Γεωργία Καλτσή: «Θα έκανα έτσι κι αλλιώς τη ζωή μου- με ή χωρίς αναπηρία»

Στα 21 της η Γεωργία είχε όλα όσα μπορούσε να επιθυμήσει εκείνη τη στιγμή: μια ανεξάρτητη ζωή, τις σπουδές της, το αγόρι της, τη δουλειά της, τα ταξίδια της μέχρι τα ξημερώματα της 9^ης Μαρτίου του 2015 όταν ένα τροχαίο- το γνωστό τροχαίο της Κηφισιάς- που είχε εκείνη και η παρέα της, την γύρισε στο μηδέν. Για την ακρίβεια, την πήγε στο 1% πιθανότητα να ζήσει. Ο φίλος της, ο Απόστολος δεν τα κατάφερε. Εκείνη και οι φίλες της βγήκαν ζωντανές ως πολυτραυματίες. Η Γεωργία κόντρα σε όλες τις πιθανότητες, έζησε και η νέα της ζωή είναι εδώ και 9 χρόνια σε αναπηρικό αμαξίδιο. Όμως αντί να προσαρμόσει τη ζωή της στο αμαξίδιο, προσάρμοσε το αμαξίδιο στη ζωή της: Σήμερα εκτός από μπασκετμπολίστρια σε αμαξίδιο είναι και αθλήτρια ξιφασκίας σε αμαξίδιο σε διεθνές επίπεδο και προπονείται  στην Εθνική ομάδα ενώ ως η πρώτη γυναίκα με αναπηρία πρωταγωνίστησε στη σειρά «Στα τέσσερα» δίνοντας με χιούμορ, ορατότητα στα άτομα με αναπηρία. Ταξιδεύει, οδηγεί, βάζει στόχους και ονειρεύεται μια Ελλάδα όπου δεν θα χρειάζεται να νιώθει ανάπηρη.

Η Γεωργία λοιπόν θυμάται το τροχαίο της και μιλάει για τη ζωή της με… «συνοδοιπόρο» της, το αναπηρικό αμαξίδιο της.

Στο νοσοκομείο ολοταχώς

«Όταν συνέβη το τροχαίο, η διάγνωση ήταν ότι είχα 1 τοις εκατό πιθανότητα να επιβιώσω γιατί είχα “σπάσει” τα πνευμόνια μου. Ανέπνεα κυριολεκτικά από ένα… στρογγυλό κομμάτι στον ένα πνεύμονα στις διαστάσεις ενός δίευρου. Οπότε λόγω έλλειψης οξυγόνου αρχικά, ήταν βαριά κατάσταση.  Μέχρι να φτάσουμε στο Γεννηματά όπου νοσηλευτήκαμε για λίγες ώρες, εγώ και η άλλη κοπέλα η βαριά τραυματισμένη, είχα επαφή, απαντούσα σε ερωτήσεις και μόλις πέρασα τις πόρτες των εξωτερικών ιατρείων μέτρησα, πρώτη λάμπα, δεύτερη λάμπα, στην τρίτη έσβησα. Πιστεύω ότι έσβησα εκείνη τη στιγμή μόνο και μόνο επειδή είπα “ουφ” επιτέλους, τώρα φτάσαμε. Ήξερα ότι έχω δώσει τις πληροφορίες που πρέπει για τους φίλους μου και για εμένα. Τώρα ήταν η σειρά μου να ξεκουραστώ και αφέθηκα στα χέρια των γιατρών..

Με αυτόν τον αναστεναγμό έσβησα και έπεσα σε κώμα. Ήταν η στιγμή που άρχισε να μειώνεται το οξυγόνο, οπότε απλά λιποθύμησα.  Ίσως ήταν αυτό που βοήθησε ώστε να μην γεμίσουν τα πνευμόνια μου με αίμα.  Το πρώτο που έκαναν οι γιατροί ήταν να μου τρυπήσουν τον πνεύμονα για να πάρω οξυγόνο και με διασωλήνωσαν κατευθείαν. Αργότερα μου έκαναν και τραχιοστομία.

Όταν κοιτάω πίσω, ξέρω ότι είναι μια γκρίζα ζώνη της ζωής μου, αλλά για κάποιον λόγο εγώ δεν την έχω έτσι στο μυαλό μου. Ίσως είναι γκρίζα ζώνη για όλο αυτό που ένιωσα και στη διαδικασία και στα συναισθήματα που έβαλα τους δικούς μου ανθρώπους. Και όταν λέω τους δικούς μου ανθρώπους, δεν εννοώ μόνο την οικογένειά μου. Είναι και κάποιοι φίλοι και συγγενείς, που στο άκουσμα ότι μάλλον «φεύγω», κατέρρευσαν. Τώρα μετά από τόσα χρόνια, πάντα έλεγα ότι δεν μου φτάνει μια ζωή πριν να κάνω όλα τα πράγματα που θέλω, αλλά πραγματικά, αν εκείνη τη μέρα που έσβησα στη τρίτη λάμπα δεν ξαναξύπναγα ποτέ, θα ήταν ο πιο γαλήνιος ύπνος.

