Οι Ευρωπαίοι μπορεί να έχουν επιφυλάξεις για τις ιδέες του, αναγνώρισαν όμως την ορθή αντίληψή του στα διεθνή θέματα
Δεν συνηθίζεται αμερικανός υποψήφιος πρόεδρος να κάνει πολιτικές επισκέψεις σε πρωτεύουσες του εξωτερικού τέσσερις μήνες πριν από τις εκλογές- οι Νίξον, Κλίντον, Γκορ είχαν επισκεφθεί μόνο το Λονδίνο και το Παρίσι-, γι΄ αυτό το πρόσφατο 10ήμερο ταξίδι του Μπαράκ Ομπάμα σε οκτώ χώρες δημιούργησε κυριολεκτικά σάλο στις ΗΠΑ και μεγάλο ενδιαφέρον στην Ευρώπη. Είναι αλήθεια ότι ο Ομπάμα είχε να απαντήσει σε μια σειρά απαξιωτικά σχόλια των Ρεπουμπλικανών για τις γνώσεις του στα διεθνή θέματα. Οι «Νew Υork Τimes» τον βρίσκουν ότι έχει «περιορισμένη σχετικώς αντίληψη» στα διεθνή και ο αντίπαλός του Τζον Μακέιν τον εχλεύαζε προ ημερών ότι δεν μπορεί να ξεχωρίσει την Μπάσρα από το μπάσκετ. Δεκαπέντε ηγετικές προσωπικότητες συνάντησε στο ταξίδι του ο υποψήφιος των Δημοκρατικών- πρωθυπουργούς, προέδρους, υπουργούς- με όλους συζήτησε μια ευρύτατη ατζέντα θεμάτων τοπικού αλλά και γενικότερου ενδιαφέροντος τα οποία επηρεάζουν την εξωτερική πολιτική της Αμερικής και γενικότερα τις διεθνείς σχέσεις. Οι ευρωπαίοι συνομιλητές του μπορεί να έχουν επιφυλάξεις για τις ιδέες του, αναγνώρισαν όμως και έμειναν ικανοποιημένοι για την ορθή αντίληψή του σε θέματα τρέχουσας διεθνούς πολιτικής. Οι 200.000 περίπου που τον άκουσαν στη δημόσια ομιλία του στο Βερολίνο- οι οποίοι προκαταβολικά είχαν καταληφθεί από «ομπαμαμανία»- μπορεί να μην ενθουσιάστηκαν από τις γενικότητες που άκουσαν, διαπίστωσαν όμως ότι, στα λόγια τουλάχιστον, ο υποψήφιος διάδοχος του Τζορτζ Μπους έχει να προσφέρει κάτι το νέο. Τι είπε όμως ο Ομπάμα στους Ευρωπαίους; Δύο πράγματα: ότι η Αμερική «του» θα ανασυνδέσει τις σχέσεις της με την Ευρώπη, θα συνεργαστεί με τους Ευρωπαίους και, δεύτερο, ότι η Ευρώπη πρέπει να συμβάλει ουσιαστικά στη συντριβή των Ταλιμπάν του Αφγανιστάν, που αποτελεί άλλωστε τον κύριο στόχο της στρατηγικής την οποία θα εφαρμόσει στον πόλεμο του Ιράκ. Δικαιολογημένη η επιφυλακτικότητα των Ευρωπαίων. Αν οι διατλαντικές σχέσεις ταράχτηκαν αυτό οφείλεται στην Ουάσιγκτον και, επομένως, είναι η Ουάσιγκτον που πρέπει να αλλάξει στάση και πολιτική – και όχι μόνο έναντι των Ευρωπαίων. Η καγκελάριος Μέρκελ βρήκε τον τρόπο να του το επισημάνει καθώς ο Ομπάμα δεν είχε να πει τίποτε το συγκεκριμένο. Η δικαιολογία ότι δεν είναι παρά ένας υποψήφιος σήμερα έχει τη θέση της αλλά δεν ικανοποιεί. Οσο για το Αφγανιστάν, η Ευρώπη είναι επιφυλακτική, αν όχι και αρνητική. Το ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες αμφιβάλλει αν θα μπορέσει να εξασφαλίσει ένα σμήνος ελικοπτέρων από τα κράτη-μέλη του και δεν έχει καμία ελπίδα ότι η γερμανική μεραρχία που βρίσκεται στο Αφγανιστάν θα αναπτυχθεί στις κρίσιμες περιοχές όπου σχεδόν ανενόχλητοι δρουν οι Ταλιμπάν.
Στο Μεσανατολικό ο Ομπάμα εκδηλώθηκε υπέρ του Ισραήλ και μάλιστα με εντυπωσιακό τρόπο. Εμεινε δύο νύχτες στην Ιερουσαλήμ, είδε πέντε ισραηλινούς πολιτικούς αλλά αφιέρωσε λιγότερο από μια ώρα στη συνάντησή του με τον Παλαιστίνιο Μαχμούντ Αμπάς. Υπήρξε σκληρός σχετικά με το Ιράν, δεν μίλησε καν για διάλογο με την Τεχεράνη τον οποίο ο ίδιος έχει προτείνει και απέφυγε να κάνει λόγο για ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος. Βεβαίως πήρε τα συγχαρητήρια του «σκληρού» ηγέτη της αντιπολίτευσης Νετανιάχου αλλά, όπως σημειώνουν αμερικανοί σχολιαστές, αυτό έχει ενοχλήσει το αραβικό στοιχείο, ακόμη και τον αιγύπτιο πρόεδρο Μουμπάρακ, που δεν τον θεωρούν ουδέτερο στην κρίση Ισραήλ- Παλαιστινίων, γεγονός το οποίο «ασφαλώς θα του φέρει εβραϊκές ψήφους στις προεδρικές εκλογές αλλά δεν θα βοηθήσει στη λύση του Παλαιστινιακού». («Wall Street Journal»)
eust@dolnet.gr
