Τη βύθιση μεγάλων ποσοτήτων ραδιενεργών αποβλήτων στην Αδριατική, με τη συμμετοχή της ιταλικής Μαφίας, εξακολουθούν να διερευνούν τους τελευταίους μήνες οι ιταλικές διωκτικές αρχές. Στην Τουρκία, στη Βουλγαρία και στη Ρουμανία υπήρξαν τουλάχιστον 30 περιστατικά λαθρεμπορίου ραδιενεργών υλικών την τελευταία εξαετία. Οι συμμορίες διακίνησης ναρκωτικών ή οι έμποροι λευκής σαρκός επεκτείνουν με χαρακτηριστική ευκολία τη δραστηριότητά τους στη μεταφορά ραδιενεργών υλικών. Η Αλβανία λειτουργεί ως χώρος απρόσκοπτης μεταφοράς ραδιενεργών καταλοίπων. Η Ελλάδα βρίσκεται σε έναν ασφυκτικό «κλοιό» του πολυεθνικού λαθρεμπορίου πυρηνικών υλικών, το οποίο ύστερα από μια περίοδο λαθρεμπορικής κάμψης… παρουσιάζει αυξητικές τάσεις σε όλη την Ευρώπη.
Οπως ανέφερε στο «Βήμα» ο καθηγητής του Τομέα Πυρηνικής και Σωματιδιακής Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Αθ. Γεράνιος, «το τελευταίο χρονικό διάστημα υπήρξε σειρά πληροφοριών για εμπλοκή της ιταλικής Μαφίας στη διαχείριση πυρηνικών αποβλήτων από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, τα απόβλητα αυτά ποντίζονταν στην Αδριατική σε ειδικές τορπίλες. Γνωρίζουμε ότι αυτή η υπόθεση ερευνάται από τις ιταλικές δικαστικές αρχές».
Αρχικά οι έρευνες της ιταλικής «αντιμάφια» υπηρεσίας είχαν αναδείξει από το 1992 τη συμμετοχή μελών της Μαφίας Ντραγκέτα από την Καλαβρία στη διακίνηση λαθραίων πυρηνικών υλικών, κυρίως από την πρώην Σοβιετική Ενωση. Από τον Ιούλιο του 1995 όμως η ιταλική αστυνομία αλλά και οι περιβαλλοντικές οργανώσεις διέθεταν συγκεκριμένες πληροφορίες για την εμπλοκή ιταλών μαφιόζων στη «βύθιση» πυρηνικών αποβλήτων στην Ευρώπη. Σημειώνεται ότι και την περίοδο 1985-1987 είχε υπάρξει απόπειρα μιας πολυεθνικής εταιρείας να εγκαταστήσει κέντρο επεξεργασίας ραδιενεργών αποβλήτων σε περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας, χωρίς όμως να προχωρήσουν οι σχετικές διαδικασίες λόγω των αντιδράσεων. Σύμφωνα λοιπόν με τις έρευνες που διεξήγαγε κλιμάκιο των ιταλικών διωκτικών αρχών, με προϊστάμενο τον Ντομένικο Πορσέλι, ο ιταλός επιχειρηματίας Τζιόρτζιο Κομέριο αποτελούσε τον διαμεσολαβητή για τη μετατροπή της Αδριατικής αλλά και άλλων θαλάσσιων περιοχών της Μεσογείου σε χώρο βύθισης ραδιενεργών αποβλήτων. Σύμφωνα με τις αναφορές των ερευνητών της υπόθεσης, οι συνεργάτες του Κομέριο τοποθετούσαν τα ραδιενεργά απόβλητα που υπερέβαιναν τους 200 τόνους σε τορπίλες μήκους 16 μ. και τις βύθιζαν. Σύμφωνα με τις διαπιστώσεις των ιταλικών αρχών, εργοστάσια από τη Γαλλία και τη Γερμανία επίσης συνεργάζονταν με τη Μαφία της Καλαβρίας για τον «ενταφιασμό» πυρηνικών αποβλήτων κυρίως από στρατιωτικά ερευνητικά κέντρα. Ενας δεύτερος κύκλος ερευνών από τις ιταλικές υπηρεσίες ξεκίνησε τον Απρίλιο του 1997, ύστερα από σειρά πληροφοριών για απόκρυψη μεγάλων ποσοτήτων από πυρηνικά απόβλητα σε ένα παλιό ορυχείο στην περιοχή Πασκουάσια στη Σικελία. Σε αυτή την περιοχή παρουσιάστηκε ένα εντυπωσιακά υψηλό ποσοστό εκδήλωσης καρκίνου. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε έναν χρόνο το 1998 ένα ποσοστό 14% των θανάτων κατοίκων της περιοχής αποδιδόταν σε καρκίνο του πνεύμονα.
Ενδεικτική υπόθεση της «έντασης» και του μεγέθους του λαθρεμπορίου ραδιενεργών υλικών στην Ιταλία και στον βαλκανικό «άξονα» είναι η σύλληψη στις 8 Μαρτίου 1995 από την ιταλική αστυνομία του λαθρεμπόρου Νίκολα Τοντέσκο, ο οποίος κατηγορούνταν για τον φόνο ενός υποψήφιου αγοραστή μεγάλης ποσότητας πλουτωνίου που προερχόταν από τη Βουλγαρία. Ενδεικτικό επίσης της περικύκλωσης της χώρας μας από τους λαθρεμπόρους του ουρανίου είναι ότι από το 1990 ως το 1996 οι διωκτικές αρχές της Ρουμανίας έχουν συλλάβει περίπου 90 άτομα και έχουν κατασχέσει περίπου 254 κιλά πάσης φύσεως ραδιενεργών υλικών.
