Ζωζώ Σαπουντζάκη: «Η ζωή είναι σαν το νόμισμα: έχει πάντα δύο όψεις, την καλή και την ανάποδη. Εσύ διαλέγεις ποια θα κοιτάξεις»

Η αειθαλής Ζωζώ Σαπουντζάκη δεν είναι απλώς ηθοποιός, τραγουδίστρια και χορεύτρια. Στην πραγματικότητα, δεν μπορεί κανείς να την κατατάξει σε ένα είδος καλλιτέχνη γιατί είναι και θα είναι ένα κεφάλαιο και ένα σύμβολο μοναδικό στην ιστορία του ελληνικού θεάτρου και κινηματογράφου.

Πριν από αρκετά χρόνια, η «βασίλισσα της νύχτας», όπως εύλογα αποκαλούσαν την πολυτάλαντη καλλιτέχνιδα, τραγουδούσε «Έχω μεγάλη ζήτηση και γίνεται συζήτηση γύρω απ’ τ’ όνομά μου». Σίγουρα ούτε η ίδια θα μπορούσε να είχε προβλέψει ότι, εν έτει 2024, θα τη συζητάμε ακόμη, θα μας εμπνέει ακόμη και θα ξεχωρίζει ακόμη για το συνολικό έργο που έχει προσφέρει στην ιστορία του θεάτρου και του κινηματογράφου της Ελλάδας. Με τη διακριτικότητα που τη χαρακτηρίζει και χωρίς ίχνος σνομπισμού, αν και σταρ τέτοιου βεληνεκούς, η Ζωζώ Σαπουντζάκη, μια γυναίκα-σύμβολο θηλυκότητας, χάρης, αξιοπρέπειας και πηγαίου ερμηνευτικού ταλέντου, καταφέρνει και σήμερα να φωτίζει ένα ολόκληρο φωτογραφικό στούντιο με την παρουσία της και να ζεσταίνει τις καρδιές όλων όσοι είχαμε την τύχη να τη γνωρίσουμε και το πολύτιμο δώρο να πάρουμε λίγη από τη μαγεία και την ενέργειά της, που τόσο χρειαζόμαστε. Είναι άλλωστε σπάνιο στις μέρες μας να συναντήσει κάποιος μια γνήσια σταρ και, πρωτίστως, έναν υπέροχο άνθρωπο.

Έπειτα από τόσα χρόνια, κολακεύεστε ακόμη όταν σας αποκαλούν «βασίλισσα της νύχτας»;

Τραγουδούσα στην Παλιά Αθήνα με τον Τώνη Μαρούδα και μια βραδιά είπε στο μικρόφωνο: «Και τώρα η βασίλισσα της νύχτας, Ζωζώ Σαπουντζάκη!». Από τότε, καθιερώθηκε αυτός ο τίτλος. Μετά από τόσα χρόνια που με ακολουθεί, νομίζω ότι είναι το παράσημό μου.

Όταν ο κόσμος σάς βλέπει έξω, τι σας λέει;

Η αγάπη του κόσμου όλα αυτά τα χρόνια είναι πολύ συγκινητική. Με σταματούν στο δρόμο και μου λένε ότι με θαυμάζουν και περιμένουν να με δουν όπου εμφανιστώ. Πολύ όμορφο είναι για μένα ότι μου εκφράζουν το θαυμασμό τους πολλές γυναίκες και, το σημαντικότερο, τα νέα παιδιά, τα οποία ξέρουν τα τραγούδια μου, παρόλο που, όταν εγώ μεσουρανούσα, εκείνα δεν είχαν γεννηθεί. Δεν υπάρχει κάτι ωραιότερο από αυτό.

Στην καθημερινότητά σας, πώς μεταμορφώνεστε από μια λαμπερή προσωπικότητα σε μια γυναίκα χαμηλών τόνων και, ίσως, ντροπαλή;

Στην προσωπική μου ζωή, είμαι τελείως διαφορετική. Άλλο η Ζωζώ της πίστας και άλλο η Ζωζώ στο σπίτι. Κάνω μια ήσυχη ζωή με το σύντροφό μου. Βγαίνουμε τα βράδια για φαγητό κάπου ήρεμα και περνάμε ωραία. Όταν πρόκειται να εμφανιστώ κάπου και αρχίσω να ετοιμάζομαι, τότε μεταμορφώνομαι. Κάνω το σταυρό μου προτού βγω στη σκηνή και εκεί δεν καταλαβαίνω τίποτα!

