▅ Ο υπουργός Οικονομίας δήλωσε ότι τα μέτρα λαμβάνονται για να μην αντιμετωπίσουν οι τράπεζες στην Ελλάδα προβλήματα ανταγωνιστικότητας
▅ Το σχέδιο στήριξης των ελληνικών τραπεζών είναι συμβατό με τις ευρωπαϊκές αποφάσεις αλλά θα υποβληθεί και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή
▅ Το ελληνικό σχέδιο στήριξης έχει χρονικό ορίζοντα ως το τέλος του 2009 ενώ το σχέδιο νόμου θα κατατεθεί στη Βουλή το αργότερο σε 10 ημέρες
Σε 28 δισ. ευρώ ανέρχεται το ύψος του ελληνικού σχεδίου στήριξης του τραπεζικού συστήματος και της «θωράκισης της ελληνικής οικονομίας» έναντι της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης, που ενέκρινε χθες η Κυβερνητική Επιτροπή. Από τα 28 δισ. ευρώ, τα 15 δισ. ευρώ αφορούν την παροχή εγγύησης του ελληνικού Δημοσίου προς όλα τα πιστωτικά ιδρύματα για την κάλυψη των αναγκών ρευστότητας, τα οκτώ δισ. ευρώ για την έκδοση ειδικών ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου με διάθεσή τους στα πιστωτικά ιδρύματα, ενώ τα υπόλοιπα πέντε θα διατεθούν για την ενίσχυση της κεφαλαιακής βάσης των πιστωτικών ιδρυμάτων. Το σχέδιο στήριξης του τραπεζικού συστήματος έχει χρονικό ορίζοντα ως το τέλος του 2009, ενώ το σχετικό σχέδιο νόμου θα κατατεθεί στη Βουλή το αργότερο σε 10 ημέρες.
Το σχέδιο στήριξης, όπως δήλωσε χθες ο κ. Αλογοσκούφης, είναι απόλυτα συμβατό με τις αποφάσεις του Συμβουλίου υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών (Εco/Fin) και της συνόδου κορυφής των αρχηγών κρατών-μελών και κυβερνήσεων της ευρωζώνης, προσθέτοντας ότι το σχέδιο θα υποβληθεί και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή «για να είμαστε απολύτως σίγουροι».
Μετά τη συνεδρίαση της Κυβερνητικής Επιτροπής, τόσο ο υπουργός Οικονομίας κ. Γ.Αλογοσκούφης όσο και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γ. Προβόπουλος δήλωσαν ότι τα μέτρα δεν λαμβάνονται επειδή υπάρχουν προβλήματα, αλλά επειδή σε άλλες χώρες έχουν ληφθεί μέτρα υπέρ των πιστωτικών ιδρυμάτων και κατά συνέπεια οι τράπεζες στην Ελλάδα θα αντιμετώπιζαν προβλήματα ανταγωνιστικότητας. Η εφαρμογή των μέτρων δεν θα έχει επιπτώσεις στο έλλειμμα, αλλά στο δημόσιο χρέος, το οποίο ήδη βρίσκεται σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα.
Ειδικότερα, τα μέτρα που ανακοινώθηκαν είναι τα εξής:
1. ΕΓΓΥΗΣΗ
Παρέχεται εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου προς όλα τα πιστωτικά ιδρύματα, για την αντιμετώπιση των αναγκών ρευστότητας του τραπεζικού συστήματος, ως 15 δισ. ευρώ: Η εγγύηση αφορά την έκδοση νέων μεσομακροπρόθεσμων δανείων που θα συναφθούν και των τίτλων που θα εκδοθούν ή αναχρηματοδοτηθούν ως το τέλος του 2009, με διάρκεια από τρία ως 5 έτη. Η εγγύηση παρέχεται έναντι προμήθειας 100-150 μονάδων βάσης, με παράλληλη παροχή εξασφαλίσεων από τα πιστωτικά ιδρύματα που θα δεχθούν τις εγγυήσεις αυτές ή επιβάρυνση αναλόγως του πιστωτικού κινδύνου του Ιδρύματος, όπως αυτός εκτιμάται περιοδικά από την Τράπεζα της Ελλάδος. Η παροχή εγγύησης του ελληνικού Δημοσίου θα απευθύνεται είτε στο πιστωτικό ίδρυμα/ θεσμικό επενδυτή που δανείζεται είτε στο πιστωτικό ίδρυμα που δανείζει, προκειμένου να διασφαλίζονται ευνοϊκότεροι όροι.