Είμαι βέβαια πάρα πολύ χαρούμενη που εν τέλει ξύπνησα. Παράλληλα είμαι και πολύ συνειδητοποιημένη ως άνθρωπος. Όταν ξύπνησα και είδα όλα αυτά που είχαν γίνει, δεν θα άφηνα τον εαυτό μου να με πάρει από κάτω, γιατί μόνο στο χέρι μου θα ήταν να βγω από το νοσοκομείο και να έχω μια ζωή την οποία εγώ θέλω. Εγώ έπρεπε να προσπαθήσω για αυτή. Με ή χωρίς αναπηρία. Απλά ήταν η πρώτη φορά στη ζωή μου που έπρεπε, και δεν τυχαίνει πάντα σε όλους μας ευτυχώς, να παλεύω πραγματικά για τη ζωή μου και για την αναπνοή μου. Αυτό ήταν το διαφορετικό.

Ένα ολόκληρο εξάμηνο κατά τη διάρκεια της νοσηλείας μου στο νοσοκομείο και στην αποκατάσταση, μέσα στην ατυχία μου ήμουν τόσο τυχερή. Όλοι οι φίλοι μου και οι συγγενείς μου ήταν εκεί, συνέχεια. Εγώ, δεν ξέρω αν θα είχα την υπομονή να είμαι, όπως αυτοί σε καθημερινή βάση εκεί. Αυτό λοιπόν που εγώ θα μπορούσα να τους δώσω πίσω, ήταν μόνο να με βλέπουν κάθε μέρα να είμαι καλύτερα και να ξανανθίζω εκεί που είχα “μαραθεί”.

Ξύπνησα δύο φορές από το κώμα: Την πρώτη φορά που ξύπνησα, η πρώτη αίσθηση ήταν ένας πόνος στο κεφάλο μου επειδή μία νοσηλεύτρια προσπαθούσε να μου ξεμπερδέψει τα μαλλιά, η οποία μου μιλούσε λίγο αργά και με ρώταγε πράγματα για να δει αν έχω τη συνείδησή μου. Τους είπα ότι ξέρω πού βρισκόμαστε, είχα ένα τροχαίο και είμαστε στο νοσοκομείο Γεννηματά. Όμως είχαμε μεταφερθεί πια σε ιδιωτικό νοσοκομείο. Εκεί σοκαρίστηκα γιατί πρώτον δεν είχα ιδιωτική ασφάλεια και δεύτερον γιατί εγώ ένιωσα ότι είχα ξυπνήσει το ίδιο απόγευμα.

Τη δεύτερη φορά όταν ξύπνησα για τα καλά είδα τη γιατρό μου  και μπήκαν στο δωμάτιο ο πατέρας μου και ο θείος μου και τους βλέπω να έχουν γκριζάρει. Είχαν γκριζάρει τα μαλλιά τους. Ο μπαμπάς μου και ο θείος μου δεν είχαν ποτέ γκρίζα μαλλιά. Τώρα έχουν επανέλθει φυσικά στο χρώμα τους. Είναι τρελό!».

Δεν θα περπατούσα ξανά

«Το σώμα μου προσπαθούσε να θεραπεύσει ο,τιδήποτε μπορούσε. Υπήρχε μία παράλυση. Μου έλεγαν ότι μπορεί να αφαιρούσαν το πόδι αν δεν έκλειναν τα εγκαύματα και ανησυχούσαν για τα πνευμόνια μου. Ήμουν πολυτραυματίας. Ήταν ένα χάος το οποίο πάλευαν με θεούς και δαίμονες οι γιατροί να το συναρμολογήσουν. Αφού ξύπνησα, μου είπαν ότι θα μπούμε να κάνουμε κάποια χειρουργεία για να προσθέσουμε δερματικά μοσχεύματα στα πόδια, για να κλείσουν τα εγκαύματα πιο γρήγορα, για να βοηθήσουμε τον οργανισμό να ανταπεξέλθει και να εστιάσει στα άλλα τραύματα. Τότε μου είπαν ότι δεν πρέπει να κουνάω τα πόδια και το σώμα για να μην στραπατσαριστεί το δέρμα. Αυτό έκανα. Ήμουν σε νιρβάνα αλλά και σε απόλυτη επικοινωνία και συνεργασία με τους γιατρούς. Τους άκουγα ευλαβικά γιατί βρήκα ανθρώπους να μπορούν να συνεννοηθούν, να είναι μαζί μου και να μου μιλάνε ανοιχτά, να μη μου κρύβουν πράγματα.

