Φορολογικές Απορίες

Κληρονομιά- αξία επίπλων και λοιπών κινητών
* Η κυρία Βασιλική Σιώζιου ερωτά:

«Πώς γίνεται κάποιος που κληρονομεί από τον γονέα επαγγελματικό χώρο να χρεώνεται για τον χώρο αυτό, εκτός των άλλων, με οικοσκευή; Σε ό,τι αφορά τον φόρο κληρονομιάς και τον υπολογισμό της;».

Απάντηση: 1. Σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 13 Κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών- Δωρεών- Γονικών παροχών, μεταξύ της κληρονομιάς θεωρείται ότι περιλαμβάνονται και έπιπλα. Η αξία των επίπλων υπολογίζεται ίση με το 1/30 της αξίας των κτισμάτων που περιλαμβάνονται στην κληρονομιά και επιτρέπεται στο Δημόσιο και στον υπόχρεο να αποδείξουν με κάθε νόμιμο μέσο ότι η αξία των επίπλων είναι μικρότερη ή μεγαλύτερη.

2. Η διάταξη σάς παρέχει την ευχέρεια να αποδείξετε με κάθε μέσο ότι η αξία των επίπλων δεν είναι αυτή που προσδιόρισε η αρμόδια ΔΟΥ.

3. Ο φόρος κληρονομιάς υπολογίζεται ως εξής: Κατ΄ αρχάς προσδιορίζεται η αξία των αντικειμένων της φορολογίας, των ακινήτων, των κινητών, των μετοχών, των ομολογιών, των απαιτήσεων κτλ. Από την αξία αυτή αφαιρούνται τα χρέη του κληρονομούμενου αν υπάρχουν, καθώς και τα βάρη, όπως τα έξοδα κηδείας, τα έξοδα δημοσιεύσεως της διαθήκης αν υπάρχει διαθήκη κτλ. Η αξία που απομένει υπόκειται σε φόρο ως εξής:

Η γονική παροχή και η κληρονομιά ακινήτων ή εμπράγματων δικαιωμάτων επί ακινήτων σε συγγενείς που υπάγονται στην Α΄ και Β΄ κατηγορία υπόκειται σε φόρο ο οποίος υπολογίζεται αυτοτελώς με συντελεστή ένα τοις εκατό (1%), μετά την αφαίρεση αξίας ενενήντα πέντε χιλιάδων (95.000) ευρώ, προκειμένου για συγγενείς που υπάγονται στην Α΄ κατηγορία, και είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ, προκειμένου για συγγενείς που υπάγονται στη Β΄ κατηγορία. Τα ποσά του προηγούμενου εδαφίου αφαιρούνται κατ΄ αρχάς από την αξία των κληρονομιαίων ακινήτων και, στην περίπτωση που η αξία των ακινήτων υπολείπεται των ποσών αυτών, αφαιρούνται κατά σειρά από την αξία των μετοχών και των λοιπών περιουσιακών στοιχείων.

Η γονική παροχή και η κληρονομιά εισηγμένων στο Χρηματιστήριο μετοχών, ομολογιών, ιδρυτικών και λοιπών γενικά τίτλων των εμπορικών εταιρειών, δημοσίων χρεογράφων ή άλλων τέτοιας φύσεως αξιών υπόκειται σε φόρο αυτοτελώς με συντελεστή έξι τοις χιλίοις, προκειμένου για συγγενείς που υπάγονται στην Α΄ κατηγορία, και με συντελεστή ένα και δύο δέκατα τοις εκατό (1,2%), προκειμένου για συγγενείς που υπάγονται στη Β΄ κατηγορία. Η γονική παροχή και η κληρονομιά μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο μετοχών και λοιπών τίτλων κινητών αξιών, εταιρικών μερίδων ή μεριδίων, ποσοστών συμμετοχής σε κοινωνία Αστικού Δικαίου, που ασκεί επιχείρηση ή επάγγελμα και συνεταιριστικών μερίδων υπόκειται σε φόρο αυτοτελώς με συντελεστή ένα και δύο δέκατα τοις εκατό (1,2%), προκειμένου για συγγενείς που υπάγονται στην Α΄ κατηγορία, και με συντελεστή δύο και τέσσερα δέκατα τοις εκατό (2,4%), προκειμένου για συγγενείς που υπάγονται στη Β΄ κατηγορία.

