Οι ωκεανοί «κατάπιαν» τους δεινοσαύρους

Oι δεινόσαυροι αποτελούν τα πλέον «πετυχημένα» όντα στην ιστορία της Γης αφού κατάφεραν να κυριαρχήσουν στον πλανήτη για περισσότερα από 100 εκατομμύρια χρόνια. Ως γνωστόν, πολλά είδη δεινοσαύρων ήταν θηριώδη, ιδιαίτερα μοχθηρά και αποτελούσαν τον φόβο και τον τρόμο τόσο στη στεριά (στεγόσαυρος, διπλόδοκος, τυραννόσαυρος) όσο και στη θάλασσα (ιχθυόσαυρος, πλησιόσαυρος, μοσόσαυρος) αλλά και στον αέρα (πτερόσαυροι). Εχουν διατυπωθεί πολλές θεωρίες για την ξαφνική εξαφάνιση των δεινοσαύρων πριν από 50 εκατομμύρια χρόνια, με την κρατούσα να αναφέρει ότι υπεύθυνη ήταν η πτώση στη Γη ενός μεγάλου αστεροειδούς και πιο συγκεκριμένα ενός αστεροειδούς που έπεσε στην περιοχή όπου βρίσκεται σήμερα το Μεξικό. Η εξαφάνιση των δεινοσαύρων άνοιξε τον δρόμο για την ανάπτυξη και την εξέλιξη των θηλαστικών που ως τότε είχαν μικρά μεγέθη και επιβίωναν κινούμενα στο σκοτάδι και τις νυχτερινές ώρες ώστε να αποφεύγουν δυσάρεστες «συναντήσεις».

Ο Σάναν Πίτερς, καθηγητής Γεωλογίας του Πανεπιστημίου WisconsinΜadison, ανέπτυξε μια νέα θεωρία για την εξαφάνιση των δεινοσαύρων η οποία, όπως φαίνεται, έχει κερδίσει το ενδιαφέρον των συναδέλφων του πολύ περισσότερο από τη στιγμή που η μελέτη του δημοσιεύτηκε σε μία από τις πλέον έγκυρες επιστημονικές επιθεωρήσεις («Νature»). Από τη στιγμή που εμφανίστηκε η ζωή στη Γη ως και σήμερα έχουν συμβεί πέντε μαζικές εξαφανίσεις ειδών και, σύμφωνα με τη θεωρία του Πίτερς, κεντρικό ρόλο σε όλες είχαν τα επίπεδα της θάλασσας, είτε αυτά άρχισαν ξαφνικά να αυξάνονται είτε και να μειώνονται. «Τις ίδιες αρνητικές συνέπειες που είχαν στην επιβίωση όλων των ειδών κατά την ιστορία της Γης οι μεταβολές στα επίπεδα της θάλασσας βίωσαν και οι δεινόσαυροι. Π.χ., κάποτε η Ευρώπη βρεχόταν από μια ρηχή θάλασσα που το βάθος της δεν ξεπερνούσε τα 100 μέτρα, ενώ αντίθετα η αμερικανική ήπειρος χωριζόταν από μια θαλάσσια λωρίδα πολύ μεγάλου βάθους στην οποία κυριαρχούσαν μοσάσαυροι αλλά και γιγαντιαίοι καρχαρίες. Οταν κάποια στιγμή η θάλασσα αυτή εξαφανίστηκε, μαζί εξαφανίστηκαν και τα συγκεκριμένα θαλάσσια τέρατα» αναφέρει ο Πίτερς, ο οποίος υποστηρίζει ότι η μελέτη του είναι στην ουσία μια στατιστική μηχανή του χρόνου που παρέχει δεδομένα και πληροφορίες για τις μαζικές εξαφανίσεις ζωής που συνέβησαν στο παρελθόν αλλά ταυτόχρονα μπορεί να προβλέπει και ποια είδη έχουν περισσότερες πιθανότητες να επιβιώσουν στο μέλλον. Με δεδομένο ότι πολλοί επιστήμονες θεωρούν πως βρισκόμαστε στα πρόθυρα της έναρξης μιας νέας εποχής μαζικής εξόντωσης ειδών, η θεωρία του Πίτερς ήταν λογικό να προσελκύσει πολλά βλέμματα.

Ο Πίτερς ανέπτυξε τη θεωρία συλλέγοντας και μελετώντας πετρώματα από 540 περιοχές της αμερικανικής ηπείρου, τόσο της ηπειρωτικής όσο και των νησιών που την περιβάλλουν. «Σε κάθε περιοχή που πήγα αναζήτησα στοιχεία για τα υψηλότερα αλλά και τα χαμηλότερα επίπεδα όπου έφθασε η στάθμη της θάλασσας εκεί, καθώς και τις περιβαλλοντικές καταστροφές που σημειώθηκαν εξαιτίας αυτών των μεταβολών. Θεωρώ ότι οι μεταβολές στη στάθμη της θάλασσας είναι αυτές που κατά βάση προκαλούν τις μεγαλύτερες και πιο δραστικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, χωρίς να παραγνωρίζω ότι υπάρχουν και άλλες αιτίες που διαταράσσουν τη φυσική ισορροπία. Οι μεταβολές στη στάθμη της θάλασσας πιστεύω ότι είναι αυτές που οδηγήσαν στην εξαφάνιση τους δεινοσαύρους. Υπάρχει η θεωρία της πτώσης αστεροειδούς και ειδικά μετά την ανακάλυψη του μεγάλου κρατήρα στο υπέδαφος του Γιουκατάν η θεωρία ισχυροποιήθηκε. Πράγματι ο κρατήρας στο Γιουκατάν είναι ο μεγαλύτερος που έχει προκαλέσει πτώση αστεροειδούς τα τελευταία 540 εκατομμύρια χρόνια. Προφανώς οι συνέπειες της πτώσης θα ήταν τρομερές. Το πρόβλημα όμως στη θεωρία του αστεροειδούς είναι ότι υπάρχουν και άλλοι πολύ μεγάλοι αστεροειδείς που έχουν πέσει στη Γη. Ορισμένοι έχουν δημιουργήσει κρατήρες με διάμετρο δεκάδων χιλιομέτρων αλλά δεν έχουν συνδεθεί με οποιαδήποτε μαζική εξαφάνιση ειδών» υποστηρίζει ο Πίτερς, ο οποίος προβλέπει ότι, αν η αύξηση της θερμοκρασίας συνεχιστεί με τον ίδιο ρυθμό με αυτόν που αυξάνεται τις τελευταίες δεκαετίες, θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη και η αύξηση της στάθμης της θάλασσας με όλες τις αρνητικές επιπτώσεις που θα έχει αυτό. Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα πρώτα θύματα της αύξησης της στάθμης θα είναι οι κοραλλιογενείς ύφαλοι που θα καταστραφούν ολοσχερώς. Στη συνέχεια βέβαια θα πλημμυρίσουν όλες οι παράκτιες περιοχές του πλανήτη, με εκατοντάδες εκατομμύρια ή και δισεκατομμύρια ανθρώπους να μένουν άστεγοι. Οι προσομοιώσεις δείχνουν ότι για κάθε εκατοστό ανόδου της στάθμης των υδάτων θα χάνεται περίπου ένα μέτρο στεριάς. Υπολογίζεται ότι ως το τέλος του αιώνα η στάθμη της θάλασσας θα έχει αυξηθεί κατά 50%…