Σπουδές με αντίκρισμα στην αγορά εργασίας

Μ ετά το πτυχίο, τι; Η αγωνία των νέων για την επαγγελματική αποκατάσταση σε όσο το δυνατόν συντομότερο χρονικό διάστημα προβάλλει ως ο κυριότερος παράγων για τη σειρά προτίμησης σχολών και τμημάτων στη συμπλήρωση του μηχανογραφικού αλλά και στην επιλογή, σε περίπτωση αποτυχίας, σπουδών στο εξωτερικό ή σε ιδιωτικά εκπαιδευτήρια. Αν και οι τάσεις της αγοράς εργασίας αλλάζουν συχνά, οι σπουδές που ανοίγουν τις περισσότερες πόρτες τα τελευταία χρόνια παγιώνονται κυρίως στον τομέα της πληροφορικής. Σύμβουλοι πληροφορικής, σχεδιαστές και αναλυτές προγραμμάτων, χειριστές ή ακόμη και πωλητές ηλεκτρονικών υπολογιστών βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της ζήτησης, ενώ ψηλά βρίσκονται και οι απόφοιτοι τμημάτων μαθηματικών ή στατιστικής.

Σε πολύ υψηλά επίπεδα κινείται και η ζήτηση στον χώρο της υγείας, κυρίως για επαγγελματίες των λεγομένων παραϊατρικών ειδικοτήτων. Υπ΄ αυτό το πρίσμα, όσοι επιλέξουν σπουδές νοσηλευτικής ή ειδικότητες που αφορούν τον χειρισμό διαγνωστικών οργάνων και θεραπευτικού ιατρικού εξοπλισμού απορροφώνται ταχύτερα στον συγκεκριμένο τομέα. Τα προβλήματα υγείας που συνδέονται με την ποιότητα της διατροφής, την παχυσαρκία και την καθιστική ζωή έχουν αυξήσει κατακόρυφα και τις πιθανότητες για μια καλή θέση εργασίας ή τις προοπτικές του ελεύθερου επαγγελματία και συμβούλου σε ειδικότητες σχετικές με την τεχνολογία τροφίμων και τη διαιτολογία. Σε υψηλά επίπεδα κινούνται και οι πιθανότητες άμεσης εξεύρεσης εργασίας για όσους ασχολούνται με την αποκατάσταση και την κινητική αγωγή τραυματιών ή χρονίως πασχόντων, όπως είναι οι φυσιοθεραπευτές.

Στον εκπαιδευτικό χώρο, μετά την «έκρηξη» της τελευταίας πενταετίας με πρωτοβουλίες όπως το ολοήμερο σχολείο που ξεκλείδωσαν την ερμητικά κλειστή πόρτα της επαγγελματικής αποκατάστασης, παρατηρείται στασιμότητα. Καθηγητές πάντως ξένων γλωσσών και κυρίως των λεγομένων «σπάνιων» ή λιγότερο ομιλουμένων από Ελληνες, όπως τα κινεζικά, τα τουρκικά και τα αραβικά, καθώς και νηπιαγωγοί ή εκπαιδευτικοί με αντικείμενο την προσχολική αγωγή και την ειδική αγωγή για άτομα με ειδικές ανάγκες απορροφώνται αμέσως από την αγορά εργασίας. Τα κινεζικά θεωρούνται ανερχόμενη γλώσσα σε όλη την Ευρώπη και φυσικά και στην Ελλάδα. Είναι ενδεικτικό ότι παρέχεται ήδη από το Δημοτικό ως ξένη γλώσσα επιλογής σε ορισμένα ιδιωτικά σχολεια. Τα επαγγέλματα στον τομέα της οικονομίας και διοίκησης επιχειρήσεων παραμένουν δημοφιλή και ταυτόχρονα με καλές προοπτικές. Διευθυντικά στελέχη επιχειρήσεων και ειδικευμένα στο μάρκετινγκ και στις δημόσιες σχέσεις αναζητούνται πάντοτε, ενώ και η μηχανοργάνωση λογιστικών τμημάτων εταιρειών και ανεξάρτητων γραφείων απαιτεί εξειδίκευση και πολλαπλασιάζει τις αγγελίες για λογιστές στα έντυπα ευρέσεως εργασίας. Πολύ καλά κινούνται οι σύμβουλοι διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού και οι ειδικευμένοι στη χρηματοοικονομική και στις οικονομικοτεχνικές μελέτες. Στον ίδιο τομέα με την ευρύτερη έννοια εντάσσονται και οι αρχιτέκτονες πολεοδόμοι και οι συγκοινωνιολόγοι, καθώς η διαρκώς διευρυνόμενη επέκταση των μεγάλων αστικών κέντρων αυξάνει και τις προοπτικές εργασίας. Ταυτόχρονα, η ανάπτυξη δραστηριοτήτων οικονομοτεχνικού, εφοπλιστικού ή επιχειρηματικού χαρακτήρα κρατάει σε ανεκτά επίπεδα τη ζήτηση για δικηγόρους ειδικευμένους στο ναυτιλιακό, το εμπορικό και το φορολογικό δίκαιο, κυρίως ξένων κρατών.

