Πολιτική νίκη του Ερντογάν στη διαμάχη με τους δικαστές

ΑΓΚΥΡΑ Τ εράστια ηθική και πολιτική- αλλά όχι απαραίτητα και δικαστική – νίκη αποτελεί για τον τούρκο πρωθυπουργό Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν η χθεσινοβραδινή πρόταση του εισηγητή του Συνταγματικού Δικαστηρίου της χώρας Οσμάν Τσαν να μην τεθεί εκτός νόμου το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) που έχει θριαμβεύσει στις δύο τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις.

Στο σκεπτικό του ο κ. Τσαν τονίζει μάλιστα ότι η αμφιλεγόμενη απόφαση της κυβέρνησης να άρει την απαγόρευσης της χρήσης ισλαμικής μαντίλας στα δημόσια πανεπιστήμια ήταν μια «ειρηνική κίνηση» που «αποσκοπούσε στην επέκταση των ατομικών ελευθεριών».

Συμπληρώνει δε πως η απόφαση δεν ελήφθη από το κόμμα, αλλά από το κοινοβούλιο- στο οποίο βέβαια το ΑΚΡ διαθέτει μεγάλη πλειοψηφία. Ο σύμβουλος συνέστησε επίσης στο δικαστήριο να απορρίψει τις κατηγορίες σε βάρος του ΑΚΡ για υπονόμευση του κοσμικού κράτους με βάση συγκεκριμένες φιλο-ισλαμικές φράσεις στελεχών του, εκτιμώντας πως «οι ομιλίες αυτές κινούνται μέσα στα όρια της ελευθερίας του λόγου».

Η εισήγηση είναι ένα νομικό κείμενο χωρίς δεσμευτικό χαρακτήρα και δεν προκαταλαμβάνει την κρίσιμη απόφαση για το φλέγον ζήτημα της απαγόρευσης του κόμματος, η οποία θα ληφθεί μεταγενέστερα (πιθανότατα στις αρχές Αυγούστου) από το ενδεκαμελές Συνταγματικό Δικαστήριο. Το εν λόγω δικαστήριο έχει στο παρελθόν επανειλημμένα βάλει λουκέτο σε ισλαμικά κόμματα, με ανάλογες αφορμές, παρά τις αντίθετες συστάσεις. Ποτέ όμως ως τώρα δεν απαγόρευσε τη λειτουργία κυβερνώντος κόμματος- και μάλιστα με τόσο καθαρή αυτοδυναμία όσο αυτή του ΑΚΡ. Ο «προκάτοχός» του, το Κόμμα Ευημερίας του Νετσμεντίν Ερμπακάν – από τις τάξεις του οποίου ξεκίνησε την πολιτική του καριέρα ο κ. Ερντογάν-, δεν κυβέρνησε ποτέ μόνο του την Τουρκία και η συνολική συμμετοχή του στην κυβέρνηση συνασπισμού δεν ξεπέρασε τους επτά μήνες.

Υπενθυμίζεται πως ο κ. Τσαν πριν από λίγους μήνες είχε εισηγηθεί στο δικαστήριο να επιτρέψει την άρση της απαγόρευσης της μαντίλας, αλλά οι «σκληροπυρηνικοί δικαστές» απέρριψαν την πρόταση χωρίς συζήτηση – ανοίγοντας τον δρόμο για τη σημερινή διαδικασία.

Σε κάθε περίπτωση η εισήγηση του έγκριτου νομικού συμβούλου αποτελεί ένα ράπισμα στις καταγγελίες του κορυφαίου εισαγγελέα της χώρας Αμπντουραχμάν Γιαλτσνκάγια πως το ΑΚΡ επιδίδεται σε «συστηματική προσπάθεια επιβολής του Ισλάμ». Σε περίπτωση απαγόρευσης της λειτουργίας του ΑΚΡ πλήθος επιφανή στελέχη του- περιλαμβανομένου του λαοφιλέστατου κ. Ερντογάν, που εδώ και έξι χρόνια δεν έχει αντίπαλο στην πολιτική σκηνή της Τουρκίας- θα χάσουν τις έδρες τους και δεν θα μπορούν να κατέβουν στις εκλογές με άλλο κόμμα παρά μόνον ως ανεξάρτητοι βουλευτές. Ενα «σενάριο» που κυκλοφορεί τις τελευταίες ημέρες στην Τουρκία θέλει τους δικαστές να αποφασίζουν μόνο την κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων του ΑΚΡ και όχι την απαγόρευσή του. Η εισήγηση του κ. Τσαν είναι αρνητική και προς αυτό το ενδεχόμενο.