Ποια είναι η Αΐσα αλ-Ντιμπς, η πρώτη γυναίκα υπουργός στη νέα κυβέρνηση της Συρίας;

Η Αΐσα αλ-Ντιμπς (Aisha al-Dibs) είναι μια σημαντική φιγούρα στην πολιτική σκηνή της Συρίας, η οποία ανέλαβε πρόσφατα τη θέση επικεφαλής του Γραφείου Γυναικείων Υποθέσεων στη μεταβατική κυβέρνηση της Συρίας. Ο διορισμός της αποτελεί μια εντυπωσιακή στιγμή για τις γυναίκες της χώρας, καθώς η αλ-Ντιμπς, της οποίας ο διορισμός ανακοινώθηκε την Παρασκευή, 20 Δεκεμβρίου 2024 είναι η πρώτη γυναίκα που αναλαμβάνει υπουργείο στην νέα συριακή κυβέρνηση. Αυτό συνέβη σε μια αρκετά κρίσιμη εποχή, κατά την οποία η χώρα βρίσκεται σε μια μεταβατική φάση, με την πολιτική και κοινωνική της ζωή να είναι σε πλήρη αναδιοργάνωση.

Η αλ-Ντιμπς έχει μακρά εμπειρία στον τομέα της ανθρωπιστικής βοήθειας και της ανάπτυξης των γυναικών. Προτού αναλάβει την κυβερνητική θέση, κατείχε ενεργό ρόλο σε ανθρωπιστικές οργανώσεις στην βορειοδυτική επαρχία της Ιντλίμπ, καθώς και σε προσφυγικούς καταυλισμούς στην Τουρκία. Η εμπειρία της σε αυτές τις κρίσιμες περιοχές την καθιστά ιδιαίτερα κατάλληλη για τον ρόλο της, αφού γνωρίζει από πρώτο χέρι τις ανάγκες των γυναικών που πλήττονται από τις συνέπειες του πολέμου και της προσφυγιάς.

Η τοποθέτηση της αλ-Ντιμπς ως επικεφαλής του Γραφείου Γυναικείων Υποθέσεων της Συρίας έχει σημαντική συμβολική αξία, καθώς οι γυναίκες, παρόλο που αποτελούν το ήμισυ του πληθυσμού, παραδοσιακά είχαν περιορισμένο ρόλο στην πολιτική και τις ανώτερες κρατικές θέσεις της Συρίας. Η αλ-Ντιμπς, λοιπόν, εκπροσωπεί μια σημαντική στροφή στη σύγχρονη πολιτική κουλτούρα της χώρας, όπου οι γυναίκες καλούνται να διαδραματίσουν πιο ενεργό ρόλο στην ανασυγκρότηση και την πολιτική αναμόρφωση της Συρίας μετά από χρόνια σφοδρών συγκρούσεων.

Στην πρώτη της συνέντευξη μετά τον διορισμό της, η αλ-Ντιμπς εξέφρασε την πίστη της ότι οι γυναίκες θα παίξουν κεντρικό ρόλο στην ανοικοδόμηση της Συρίας, τόσο στον πολιτικό όσο και στον κοινωνικό τομέα. Τόνισε ότι οι γυναίκες της Συρίας έχουν ιστορικά αναλάβει ηγετικούς ρόλους σε κάθε τομέα της κοινωνίας τους και ότι η νέα κυβέρνηση σκοπεύει να αναγνωρίσει και να ενισχύσει αυτή τη συμβολή, επιστρατεύοντας γυναίκες σε κρίσιμες θέσεις εξουσίας και διακυβέρνησης. Σημείωσε ότι οι γυναίκες πρέπει να συμμετέχουν ενεργά στην πολιτική σκηνή, τη διακυβέρνηση και τη λήψη αποφάσεων, προκειμένου να συμβάλουν στην δημιουργία μιας πιο δίκαιης και σταθερής κοινωνίας στη Συρία.

Η αλ-Ντιμπς έκανε σαφές ότι το γραφείο που διοικεί θα έχει ενεργό ρόλο στην προώθηση της ισότητας των φύλων στη Συρία, ενθαρρύνοντας τη συμμετοχή των γυναικών σε πολιτικές διαδικασίες, ενώ θα δουλέψει για την ενίσχυση της θέσης τους στην εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη, τη δικαιοσύνη και την κοινωνική ανάπτυξη. Υπογραμμίζοντας την ανάγκη για μια στρατηγική ενσωμάτωσης των γυναικών σε όλα τα επίπεδα της δημόσιας και πολιτικής ζωής, δήλωσε ότι το Γραφείο Γυναικείων Υποθέσεων θα συνεργαστεί με διάφορους φορείς της κοινωνίας των πολιτών και με διεθνείς οργανισμούς για να προωθήσει την ισότητα των φύλων και να δημιουργήσει ευκαιρίες για τις γυναίκες που έχουν πληγεί από τον πόλεμο.

Αυτός ο διορισμός της αλ-Ντιμπς, αλλά και οι δηλώσεις της για τη συμμετοχή των γυναικών στη νέα πολιτική σκηνή της Συρίας, έρχονται σε μια κρίσιμη στιγμή για τη χώρα. Η Συρία, μετά από πάνω από δέκα χρόνια ένοπλης σύγκρουσης, βρίσκεται στην αρχή μιας διαδικασίας ανασυγκρότησης και πολιτικής σταθεροποίησης. Η ενσωμάτωση των γυναικών στη διαδικασία αυτή είναι καθοριστικής σημασίας, όχι μόνο για την ανάπτυξη της κοινωνίας, αλλά και για την οικοδόμηση ενός νέου πολιτικού τοπίου, το οποίο θα πρέπει να είναι περισσότερο συμπεριληπτικό και δίκαιο.

