Η Αλ Κάιντα αποδυναμώνεται, το πνεύμα της όχι

Επτά χρόνια μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 η Αλ Κάιντα είναι ακόμη ζωντανή και εμπνέει τρομοκρατικές οργανώσεις με μέλη ταγμένα στον ισλαμικό ιερό πόλεμο (τζιχάντ) σε όλον τον κόσμο. Γεγονός είναι ότι άμεση επιρροή ασκεί μόνο στο Πακιστάν καθώς και- λιγότεροστο Αφγανιστάν. Η Δύση, ένας από τους μεγαλύτερους στόχους της, δεν δέχθηκε επίθεση σε αυτά τα επτά χρόνια παρά μόνο στη Μαδρίτη και στο Λονδίνο, αν και πλήθος άλλων επιθέσεων ματαιώθηκαν.

Ο «αλκαϊντισμός» ωστόσο, ως ιδεολογικό μοντέλο και σύμβολο, έχει γίνει πηγή έμπνευσης για αυτονομιστικές οργανώσεις σε όλον τον κόσμο. Υπάρχει η «Οργάνωση της Αλ Κάιντα στη Χώρα των Δύο Ποταμών», επικεφαλής της οποίας ήταν ως τον θάνατό του ο Αμπού Μουσάμπ αλ Ζαρκάουι , ενώ πιο πρόσφατα η Αλ Κάιντα του ισλαμικού Μαγκρέμπ επανενεργοποίησε ένα αδύναμο κίνημα με μια σειρά επιθέσεων. Η συντριπτική πλειονότητα των επιθέσεων των ισλαμιστών τρομοκρατών του δικτύου που οργάνωσε και χρηματοδότησε ο Οσάμα μπιν Λάντεν σημειώθηκε σε μουσουλμανικές χώρες: στη Σαουδική Αραβία, στην Αίγυπτο, στο Μαρόκο, στην Ιορδανία, στην Υεμένη και στην Ινδονησία. Παράλληλα, ορισμένοι άλλοι μαχητές χτύπησαν σε μη μουσουλμανικές χώρες ή περιοχές, όπως το Μπαλί, οι Φιλιππίνες και η Ινδία. Αν εξαιρέσουμε το Ιράκ, το Αφγανιστάν, την Τσετσενία και το Κασμίρ, όσοι εμπνέονται από την Αλ Κάιντα πραγματοποίησαν καμιά εξηνταριά επιθέσεις σε διάστημα επτά ετών. Μάλλον «φτωχό» αποτέλεσμα για μια οργάνωση που αρχικά απειλούσε με σκηνές Αποκάλυψης.

Εκπλήσσεται κανείς από τη συμπληρωματικότητα της πολιτικής που ακολουθούν η Αλ Κάιντα και η κυβέρνηση Μπους: και οι δύο βασίζονται στον φόβο. Ωστόσο ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας αποδεικνύεται οικονομικά πανάκριβος και στρατιωτικά ατελέσφορος. Ολα δείχνουν ότι έχει αποτύχει παντελώς το δόγμα των νεοσυντηρητικών για αναδιαμόρφωση της Μεγάλης Μέσης Ανατολής, για εξαγωγή δημοκρατίας και σύγκλιση του μουσουλμανικού κόσμου με τα συμφέροντα των ΗΠΑ.

Ο Ζεράρ Σαλιάν είναι συγγραφέας και ειδικός στον τομέα της Γεωστρατηγικής.