Πώς προέκυψε το σοβαρό θέμα στην καρδιά σας;
Οταν ήμουν φοιτήτρια, στο τελευταίο έτος, κόλλησα ιό κοξάκι που μου έκανε διατατική μυοκαρδιοπάθεια, η οποία εξελίχθηκε σε καρδιακή ανεπάρκεια. Ένιωθα μία κούραση που ως φοιτήτρια τη θεωρούσα κάπως δεδομένη. Μετά δυστυχώς εμφανίστηκαν οι αρρυθμίες και έτσι πήγα στον γιατρό. Καρδιακή ανεπάρκεια σημαίνει ότι ενώ εγώ ήμουν στα 24, ο οργανισμός μου λειτουργούσε σαν να είμαι 80 χρονών. Δεν μπορούσα να κάνω τίποτα και ήμουν συνεχώς πρησμένη. Πήγαινα στο Ωνάσειο μέρα παρά μέρα και κυριολεκτικά με ξεφούσκωναν, γιατί είχα οιδήματα. Επίσης, είχα πάθει κάνα δυο εγκεφαλικά, που οφείλονταν στο καρδιολογικό μου πρόβλημα. Έφτασα να λειτουργώ με ένα κλάσμα εξωθήσεως 20% (σ.σ. είναι το ποσοστό του αίματος στον κύριο θάλαμο άντλησης που εξωθείται με κάθε παλμό της καρδιάς), που σημαίνει ότι κουραζόμουν να κάνω ακόμη και λίγα βήματα. Η ορκωμοσία μου στο πανεπιστήμιο έγινε το πρωί και το απογευματάκι της ίδιας μέρας, διασωληνώθηκα και με έφεραν στην Αθήνα, από την Ξάνθη όπου έμενα -αρχικά στο Ιπποκράτειο. Εκεί μου είπαν ότι η μόνη λύση ήταν η μεταμόσχευση καρδιάς και γι’ αυτό έπρεπε να πάω στο Ωνάσειο. Έτσι και έγινε. Στο Ωνάσειο μίλησα με τους γιατρούς κ. Αδαμόπουλο και κυρία Γκουζιούτα, οι οποίοι αρχικά μου είπαν να μου βάλουν έναν βηματοδότη αλλά εγώ δεν ήθελα.
Γιατί δεν θέλατε;
Δεν ήθελα γιατί είχε και ο πατέρας μου βηματοδότη και οξειδώθηκαν τα καλώδια, που είναι βέβαια μια πολύ σπάνια επιπλοκή, και φοβόμουν ότι εάν έβαζα, θα πάθαινα το ίδιο και εγώ.
Στη συνέχεια τι κάνατε;
Την 1η Μαρτίου 2005, μπήκα στη λίστα για μεταμόσχευση, αφού πρώτα μου έκαναν έναν εξονυχιστικό ιατρικό έλεγχο και στο τέλος του ίδιου μήνα βρέθηκε καρδιά και έγινε η μεταμόσχευση.
Ψυχολογικά πώς αντιμετωπίσατε όλο αυτό που σας συνέβαινε;
Από την πρώτη στιγμή, θεώρησα ότι αυτό ήταν κάτι το οποίο θα το ξεπερνούσα. Το πιο σοκαριστικό ήταν η στιγμή που μου το ανακοίνωσαν, γιατί εγώ μόλις είχα τελειώσει τις σπουδές μου, είχα όνειρα να πάω στο εξωτερικό για να κάνω την ειδικότητά μου ως γιατρός, και ήταν μεγάλη κατραπακιά να μου λένε ότι πρέπει να κάνω μεταμόσχευση. Τη στιγμή μάλιστα που οι μεταμοσχεύσεις την εποχή εκείνη ήταν ακόμη λίγο άγνωστες. Ευτυχώς βέβαια ήμουν από τότε μαζί με τον τωρινό μου σύζυγο ο οποίος μαζί και με την υπόλοιπη οικογένειά μου με στήριξαν πολύ ώστε να προχωρήσω. Έτσι έσφιξα τα δόντια και είπα θα το περάσουμε κι αυτό. Ήθελα στο μυαλό μου να σκέφτομαι ότι απλώς θα κάνω μια εγχείρηση.
Μετά την επέμβαση, αυτό που λένε ότι χτυπάει η καρδιά σου και είναι η καρδιά κάποιου άλλου, ισχύει ή όχι;
Όχι, από την πρώτη στιγμή θεώρησα ότι ήταν κάτι δικό μου. Μου είχαν πει βέβαια την ιστορία αυτής της καρδιάς και φυσικά ένιωθα ευγνώμων. Μου είπαν ότι ήταν μια κοπέλα στην ηλικία μου, που είχε πάει για καφέ με τη μητέρα της και έπαθε ανεύρυσμα εγκεφάλου, κρίθηκε κλινικά νεκρή και έτσι δόθηκε το μόσχευμα.
Οργανικά πόσος χρόνος χρειάζεται για να δεχτεί ο οργανισμός το μόσχευμα;
Έμεινα τρεις μήνες στο Ωνάσειο. Έπρεπε σιγά σιγά να αρχίσω να κάθομαι, μετά να στέκομαι όρθια, μετά να περπατάω. Υστερα από μια μεταμόσχευση, το σώμα είναι αδύναμο -είναι σαν να πρέπει να τα μάθει όλα πάλι από την αρχή. Μετά, τον πρώτο καιρό, για ενάμιση χρόνο, έμεινα στην Αθήνα, για να είμαι κοντά στο νοσοκομείο, επειδή η απόρριψη του μοσχεύματος θα μπορούσε να γίνει ανά πάσα στιγμή.
