Καλάβρυτα

Καλάβρυτα Στις πλαγιές του Χελμού Π. ΛΑΖΑΝΑΣ Η εμπειρία του οδοντωτού, ο παραδοσιακός οικισμός της Ζαρούχλας, το σπήλαιο των Λιμνών, η μονή της Αγίας Λαύρας, οι πηγές του Αθάνατου Νερού, δάση με πεύκα, έλατα, βελανιδιές, τοπία μοναδικής ομορφιάς τα οποία μπορείτε να απολαύσετε αν σχεδιάσετε μια μικρή «απόδραση» στην ορεινή Αχαΐα Παρασκευή απόγευμα. Αφήνουμε πίσω μας

Στις πλαγιές του Χελμού




Παρασκευή απόγευμα. Αφήνουμε πίσω μας το «κλεινόν άστυ», τα κινητά τηλέφωνα και τις καθημερινές υποχρεώσεις της δουλειάς και κατευθυνόμαστε προς τα Καλάβρυτα. Κάθε χιλιόμετρο που διανύουμε μας απομακρύνει όλο και περισσότερο από το άγχος της πόλης, ενώ η απογευματινή ατμόσφαιρα δημιουργεί τις ιδανικότερες συνθήκες χαλάρωσης: καθώς τα σύννεφα πέφτουν βαριά πάνω στις πλαγιές του Χελμού, ανοίγονται μπροστά μας άγνωστα δρομολόγια και περιπλανήσεις στη χαράδρα του Βουραϊκού.


Φθάνοντας, αργά το βράδυ, στον προορισμό μας, το μόνο που επιθυμούσαμε ήταν ένα άνετο δωμάτιο και, φυσικά, ένα ζεστό μπάνιο. Η κούραση του ταξιδιού δεν μας επέτρεψε να αναζητήσουμε νυχτερινές «ενισχύσεις» στην πόλη των Καλαβρύτων, αλλά αυτό δεν ήταν στις άμεσες επιδιώξεις μας. Αλλωστε, οι εικόνες που απολαύσαμε καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδρομής υπήρξαν τόσο εντυπωσιακές ώστε να είναι αρκετές προς το παρόν.


Εξερεύνηση της πολιτείας


Το πρωί του Σαββάτου, έπειτα από έναν καλό ύπνο, αποφασίζουμε να ανακαλύψουμε τις ομορφιές της ορεινής κωμόπολης. Η κίνηση έχει ήδη αρχίσει και τα τραπεζάκια των καφενείων είναι σχεδόν γεμάτα από κόσμο. Περνώντας από τον γραφικό πεζόδρομο του κέντρου, την προσοχή μας θα τραβήξει η βιτρίνα ενός ζαχαροπλαστείου, όπου οι αντιστάσεις θα… χαλαρώσουν. Το μόνο πρόβλημά μας ήταν τι να διαλέξουμε: σπιτικό ρυζόγαλο, σιροπιαστό γαλακτομπούρεκο ή ένα γλυκό του κουταλιού;


Αφού λύσαμε κι αυτό το πρόβλημα ­με τον απλούστερο τρόπο τού «λίγο από όλα »­ αποφασίσαμε να επιστρέψουμε στο αρχικό σχέδιό μας. Κάναμε επιτόπια στροφή και βρεθήκαμε στον κεντρικότερο δρόμο, όπου βρίσκεται το εμπορικό κέντρο. Εκεί χαζέψαμε τα παραδοσιακά υφαντά χαλιά (τις περίφημες καλαβρυτινές «πάντες»), αγοράσαμε ντόπιες μυζήθρες και τυρί, ενώ επισκεφθήκαμε και το μνημείο των εκτελεσθέντων ­στον λόφο του Καππή­, όπου, στις 13 Δεκεμβρίου 1943, οι Γερμανοί εκτέλεσαν όλους τους άνδρες των Καλαβρύτων από 13 ετών και πάνω.


Κατηφορίζοντας προς το κέντρο της κωμόπολης, ακολουθήσαμε και πάλι τον πεζόδρομο ­αυτή τη φορά όμως, προς την αντίθετη κατεύθυνση. Ετσι, βρεθήκαμε στον σιδηροδρομικό σταθμό, όπου δεν μπορέσαμε να αντισταθούμε σε ένα… κονιάκ στο «πνιγμένο» από πλατάνια καφενεδάκι. Εκεί μπορέσαμε να συλλέξουμε πληροφορίες από τους ντόπιους σχετικά με την ιστορία της κωμόπολης, αλλά και να μάθουμε τα σχετικά με τις διαδρομές του οδοντωτού.