Στα τόσα χρόνια καριέρας σας, υπήρξε ποτέ μια μέρα που να είπατε «σήμερα δεν θέλω να βγω στη σκηνή»;

Όταν παντρεύτηκα το δεύτερο σύζυγό μου, τον Ανδρέα (σ.σ. το δικηγόρο Ανδρέα Πολίτη), είχα μείνει έγκυος, αλλά, επειδή δούλευα πολύ στο θέατρο και τα κέντρα, έκανα ένα σπαγκάτο και απέβαλα. Μετά από αυτό, κλείστηκα στο σπίτι μου στην Κινέτα και δεν ήθελα ούτε να δουλέψω ούτε να δω άνθρωπο. Ύστερα από αρκετό καιρό, με παρακαλούσε επίμονα ένας επιχειρηματίας να εργαστώ για εκείνον. Εγώ, για να τον αποφύγω, του ζήτησα ένα υπερβολικό ποσό κι εκείνος δέχθηκε. Αυτή ήταν η αφορμή για να γυρίσω στο θέατρο και στην πίστα.

Θεωρείτε ότι σας έδωσε ζωή και ενέργεια το ότι καταφέρατε να κάνετε στη δουλειά σας αυτό που αγαπάτε;

Ναι, γιατί η δουλειά μου μου δίνει ζωή. Είμαι από 7 χρονών στο θέατρο. Βγήκαμε μαζί με την αδελφή μου ως Σαπουντζάκια, τα παιδιά-θαύματα, και εν συνεχεία εκείνη, όταν ήταν 16 χρονών, ερωτεύτηκε έναν αεροπόρο κι εγώ έμεινα μόνη. Καθόμουν στο πιάνο που είχαμε στο σπίτι μας και έκλαιγα. Με είδε ο πατέρας μου και μου είπε: «Γιατί κλαις, παιδάκι μου; Τόσο πολύ αγαπάς το θέατρο;». «Μπαμπά μου, εγώ, αν δεν παίξω στο θέατρο, θα πεθάνω», του απάντησα. Έτσι, με βοήθησε να συνεχίσω μόνη μου. Αργότερα, βέβαια, τα ηνία ανέλαβε η κυρία Φυλίτσα, η μητέρα μου, η οποία ήταν η καλύτερη manager. Ανέβασε το κασέ μου στο χιλιάρικο τη βραδιά, τότε που τα μεγάλα ονόματα έπαιρναν 300 δραχμές. Μου έκλεινε δουλειές από το τηλέφωνο όταν εγώ κοιμόμουν κάνοντας τη φωνή της να μοιάζει με τη δική μου. Οπότε, εγώ τα είχα όλα λυμένα και έκανα το κέφι μου.

Νοσταλγείτε εκείνη την εποχή που μεσουρανούσατε;

Δεν νοσταλγώ τα παλιά επειδή είμαι άνθρωπος που ζει το σήμερα και σχεδιάζει το μέλλον. Μπορεί να ακούγεται αστείο, αλλά δεν σταματώ να ονειρεύομαι το αύριο. Η εποχή που μεσουρανούσα δεν έχει καμία σχέση με τη σημερινή. Τότε ήταν πολύ δύσκολο να γίνεις όνομα. Δεν υπήρχαν ούτε τα σκηνικά ούτε οι εγκαταστάσεις ούτε τα κοστούμια για να βγεις να παρουσιάσεις το σόου που έκανα εγώ. Οι τραγουδίστριες ήταν όλες στημένες με ένα μικρόφωνο στην πίστα. Και βγαίνει η Ζωζώ σε μια Cumparsita, με πανάκριβες τουαλέτες, μαγιό και φτερά από το Παρίσι, να τραγουδά μέσα στον κόσμο, να ανεβαίνει στα τραπέζια και να αρχίζει να σπάει πιάτα γιατί έτσι της ήρθε, έτσι το ονειρεύτηκε το προηγούμενο βράδυ, και γίνεται ο χαμός. Τώρα, έτσι όπως το περιέγραψα, τη νοστάλγησα λίγο εκείνη την εποχή. (γέλια) Ένα βράδυ, εκεί που τραγουδούσα, πλησίασα από την πίστα σε ένα τραπέζι όπου καθόταν ένας ναύαρχος – Δημητρακόπουλος λεγόταν. Μου έβγαλε τη γόβα, σταμάτησε την ορχήστρα και παρήγγειλε την πιο ακριβή σαμπάνια του μαγαζιού, την οποία ήπιε από τη γόβα μου. Τι να πρωτοθυμηθώ… Μου συνέβησαν τρελά πράγματα για την εποχή, αλλά ο κόσμος ήταν τέτοιος που δεν με έφερνε σε δύσκολη θέση.