Πότε αρχίσατε να θέλετε έντονα να κάνετε ένα παιδί;
Το έλεγα στους γιατρούς από την πρώτη στιγμή και εκείνοι μου απαντούσαν ότι έπρεπε να περιμένω τρία χρόνια, γιατί τότε ξεφεύγεις από τον κίνδυνο απόρριψης. Όταν πέρασαν τα τρία χρόνια, μίλησα με τον γιατρό που μου έκανε τη μεταμόσχευση, τον κύριο Αλιβιζάτο, ο οποίος είχε μεγάλους ενδοιασμούς, αλλά εγώ του είπα ότι θα το επιχειρήσω. Δεν είπα τίποτα στη μητέρα μου, μόνο εγώ και ο σύζυγός μου το ξέραμε, αλλά επειδή είμαι σε ανοσοκαταστολή εφ’ όρου ζωής, έπρεπε να διακόψω τα βασικά φάρμακα που έπαιρνα και να μπω σε κορτιζόνη. Την πρώτη φορά που το επιχείρησα, αποδιοργανώθηκα πολύ, οπότε το σταμάτησα. Στον χρόνο επάνω, όμως, είπα ότι θα επιχειρήσω πάλι, παρ’ όλες τις αντιρρήσεις πάλι από τους γιατρούς στο Ωνάσειο. Μου είπαν ότι έπρεπε να κάνω εξωσωματική και έτσι πήγα και βρήκα τον κύριο Γούδα και ακολούθησα μια αγωγή.
Δεν φοβόσασταν καθόλου για την υγεία σας;
Όχι, δεν με ένοιαζε τίποτα, ήθελα πάρα πολύ να κάνω ένα παιδί -αν μπορούσα και περισσότερα. Η εξωσωματική, λοιπόν πέτυχε, παρόλο που δεν το περίμενε κανένας. Με είχαν προετοιμάσει κιόλας γι’ αυτό. Μου είπαν τότε και από το Ωνάσειο ένα «ωραία, πάμε παρακάτω» παρότι δεν ένιωθαν καλά που το προχωρούσα και η μόνη υποχρέωση που είχα, ήταν να πάω να γεννήσω στο «Ρέα», για να είμαι κοντά στο Ωνάσειο και να έχω άμεση καρδιολογική κάλυψη. Στη συνέχεια όλα πήγαν καλά, γέννησα και γύρισα στην Πάτρα με το μωρό, όπου ζω και εργάζομαι.
Στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, έτυχε να κινδυνέψετε από κάτι;
Πήγαν όλα τέλεια, είχα σταματήσει και τη δουλειά, όπου ήμουν ακόμα ειδικευόμενη -ίσα ίσα, ανέβηκε και ο αιματοκρίτης μου και λειτουργούσαν όλα ρολόι. Γέννησα βέβαια πρόωρα, γιατί έκανα άτυπη προεκλαμψία και το μωρό γεννήθηκε ούτε καν εφτά μηνών συμπληρωμένα. Δεν δημιουργήθηκε όμως κανένα πρόβλημα τελικά, ούτε για μένα ούτε για το μωρό.
Τι είναι η προεκλαμψία;
Αρχίζει το σώμα της γυναίκας να αναγνωρίζει ως ξένο σώμα το μωρό της. Οπότε άρχισα να κάνω έντονους σπασμούς και να έχω πίεση 20 και έτσι έπρεπε να γεννήσω.
Πιστεύετε το ότι τα καταφέρατε τελικά, οφείλεται στον γερό οργανισμό σας, στην τύχη ή κάπου αλλού…;
Μάλλον οφείλεται στο ποντιακό πείσμα που έχω! Η αλήθεια είναι ότι στη ζωή μου έχω έρθει αρκετές φορές αγκαλιά με τον χάρο και τελευταία στιγμή του ξεφεύγω! Στην προεκλαμψία φοβήθηκα μην πάθει τίποτα το παιδί – όχι εγώ. Εγώ δεν με ενδιέφερα. Είχα πει και στον γυναικολόγο μου, αν συμβεί το οτιδήποτε, κάντε ό,τι πρέπει για να σωθεί το παιδί. Εκείνος μου είχε απαντήσει ότι πρωτεύω εγώ και όχι το παιδί και εκεί μαλώσαμε λίγο. Η αλήθεια είναι ότι είχα πολύ υποστηρικτικό περιβάλλον. Είχα τους κατάλληλους γιατρούς και ένιωθα εμπιστοσύνη και από την άλλη, τους δικούς μου ανθρώπους, τον σύζυγό μου, που μου παρείχαν μεγάλη ασφάλεια. Δεν με άφηναν να πέσω και ψυχολογικά.
Ξέρετε αν έχει γεννήσει άλλη μεταμοσχευμένη γυναίκα;
Ναι, η πρώτη ήταν η Ζωή και η δεύτερη, εγώ. Σίγουρα δεν είναι κάτι εύκολο να κάνεις, γιατί σου λένε ότι ουσιαστικά χάνεις 10 χρόνια από τη ζωή του μοσχεύματος -χωρίς να υπάρχει κάποιο στάνταρντ. Ο οργανισμός μιας γυναίκας που γεννάει, επιβαρύνεται έτσι κι αλλιώς, πόσο μάλλον ο δικός μου.
Πόση είναι η χρονική διάρκεια ενός μοσχεύματος και τι κάνει κάποιος μετά το πέρας της;
Η χρονική διάρκεια είναι γύρω στα 30 χρόνια. Μετά κάνεις τον σταυρό σου να μη σε βρει κάτι.
Το παιδί γνωρίζει αυτά που σας έχουν συμβεί;
Ναι, τα έχουμε πει στο παιδί, αλλά πόσο σοβαρά μπορεί να τα πάρει; Δεν είναι ακόμη σε θέση να τα καταλάβει ακριβώς.