Έλλη Λαμπέτη: Σαν σήμερα «σβήνει» το πιο μελαγχολικό βλέμμα του ελληνικού θεάτρου

Μια μέρα σαν και τη σημερινή, στις 3 Σεπτεμβρίου 1983 στις 7:30 το πρωί, η Έλλη Λαμπέτη θα αφήσει την τελευταία της πνοή σε ηλικία μόλις 57 ετών, στο νοσοκομείο Mount Sinai Hospital των ΗΠΑ, έπειτα από χρόνια μάχη με τον καρκίνο. Η σκιά της επάρατης νόσου κυνηγούσε την οικογένειά της, αφού της στέρησε τις αγαπημένες της αδελφές, τις οποίες έχασε όλες από καρκίνο του μαστού (με εξαίρεση την Αντιγόνη, η οποία έζησε αρκετά χρόνια μετά τον θάνατο της Έλλης). Η θρυλική ηθοποιός πέρασε τις τελευταίες εβδομάδες της ζωής της στην εντατική. «Με κοίταξε στα μάτια και μου είπε: “Αντιγονούλα μου, σε παρακαλώ, λυπήσου με”», θα αποκάλυπτε αργότερα η αδερφή της. Στις 5 Σεπτεμβρίου η σορός της μεταφέρθηκε στην Αθήνα και την επόμενη μέρα κηδεύτηκε με δημόσια δαπάνη στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών.

Τα πρώτα βήματα στο σανίδι

Το 1941 η καριέρα της στο θέατρο ξεκινά με δύο σκληρές απορρίψεις. Έπειτα από παρότρυνση του θείου της έδωσε εξετάσεις τόσο στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, όσο και στη σχολή Κοτοπούλη αλλά απέτυχε και στις δύο. Στην κριτική επιτροπή του Εθνικού Θεάτρου ήταν μέλος και ο Δημήτρης Χορν, ο οποίος θεωρούσε πως η επίδοξη ηθοποιός «δεν τα λέει», Ωστόσο, η ίδια η Μαρίκα Κοτοπούλη θα τη δεχτεί τελικά στη σχολή της, έπειτα από πιέσεις του θείου της Έλλης, ο οποίος φέρεται να σχολίασε: «Δε χάθηκε κι ο κόσμος για μια κομπάρσα παραπάνω». Έπειτα από ένα δεύτερο δοκιμαστικό, η Κοτοπούλη αναγνώρισε το άστρο της νεαρής Έλλης. 

Από τα πρώτα της βήματα στη θεατρική σκηνή, αποφασίζει να αλλάξει το επώνυμό της από Λούκου σε Λαμπέτη, εμπνευσμένη από το ποίημα «Αστραπόγιαννος» του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη. Το διάστημα '46-'48, η συνεργασία της με το Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν», θα την καθιερώσει στο ελληνικό σανίδι. Συμμετείχε στο πρώτο ανέβασμα του έργου «Ματωμένος Γάμος» στην Ελλάδα, παράσταση για την οποία έγραψε τη γνωστή πλέον μουσική ο Μάνος Χατζιδάκις. 

Ο πρώτος άγνωστος έρωτας

Πριν ακόμα καθιερωθεί ως ηθοποιός, η Λαμπέτη γνωρίζει έναν πλούσιο Έλληνα που ζούσε στο Παρίσι και είχε αποκλειστεί στην Ελλάδα εξαιτίας του πολέμου. Ήταν η πρώτη σχέση της και η νεαρή ηθοποιός ήταν τόσο μαγεμένη από τον Παριζιάνο διανοούμενο, που σχεδόν εγκατέλειψε τις σπουδές της για χάρη του.

Ο Μιχάλης Κακογιάννης θα δηλώσει: «Ήταν μια παθιασμένη ιστορία. Ζούσαν στο δικό τους κόσμο, έκαναν έρωτα στα χωράφια, δεν λογάριαζαν τίποτα», ενώ η ίδια είχε πει για τον πρώτο της έρωτα «μου χάρισε τον παράδεισο, αυτό έχει σημασία». Ήταν η Κοτοπούλη εκείνη που επανέφερε την προσοχή της νεαρής ηθοποιού στο θέατρο. 

