Peggy Caserta: Η ερωμένη της Janis Joplin που «κατηγορήθηκε» για τον θάνατό της

Ως το πρώτο χρονικό της αμφιφυλοφιλίας της Janis Joplin, το Going Down With Janis πρόσθεσε μια νέα υφή στην αυθάδη δημόσια προσωπικότητα της τραγουδίστριας σε μια εποχή που τέτοια θέματα σπάνια συζητούνταν στην κυρίαρχη κουλτούρα.

Αν και οι ισχυρισμοί της Peggy Caserta αντιμετωπίστηκαν αρχικά με σκεπτικισμό ακόμη και μεταξύ των φίλων της Joplin, το queering της τραγουδίστριας από την Caserta έχει γίνει από καιρό ένα αναπόσπαστο και σημαντικό μέρος της κληρονομιάς της ρόκερ.

Μια κινηματογραφική σχέση

Πράγματι, ακόμη και το 1979, ένας χαρακτήρας που ήταν σαφώς βασισμένος (χωρίς άδεια) στην Caserta εμφανίστηκε στην ταινία The Rose, με μια σκηνή που ήταν σχεδόν κλεμμένη από το Going Down With Janis.

Το The Rose ήταν μια μυθιστορηματική εκδοχή της ζωής της Joplin, με μια ροκ σταρ που μοιάζει με τη Janis και την οποία υποδύεται η Bette Midler. Στα χρόνια που ακολούθησαν το The Rose, η Caserta και η ιστορία της έχουν εμφανιστεί σε πολλά ντοκιμαντέρ και βιογραφίες της Joplin.

Μετά από 12 χρόνια φροντίδας της άρρωστης μητέρας της στη Λουιζιάνα, η Caserta επέστρεψε στην Καλιφόρνια και προσέφερε καθοδήγηση στην υπό ανάπτυξη βιογραφική ταινία για την Joplin παραγωγής Peter Newman.

View this post on Instagram

A post shared by 𝐭𝐡𝐞 𝐛𝐞𝐚𝐭𝐥𝐞𝐬 ♡ (@strawberry.beatles.forever)

Αρωγός της θανατηφόρας συνήθειας της Joplin

Η αναγνώριση της θέσης της Caserta στη ζωή της Joplin ήταν δύσκολη, με ορισμένους θαυμαστές και φίλους να επιλέγουν αρχικά να απορρίψουν τους ισχυρισμούς της Caserta και πολλούς άλλους να τηρούν εχθρική στάση απέναντι στη γυναίκα που πίστευαν ότι ήταν στην καλύτερη περίπτωση αρωγός της θανατηφόρας συνήθειας της Joplin στα ναρκωτικά, μια κατηγορία που η Caserta διέψευσε με αξιοπιστία στα απομνημονεύματά της, το 2018.

Η νεαρή Peggy Louise Caserta γεννήθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου του 1940, στην περιοχή των βάλτων έξω από τη Νέα Ορλεάνη, και πέρασε μεγάλο μέρος της παιδικής της ηλικίας μετακινούμενη με τους γονείς της από τη Λουιζιάνα στο Μισισιπή, την Αλαμπάμα στη Τζόρτζια, ακόμη και στην πολιτεία της Joplin, το Τέξας.

Στη γειτονιά Haight-Ashbury του Σαν Φρανσίσκο

Στα μέσα της δεκαετίας του 1960 η Caserta θα συναντούσε τα αστέρια μιας ανθούσας πολιτιστικής εποχής και θα έπαιρνε τη δική της θέση σε αυτήν.

Η σκηνή της νεανικής κουλτούρας που μόλις είχε αρχίσει να διαμορφώνεται στη γειτονιά Haight-Ashbury του Σαν Φρανσίσκο γοήτευσε την Caserta, η οποία μόλις είχε περάσει μια δυστυχισμένη περίοδο στη Νέα Υόρκη δουλεύοντας ως αεροσυνοδός.