Η συνεχής ανάπτυξη των εμπορικών συναλλαγών σε διεθνές επίπεδο και των κατασκευών εκτοξεύει και τα αντίστοιχα επαγγέλματα. Ετσι, σταθερά ανοδικά κινείται η ζήτηση για μηχανικούς αυτοκινήτων ή οχημάτων βαρέος και βιομηχανικού τύπου, χειριστές μηχανημάτων σε τεχνικές και κατασκευαστικές εργασίες, χωματουργικών ή γερανοφόρων. Πολύ καλές προοπτικές έχουν οι τεχνίτες ανέγερσης και συντήρησης κτιρίων, οι μηχανοδηγοί, καθώς και τα επαγγέλματα των πολιτικών μηχανικών και των αρχιτεκτόνων. Ο εμπορικός στόλος της Ελλάδας παραμένει ένας από τους ισχυρότερους της υφηλίου, με συνέπεια οι προοπτικές για τους εμποροπλοιάρχους και τους μηχανικούς Εμπορικού Ναυτικού να βελτιώνονται διαρκώς, ενώ και για τους ναυπηγούς, εφόσον συνδυάζουν γνώσεις μηχανολογίας, υπάρχουν καλές προοπτικές εργασίας.

Το μέλλον, που σε αρκετές περιπτώσεις είναι ήδη παρόν, σύμφωνα με ειδικούς και μη στο ζήτημα των απαιτήσεων της αγοράς εργασίας ανήκει σε όσα επαγγέλματα και ειδικότητες αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος, την ορθολογική και με περιβαλλοντικά κριτήρια αξιοποίηση των φυσικών πόρων και την ανάπτυξη των καλλιεργειών και της κτηνοτροφίας με έμφαση στα βιολογικά προϊόντα. Περιζήτητοι ήδη είναι οι τεχνολόγοι και οι τεχνικοί φυσικής και μηχανικής που έχουν σχέση με την ανακύκλωση χάρτου, αλουμινίου και άλλων υλικών, τις εναλλακτικές μορφές ενέργειας και τη διαχείριση απορριμμάτων. Υψηλά επίσης βρίσκονται και οι τεχνικοί ή οι τεχνολόγοι περιβάλλοντος. Οι αγροτικές δραστηριότητες, αν και ο πληθυσμός που ασχολείται με τέτοιου είδους εργασίες συρρικνώνεται, βρίσκουν διαρκώς νέες προοπτικές, με έμφαση την καλύτερη ποιότητα προϊόντων και τη στροφή στις βιολογικές καλλιέργειες. Ετσι, γεωπόνοι με ειδίκευση σε θέματα μετατροπής ή αντιμετώπισης ευπαθών καλλιεργειών και ανάπτυξης προϊόντων με οικολογικά φιλικό τρόπο θεωρούνται ειδικότητα με ελπιδοφόρες προοπτικές, όπως και όσοι ανήκουν στους τεχνολόγους τροφίμων με ειδίκευση στην τυποποίηση προϊόντων. Κτηνοτρόφοι και πτηνοτρόφοι που επιλέγουν τον δρόμο της δημιουργίας μικρών εκμεταλλεύσεων με γνώμονα την ποιότητα και την ορθολογική παραγωγή έχουν κάνει το πρώτο βήμα για μιαν αξιοπρόσεκτη επαγγελματική αποκατάσταση, ενώ με πολύ καλές προοπτικές προχωρούν και όσοι ασχολούνται με τις ιχθυοκαλλιέργειες. Πολλές προοπτικές έχουν και οι καλλιεργητές κηπευτικών, ανθέων και φυτωρίων, καθώς και όσοι ασχολούνται με την ανθοκομική.

«Βαριά» βιομηχανία της Ελλάδας παραμένει ο τουρισμός, και τα τουριστικά επαγγέλματα είναι πάντα ψηλά στη λίστα των επαγγελμάτων με ευοίωνο μέλλον. Λογιστές, αναλυτές έρευνας αγοράς, ταξιδιωτικοί συνοδοί, ξεναγοί, μάγειροι, σερβιτόροι, καθώς και όσοι ασχολούνται με εναλλακτικές μορφές τουρισμού όπως ο αγροτουρισμός, ο τουρισμός ευεξίας και ο περιηγητικός τουρισμός, διαβαίνουν το κατώφλι μιας σίγουρης επαγγελματικής θύρας.

Σε κάθε περίπτωση προσμετρούνται στα συν η εργασιακή εμπειρία κατά τη διάρκεια των σπουδών αλλά και η καλή γνώση ξένων γλωσσών. Παράγοντες επίσης που καθορίζουν την επαγγελματική αποκατάσταση των αποφοίτων δευτεροβάθμιας γενικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης στην αγορά εργασίας είναι η εξοικείωσή τους με τις νέες τεχνολογίες και η ικανότητά τους να παρουσιάζουν τις δυνατότητές τους, ακόμη και με τη συμπλήρωση ενός καλού βιογραφικού.