Τα Καλάβρυτα βρίσκονται, λοιπόν, σε υψόμετρο 756 μέτρων και έχουν περίπου 2.300 κατοίκους. Είναι χτισμένα στη θέση της αρχαίας πόλης Κύναιθας, στο λεκανοπέδιο του Καλαβρυτινού (ή Ερασινού) ποταμού, στις πλαγιές των Αροανίων Ορέων και απέχουν 77 χλμ. από την Πάτρα και 171 χλμ. από την Κόρινθο. Την εποχή της Φραγκοκρατίας, τα Καλάβρυτα ήταν έδρα βαρονίας, ενώ κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821 η πόλη κάηκε δύο φορές από τους Τούρκους. Κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τα Καλάβρυτα ανέπτυξαν έντονο αντιστασιακό κίνημα κατά της γερμανικής Κατοχής.


Οι αναφορές των ντόπιων θαμώνων στον οδοντωτό, το γραφικό τρενάκι που κάνει τη διαδρομή Καλάβρυτα-Διακοπτό, ήταν αρκετά εντυπωσιακές ώστε να μας πείσουν να μη χάσουμε τη μαγική αυτή διαδρομή. Αλλωστε, αυτό το πολυδιαφημισμένο τρενάκι ήταν και ένας από τους λόγους για τους οποίους επιλέξαμε την περιοχή των Καλαβρύτων. Ετσι, δεν ήταν δυνατόν να μην ακολουθήσουμε την πορεία του…


Στο φαράγγι του Βουραϊκού


Ο οδοντωτός είναι ένα μικρό τρενάκι, με δύο μόνο βαγόνια για τους επιβάτες. Ονομάστηκε έτσι επειδή χρησιμοποιεί ένα ειδικό «δόντι» ­που βρίσκεται κάτω από τα βαγόνια και την ατμομηχανή­, με το οποίο επιτυγχάνει σταθερότερη ανάβαση και κατάβαση της πλαγιάς. Κατασκευάστηκε επί γερμανικής Κατοχής, πάνω σε ένα παλαιότερο σχέδιο από τα τέλη του 19ου αιώνα, ώστε να διευκολύνει τη μεταφορά γερμανών στρατιωτών και πολεμικού υλικού, αλλά και να επιτυγχάνεται ­κατά το μέγιστο­ ο έλεγχος της ορεινής περιοχής.


Σήμερα, αποτελεί έναν από τους βασικότερους πόλους έλξης τουριστών και επίσης ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα της περιοχής. Καθώς τα βαγόνια διασχίζουν το στενό φαράγγι του Βουραϊκού ποταμού, πάνω σε εντυπωσιακά γεφύρια και μέσα από αλλεπάλληλες σήραγγες, το τοπίο μαγεύει ακόμη και τον πιο απαιτητικό ταξιδιώτη. Τα νερά που ρέουν ορμητικά ανάμεσα στις βραχώδεις και ελατοσκεπείς πλαγιές του Χελμού, αλλά και η δυνατή βροχή που έχει αρχίσει να πέφτει, δημιουργούν τις ιδανικότερες συνθήκες για το πέρασμα των ορεινών αχαϊκών όγκων.


Περνώντας από το χάνι της Ζαχλωρούς, αποφασίσαμε να μη συνεχίσουμε το ταξίδι μας προς το Διακοπτό. Χτισμένο μέσα σε πυκνή βλάστηση και αιωνόβια πλατάνια, το ανήλιο χωριό σε προσκαλεί να το γνωρίσεις, γι’ αυτό κι εμείς… δεν αντισταθήκαμε στην πρόσκληση! Η βροχή, που εν τω μεταξύ είχε δυναμώσει για τα καλά, λάσπωνε όλο και πιο πολύ τη γη, ενώ η μυρωδιά του καμένου ξύλου κυριαρχούσε στην ατμόσφαιρα. Λόγω της χαμηλής θερμοκρασίας (μικρότερη από μηδέν βαθμούς Κελσίου), ο καπνός από τα αναμμένα τζάκια και τις ξυλόσομπες καθόταν αρκετά χαμηλά και μετά δυσκολίας διαπερνούσε τα σύννεφα, εντυπωσιάζοντας όλους εμάς, τους «αδαείς» επισκέπτες.


Ενα ζεστό αφέψημα από βουνίσια βότανα και λίγα λεπτά μπροστά στο αναμμένο τζάκι του κοινοτικού καταφυγίου, ήταν ό,τι καλύτερο για τη συγκεκριμένη στιγμή. Μία ομάδα πεζοπόρων από το Διακοπτό μάς χαιρετά και αμέσως γινόμαστε μια καλή παρέα. Μάς μαθαίνουν να παίζουμε πινάκλ και μας λένε παλαιές ιστορίες της περιοχής: για την ανάβαση προς το μοναστήρι του Μεγάλου Σπηλαίου, που παλαιότερα γινόταν με μουλάρια από ένα επικίνδυνο μονοπάτι· για τους λύκους που κατέβαιναν στην περιοχή και ήταν το φόβητρο των ντόπιων· για τα ξωτικά και τις νεράιδες από τα παραμύθια, που αγάπησαν αυτόν τον τόπο και χόρευαν τις νύχτες στις ρεματιές και τα πλατάνια.