Στο Σαν Φρανσίσκο, η Caserta αποτίναξε τα περιττά των μεσοαστικών φιλοδοξιών, ανοίγοντας μία από τις πρώτες χίπικες μπουτίκ της χώρας. Ζώντας ήδη ανοιχτά ως λεσβία, όταν αυτό ήταν σπάνιο ακόμη και μέσα στην φαινομενικά φιλελεύθερη, αν και απόλυτα ετεροκανονική κουλτούρα των χίπις, η Caserta ονόμασε τολμηρά το νέο της κατάστημα στο Haight-Ashbury, με το όνομα Mnasidika από έναν χαρακτήρα της εμβληματικής ποιητικής συλλογής The Songs of Bilitis του Pierre Louÿs, εμπνευσμένης από τη Σαπφώ.

View this post on Instagram

A post shared by Janis Joplin Fan 💫 (@janisfuckingjoplin)

Η εφευρέτρια των τζιν «καμπάνα»

Σύντομα, η Caserta έγινε κάτι σαν ανεπίσημη μπουτικατζού για τα φρικιά, τους δραπέτες και τους αρχάριους ροκ σταρ που σταδιακά κατοικούσαν την περιοχή.

Έντυσε τους άφραγκους Grateful Dead για φωτογραφήσεις, πούλησε μπλου τζιν με μπατζάκια που είχε δώσει φάρδος με έξτρα ύφασμα σε αυτό που σύντομα θα γινόταν γνωστό ως «καμπάνα», και όταν το μικρό της κατάστημα δεν μπορούσε να καλύψει τις παραγγελίες που τροποποιούσε η επιδέξια μητέρα της Caserta από το σπίτι της στη Λουιζιάνα, κανόνισε με την Levi-Strauss με έδρα το Σαν Φρανσίσκο να συνεργαστούν σε μια πρώιμη αποκλειστική capsule συλλογή.

Τα τελευταία χρόνια οι αρχειονόμοι της Levi-Strauss αναγνώριζαν τη συμβολή της Caserta και της μπουτίκ Mnasidika στο στυλ παντελονιού που θα παρέμενε βασικό στοιχείο της νεολαίας μέχρι και τον 21ο αιώνα.

Η νέα γειτόνισσα

Ήταν το 1966 όταν η Caserta παρατήρησε για πρώτη φορά μια νέα γειτόνισσα που σύντομα θα την έκανε να χάσει τον ύπνο της.

«Βρέθηκα στην Haight Street», θα γράψει η Caserta στο I Ran Into Some Trouble. «Οι Grateful Dead έμεναν στο 710, εγώ έμενα στο 635, και η Janis έμενε στο 634. Είχα ανοίξει το παράθυρό μου και εκείνη άνοιγε το δικό της την ίδια στιγμή.

»Έτυχε να με προσέξει, κρέμασε το κεφάλι της έξω από το παράθυρο και είπε: "Γεια σου γλυκιά μου!" με τη νότια χροιά της.

»Της είπα, "Γεια σου!".

»Βλέποντας και ακούγοντας τη Janis να τραγουδάει αργότερα εκείνο το βράδυ, με τους Big Brother and the Holding Company, ήταν μια τόσο δυνατή και τόσο ψυχοφθόρα εμπειρία. Κατέρριψε κάθε αντίληψη που είχα για το τι ήταν δυνατό να μεταφερθεί μέσα από τη μουσική και τη φωνή.

»Ηλεκτρικός, αρχέγονος και προοδευτικός, ο ήχος της Janis ούρλιαζε από τα βάθη της ακατέργαστης γης σαν καλειδοσκόπιο από τα πέρατα του σύμπαντος».

«Δεν θα μπλέξεις;»

View this post on Instagram

A post shared by Groupies Outrageously (@groupiesoutrageously)

Η Caserta είχε βρει ένα συγγενικό πνεύμα, και σύντομα οι δύο γυναίκες συναντήθηκαν ξανά, αυτή τη φορά στη μπουτίκ Mnasidika. Η Janis, που δεν ήταν ακόμα το αστέρι που θα γινόταν μέσα σε λίγους μήνες, ήταν απένταρη.

