Εναν μήνα μετά τον ανασχηματισμό της κυβέρνησης Σαμαρά – Βενιζέλου που τον έφερε στην «ηλεκτρική καρέκλα» του υπουργού Οικονομικών και μετά τον πρώτο κύκλο επαφών που είχε στις Βρυξέλλες με τους ευρωπαίους ομολόγους του και στην Αθήνα με την τρόικα, ο Γκίκας Χαρδούβελης μεταδίδει ένα ξεκάθαρο μήνυμα:
«Δεν υπάρχει κανένα περιθώριο χαλάρωσης, το αντίθετο, υπάρχει ανάγκη επιτάχυνσης της εφαρμογής των 600(!) μικρών και μεγάλων υποχρεώσεων που έχουμε αναλάβει με το Μνημόνιο».
Με τον τρόπο αυτόν μεταφέρει την αγωνία του για την πιστή υλοποίηση των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η χώρα, μέσα σε ένα κλίμα χαλάρωσης και υποσχέσεων που καλλιεργείται από βουλευτές, ακόμη και υπουργούς, η συμπεριφορά των οποίων καθορίζεται περισσότερο από τον εκλογικό κύκλο και όχι από τις ανάγκες της οικονομίας.
Οπως μεταδίδουν άνθρωποι από το στενό περιβάλλον του, «ο Σεπτέμβριος θα είναι δύσκολος, η τρόικα έδειξε ήδη τις διαθέσεις της». Το έργο του υπουργού θα είναι ακόμη πιο δύσκολο, δεδομένου ότι όλοι, ακόμη και στελέχη από το Μέγαρο Μαξίμου, βιάζονται να τελειώσουν με το Μνημόνιο, το οποίο πράγματι εκπνέει στο τέλος του χρόνου.
Ηδη έγινε γνωστό ότι η τρόικα έκοψε τη συζήτηση για φοροελαφρύνσεις ώσπου να παταχθεί η φοροδιαφυγή, η οποία μόνο από τον ΦΠΑ υπολογίζεται σε 10 δισ. ευρώ (!) ετησίως, ενώ περιμένει στοιχεία για την απόδοση του ενιαίου φόρου ακινήτων, από τα οποία θα εξαρτηθούν πολλά.
Ακόμη κρατά ανοιχτό το ζήτημα της διατήρησης της έκτακτης εισφοράς στα εισοδήματα και για το 2015, δεδομένου ότι ακόμη δεν έχουν εκτιμηθεί οι επιπτώσεις στις δαπάνες του προϋπολογισμού από τις δικαστικές αποφάσεις που δίνουν αυξήσεις μισθών στο δικαστικό σώμα και στους ενστόλους.
Στο πλαίσιο αυτό ο κ. Χαρδούβελης εκτιμά ότι το 2015 και υπό την προϋπόθεση να πάρει μπροστά η οικονομία και να επιταχυνθεί η ανάπτυξη μπορεί να υπάρξουν φορολογικές ελαφρύνσεις.
Επιστολές
Επί του παρόντος ο ίδιος θα στείλει επιστολές στους υπουργούς υπενθυμίζοντας τα προαπαιτούμενα, τις δράσεις, τις αποφάσεις, ακόμη και τις εγκυκλίους που πρέπει να υλοποιήσουν και να εκδώσουν ώστε να τελειώνουν με τις μνημονιακές υποχρεώσεις και να είναι έτοιμοι για τον έλεγχο του φθινοπώρου.
Η διαδρομή για την οριστική έξοδο δεν θα είναι εύκολη. Κανείς δεν πρέπει να ξεχνά πως παρ’ ότι το πρόγραμμα τελειώνει το 2014, προβλέπει τη χρηματοδότηση της Ελλάδας με 8,6 δισ. ευρώ το 2015 και 3,1 δισ. ευρώ το 2016 αποκλειστικά με πόρους του ΔΝΤ.
Στην πρώτη συνάντηση που είχε ο υπουργός επί των Οικονομικών με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στο πλαίσιο του Eurogroup ο Μάριο Ντράγκι τον συμβούλευσε:
«Μη βιαζόσαστε, τα χρήματα της ευρωπαϊκής βοήθειας τελειώνουν, αλλά έχετε ανάγκη από τα χρήματα του ΔΝΤ».
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο Μάριο Μόντι, ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας, ο οποίος κατά τη συνάντηση που είχε με τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά στην Αθήνα είπε στον υπουργό Οικονομικών:
«Ολοκληρώστε το πρόγραμμα και μετά ζητάτε ευελιξία».
