Τραπεζικά ιδρύματα που ασχολούνται με την παραδοσιακή τραπεζική ανακτούν την ηγετική θέση τους στην αγορά
Η κατάρρευση της 158χρονης επενδυτικής τράπεζας Lehman Βrothers και η εξαγορά της 94χρονης Μerrill Lynch που ακολούθησαν την εξαφάνιση της Βear Stearns, την οποία εξαγόρασε η JΡ Μorgan, σηματοδοτούν τη μεγαλύτερη αναδιάρθρωση του χρηματοπιστωτικού κλάδου, πρωτίστως στις ΗΠΑ αλλά και διεθνώς, από την εποχή της Μεγάλης Υφεσης. Για δεκαετίες επενδυτικοί οίκοι όπως η Lehman Βrothers, η Μerrill Lynch και η Βear Stearns έπαιρναν μεγάλα ρίσκα αλλά πραγματοποιούσαν παχυλά κέρδη και καμιά φορά κάποιες ζημιές. Με την εξέλιξη των χρηματοοικονομικών εργαλείων και το άνοιγμα των διεθνών αγορών ως αποτέλεσμα της παγκοσμιοποίησης, τα κέρδη τα τελευταία χρόνια εκτοξεύθηκαν στα ύψη. Ηταν τέτοια η ανάπτυξη της κερδοφορίας του κλάδου ώστε τα τελευταία χρόνια στις μεγάλες αγορές, όπως αυτή των ΗΠΑ, κατάφερε να θέσει στο περιθώριο τις παραδοσιακές τραπεζικές εργασίες, δηλαδή την ανάπτυξη δικτύου καταστημάτων για την άντληση καταθέσεων και τη χορήγηση δανείων.
Ωστόσο ο «ιός» των subprime στεγαστικών που διέφυγε από τα εργαστήρια των επενδυτικών οίκων και εξαπλώθηκε σε όλον τον πλανήτη αποδείχθηκε τελικά ισχυρός όχι μόνο για να ταρακουνήσει το πιστωτικό σύστημα αλλά και για να επαναφέρει τις ισορροπίες του παρελθόντος. Ετσι σήμερα, όπως επισημαίνεται στον διεθνή Τύπο, τραπεζικά ιδρύματα που ασχολούνται με την παραδοσιακή τραπεζική, όπως η αμερικανική Βank of Αmerica, η γερμανική Deutsche Βank ή η ισπανική Santander, ανακτούν την ηγετική θέση τους στον κλάδο. Αποτελούν πλέον τις πρώτες επιλογές των επενδυτών, οι οποίοι όμως είναι σαφώς πιο συντηρητικοί στις απαιτήσεις τους.
Ωστόσο η νέα τάξη πραγμάτων δεν περιορίζονται στην ανάδειξη του ηγετικού ρόλου της παραδοσιακής τραπεζικής. Μια εξίσου σημαντική αλλαγή είναι η διάθεση των επενδυτών για ρίσκο, η οποία έχει σημαντικά μειωθεί. Οχι μόνον επιλέγουν τράπεζες που ασχολούνται με την άντληση καταθέσεων και τη χορήγηση δανείων, αλλά θέλουν και αυτές να συμπεριφέρονται ανάλογα. Δηλαδή να είναι πιο συντηρητικές στις επιλογές τους και μην αναλαμβάνουν ρίσκα όπως στο παρελθόν.
Αυτό έχει αντίκτυπο και στις ελληνικές τράπεζες. Οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης των χορηγήσεων που είχαν οι εγχώριοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί στο παρελθόν ίσως να μην είναι τόσο ελκυστικοί πλέον για τους ξένους επενδυτές, οι οποίοι προτιμούν για την ασφάλεια των κεφαλαίων τους να εφαρμόζουν οι τράπεζες αυστηρότερα κριτήρια στις χορηγήσεις. Η νέα τάξη πραγμάτων δεν φαίνεται να συγκινείται όπως παλιά ούτε και για τις επενδύσεις στις αναδυόμενες αγορές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, οι οποίες αποδείχθηκαν ευάλωτες στην κρίση. Και οι ελληνικές τράπεζες καλούνται να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα.
gpapai@dolnet.gr
