Στα 100 χρόνια της πολυτάραχης διαδρομής του, «Το Βήμα» παρακολούθησε, κατέγραψε, αλλά και επηρέασε την πολυτάραχη πολιτική και κοινωνική ζωή της χώρας. Κατάφερε, όπως και η Ελλάδα, να επιζήσει πολέμων, πραξικοπημάτων, δικτατοριών, Κατοχής, εμφυλίου, βάζοντας πάντα τη δική του σφραγίδα στην ενημέρωση, αλλά και τη διαμόρφωση συνειδήσεων. Για να φτάσει να θεωρείται ως μία από τις εφημερίδες που χαρακτηρίζουμε ιστορικές και έγκριτες. Και να αποδείξει ότι ο επαγγελματισμός των δημοσιογράφων, η ποιότητα και το δημοκρατικό τους ήθος, αποτελούν προϋποθέσεις επιβίωσης όχι μόνο στον ανταγωνισμό, αλλά – κι αυτό είναι ίσως το πιο σημαντικό – και στον χρόνο.
«Το Βήμα» πέτυχε να κερδίσει την εκτίμηση και την εμπιστοσύνη της προοδευτικής πλειοψηφίας, ως μια εφημερίδα που στεκόταν απέναντι στον φόβο, τη μετεμφυλιακή τρομοκρατία, το παρακράτος και τις αγριότητες της Δεξιάς
Με το DNA του βενιζελισμού στον οργανισμό του και γεννημένο στα χρόνια της Μικρασιατικής Τραγωδίας, «Το Βήμα», με αρχικό τίτλο «Ελεύθερον Βήμα», αναδείχτηκε σε έντυπο δημοσιογραφικό εκφραστή της μεγάλης δημοκρατικής παράταξης. Συντάχθηκε με τις δυνάμεις της δημοκρατίας στην αντιπαράθεσή τους, συχνά σκληρή, ακόμα και αιματηρή, με το Παλάτι, τη Δεξιά και τη συντήρηση. Πέτυχε να κερδίσει την εκτίμηση και την εμπιστοσύνη της προοδευτικής πλειοψηφίας, ως μια εφημερίδα που στεκόταν απέναντι στον φόβο, τη μετεμφυλιακή τρομοκρατία, το παρακράτος και τις αγριότητες της Δεξιάς. Και στήριξε, πιο πρόσφατα, την κατάργηση της βασιλείας, τον εκδημοκρατισμό μετά τη χουντική επταετία, αλλά και την αλλαγή και τις κοινωνικές και θεσμικές μεταρρυθμίσεις, την πρώτη κυρίως περίοδο της διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ.
Οσο άτοπο όμως θα ήταν να μην πιστώσει κανείς στην εφημερίδα, τους δημοσιογράφους και την ιδιοκτησία της αυτή τη δημοκρατική στάση, τόσο άδικο για την Ιστορία θα ήταν να αποσιωπήσει ότι υπήρξαν περίοδοι, που η ιδιοκτησία της την οδήγησε σε ατραπούς εκτός των διακηρυγμένων αρχών της. Με αποτέλεσμα να επικρίνεται για τη στάση της στην Κατοχή, τα Ιουλιανά, τη δίωξη και παραπομπή στο ειδικό δικαστήριο του Ανδρέα Παπανδρέου. Και να εξάγεται από τη διαδρομή της και την παράλληλη και συχνά διαπλεκόμενη διαδρομή του πολιτικού συστήματος, ένα χρήσιμο συμπέρασμα για το σήμερα: Η έφεση κάποιων ιδιοκτητών ΜΜΕ να καθορίζουν τις πολιτικές εξελίξεις στο παρασκήνιο, αντί να επιτρέπουν στο μέσο τους να τις παρουσιάζει χωρίς παραμορφώσεις, να τις αναλύει από την ιδεολογική και πολιτική του σκοπιά, να συμμετέχει στον δημοκρατικό διάλογο και έτσι να τις επηρεάζει στο μέτρο του δυνατού, δεν ωφελεί ούτε την πολιτική ούτε την ενημέρωση. Οπως ολέθρια για τη δημοκρατία, τον έλεγχο της εξουσίας, τη διαφάνεια, είναι και η έφεση πολιτικών κύκλων και τριγώνων να ελέγξουν την ενημέρωση και να την υποβιβάσουν σε αντιγραφέα non papers, νεκροταφείο «ασύμφορων» ειδήσεων, παραγωγό και διακινητή fake news.