2. ΕΙΔΙΚΑ ΟΜΟΛΟΓΑ
Εκδίδονται ειδικά ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου με διάθεσή τους στα πιστωτικά ιδρύματα, ύψους μέχρι οκτώ δισ. ευρώ. Το μέτρο λαμβάνεται για την άμεση ενίσχυση της ρευστότητας στη διατραπεζική αγορά. Παρέχεται η δυνατότητα ιδιωτικών τοποθετήσεων ομολόγων διάρκειας δύο, τριών ή πέντε ετών του ελληνικού Δημοσίου σε ελληνικές τράπεζες, με κλιμακούμενη προμήθεια, ανάλογα με τη διάρκεια, 50-100 μονάδες βάσης. Για τα ομόλογα αυτά το Δημόσιο θα λάβει επαρκείς εξασφαλίσεις από τα πιστωτικά ιδρύματα. Ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) θα καθορίζει, σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος, τους όρους έκδοσης και αναλαμβάνει τη διαχείριση του δανεισμού.
3. ΜΕΤΟΧΟΣ ΤΟΔΗΜΟΣΙΟ
Ενισχύεται η κεφαλαιακή βάση των πιστωτικών Ιδρυμάτων ύψους μέχρι πέντε δισ. ευρώ: Προβλέπεται η αγορά από την πλευρά του Δημοσίου προνομιακών μετοχών που θα έχουν τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά για να αναγνωρίζονται ως κύρια ίδια κεφάλαια. Οι μετοχές αυτές έχουν ενσωματωμένο δικαίωμα προαίρεσης εξαγοράς σε διάστημα όχι μικρότερο των πέντε ετών και το Δημόσιο λαμβάνει απόδοση ως 10%. Η συμμετοχή αυτή θα εγκρίνεται από τον υπουργό Οικονομίας έπειτα από γνωμοδότηση της Τράπεζας της Ελλάδος. Οπως διευκρινίστηκε, οι μετοχές που θα πάρει το Δημόσιο θα έχουν δικαίωμα ψήφου.
4. «ΠΛΑΦΟΝ» ΣΤΙΣ ΑΜΟΙΒΕΣ
Οπως προβλέπεται στο σχέδιο, σε όλες τις περιπτώσεις που θα παρέχεται εγγύηση του Δημοσίου ή ενίσχυση μέσω αγοράς προνομιούχων μετοχών θα διασφαλίζεται η συμμετοχή του Δημοσίου στο διοικητικό συμβούλιο της τράπεζας, με δικαίωμα αρνησικυρίας στην πολιτική παροχών στα ανώτερα στελέχη της τράπεζας. Οπως είπε ο κ. Αλογοσκούφης, οι αμοιβές των στελεχών θα προσαρμοστούν αναλόγως, με ανώτατο όριο την αμοιβή του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, η οποία σημειωτέον κινείται στα 10.000 ευρώ μηνιαίως.
Επιπροσθέτως, για να είναι δυνατός ο άμεσος εντοπισμός λανθασμένων ενεργειών από τις διοικήσεις των πιστωτικών ιδρυμάτων και για να εφαρμόζονται άμεσα οι διορθωτικές κινήσεις αλλά και ο καταλογισμός ευθυνών στις διοικήσεις τους, ενισχύεται η συνεργασία και ανταλλαγή όλων των απαραίτητων πληροφοριών μεταξύ των εποπτικών αρχών. Επίσης ενισχύεται και η συνεργασία μεταξύ του υπουργείου Οικονομίας και της Τράπεζας της Ελλάδος.