«Μπορώ να δώσω πενήντα σεντς προκαταβολή για αυτό το τζιν;» ρώτησε την Caserta, περνώντας την ιδιοκτήτρια του καταστήματος για πωλήτρια. «Θα φέρνω κάθε μέρα πενήντα σεντς… ίσως και ένα δολάριο καμιά φορά μέχρι να ξεπληρωθεί, αν μου το κρατήσεις».

Το βιβλίο της Caserta καταγράφει τα υπόλοιπα: «”Ναι, μπορείς..." είπα, και το πρόσωπό της φωτίστηκε, “αλλά τι θα έλεγες απλά να το πάρεις χωρίς προκαταβολή;".

»"Τι; Όχι, δεν μπορώ να το κάνω αυτό", είπε καθώς η σύγχυση και η χαρά εναλλάσσονταν στα μάτια της. "Φυσικά και μπορείς, προχώρα, πάρε το τζιν".

»"Δεν θα μπλέξεις;"

»"Μπα, μην ανησυχείς. Είναι εντάξει, αλήθεια"».

Μια αιφνίδια φιλία είχε μόλις ξεκινήσει και θα περιλάμβανε «αδηφάγες σεξουαλικές ορέξεις και μια εξίσου ενθουσιώδη αφοσίωση στην ηρωίνη». Απολάμβαναν μια εύκολη και χωρίς όρια συντροφικότητα που συχνά απομάκρυνε την Joplin από το άγχος και τις απαιτήσεις της ξαφνικής, παγκόσμιας φήμης.

Κάτι που δεν ενέκριναν οι γονείς της

Παρά την εγγύτητά τους, καμία από τις δύο, εκείνες τις μακρινές ημέρες, δεν περιέγραψε ποτέ την άλλη ως ερωμένη ή φίλη, και μάλιστα, σύμφωνα με την Caserta, η Joplin δεν αναγνώρισε ποτέ λεκτικά ότι ήταν λεσβία, αν και η Caserta σίγουρα δεν ήταν η πρώτη γυναίκα ερωμένη της Joplin.

Μέχρι τα βαθιά της γεράματα, η Caserta θα δυσκολευόταν να προσδιορίσει τι ακριβώς μοιραζόταν με την Joplin, ίσως εγκλωβισμένη σε μια εποχή που οι ετικέτες για την αγάπη μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου ήταν συχνά δυσδιάκριτες.

«Ποτέ δεν είδα τη Janis ως λεσβία», είπε σε συνέντευξή της το 2018, στο περιοδικό Vulture της Νέας Υόρκης.

«Ήταν στρέιτ. Ήταν άγρια. Είμαι λεσβία και ζούσα έναν λεσβιακό τρόπο ζωής ακόμα και τότε. Ήμουν ξεκάθαρη. Είχα μια κοπέλα, την Kim… φανερά... αλλά η Janis δεν θα έκανε ποτέ κάτι που δεν ενέκριναν οι γονείς της, εκτός από το να τραγουδάει».

View this post on Instagram

A post shared by Janis Joplin Fan 💫 (@janisfuckingjoplin)

«Ποτέ δεν είπαμε σε αγαπώ η μία στην άλλη»

Πιεζόμενη να χαρακτηρίσει τη σχέση τους σχεδόν πενήντα χρόνια μετά το θάνατο της Joplin, η Caserta είπε: «Πραγματικά δεν ξέρω πώς να απαντήσω σε αυτό. Μπορώ ειλικρινά να πω ότι μέχρι σήμερα, κανείς δεν έχει κάνει τόσο χαρούμενη όσο εκείνη... Πώς μπορείς να μην αγαπάς κάποιον που προφανώς σε γουστάρει τόσο πολύ;

»Οι άνθρωποι λένε: "Έλα, Peggy, παραδέξου το, ήταν ερωτευμένη μαζί σου. Λοιπόν, δεν μπορώ να το πω. Ποτέ δεν είπαμε σ' αγαπώ η μία στην άλλη, ποτέ. Λατρευόμασταν, είχαμε αμοιβαίο σεβασμό, με παραδεχόταν ως επιχειρηματία πολύ περισσότερο απ' όσο νομίζω ότι μου άξιζε. Και της άρεσε που ήμασταν και οι δύο κορίτσια του Νότου».