Οι γυναίκες της Συρίας υπήρξαν από την αρχή της σύγκρουσης καθοριστικοί παράγοντες στην αντίσταση κατά του καθεστώτος του Μπασάρ αλ-Άσαντ, συμμετέχοντας σε διαδηλώσεις, ενώ πολλές έγιναν ηγετικά πρόσωπα στην κοινωνία των πολιτών και σε ανθρωπιστικές οργανώσεις. Ωστόσο, παρά την ενεργό τους συμμετοχή στη σύγκρουση και στην πολιτική αντίσταση, η πολιτική τους εκπροσώπηση ήταν περιορισμένη. Η αλ-Ντιμπς, με τον διορισμό της, προσδοκά να αλλάξει αυτή την κατάσταση, καλώντας τις γυναίκες να επανεξετάσουν τον ρόλο τους και να διεκδικήσουν ηγετικές θέσεις στην πολιτική διαδικασία που θα διαμορφώσει το μέλλον της Συρίας.

Η θέση της αλ-Ντιμπς για τη θέση των γυναικών στη νέα Συρία είναι ξεκάθαρη: οι γυναίκες πρέπει να έχουν κεντρικό ρόλο στην ανασυγκρότηση της χώρας, στην αποκατάσταση των θεσμών και στην προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης. Η συμμετοχή τους στην πολιτική και τις κοινωνικές διαδικασίες θα είναι ζωτικής σημασίας για τη δημιουργία ενός σταθερού και δημοκρατικού πολιτικού συστήματος, το οποίο θα σέβεται τα δικαιώματα όλων των πολιτών και θα προάγει την ειρήνη και την ευημερία στην Συρία.

Παρά την αισιοδοξία που εκφράζει η αλ-Ντιμπς για την ενίσχυση της θέσης των γυναικών στην πολιτική σκηνή, υπάρχουν μεγάλες προκλήσεις μπροστά της. Η συριακή κοινωνία παραμένει, σε μεγάλο βαθμό, συντηρητική και παραδοσιακή, ενώ η πολιτική κατάσταση παραμένει ασταθής. Η συμμετοχή των γυναικών σε ηγετικές θέσεις, αν και σημαντική, θα πρέπει να ξεπεράσει πολιτικά, πολιτιστικά και κοινωνικά εμπόδια. Η αλ-Ντιμπς και άλλες γυναίκες ηγέτες θα πρέπει να αγωνιστούν για την εδραίωση των δικαιωμάτων των γυναικών, την καταπολέμηση των στερεοτύπων και των έμφυλων ανισοτήτων, αλλά και να διασφαλίσουν ότι η φωνή τους θα ακουστεί στον τομέα της ειρήνης και της πολιτικής αναδιοργάνωσης της Συρίας.

@aljazeeraenglish #Syria’s new head of women’s affairs, Aisha al-Dibs has told Al Jazeera that #women from all provinces and ethnicities will play a major role in rebuilding Syria. #news ♬ original sound - Al Jazeera English

Υποστήριξη για τις φυλακισμένες γυναίκες

Μετά την ανατροπή του Άσαντ, οι αντάρτες της αντιπολίτευσης απελευθέρωσαν χιλιάδες Σύριους από ένα δίκτυο φυλακών που διοικούνταν από το πρώην καθεστώς. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι, οι οποίοι συνελήφθησαν από την κυβέρνηση Άσαντ, παραμένουν αγνοούμενοι.

Η αλ-Ντιμπς δήλωσε επίσης ότι το γραφείο της θα ετοιμάσει μια αναφορά για τις γυναίκες κρατούμενες που απελευθερώθηκαν από τις φυλακές και θα εργαστεί πάνω σε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την ευημερία τους. Πρόσθεσε ότι θα επιδιώξει τη δίωξη των εργαζομένων των φυλακών, που κατηγορούνται για σοβαρότατες παραβιάσεις δικαιωμάτων μέσα στα «κολαστήρια» αυτά.

Είπε ότι οι «αυθόρμητες και αποδιοργανωμένες προσπάθειες» από άτομα που εντάχθηκαν στις δυνάμεις της αντιπολίτευσης για το άνοιγμα των φυλακών οδήγησαν σε παραποίηση των σχετικών αρχείων. Ως αποτέλεσμα, αγνοείται η τύχη πολλών γυναικών κρατουμένων.

«Θα εγκαινιάσω έναν αριθμό τηλεφώνου που θα είναι αφιερωμένος στις φυλακισμένες γυναίκες, είτε αυτές κρατούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα είτε πρόσφατα, προκειμένου να τις καταμετρήσω και να συνεργαστώ μαζί τους», δήλωσε η αλ- Ντιμπς. Και συνέχισε: «Οι πρώην κρατούμενες χρειάζονται ψυχολογική υποστήριξη για την αποκατάστασή τους. Χρειάζονται εκπαίδευση, υγειονομική περίθαλψη και νομική προστασία καθώς προετοιμάζονται να καταθέσουν αγωγές κατά των δεσμοφυλάκων τους».