Το χρηματοπιστωτικό «τσουνάμι» φοβίζει και τις χώρες της ΕΕ

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ Τα απόνερα από το πιστωτικό «τσουνάμι» που ξέσπασε στις ΗΠΑ διέσχισαν τον Ατλαντικό και ήδη άρχισαν να δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στις ευρωπαϊκές ακτές, αρχής γενομένης φυσικά από τις πρώτες που συνάντησαν μπροστά τους, δηλαδή τις βρετανικές, τις ολλανδικές και τις βελγικές.

Χθες το μεσημέρι ο υπουργός Οικονομίας του Βελγίου κ. Ντιντιέ Ρέιντερς υποχρεώθηκε να προβεί σε μια δήλωση καθησυχασμού των βέλγων πολιτών, διαβεβαιώνοντάς τους ότι το κράτος « εγγυάται την ασφάλεια των καταθέσεών τους στις τράπεζες» και πως ό,τι και να συμβεί « τόσο στο Βέλγιο όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη ουδείς κινδυνεύει να χάσει τα χρήματά του». Οι βέλγοι οικονομικοί αναλυτές βεβαίωναν ότι ανάλογη δήλωση υπουργού Οικονομίας δεν έχει γίνει στη χώρα από το 1935, οπότε δημιουργήθηκε το σύστημα εποπτείας του τραπεζικού της συστήματος.

Ο λόγος που οδήγησε τον υπουργό Οικονομίας του Βελγίου σε αυτή τη δήλωση ήταν το όργιο φημών ότι η βελγοολλανδική τράπεζα Fortis έχει πρόβλημα ρευστότητας και ότι η κεντρική τράπεζα της Ολλανδίας ζήτησε από την ολλανδική Rabobank να τη συνδράμει.

Οι φήμες αυτές είχαν ως αποτέλεσμα να πέσει προχθές η μετοχή της Fortis στο Βέλγιο κατά 20%, αγγίζοντας την τιμή που είχε το 1995. Χθες, ο πρόεδρος της Fortis δήλωσε ότι η τράπεζα προτίθεται να προχωρήσει σε πωλήσεις που θα κυμαίνονται ανάμεσα στα 5 και στα 10 δισ. ευρώ για να αντιμετωπίσει την αρνητική οικονομική συγκυρία.

Ταυτοχρόνως, η βρετανική ΗSΒC, η τράπεζα των 100 εκατομμυρίων πελατών και των 300 χιλιάδων υπαλλήλων, ανακοίνωνε χθες από το Λονδίνο ότι συνεπεία της πιστωτικής κρίσης στις ΗΠΑ θα απολύσει εντός των προσεχών ημερών 1.100 υπαλλήλους, αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα ακολουθήσουν και άλλοι.

Στο μεταξύ, τα επιτόκια στη διατραπεζική αγορά τραβούν την ανηφόρα και οι κεντρικές τράπεζες της Ευρώπης, των ΗΠΑ, της Βρετανίας και της Ελβετίας συμφώνησαν να διευρύνουν τα λεγόμενα «swap», δηλαδή τις συμφωνίες της ανταλλαγής πληρωμής χρέους από το ένα νόμισμα στο άλλο, ώστε να μειωθούν τα προβλήματα ρευστότητας.

Παρεμβάσεις στη διατραπεζική αγορά ανακοίνωσαν και οι κεντρικές τράπεζες της Δανίας και της Ρουμανίας.

Μέσα σε αυτό το σκηνικό πιστωτικής ανεπάρκειας άρχισαν από χθες να υπάρχουν σαφέστατες πλέον ενδείξεις ότι η κρίση θα αγγίξει και τα δημόσια οικονομικά των κρατών-μελών της ΕΕ. Η Γαλλία ήδη ανακοίνωσε ότι δεν πρόκειται να πετύχει τον ισοσκελισμό εσόδων- εξόδων το 2012. Υπενθυμίζεται ότι αρχικός στόχος ήταν ο μηδενισμός των κρατικών ελλειμμάτων στις χώρες του ευρώ ως το 2010 και ότι λόγω Γαλλίας παρατάθηκε ως το 2012. Στο ίδιο κλίμα κινήθηκε χθες και η Ισπανία, η οποία ανακοίνωσε ότι ο κρατικός προϋπολογισμός του 2009 θα είναι ο σφιχτότερος των τελευταίων ετών, χωρίς όμως να δεσμευτεί για μηδενισμό των ελλειμμάτων ως το 2012.

Αυτό που ανησυχεί περισσότερο ωστόσο τους κοινοτικούς ιθύνοντες στις Βρυξέλλες είναι η περίπτωση να αποδειχθεί ότι τελικά απαιτείται και στην Ευρώπη «ντοπάρισμα» του τραπεζικού συστήματος, όπως συνέβη στις ΗΠΑ. Στην περίπτωση αυτή θα πρόκειται για πορεία προς τον γενικό δημοσιονομικό εκτροχιασμό στη ζώνη του ευρώ, με όσα αυτός συνεπάγεται στο επίπεδο του πληθωρισμού και των επιτοκίων.