Ο πρώτος γάμος κι ο έρωτας με τον Χορν

Το 1949 ερωτεύεται παράφορα τον Αλέκο Αλεξανδράκη αλλά η σχέση τους θα κρατήσει μόλις λίγους μήνες εξαιτίας της καλλιτεχνικής αντιζηλίας τους. Έναν χρόνο αργότερα παντρεύεται τον δημοσιογράφο Μάριο Πλωρίτη, ο οποίος παρέμεινε πιστός της φίλος και στάθηκε δίπλα της μέχρι το τέλος της ζωής της. «Ερωτευθήκαμε. Πιο σωστά, με ερωτεύθηκε εκείνος. Ήταν όμως πρώτης τάξεως άνθρωπος. Τον εκτιμούσα πολύ», έλεγε η Λαμπέτη για τον σύντροφό της. Το 1952 συγκροτεί με τον Δημήτρη Χορν και τον Γιώργο Παππά τον θίασο Λαμπέτη - Παππά - Χορν. «Μου συμβαίνει κάτι τρομερό: Τον Χορν ξέρεις πως τον έχω, δεν τον χωνεύω. Αλλά δες το πρόβλημα: τον ερωτεύομαι!», είχε αποκαλύψει στον σύζυγό της. 

Με τον Χορν ξεκινά ένας θυελλώδης έρωτας. Το κοινό θέλει να τους βλέπει μαζί στη ζωή, τη σκηνή και τη μεγάλη οθόνη. Με τον θίασό τους θα ανεβάσουν σημαντικές παραστάσεις ενώ θα γυρίσουν και αγαπημένες ταινίες, όπως το «Κυριακάτικο Ξύπνημα», «Το Κορίτσι με τα Μαύρα» και «Η Κάλπικη Λίρα». Η Έλλη Λαμπέτη με τα μεγάλα θλιμμένα μάτια και το σαγηνευτικό ψεύδισμα, καθιερώνεται στον ελληνικό κινηματογράφο. Το ψεύδισμά της συχνά το διακωμωδούσε λέγοντας ότι η λέξη «ψευδός» είναι σαν ένα τεστ, αφού κανένας ψευδός δε μπορεί να την προφέρει. Ενώ η καριέρα της βρίσκεται σε συνεχή άνοδο, πεθαίνει ο πατέρας της.

«Ήταν απόγευμα, η Έλλη ετοιμαζόταν για την πρεμιέρα του έργου “Το σπίτι της κούκλας”. Ξαφνικά έμαθε για τον θάνατο του πατέρα μας. Δεν μπορούσε να αναβάλλει την πρεμιέρα. Σε μια από τις σκηνές που η Έλλη έπρεπε να κλάψει, ξεσπάει σε κλάμματα. Δεν μπορεί να σταματήσει. Ο κόσμος από κάτω σηκώθηκε όρθιος να την χειροκροτήσει για την άψογη υποκριτική της. Κανείς όμως δεν γνώριζε ότι έκλαιγε για τον χαμένο μας πατέρα», σχολιάζει η αδερφή της, Αντιγόνη Λούκου.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Ellie Lambeti / Έλλη Λαμπέτη (@ellielambeti)

Θα περίμενε κανείς ότι η Έλλη Λαμπέτη, ένα πρόσωπο που έχει ταυτιστεί με τη χρυσή εποχή του ελληνικού κινηματογράφου, θα είχε μια εκτενέστερη φιλμογραφία, ωστόσο δεν είχε εμφανιστεί σε περισσότερες από δέκα ταινίες. Η πιο σημαντική για την καριέρα της ήταν αναμφίβολα «Το Τελευταίο Ψέμα» του Μιχάλη Κακογιάννη, η οποία σχολιάζει τον σύγχρονο πολιτισμό, τον νεοπλουτισμό και την ταξικότητα σε μία κοινωνία ορφανή από ιδανικά. Η ερμηνεία της σε αυτήν την ταινία θα της χαρίσει μια υποψηφιότητα για την καλύτερη ξένη ηθοποιό στα βραβεία BAFTA.

Η πολυτάραχη σχέση της με τον Δημήτρη Χορν θα τελειώσει το 1959, έπειτα από σημαντικά προβλήματα και αντιπαλότητες. Η Λαμπέτη είχε χάσει ήδη τρεις από τις αδερφές της από καρκίνο, κάτι που την είχε αφήσει κλονισμένη συναισθηματικά. Θεωρείται ότι ο καταλύτης στη σχέση της με τον Χορν ήταν όταν η Λαμπέτη έμεινε έγκυος. Η ηθοποιός ήθελε να κρατήσουν το παιδί αλλά ο Χορν έδειξε να μην είναι τόσο σίγουρος. Όπως αποκάλυψε στη βιογραφία της «Η Τελευταία Παράσταση», η Λαμπέτη αποφάσισε τελικά να κάνει έκτρωση χωρίς να του το πει. Ωστόσο, η εγχείρηση δεν πήγε καλά και παραλίγο να χάσει τη ζωή της.