Σε κάποιο σημείο της συνέντευξης, η Caserta το έθεσε με άλλο τρόπο: «Δεν είπα ποτέ ότι ήμασταν ερωμένες, με τη λεσβιακή έννοια του όρου. Ποτέ δεν το πίστεψα αυτό, ούτε το ήθελα πραγματικά. Τη λάτρευα. Την αγαπούσα.

»Αλλά το να είσαι ερωμένη της σήμαινε ότι παραιτείσαι από το να είσαι ορατός, και όσο δύσκολο κι αν είναι για τους ανθρώπους να το καταλάβουν τώρα, πίστευα ότι ήμουν εξίσου groovy με εκείνη».

Η Pearl και η Ruby

Όσο αντισυμβατική, αλλοπρόσαλλη ή ασαφής και αν ήταν, η σχέση Joplin-Caserta κράτησε τέσσερα χρόνια, πολύ περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη σχέση της Joplin με άντρες, παρά τις όποιες εντυπώσεις άφησε με την εικόνα της blues mama του I Need A Man To Love.

Ήταν η Caserta που ήταν εκεί με την Joplin στο Woodstock το 1969, ένα από τα κορυφαία σημεία της καριέρας της τραγουδίστριας, και ήταν η Caserta που ήταν εκεί τις τελευταίες ημέρες, αν όχι την τελευταία νύχτα.

Σε ένα αλλόκοτο γύρισμα της μοίρας η Caserta και ο τελευταίος φίλος της Joplin -ένας άνδρας, μια σύντομη γνωριμία με ασαφείς προθέσεις ονόματι Seth Morgan-, επρόκειτο να πετάξουν ξεχωριστά από το Σαν Φρανσίσκο για να συναντήσουν την Joplin στο Λος Άντζελες, όπου ηχογραφούσε το τελευταίο της στούντιο άλμπουμ, το αριστουργηματικό Pearl.

Η Caserta υποστήριξε ότι το παρατσούκλι Pearl της Janis προήλθε κατά τη διάρκεια ενός απογεύματος που πέρασαν οι δυο τους στο παγωτατζίδικο Serendipity 3 στο Upper East Side, αγαπημένη πηγή γλυκών για δύο ηρωινομανείς.

Κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης εκεί, ξεφύλλισαν ένα αντίτυπο των New York Times χαζεύοντας σε μια διαφήμιση για εξοπλισμό γραφείου που παρουσίαζε δύο γραμματείς, τη μία ονόμαζαν Pearl και την άλλη Ruby. Η Joplin και η Caserta θα χρησιμοποιούσαν τα Pearl και Ruby ως χαϊδευτικά ονόματα στη συνέχεια.

Πίσω πάλι σε εκείνη την τελευταία νύχτα...

Είτε λόγω παρεξηγήσεων είτε λόγω αδράνειας από τα ναρκωτικά, ούτε η Caserta ούτε ο Morgan εμφανίστηκαν τελικά σε αυτό που επρόκειτο να είναι μια τριπλή σεξουαλική συνάντηση γνωριμίας με την Joplin τη νύχτα της 3ης Οκτωβρίου 1970, στο ξενοδοχείο Hollywood Landmark του Λος Άντζελες κοντά στο στούντιο ηχογράφησης Sunset Sound.

Μετά από μια νύχτα στο στούντιο που δούλευε πάνω στο Pearl, η Joplin επέστρεψε στο δωμάτιό της στο ξενοδοχείο, όπου, μόνη της τις πρώτες πρωινές ώρες της 4ης Οκτωβρίου 1970, πήρε την τελευταία δόση ηρωίνης της σύντομης ζωής της, πεθαίνοντας στα 27 της χρόνια σφηνωμένη ανάμεσα σε ένα κομοδίνο και έναν τοίχο.