Έχετε δηλώσει ότι αισθάνεστε ακόμη παιδί. Τι σας δίνει σήμερα ενέργεια και χαρά;

Πράγματι, ακόμη αισθάνομαι παιδί. Ίσως επειδή κάνω τα ίδια πράγματα που έκανα πάντα, δεν έχω αλλάξει τις συνήθειές μου. Τρελαίνομαι για τα δώρα. Ακόμη θαυμαστές μου μου στέλνουν λουλούδια ή το άρωμά μου, που δεν κυκλοφορεί πια – εκεί να δείτε χαρά! Και, φυσικά, λατρεύω την επαφή με τον κόσμο. Πλέον, βέβαια, προσέχω πολύ πού θα εμφανιστώ, πρέπει να μου αρέσει πολύ και να είναι προσεγμένη δουλειά. Τα περασμένα Χριστούγεννα, έπαιξα στους «Απάχηδες των Αθηνών» και το χειροκρότημα του κόσμου όταν έβγαινα μου έδινε τόση ενέργεια που νόμιζα ότι θα ξαναγεννηθώ.

Πόσο μεγάλη ήταν η σημασία που έπαιξαν στη ζωή σας οι γονείς σας, οι οποίοι σας στήριξαν σε κάθε σας βήμα;

Τεράστια! Ο πατέρας μου αγαπούσε πολύ το θέατρο και με έπαιρνε πάντα μαζί του στην πρώτη σειρά. Θυμάμαι σε μια παράσταση –πρέπει να ήμουν 4 ετών–, στην υπόκλιση που έκαναν όλοι οι ηθοποιοί στη σκηνή, με ρώτησε ποια «κούκλα» ήθελα να μου αγοράσει. «Εκείνη, μπαμπά μου. Εκείνη με το κόκκινο φουστάνι», του είπα, κι έτσι αγάπησα το θέατρο. Η μητέρα μου στην αρχή δεν ήθελε ούτε να το ακούσει. «Τα παιδιά μου θεατρίνες; Ποτέ!», έλεγε, αλλά, όταν κατάλαβε ότι το θέατρο ήταν η ζωή μου, με βοήθησε όσο κανείς.

Με τη μητέρα σας ήσαστε πολύ δεμένες. Τι σημαίνει για σας μητρότητα;

Με τη μητέρα μου ήμαστε αχώριστες μέχρι που πέθανε, την είχα πάντα δίπλα μου. Μου άρεσαν πολύ τα παιδιά. Τα λάτρευα και τα λατρεύω. Και τώρα, αν δω μωρό, τρελαίνομαι. Τη μητρότητα δεν την είχα στα σχέδιά μου. Προτεραιότητα πάντα για μένα ήταν η δουλειά μου. Όταν έμεινα έγκυος με τον Ανδρέα, ήθελα πολύ το παιδί. Ήταν ατυχία που το έχασα. Μετά προσπάθησα, αλλά δεν μπορούσα, οπότε ξεχάστηκα πάλι με τη δουλειά μου.

Θεωρείστε, εύλογα, μια γυναίκα-φαινόμενο. Τι είναι αυτό που είδε ο κόσμος και σας λάτρεψε;

Ο κόσμος είδε την αλήθεια μου, το πάθος που είχα για τη δουλειά μου. Έκανα πράγματα στην πίστα που δεν είχαν ξαναγίνει. Αλλά κι εγώ τον αγάπησα πολύ τον κόσμο. Ήταν το σκηνικό μου. Ήταν όλες οι κυρίες καλοντυμένες και όλοι οι άντρες με άσπρα σακάκια και ένα κόκκινο γαρίφαλο στο πέτο. Πήγαινα στο εξωτερικό για να φέρω υφάσματα, φτερά, καπέλα και μπότες, να μου ράψουν εδώ τα κοστούμια μου και να βγω το βράδυ στην πίστα και στο θέατρο. Όλα αυτά ήταν πολυέξοδα και δεν τα είχε κάνει καμία άλλη. Έτσι καθιερώθηκα, από την τρέλα μου!

Μετανιώνετε που στερηθήκατε την ιδιωτική σας ζωή για χάρη της καριέρας σας;

Η αλήθεια είναι ότι στερήθηκα πολλά για τη δουλειά μου. Όταν γνώρισα το σύντροφό μου, Πύρρο (σ.σ. Πύρρος Αναγνωστόπουλος), τότε κατάλαβα πώς είναι τα ταξίδια. Μέχρι τότε, ταξίδευα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό είτε για να παίξω είτε για να τραγουδήσω ή για να ψωνίσω ρούχα για τη δουλειά μου. Δεν έβλεπα την πόλη όπου πήγαινα. Με τον Πύρρο, στον οποίο αρέσουν τα ταξίδια, γυρίσαμε όλο τον κόσμο.