Το παιδί και η «απαγωγή» που τη στιγμάτισε

Τον ίδιο χρόνο που έληξε η σχέση της με τον Χορν, ερωτεύεται και παντρεύεται τον Αμερικανό συγγραφέα Frederic Wakeman. Το 1969, ο καρκίνος κάνει την εμφάνισή του στη ζωή της ηθοποιού, η οποία μεταφέρεται στις ΗΠΑ για να εγχειριστεί. Προσπαθώντας να αφήσει πίσω της την περιπέτεια αυτή, επιστρέφει στο θέατρο, μη γνωρίζοντας πως έμελλε να ξεκινήσει για εκείνη μια ακόμη πιο σκοτεινή περίοδος. 

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Elena’s Diary Blog (@elenasdiary_blog)

Στις αρχές της δεκαετίας του 1970, η Λαμπέτη ερμήνευε κάποια θεατρικά έργα στο ραδιόφωνο. Εκεί γνώρισε έναν νεαρό, με τον οποίο έγιναν γρήγορα φίλοι. Λίγο καιρό μετά, εκείνος της εκμυστηρεύεται το πρόβλημα του. Είχε εξωσυζυγικές σχέσεις με μια κοπέλα, η οποία έμεινε έγκυος και γέννησε ένα κοριτσάκι. Ο νεαρός εξήγησε στη Λαμπέτη ότι δεν ήταν σε οικονομική θέση να αναλάβει ένα παιδί. Η σταρ προσφέρθηκε να αναλάβει προσωρινά την ανατροφή του μέχρι οι γονείς του να είναι σε θέση να το φροντίσουν.

Έτσι και έγινε. Ίσως η ηθοποιός να μην περίμενε ποτέ πόσο γρήγορα θα δεθεί με το κοριτσάκι, το οποίο μεγάλωνε μαζί με τον σύζυγό της σαν δικό τους. Λίγο αργότερα, το μωρό είπε την πρώτη του λέξη: «μαμά». Το κοριτσάκι έζησε μαζί τους σχεδόν πέντε χρόνια, μέσα στα οποία η ζωή της Λαμπέτη άλλαξε ολοκληρωτικά. 

Το 1974 οι βιολογικοί γονείς της μικρής, αφού παντρεύτηκαν, άρχισαν να διεκδικούν το παιδί τους. Η υπόθεση έφθασε στα δικαστήρια, κάτι που βύθισε τη Λαμπέτη στην κατάθλιψη. Η υπόθεση έγινε πρωτοσέλιδο με το αδηφάγο κοινό να παρακολουθεί την κάθε εξέλιξη από την τηλεόραση σαν να πρόκειται για σαπουνόπερα. Αποκορύφωμα της τραγωδίας ήταν η «απαγωγή» του παιδιού από τους φυσικούς του γονείς. Το ζευγάρι πήρε τη μικρή για μια βόλτα, όπως προέβλεπε ο νόμος, αλλά δεν την επέστρεψε ποτέ. Η Λαμπέτη κατέρρευσε ψυχολογικά, αλλά δε σταμάτησε να αναζητά για χρόνια το παιδί, τη Λίζα. 

Η τελευταία παράσταση

Η τελευταία παράσταση, στην οποία πρωταγωνίστησε στην Αθήνα, ήταν το «Σάρα - Τα παιδιά ενός κατώτερου Θεού». Ο καρκίνος έκανε την επανεμφάνισή του μετά από 11 χρόνια, το 1980. Οι μεταστάσεις ήταν συνεχείς. Οι χημειοθεραπείες, στις οποίες υποβλήθηκε, έπληξαν τις φωνητικές της χορδές, με αποτέλεσμα σταδιακά να χάσει και τη φωνή της. Τελικά, η ηθοποιός θα ενδώσει στην ασθένειά της στις 3 Σεπτεμβρίου 1983. Την ίδια χρονιά δημοσιεύτηκε η βιογραφία της από τη δημοσιογράφο Φρίντα Μπιούμπη, με τίτλο: Έλλη Λαμπέτη: Η τελευταία παράσταση, στην οποία η συγγραφέας παραθέτει κομμάτια από τη ζωή της ηθοποιού, όπως εκείνη της τα αφηγήθηκε, μερικούς μήνες πριν φύγει από τη ζωή.