Αποχαιρετήσαμε τους πεζοπόρους και πήραμε το τρενάκι με κατεύθυνση προς Καλάβρυτα, ώστε να ετοιμαστούμε για τη βραδινή μας «περιήγηση». Αν και περάσαμε την ίδια διαδρομή λίγες μόνον ώρες πριν, θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι όλα μας φάνηκαν πρωτόγνωρα. Το ηλιοβασίλεμα εκείνο όμως, πίσω από τα τζάμια του οδοντωτού και τα θολά σύννεφα που άγγιζαν τις κατάφυτες κορυφογραμμές, είναι μερικές εικόνες που θα μείνουν ανεξίτηλες στη μνήμη μας…


Νυχτερινή περιπλάνηση


Το βράδυ στα Καλάβρυτα τυλίγεται με μια «αλλιώτικη» ησυχία. Είναι εκείνη η αίσθηση της ύπαρξης και της ανυπαρξίας μαζί, την οποία προκαλούν στον επισκέπτη όλες οι μικρές επαρχιακές κοινωνίες. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η ζωή κυλά με πληκτικούς ρυθμούς ή ότι δεν υπάρχουν περιθώρια επιλογών…


Μια βόλτα στο κέντρο της γραφικής κωμόπολης είναι αρκετή για να πεισθείτε ότι εκεί υπάρχει ζωή. Τα «νέον» των εστιατορίων και οι μυρωδιές από τα ψητοπωλεία γίνονται το «σήμα κατατεθέν» των Καλαβρύτων, αλλά και μια… αναγκαιότητα για κάθε πεινασμένο! Οι παρέες διασκεδάζουν δίπλα στο πέτρινο τζάκι και ο μάγειρας ανταποκρίνεται στο εύθυμο κλίμα, σερβίροντας με τον πιο φίνο τρόπο τα εδέσματα της βραδιάς: κατσίκι λαδορίγανη, γίδα βραστή, μοσχάρι γιουβέτσι. Ο χρόνος κυλάει πια, χωρίς να μας αγγίζει…


Επόμενη κίνηση είναι η γνωριμία με την after hours διασκέδαση των Καλαβρύτων. Λόγω του χιονοδρομικού κέντρου, οι τουρίστες είναι πολλοί κατά τους χειμερινούς μήνες, οπότε και η νυκτερινή διασκέδαση είναι αρκετά έντονη. Οι εκδρομείς κυκλοφορούν στα στενά της πόλης και ανακαλύπτουν τα «σημεία» της διασκέδασης..


Τα κυνηγετικά τρόπαια και το χρώμα του ξύλου κυριαρχούν στον «Ελαφοκυνηγό». Το πρώτο ποτό ­κατά προτίμηση κονιάκ με τσάι και λικέρ­ δικαιωματικά προσφέρει ο «Ελαφοκυνηγός» και έπεται συνέχεια στο «Σκηνικό». Πάνω από το μπαράκι του «Σκηνικού» κρέμονται εντυπωσιακές μαριονέτες, οι οποίες… χορεύουν στους ρυθμούς της funk μουσικής και ανεβάζουν τους ρυθμούς της βραδιάς.


Στον χώρο του παλαιού κινηματογράφου σήμερα βρίσκεται το «Cine club». Η μουσική techno και τα σφηνάκια ανεβάζουν την αδρεναλίνη στα ύψη και οι παρέες χορεύουν ασταμάτητα μέχρι πρωίας. Αν πάλι κανείς προτιμά τα ελληνικά ακούσματα, στον «Μύλο» και στο πιάνο-μπαρ «Φώτης» θα μπορέσει να ικανοποιήσει την επιθυμία του, αλλά και να απολαύσει «καθαρά» ποτά.


Το Αθάνατο Νερό



Επισκεφθείτε τον παραδοσιακό οικισμό της Ζαρούχλας. Μέσα στις καστανιές και τα έλατα, η Ζαρούχλα υπόσχεται ρομαντικούς περιπάτους και εξερευνήσεις. Ενα πέρασμα από τις κοντινές πηγές, από τα ξωκλήσια της Παναγιάς και της Αγίας Τριάδος, αλλά και από το πυκνόφυτο δάσος της περιοχής, θα σας πείσει. Αν πάλι πεινάτε, στο οινομαγειρείο θα γευθείτε ζεστές σούπες με μπαχαρικά, ενώ για τους κρεατοφάγους το κοκορέτσι είναι η καλύτερη επιλογή!