Ομαδικά πυρά κατά των μέτρων από την αντιπολίτευση
«Λευκή επιταγή» στις τράπεζες, με φτηνή ρευστότητα, παρέχουν τα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση, χωρίς να διασφαλίζουν ότι η αυξημένη ρευστότητα θα διοχετευθεί στην πραγματική οικονομία προς όφελος του έλληνα φορολογουμένου, δήλωσε χθες η εκπρόσωπος του ΠαΣοΚ κυρία Λούκα Κατσέλη.
Η παροχή εγγυήσεων και η έκδοση ειδικών ομολόγων από το ελληνικό Δημόσιο γίνονται χωρίς να προβλέπεται ελάχιστη απαίτηση για την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών όπως θα έπρεπε, πρόσθεσε η κυρία Κατσέλη, και σημείωσε πως η στήριξη του χρηματοπιστωτικού συστήματος οφείλει πρωτίστως να τονώσει την πραγματική οικονομία και να συμβάλει στην ομαλή και απρόσκοπτη χρηματοδότηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων και νοικοκυριών. Με σκληρές διατυπώσεις απέρριψαν το ΚΚΕ και ο ΣΥΡΙΖΑ το σχέδιο στήριξης των τραπεζών. Το Ταμείο Εγγύησης των Καταθέσεων μπορεί να βρει πόρους «από τα κέρδη που αποκόμισε τα προηγούμενα χρόνια το χρηματιστικό κεφάλαιο» τονίζει το ΚΚΕ. Μάλιστα για το ΚΚΕ τα μέτρα αποκαλύπτουν «πόσο μεγάλο είναι το ψέμα των κυβερνήσεων ΝΔ και ΠαΣοΚ» ότι δεν υπάρχουν χρήματα για την κάλυψη των αναγκών των εργαζομένων. Χθες το ΚΚΕ κατέθεσε πρόταση νόμου στη Βουλή για την κάλυψη των απωλειών που είχαν τα ασφαλιστικά ταμεία από το 1950 ως σήμερα.
Για τον ΣΥΡΙΖΑ τα μέτρα αντιπροσωπεύουν «ένα μέγα οικονομικό σκάνδαλο και μια άνευ προηγουμένου καταλήστευση και λεηλασία του ελληνικού λαού, προκειμένου να ενισχυθεί το τραπεζικό κεφάλαιο και τα πανύψηλα κέρδη του μέσα στην κρίση». Επίσης, όπως είπε ο κ. Π. Λαφαζάνης, υπεύθυνος Οικονομικής και Κοινωνικής Πολιτικής του ΣΥΝ, «σήμερα γίνεται ακόμη πιο φανερή η διαχρονική εγκληματική πολιτική των μετοχοποιήσεων- ιδιωτικοποιήσεων των τραπεζών» .
Οι προβλέψεις Προβόπουλου
Μείωση του δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών στο τέλος του 2008 και το 2009, εξαιτίας του γεγονότος ότι οι αποτιμήσεις κάποιων στοιχείων του ενεργητικού θα οδηγήσουν σε απώλειες, προέβλεψε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γ. Προβόπουλος. Ωστόσο πρόσθεσε ότι πρόκειται για μια πολύ «χονδρική» εκτίμηση των υπηρεσιών της Τράπεζας της Ελλάδος με βάση αρνητικές παραδοχές. Ο κ. Προβόπουλος είπε επίσης: «Οι τράπεζες αυξάνουν τις χορηγήσεις χρόνο με τον χρόνο,θέλουμε και του χρόνου να είναι αυξημένες οι χορηγήσεις.Διότι αν δεν αυξηθούν οι χορηγήσεις,τότε θα παγώσει η οικονομία.Αυτό είναι κάτι το οποίο κανείς δεν το θέλει,και γι΄ αυτό λαμβάνονται αυτά τα μέτρα.Αν λοιπόν οι ελληνικές τράπεζες χρειάζονταν ενίσχυση του δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας και έβγαιναν στις αγορές να πάρουν αυτά τα επιπλέον κεφάλαια, με το επίπεδο των αγορών που υπάρχει σήμερα και την κακή ψυχολογία, θα είχαν σοβαρή αδυναμία».