Κρίσιμοι μήνες
Ολα δείχνουν ότι καλοκαίρι δεν υπάρχει για τον Γκίκα Χαρδούβελη. Μπορεί η χημεία που έχει δημιουργηθεί με τον Πρωθυπουργό και τον σύμβουλό του Σταύρο Παπασταύρου, ο οποίος συνεχίζει να παίζει συντονιστικό ρόλο στις σχέσεις με τους Ευρωπαίους και την τρόικα, να είναι καλή, και αυτό να τον ανακουφίζει, αλλά η κινητοποίηση των υπουργών στην ίδια πορεία είναι δύσκολη.
Ακόμη πιο δύσκολη είναι η μεταρρύθμιση στο φορολογικό σύστημα, καθώς ως το τέλος του μήνα θα έρθουν τα εκκαθαριστικά της φορολογίας εισοδήματος και του ενιαίου φόρου ακινήτων, και αυτό επιβαρύνει τους φορολογουμένους και το κλίμα. Αλλωστε ο Πρωθυπουργός μετά τις εκλογές του Μαΐου επένδυσε στη μείωση των φορολογικών βαρών για το μέλλον και όσο ο πολιτικός χρόνος πιέζει τόσο επείγουσες γίνονται οι όποιες αποφάσεις.
Το χρονοδιάγραμμα είναι σαφές και στενό. Ως το τέλος Οκτωβρίου, οπότε αναλαμβάνει τα καθήκοντά της η νέα ευρωπαϊκή ηγεσία, η χώρα θα πρέπει να διαμορφώσει την «εθνική θέση» για την ολοκλήρωση του προγράμματος και τη μεταμνημονιακή εποχή. Αλλωστε αυτό είναι και απαραίτητη προϋπόθεση για να τεθεί επί τάπητος το ζήτημα της ελάφρυνσης του χρέους.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον και τη σχετική «επιτυχία» της έκδοσης του τριετούς ομολόγου, από το οποίο το Δημόσιο άντλησε τα μισά χρήματα (1,5 δισ. ευρώ) από τον στόχο (3 δισ. ευρώ), καθίσταται σαφές ότι η πορεία δεν θα είναι ευθύγραμμη, οι κίνδυνοι υπάρχουν και η κυβέρνηση θα πρέπει να ανοίξει τον βηματισμό της καθώς έχει μείνει πίσω.
«Οχι στις εκλογές»
Για όλους αυτούς τους λόγους ο υπουργός τόνισε στην πρώτη του δημόσια εμφάνιση στο συνέδριο του «Economist» ότι «κοινή συνισταμένη των πολιτικών μας πρέπει να είναι το γεγονός ότι τον λογαριασμό τον πληρώνουμε εμείς οι ίδιοι και κανένας τρίτος. Ας λέμε λιγότερα λοιπόν στην παρούσα φάση για εκλογές και περισσότερα για το μέλλον της χώρας μας» και κάλεσε σε συναίνεση λέγοντας «είναι επιβεβλημένο να συνεννοηθούμε για τα βασικά ζητήματα που αφορούν το μέλλον μας».
ΤΑ ΣΗΜΕΙΑ-ΦΩΤΙΑ ΤΗΣ ΤΡΟΪΚΑΣ
1. Υιοθέτηση του ενιαίου μισθολογίου από 1ης Ιανουαρίου 2015.
2. Εναρμόνιση επιδομάτων του δημόσιου τομέα με τις πρακτικές της ΕΕ.
3. Ενίσχυση του Πτωχευτικού Κώδικα.
4. Νόμος που θα εναρμονίζει με την ΕΕ τις ομαδικές απολύσεις.
5. Αναδιάρθρωση του καθεστώτος του ΦΠΑ.
6. Μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος.
7. Αρση των εμποδίων ανταγωνισμού σε χονδρεμπόριο, μεταποίηση, τηλεπικοινωνίες και ηλεκτρονικό εμπόριο.
8. Υιοθέτηση δευτερογενούς νομοθεσίας για την αδειοδότηση των επιχειρήσεων.
9. Αλλαγές στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.
10. Υιοθέτηση των συστάσεων του ΟΟΣΑ για τα διοικητικά βάρη.
11. Νόμος για τη διεύρυνση του ορισμού της φοροδιαφυγής.
12. Φορολογικά κίνητρα για επενδύσεις και αλλαγή του πλαισίου φοροαπαλλαγών.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