Η πολιτική εξουσία, χωρίς τον αυστηρό έλεγχο της λεγόμενης τέταρτης εξουσίας, αισθάνεται με τα χέρια λυμένα να διαπράξει τα πάντα, να αποκρύψει, να παραμορφώσει, να «θάψει» κάθε τι που δεν τη συμφέρει
Στις σημερινές συνθήκες αυτό το συμπέρασμα έχει κρίσιμη σημασία και για τα ΜΜΕ και για το πολιτικό σύστημα. Με την ενημέρωση στην Ελλάδα να βρίσκεται στο ναδίρ της αξιοπιστίας, τη κυβέρνηση Μητσοτάκη να εφαρμόζει καθεστωτικές πρακτικές και να επιχειρεί να ποδηγετήσει και να ελέγξει τα μεγαλύτερα ΜΜΕ με μεθόδους εξαγοράς, εκβιασμού, παρακολούθησης δημοσιογράφων, στελεχών εφημερίδων και εκδοτών, η δημοκρατία περιορίζεται και η αλήθεια καθίσταται διωκόμενη. Η πολιτική εξουσία, χωρίς τον αυστηρό έλεγχο της λεγόμενης τέταρτης εξουσίας, αισθάνεται με τα χέρια λυμένα να διαπράξει τα πάντα, να αποκρύψει, να παραμορφώσει, να «θάψει» κάθε τι που δεν τη συμφέρει. Η έκπτωση των ΜΜΕ στις τελευταίες θέσεις αξιοπιστίας των δημοσκοπήσεων βεβαιώνει του λόγου το ασφαλές. Και η κατάταξη της ενημέρωσης στην ταπεινωτική θέση 108 παγκοσμίως, θα έπρεπε να σημάνει συναγερμό για κάθε δημοκρατικό άνθρωπο και δημοσιογράφο.
Στις συνθήκες αυτές, αποτελεί ιστορικό και δημοσιογραφικό ατύχημα, ότι «Το Βήμα» επέλεξε να εγκαταλείψει τη θέση του στη δημοκρατική παράταξη και να στηρίζει τη Δεξιά του Κυριάκου Μητσοτάκη, του Αδωνι Γεωργιάδη, του Μάκη Βορίδη, του Θανάση Πλεύρη. Να εγκαταλείψει το όραμα της αλλαγής και της δημοκρατικής αναγέννησης και να στηρίζει τις καθεστωτικές πρακτικές και τις ξεπερασμένες νεοφιλελεύθερες συνταγές.
Να σιωπά η εφημερίδα που στήριξε τη δημιουργία του ΕΣΥ όταν αυτό κατεδαφίζεται. Και να θεωρεί ότι έτσι βρίσκεται στη σωστή πλευρά.
Εννοείται ότι αυτό είναι αναφαίρετο δικαίωμα της εφημερίδας. Αλλά και αναφαίρετο δικαίωμα κάθε πολίτη, πολύ περισσότερο υποχρέωση του μεγαλύτερου κόμματος της δημοκρατικής παράταξης, είναι να εκφράζει τουλάχιστον την αντίθεσή του σ’ αυτή τη στάση. Και να αναμένει από μια εφημερίδα με τόσο πλούσια ιστορία όχι μια στάση διαφορετικής κομματικής στήριξης, αλλά μια στάση δημοκρατικής και θεσμικής ευθύνης.
Με την έκφραση της συμπαράστασής μου στο προσωπικό του «Βήματος» στη μάχη της ενημέρωσης που δίνει, εύχομαι στα 100 χρόνια αυτής της ιστορικής εφημερίδας, να προστεθούν άλλα 100. Στη σωστή πλευρά της Ιστορίας.