Προτού τα κύματα σηκωθούν…

Oτι το πολιτικό σύστημα ασθενεί δεν χωρεί πλέον καμία αμφιβολία. Φαίνεται από τη σταθερή πια τα τελευταία χρόνια αδυναμία αντιμετώπισης κρίσιμων προβλημάτων της χώρας, όπως και από την αποτύπωση και υπεράσπιση των ενδεδειγμένων λύσεων.

Αναδεικνύεται επίσης από την εμφανή έλλειψη οράματος για τον τόπο και την κοινωνία. Από το 2000 και μετά, από την ένταξη στην ευρωζώνη, η χώρα καθεύδει, δεν μπορεί να βρει σταθερό βηματισμό, μοιάζει εγκλωβισμένη σε γυάλινο πύργο, δείχνει να μην ορίζονται οι προσπάθειές της από συγκεκριμένους στόχους και σκοπούς.

Οι ίδιες οι εκφράσεις της πολιτικής, τα κυρίαρχα πρόσωπα, δείχνουν να ορίζονται από την επιθυμία και τα αγαθά της εξουσίας. Εξαντλούνται στην αναζήτηση των τεχνικών της επικοινωνίας, απορροφώνται από αυτές, η σκέψη και η δράση τους στρεβλώνονται, ο καθρέφτης υποκαθιστά τα πάντα. Αποσπάται εντέλει η προσοχή τους και ο διαθέσιμος χρόνος περιορίζεται.

Και έτσι δεν μελετούν, δεν συνομιλούν, δεν παρακολουθούν και τελικώς καταλήγουν εγωπαθείς και ημιμαθείς άρχοντες, που συνήθως δεν ενεργούν ούτε αποφασίζουν. Και όταν εκ των συνθηκών υποχρεώνονται να επέμβουν ή να παρέμβουν, μισές δουλειές κάνουν, διότι απλούστατα δεν ξέρουν, δεν μπορούν, ούτε δοκιμάστηκαν ποτέ σε εργώδεις προσπάθειες.

Προκύπτει δυστυχώς καθημερινά η αδυναμία των εκπροσώπων της κυρίαρχης πολιτικής τάξης. Αποτυπώνεται στον λόγο τους. Στις περισσότερες των περιπτώσεων ο πολιτικός λόγος είναι ελλειπτικός, στρογγυλεμένος, περιγραφικός, προσεγγίζει τον δημοσιογραφικό, δεν στηρίζεται σε επαρκή επεξεργασία και ουσιαστική αξιολόγηση των συνθηκών.

Οι πιο πολλοί θυμίζουν σχολιαστές ΜΜΕ, δεν αναδύεται δέσμευση από τον λόγο τους, ούτε ευθύνη επιλογής και οράματος. Γι΄ αυτό και είναι ανούσιος και πληκτικός, δεν συγκινεί, ούτε διεγείρει, δεν προκαλεί ρίγη ενθουσιασμού, ούτε καν αγανάκτησης.

Συνήθως ο εκφερόμενος πολιτικός λόγος συντίθεται από στερεοτυπικές επαναλήψεις και τυπικά ρητορικά σχήματα, που δεν αγγίζουν τις ψυχές των πολλών ανθρώπων, μοιάζουν με έπεα πτερόεντα, που ακόμη και στην επιθετική εκδοχή τους δεν αντέχουν στον χρόνο, ούτε επιδρούν στα πράγματα.

Κουβέντες που λέγονται για να λέγονται. Εχει πολύ καιρό να αναδειχθεί ουσιαστικό πολιτικό μήνυμα, ικανό να κινητοποιήσει και να συνεγείρει την κοινωνία, να αντέξει τελικά στον χρόνο, να επαναλαμβάνεται και να χρησιμοποιείται χωρίς να προκαλεί υπομειδιάματα και ειρωνείες. Ειδικά στην παρούσα ξεχωριστή συγκυρία της κρίσης, το βάθος και η διάρκεια της οποίας θέτουν υπό δοκιμασία και αμφισβήτηση τις αντοχές του συστήματος, το πολιτικό έλλειμμα αναδεικνύεται μέγα, όπως αναδεικνύεται μεγίστη και η αδυναμία των προσώπων της πολιτικής.

Αμήχανες οι κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις και για τούτο ασταθείς όσο ποτέ, δεν δύνανται να αναγεννηθούν, ούτε να προσαρμοσθούν.

Ετσι παλινωδούν και παραπαίουν, ώσπου τελικώς να σαρωθούν από τα γιγάντια κύματα των μεγάλων αλλαγών που αίφνης, όταν οι συνθήκες το επιτρέπουν, ξεπηδούν από παντού.

Και μαζί τους βεβαίως τελειώνουν και τα πρόσωπα. Στις μεταβατικές περιόδους, σε χρόνους μετατοπίσεων και μεταβολών, όπου απαιτείται γνώση ιστορική, προβλεπτικότητα, σύνθεση και διακινδύνευση, οι συνήθεις τυπικές πολιτικές προσωπικότητες υποχωρούν. Το λούστρο φεύγει, η εικόνα ξεθωριάζει, ο λόγος μοιάζει με παραμιλητό και η καταστροφή είναι σχεδόν νομοτελειακή.

Ας το γνωρίζουν όσοι τυπικώς, διά της επικοινωνίας και μόνον δι΄ αυτής, πολιτεύονται τούτο τον καιρό…

akarakousis@dolnet.gr