Ανεύθυνοι άρχοντες

Το 2004 η ΔΕΗ εξασφάλισε κέρδη προ φόρων περίπου 600 εκατ. ευρώ. Από αυτά ένα σημαντικό ποσοστό, το μεγαλύτερο, είτε διά της φορολογίας είτε διά των μερισμάτων, κατέληξε στα ταμεία του κράτους.

Ηταν η τελευταία καλή χρονιά για τη μεγαλύτερη δημόσια επιχείρηση. Εκτοτε η πορεία της είναι φθίνουσα.

Το 2005 με τις παρεμβάσεις της περιλάλητης πια «νέας διακυβέρνησης» αναιρέθηκαν οι αρχές της εταιρικής διακυβέρνησης. Ο τοποθετηθείς από τον Πρωθυπουργό νέος πρόεδρος εγκατέλειψε σχεδόν αυτόματα σκοπούς και στόχους της επιχείρησης και επιδόθηκε σε κυνήγι μαγισσών, παραπέμποντας στη Δικαιοσύνη ακόμη και τους στενότερους συνεργάτες του.

Γρήγορα απεδείχθη η ανεπάρκειά του και αντικαταστάθηκε έπειτα από έναν χρόνο. Ο διάδοχός του απεδείχθη άχρωμος και άγευστος, δεν κατάφερε να αναλάβει πρωτοβουλίες επανάκτησης του ελέγχου. Οδηγήθηκε σε παραίτηση στις αρχές του 2007, οπότε επελέγη μετά πολλών επαίνων ο φέρων διεθνείς περγαμηνές σημερινός πρόεδρος της επιχείρησης.

Παρά τη φήμη όμως που τον συνόδευε, οι ημέρες του στη ΔΕΗ απεδείχθησαν το ίδιο καταστροφικές με εκείνες των προηγουμένων της «νέας διακυβέρνησης». Η επιχείρηση επί των ημερών του ούτε επενδύσεις προώθησε ούτε τα οικονομικά της βελτίωσε.

Εφέτος το καλοκαίρι όλη η χώρα έζησε και συνεχίζει να ζει υπό την απειλή του μπλακάουτ και επιπλέον οι πολίτες επιβαρύνθηκαν υπέρμετρα.

Το 2008 η ΔΕΗ θα αποκομίσει από τις πολλαπλές αυξήσεις τιμολογίων επιπλέον έσοδα 1 δισ. ευρώ, όταν η επιβάρυνση της επιχείρησης από τις αυξήσεις στις τιμές των καυσίμων δεν ξεπερνά τα 400 εκατ. ευρώ. Παρά ταύτα και χωρίς να ξοδέψει για επενδύσεις, εφέτος, σύμφωνα με όλες τις προβλέψεις, θα καταγράψει ζημιές 200 εκατ. ευρώ. Προφανώς επειδή τα οικονομικά της έχουν εγκαταλειφθεί στην τύχη τους, παρ΄ ότι οι διεθνείς σύμβουλοι μιλούσαν για δυνατότητες εξοικονόμησης 700 εκατ. ευρώ μόνο από τον έλεγχο των δαπανών της.

Σε αυτές τις τόσο προβληματικές για την επιχείρηση συνθήκες, ο φέρων δάφνες εξωτερικού πρόεδρός της απέδωσε όλες τις ευθύνες στους υφισταμένους του. Εδρασε ως άλλος ανεύθυνος άρχων, που απλώς παρατηρεί και δεν ευθύνεται για την προώθηση και παρακολούθηση των επενδύσεων, ούτε καν για τις σχέσεις της επιχείρησης με το κράτος και τα υπουργεία.

Κάπως έτσι η άλλοτε ανθούσα και υπερκερδοφόρος δημόσια επιχείρηση οδεύει σταθερά την οδό της απαξίωσης, την οδό της απωλείας.

Σε διάστημα τριών ετών ξέμεινε από μάνατζμεντ, αναίρεσε την πρόοδό της, δεν έκανε βήματα εκσυγχρονισμού, περιέπεσε σε ζημιές, εξασθένησε συνολικά και σε λίγο θα παραδοθεί στα παραμονεύοντα συμφέροντα προς λεηλασία. Αν δεν είναι σχεδιασμένη η απαξίωσή της, τότε περισσεύει η ανικανότης στις μέρες της «νέας διακυβέρνησης». Η οποία προφανώς δεν μπορεί να καλυφθεί πίσω από νομοσχέδια «στρακαστρούκες» σαν αυτό που τούτες τις μέρες συζητείται στο Κοινοβούλιο για τον έλεγχο των μισθών στους ελλειμματικούς δημόσιους οργανισμούς.

Η διατήρηση και μόνο της κερδοφορίας της ΔΕΗ θα εξασφάλιζε πολλαπλάσια οφέλη στο δημόσιο ταμείο από αυτά που προσδοκά ο υπουργός Οικονομίας με τη θερινή επέμβασή του στους μισθούς των εργαζομένων στις αστικές συγκοινωνίες. Αλλά είπαμε, η «νέα διακυβέρνηση» απεδείχθη ατελής. Δεν αποδίδει, ούτε ενεργεί ορθολογικά. Απλώς επικοινωνεί. Ως πότε όμως;

akarakousis@dolnet.gr