Η αιτία θανάτου κτήση των λοιπών περιουσιακών στοιχείων σε συγγενείς που υπάγονται στην Α΄ και Β΄ κατηγορία υπόκειται σε φόρο αυτοτελώς με συντελεστή δέκα τοις εκατό (10%).

β) Η κληρονομιά των κάθε φύσεως περιουσιακών στοιχείων σε κληρονόμους που υπάγονται στη Γ΄ κατηγορία υπόκειται σε φόρο ο οποίος υπολογίζεται για κάθε κληρονομική μερίδα ή κληροδοσία με βάση τη φορολογική κλίμακα του ανωτέρω πίνακα.

Αγορά πρώτης κατοικίας για δεύτερη φορά
ΕΚΠΤΩΣΗ ΤΟΚΩΝ

* Ο κ. Γιώργος Μπίσμαν ερωτά:

«Εχω αγοράσει πρώτη κατοικία με δάνειο το 1998 και δήλωνα κανονικά τον τόκο δανείου στο Ε1 στη στήλη 063. Εφέτος αγόρασα ένα δεύτερο σπίτι και πλήρωσα τον φόρο απαλλαγής πρώτης κατοικίας στο πρώτο σπίτι για να έχω απαλλαγή για το δεύτερο σπίτι. Θέλω να μάθω αν θα δηλώσω τους τόκους δανείων και από τα δύο δάνεια των σπιτιών που έχω γιατί είναι και τα δύο με δάνεια και αν όχι ποιους τόκους δηλώνω».

Απάντηση: Στη διάταξη της παρ. 5 του άρθρου 1 του Ν. 1078 ορίζεται ότι η απαλλαγή από τον φόρο για την αγορά πρώτης κατοικίας ή οικοπέδου παρέχεται μία φορά. Κατ΄ εξαίρεση η απαλλαγή παρέχεται και για κάθε νέα αγορά ακινήτου εφόσον:

* Τα ακίνητα που έχει στην κυριότητά του κατά τον χρόνο της νέας αγοράς ο αγοραστής, ο σύζυγος ή τα ανήλικα τέκνα τους δεν πληρούν τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειάς τους. * Ο αγοραστής υποβάλει την οικεία δήλωση και καταβάλει εφ΄ άπαξ τον φόρο που αναλογεί στην αξία του ακινήτου που έτυχε της απαλλαγής.

Ως αξία του ακινήτου λαμβάνεται η αξία που έχει αυτό κατά τον χρόνο της νέας απαλλαγής. Για τον υπολογισμό του φόρου γίνεται χρήση των συντελεστών που ίσχυαν κατά τον χρόνο χορήγησης της πρώτης απαλλαγής και καταβάλλεται εφ΄ άπαξ, εκτός αν ο φόρος που αναλογεί στην αξία του ακινήτου ή στο καταβληθέν τίμημα κατά τον χρόνο χορήγησης της πρώτης απαλλαγής είναι μεγαλύτερος, οπότε καταβάλλεται ο μεγαλύτερος αυτός φόρος.

Η απαλλαγή αυτή παρέχεται και σε πρόσωπα τα οποία έτυχαν απαλλαγής από τον φόρο μεταβίβασης για απόκτηση στέγης ως 14.7.1980, καθώς και σε πρόσωπα τα οποία έτυχαν απαλλαγής από τον φόρο κληρονομιάς ή γονικής παροχής για απόκτηση πρώτης κατοικίας, εφόσον για τα πρόσωπα αυτά συντρέχουν οι προϋποθέσεις απαλλαγής και καταβληθεί ο οικείος φόρος κατά περίπτωση.