Η ανάβαση στον Χελμό, σε υψόμετρο 1.800 μέτρων, είναι επίσης μια ενδιαφέρουσα πρόταση. Στην κορυφή του βουνού βρίσκονται οι πηγές του Αθάνατου Νερού, που ξεχειλίζει από τα Υδατα της Στυγός. Η παράδοση θέλει τη Νηρηίδα θεά Θέτιδα να βαπτίζει εκεί τον μοναχογιό της, Αχιλλέα, ώστε να γίνει το κορμί του άτρωτο. Η ανάβαση διαρκεί 3-4 ώρες, ανάμεσα από δάση με πεύκα, έλατα και βελανιδιές, αλλά και μέσα από απότομους γκρεμούς και χαράδρες.


Το σπήλαιο Λιμνών


Ανακαλύφθηκε από τσοπάνους των διπλανών κοινοτήτων και εξερευνήθηκε από τη γνωστή σπηλαιολόγο, κυρία Αννα Πετροχείλου. Βρίσκεται σε απόσταση περίπου 20 χιλιομέτρων από τα Καλάβρυτα και δίπλα από το χωριό Καστριά. Σήμερα έχει αξιοποιηθεί μόνον ένα μικρό μέρος του σπηλαίου, ενώ η αξιοποίηση του υπολοίπου προχωρεί με αργό ρυθμό. Το σπήλαιο πήρε το όνομά του από τις πολλές λίμνες που υπάρχουν εντός του, μέσα στις οποίες καθρεπτίζονται οι εντυπωσιακοί σταλακτίτες της οροφής.


Το πεστροφείο


Λίγα μόλις χιλιόμετρα πιο πέρα, βρίσκεται το φημισμένο πεστροφείο ­κοντά στο χωριό Πλανητέρου. Αιωνόβια πλατάνια και ρυάκια με κρυστάλλινα νερά περικυκλώνουν ένα γραφικό εστιατόριο, καθώς και την οργανωμένη μονάδα με τους γυρίνους, τις πέστροφες και τους σολομούς. Γευθείτε εκεί φρέσκο ψάρι και χαρείτε τη μοναδική ομορφιά του σκιερού τοπίου.


Η Μονή Αγίας Λαύρας


Σύμφωνα με την ιστορική παράδοση, στις 23 Μαρτίου 1821 τα πρωτοπαλίκαρα και οι προεστοί της Αχαΐας ορκίστηκαν εκεί, από τον Παλαιών Πατρών Γερμανό, να αποτινάξουν τον τουρκικό ζυγό. Στη μονή μπορεί κανείς να δει τα ιερά άμφια του Παλαιών Πατρών Γερμανού, το λάβαρο της Επανάστασης (τρυπημένο από τουρκική σφαίρα), καθώς και παλαιά βιβλία που διασώθηκαν από τη φωτιά, η οποία κατέστρεψε πολλάκις το όμορφο μοναστήρι. Βρίσκεται τέσσερα χιλιόμετρα από την πόλη των Καλαβρύτων.


Τοπικές γεύσεις


Δοκιμάστε… «άλλες γεύσεις»: σπεντζοφάι, σκορδαλιά με ψωμί και καρύδι, καγιανά, μελιτζανόπιτα, χοιρινό με ανθούς κολοκυθιάς, κοτόπουλο με πορτοκάλι, κουνέλι στιφάδο ή κρασάτο. Μην αντισταθείτε στην καταϊφόπιτα, στα ντόπια τυροκομικά προϊόντα και στο θυμαρίσιο μέλι του Χελμού. Οπωσδήποτε δοκιμάστε γλυκά του κουταλιού και μην παραλείψετε να πάρετε μια γεύση από τα περίφημα κοκ του «Ερμείδη».


Πού θα μείνετε


Στα Καλάβρυτα μπορείτε να μείνετε στο «Φιλοξενία» (Β’κατηγ.) με 17.000 το δίκλινο (τηλ. 0692-22422) ή στο «Χελμός» (Β’ κατηγ., τηλ. 22217). Υπάρχουν ακόμη πολλά ενοικιαζόμενα δωμάτια για όλα τα βαλάντια και για όλα τα γούστα.


Στη Ζαρούχλα μπορείτε να μείνετε στον πύργο του Ασημάκη Φωτήλα. Στα τέσσερα υπνοδωμάτια του παλαιού πύργου υπάρχει κεντρική θέρμανση (στα δύο από αυτά και τζάκι), ενώ η εξυπηρέτηση είναι εντυπωσιακή (τιμή 10.000, τηλ. 0696-51252).

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.