Υπήρξε ποτέ κάποια καλλιτέχνιδα για την οποία, όταν την είδατε, είπατε «αυτή ίσως να μπορεί να γίνει μια νέα Ζωζώ Σαπουντζάκη»;

Αυτό θα μου το πείτε εσείς. Εγώ θα σας πω με σιγουριά ότι δεν έχω δει καμία νέα Βουγιουκλάκη και καμία νέα Βλαχοπούλου. Δεν υπάρχει λόγος να βγει μια νέα Ζωζώ Σαπουντζάκη. Υπάρχουν πολλοί ταλαντούχοι καλλιτέχνες που έχουν γίνει ονόματα κάνοντας δικά τους πράγματα. Αυτά που έκανα εγώ τότε ήταν πολύ μπροστά από την εποχή τους. Σχεδίαζα κοστούμια τη δεκαετία του ’60 και έχω δει τα ίδια σε τραγουδίστριες τώρα.

Κάνοντας έναν απολογισμό καριέρας, υπάρχει κάτι που θα αλλάζατε σήμερα ή που δεν θα αλλάζατε ποτέ;

Είμαι πολύ ευχαριστημένη από την καριέρα που έκανα. Πήγα στην Αμερική και απέκτησα όνομα, αλλά εγώ προτίμησα να επιστρέψω στην πατρίδα μου. Ποιος ξέρει τι θα γινόταν αν έμενα εκεί…

Ποια από τις πολλές προσωπικότητες που έχετε γνωρίσει ξεχωρίζετε και γιατί;

Ξεχώριζα πολύ τον Αριστοτέλη Ωνάση γιατί ήταν κύριος. Μου έστελνε πάντα λουλούδια και, όταν χορεύαμε, μου μιλούσε για την Κάλλας. Όποτε ερχόταν ο Ωνάσης στο μαγαζί, γινόταν χαμός. Ερχόταν πάντα με κόσμο, ήταν γλεντζές. Ενώ ο Νιάρχος καθόταν πάντα μόνος του σε ένα τραπέζι και κάθε βράδυ μού έστελνε με τον Αλέκο, τον μετρ της Cumparsita, ένα κουτί από σπίρτα γεμάτο λίρες. Ποιον να πρωτοθυμηθώ από όλους αυτούς…

Ηθοποιός, τραγουδίστρια, χορεύτρια… Τι σημαίνει τελικά για σας ηθοποιός;

Ο πατέρας μου πάντα έλεγε «τα παιδιά σου πολυσύνθετα για να μην πεινάσουν». Από τότε που ήμουν παιδάκι, έβαζε όρο στα συμβόλαιά μου να τραγουδάω στην παράσταση όπου θα έπαιζα. Αυτό είναι ο ηθοποιός, να μπορεί να τα συνδυάζει όλα.

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε έναν ηθοποιό που ξεκινά τώρα τη διαδρομή του στο χώρο;

Θα του έλεγα να καθίσει και να σκεφτεί αν πραγματικά θέλει να γίνει ηθοποιός ή αν το κάνει επειδή έχει μαγευτεί από τα φώτα και τη δημοσιότητα. Το επάγγελμα του ηθοποιού στην Ελλάδα είναι δύσκολο και αβέβαιο. Αν κάποιος θέλει να το ακολουθήσει με όλη του την ψυχή, τότε, ναι, να το τολμήσει. Δεν υπάρχει κάτι ωραιότερο από το να κυνηγάς τα όνειρά σου.

Σας έχουν φλερτάρει ισχυροί άντρες, όπως ο Ωνάσης και ο Νιάρχος. Παρ’ όλα αυτά, εσείς δεν γοητευτήκατε ιδιαίτερα από εκείνους. Τι σας ελκύει σε έναν άντρα;

Οι άνθρωποι αυτοί πλαισίωναν τη δουλειά μου, κι αυτό μου έκανε καλό. Στη ζωή μου δεν κυνήγησα κανέναν – μπορεί επειδή έβγαζα πολλά χρήματα μόνη μου και πατούσα γερά στα πόδια μου. Για να ερωτευτώ κάποιον, έπρεπε να βγαίνουμε μήνες ώστε να τον γνωρίσω. Θυμάμαι, όταν έβγαινα με τον Ανδρέα, εκείνος κοίταζε τη θάλασσα. Έπειτα από κάποιες φορές, αυτό με ενόχλησε γιατί εγώ ντυνόμουν και φτιαχνόμουν κι εκείνος δεν με πρόσεχε. Κάποια στιγμή, λοιπόν, μου είπε ότι έχω ωραία χέρια. Αυτό μου έκανε εντύπωση καθώς δεν μου το είχαν ξαναπεί. Έτσι, μετά από καιρό, γίναμε ζευγάρι γιατί μου έδωσε να καταλάβω πόσο πολύ με σεβόταν.

