιναν πίσω από το λεωφορείο οι μελαμίνες. Είδα να μπαίνει τμήμα του φορτίου μέσα στο λεωφορείο. Αν δεν είχε γίνει η σύγκρουση, πάλι θα έφευγε το φορτίο».


Δημήτρης Ντόλας


«Αισθάνομαι συντριβή γι’ αυτό που συνέβη και θα προτιμούσα να είχα σκοτωθεί και εγώ για να μη ζήσω αυτή την τραγωδία. Την νταλίκα αυτή την οδηγούσα 20 ημέρες και δεν είχα τον «αέρα» ακόμα να υπολογίσω τον τρόπο φόρτωσης και το βάρος. Στην έξοδο από το εργοστάσιο ζύγισα πάλι τη φορτωμένη πια νταλίκα, και διαπίστωσα κατά την οδήγηση ότι ήταν υπέρβαρο το φορτίο μου κατά 2 ή 3 τόνους. Ακόμη και αν ήξερα ότι ήταν υπέρβαρο κατά τη φόρτωση, δεν θα αρνιόμουνα να εκτελέσω το δρομολόγιο μήπως με διώξουν από τη δουλειά, γιατί ήμουν και καινούργιος. Και τα 5-6 δρομολόγια που είχα κάνει μέχρι τότε ήταν υπέρβαρα. Πιστεύω ότι, αν δεν ήταν υπέρβαρο το φορτίο μου και το μεγάλο ύψος, δεν θα έχανα τον έλεγχο του αυτοκινήτου».