Η πιο πάνω διάταξη δίνει τη δυνατότητα, με τις προϋποθέσεις που αναφέρει, να αγοραστεί για δεύτερη φορά πρώτη κατοικία. Το ερώτημα που τίθεται σε αυτή την περίπτωση είναι αν και οι δύο «πρώτες» κατοικίες αγοράστηκαν με στεγαστικό δάνειο, οι τόκοι και των δύο δανείων θα αφαιρούνται από το συνολικό εισόδημα ή θα μειώνουν τον φόρο ανάλογα με τον χρόνο που κάθε δάνειο έχει ληφθεί.

Το υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών δεν έχει δεύτερη λύση στο θέμα. Η άποψη της στήλης είναι ότι θα πρέπει να εκπίπτουν οι τόκοι και των δύο δανείων.

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ

* Ο κ. Χρήστος Βεργίνης ερωτά:

«Αγόρασα ακίνητο πρώτης κατοικίας τον Ιούλιο 2007.Στο διάστημα που μεσολάβησε αυξήθηκαν οι στεγαστικές ανάγκες μου- είμαι παντρεμένος με δύο παιδιά.Μπορώ να πουλήσω το ακίνητό μου αν συμπληρωθεί η διετία χωρίς να αναγκαστώ να πληρώσω τη φοροαπαλλαγή και να αγοράσω οικόπεδο και να ανεγείρω καινούργια οικοδομή και να διεκδικήσω εκ νέου την φοροαπαλλαγή. Τι με συμβουλεύετε να κάνω;».

Απάντηση: Μπορείτε να απαλλαγείτε από τον φόρο αγοράζοντας οικόπεδο, χωρίς να είναι αναγκαίο να πουλήσετε την κατοικία που έχετε. Απαραίτητη προϋπόθεση για την απαλλαγή αυτή είναι να καταβάλετε εφ΄ άπαξ τον φόρο που αναλογεί στην αξία του ακινήτου για το οποίο έχετε τύχει της απαλλαγής κατά την αγορά της πρώτης κατοικίας. Ως αξία της κατοικίας για τον υπολογισμό του φόρου θα ληφθεί η αξία που έχει αυτή κατά τον χρόνο της νέας απαλλαγής.

Υπολογισμός τεκμαρτού εισοδήματος
* Η κυρία Ζωή Σύψα ερωτά:

«Πώς υπολογίζουμε το τεκμαρτό εισόδημα από ιδιόχρηση γραφείου;».

Απάντηση: Σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 22 του ΚΦΕ, σε περίπτωση που η οικοδομή κατοικήθηκε από τον ιδιοκτήτη της το ετήσιο ακαθάριστο εισόδημα αυτής δεν μπορεί να είναι μικρότερο από το τριάμισι τοις εκατό (3,5%) της αξίας του ακινήτου, όπως αυτή προσδιορίζεται ως το γινόμενο των εξής παραγόντων:

Της κύριας επιφάνειας της οικοδομής, στην οποία προστίθεται και ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%) της επιφάνειας των αποθηκευτικών χώρων, καθώς και των χώρων στάθμευσης αυτοκινήτων που ενδεχομένως υπάρχουν στην οικοδομή-κατοικία. Της τιμής ζώνης για τις περιοχές που ισχύει το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων ή της τιμής εκκίνησης για τις λοιπές περιοχές οι οποίες ισχύουν κατά την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους, όπως αυτές ορίζονται από τις διατάξεις των άρθρων 41 και 41α του Ν. 1249/1982.

Του διορθωτικού συντελεστή, ο οποίος, ανάλογα με την τιμή ζώνης ή εκκίνησης του ακινήτου ορίζεται σύμφωνα με τα στοιχεία του ανωτέρω πίνακα.

δ) Του συντελεστή παλαιότητας. Ως συντελεστής παλαιότητας λαμβάνεται αυτός που ισχύει κάθε φορά στη φορολογία κεφαλαίου για τον προσδιορισμό της αξίας κτιρίων με βάση την τιμή ζώνης. Το τεκμαρτό μίσθωμα μιας ή περισσότερων εξοχικών κατοικιών υπολογίζεται σε καθεμία από αυτές για τρεις (3) μήνες το έτος.