Είστε και αρκετά ενεργός στα social media. Τι σας αρέσει σε αυτά και τι όχι;

Μου αρέσει να παρακολουθώ τα πάντα. Αυτό που δεν μου αρέσει είναι που ο κόσμος βγάζει στη φόρα όλες τις προσωπικές του στιγμές. Μου φαίνεται λίγο ψεύτικο.

Τηλεόραση βλέπετε; Θέατρο πάτε; Ποιες δουλειές έχετε ξεχωρίσει;

Τηλεόραση δεν βλέπω σχεδόν καθόλου επειδή δεν προλαβαίνω. Φέτος δεν παρακολούθησα πολλές παραστάσεις λόγω της περιπέτειας που πέρασα με την υγεία μου. Η μόνη παράσταση που είδα ήταν του Μάρκου Σεφερλή στο Δελφινάριο. Είναι πολύ καλός ηθοποιός και ο κόσμος τον ακολουθεί γιατί έχει ανάγκη να γελάσει και να διασκεδάσει.

Εδώ και πολλά χρόνια, είστε λάτρις της μόδας. Δυστυχώς, όμως, μετά την πυρκαγιά στην Κινέτα, πολλές δημιουργίες υψηλής ραπτικής που σας ανήκαν κάηκαν. Πώς αισθανθήκατε όταν είδατε την περιουσία σας κατεστραμμένη και πώς το αντιμετωπίσατε;

Ήταν μια πολύ δύσκολη στιγμή της ζωής μου. Το μόνο που σώθηκε ήταν το βεστιάριο του θεάτρου που βρισκόταν στο ισόγειο. Χάθηκαν πολλά και ακριβά ρούχα. Δεν είναι μόνο τα ρούχα, αλλά όλο το σπίτι, που έγινε στάχτη. Πορτρέτα, πίνακες, έργα του Βαλσαμάκη, τα έπιπλα του Σαρίδη, όλα παραδόθηκαν στις φλόγες. Ήταν πολύ ακριβό σπίτι, φτιαγμένο με κέφι. Πάντα, όταν ταξίδευα στο εξωτερικό, έφερνα και κάτι. Την ημέρα της φωτιάς, φύγαμε γιατί δεν αντέχαμε τους καπνούς. Παρακολουθούσαμε τις ειδήσεις και είδαμε σε ένα πλάνο ότι καίγονταν μπροστά η αυλή και η κουζίνα. Την επόμενη ημέρα, στις 6 το πρωί που άνοιξε ο δρόμος, πήγαμε και είδαμε ότι όλο το σπίτι είχε μετατραπεί σε στάχτη. Ήταν να γίνει, τι να κάνουμε… Γλίτωσε ένας χώρος στο ισόγειο, τον οποίο ανακαινίσαμε για να πηγαίνουμε τα καλοκαίρια και να κάνω τα μπάνια μου.

Αν έπρεπε να συμπληρώσετε τη φράση «ζωή είναι…», τι θα λέγατε;

Η ζωή είναι σαν το νόμισμα: έχει πάντα δύο όψεις, την καλή και την ανάποδη. Εσύ διαλέγεις ποια θα κοιτάξεις. Θα σας πω ένα παράδειγμα. Στην Κινέτα ο κήπος ήταν γεμάτος πεύκα. Όταν κάηκε το σπίτι, όλα αυτά έπρεπε να κοπούν. Τώρα έχω την ωραιότερη θέα, τη θάλασσά μου, που τόσο πολύ αγαπώ.

Θα λέγατε ότι ζήσατε τη ζωή σας όπως τη θέλατε;

Ναι. Κι αν έτυχαν ορισμένες αναποδιές, κάποιος λόγος θα υπήρχε. Το μυστικό δεν είναι να σταματάς στην πρώτη δυσκολία, αλλά να την προσπερνάς και να κάνεις αυτό που θέλεις.

Όταν ο κόσμος αναφέρεται σε σας, με τι θα θέλατε να σας ταυτίζει;

Με το κέφι και τη λάμψη. Με το κέφι γιατί είναι θέμα διάθεσης και με τη λάμψη γιατί, αν θέλεις να είσαι βασίλισσα, επιβάλλεται!