«Μετανιώνω που δεν ήμουν εκεί»

Το χαμένο ραντεβού θα στοίχειωνε την Caserta για το υπόλοιπο της ζωής της. Όταν ρωτήθηκε το 2018 αν έχει μετανιώσει για κάτι, απάντησε: «Φυσικά και μετανιώνω. Εύχομαι να ήταν εκεί ο Seth εκείνο το τελευταίο βράδυ. Ή να ήμουν εγώ εκεί. Ή να ήμασταν και οι δύο εκεί.

»Εύχομαι ο έμπορος ηρωίνης της Joplin να μην είχε μπει στο λόμπι... Οπότε μετανιώνω, ναι, φυσικά… όλοι έχουμε ευθύνη που τη χάσαμε. Μερικοί άνθρωποι λένε, "Ω, έφυγε τόσο νέα".

»Λοιπόν, εγώ νόμιζα ότι θα ήμασταν φίλες για πάντα. Λυπάμαι που δεν ήμουν δίπλα της εκείνο το βράδυ που σκόνταψε και έπεσε. Θα μπορούσα να την είχα σηκώσει».

Οι ενοχές για εκείνο το χαμένο βράδυ και για την παραδοχή που έκανε στο Going Down With Janis -ένα βιβλίο που της απέφερε 2.000 δολάρια- ότι η ίδια είχε παίξει κάποιο ρόλο στην επιστροφή της Janis στην ηρωίνη, αφού η τραγουδίστρια πέρασε μια σύντομη περίοδο καθαρή κατά τη διάρκεια των ηχογραφήσεων του Pearl, επιβάρυναν τρομερά τη ζωή της Caserta.

View this post on Instagram

A post shared by Janis Joplin Fan 💫 (@janisfuckingjoplin)

Οι ετεροφυλόφιλοι χίπις

Το 2018 η Caserta δήλωσε: «Κρυβόμουν τα πρώτα εικοσιπέντε χρόνια. Αργότερα, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τα επανέφεραν όλα στην επιφάνεια Το τηλέφωνο χτυπούσε και άκουγα την ηλικιωμένη μητέρα μου να λέει: "Ω, αυτή είναι η κόρη μου, ένα λεπτό. Peggy;' Και σκεφτόμουν, 'Ω, Θεέ μου'.

»Μια γυναίκα είπε στη μαμά μου ότι η Janis θέλει να μου μιλήσει γιατί την είδε στο όνειρό της. Πήρα το τηλέφωνο και είπα, "Άκουσέ με. Μην ξαναπάρεις τη μητέρα μου. Και αν η Janis ήθελε να μου μιλήσει, θα ερχόταν στο δικό μου όνειρο, όχι στο δικό σου».

«Για χρόνια, πολλοί άνθρωποι με θεωρούσαν υπεύθυνη για το θάνατο της Janis» θυμήθηκε η Caserta. «Παρά το γεγονός ότι η Janis ήταν αυτή που με εισήγαγε στην ηρωίνη και όχι το αντίθετο. Αλλά το βαθύτερο πρόβλημα ήταν η ιδιότυπη τύφλωση μεταξύ των χίπις. Ήταν ένα πολύ ετεροφυλόφιλο κίνημα. Ήταν ασυνήθιστο να είσαι η μόνη γνωστή λεσβία μέσα σε όλο το μείγμα των ανθρώπων.

»Κάποιοι στο περιβάλλον της Janis δεν με συμπαθούσαν γι' αυτό, δεν με συμπαθούσαν για τη φιλία μου μαζί της και έκαναν ό,τι μπορούσαν για να την απομακρύνουν από κοντά μου. Μου πήρε χρόνια για να ξεπεράσω τις κατηγορίες τους, αλλά ξέρω ότι ποτέ δεν ήμουν εγώ ο καταλύτης για το θάνατό της. Κανείς, και εννοώ, κανείς, δεν μπορούσε να πείσει τη Janis να κάνει ή να μην κάνει ό,τι επέλεγε».