Κάπως έτσι μου ανακοινώθηκε ότι έχω μια σοβαρή βλάβη στη σπονδυλική στήλη και μετά συνειδητοποιώ ότι δεν μπορώ να κουνήσω τα πόδια μου τα οποία ήταν μουδιασμένα. Σκέφτηκα αμέσως ότι από τη στιγμή που δεν μπορούσα να κάνω κάτι, το μόνο που μπορούσα, είναι να περιμένω. Να αναμένω αν θα αλλάξει κάτι και απλά να προσπαθώ να γίνω όσο το δυνατόν πιο γρήγορα καλά. Να μπορώ να είμαι λειτουργική. Όπως θα εξελισσόταν αυτό το «λειτουργική» για μένα. Εγώ λοιπόν μάλλον θα έπρεπε να είμαι λειτουργική σε αναπηρικό αμαξίδιο.

Θα αναρωτιέστε πώς έκανα την αναπηρία μου, τη νέα μου ζωή; Ένιωσα ότι κέρδισα τη ζωή μου, ότι όλα ήταν με το μέρος μου, δεν είμαι και άπληστος άνθρωπος και ήθελα να δώσω λίγη χαρά και σε όλους εκείνους που ήταν καθημερινά κοντά μου. Δεν έπεσα στιγμή γιατί τα έβαλα σε μια ζυγαριά και η ζυγαριά έγειρε προς το φως. Λύγισα, όχι για μένα. Λύγισα όταν άκουσα ότι ο φίλος μου, ο οδηγός του αυτοκινήτου δεν τα κατάφερε. Γιατί ήμασταν 21 ετών.

Κατά τα άλλα όταν έφυγα από το νοσοκομείο και για έναν χρόνο μετά, οι γιατροί  δεν το πίστευαν ότι είχα τέτοια αντίληψη και τέτοια καλή ψυχολογία χωρίς να παίρνω φάρμακα ή να με παρακολουθεί κάποιος ψυχολόγος. Φοβόντουσαν ότι θα βγάλω κάποιο μετατραυματικό στρες και σοκ. Σχεδόν 10 χρόνια μετά δεν έχει προκύψει κάτι, ωστόσο όσο μεγαλώνω υπάρχει λίγο πιο έντονα η απουσία του Αποστόλη, του φίλου μας. Στα γενέθλιά μου, τώρα που έγινα 30, με έπιασαν τα κλάματα επειδή δεν θα γίνουμε όλοι 30. Δεν θα γεράσουμε όλη η παρέα μαζί. Είχαμε όμως όλοι όνειρα».

Και τα παιδιά απ’ το τροχαίο;

«Ο καθένας μας είχε διαφορετικό «χτύπημα»: Ο Αποστόλης έφυγε από τη ζωή, η μία φίλη έχει  βαριά αναπηρία μη αναστρέψιμη με την έννοια ότι δεν μπορεί να είναι ανεξάρτητη, χρειάζεται πάντα έναν άνθρωπο μαζί της. Εγώ που έχω μια «καλή» αναπηρία που μου δίνει την ευκαιρία να είμαι ανεξάρτητη και η τέταρτη της παρέας που υπέστη πάρα πολύ σοβαρά εγκαύματα και τραυματισμούς κι αυτή, αλλά είναι σώα και αβλαβής και μετά από όλο αυτό κάνει ένα επάγγελμα, το οποίο αγάπησε μέσα από όλο αυτό το κακό που μας συνέβη: Είναι ψυχολόγος και βοηθά στο εξής ανθρώπους που χρειάζονται την βοήθειά της. Πήραμε αυτό το τραγικό συμβάν και το μετουσιώσαμε σε καλό.

Επικοινωνώ με όλους. Με τη φίλη μου, την ψυχολόγο βρισκόμαστε σχεδόν κάθε εβδομάδα, όσο μας επιτρέπει δηλαδή το επάγγελμα της καθεμίας. Εγώ βάφτισα το παιδάκι του αδερφού του Αποστόλη, του οδηγού του τροχαίου, το ανιψάκι του και του έδωσα το όνομά του. Ήθελα να τους κρατήσω και σαν οικογένεια μου γιατί είναι ένα κομμάτι της ζωής μου και είναι ένα κομμάτι που παρόλο που έχει πολύ δράμα μέσα του, με εξέλιξε πάρα πολύ σαν άνθρωπο και δυστυχώς ή ευτυχώς είναι σημείο αναφοράς, όχι μόνο στη δική μου τη ζωή αλλά και στους ανθρώπους γύρω μου. Για παράδειγμα οι δικοί μου για να θυμηθούν ένα περιστατικό πόσο παλιό είναι, βάζουν σα σημείο αναφοράς το τροχαίο ή λένε «τότε εσύ περπατούσες άρα είναι πάνω από 10 χρόνια».

Η νέα ζωή σε αμαξίδιο

Πολλοί θα νόμιζαν ότι για μένα η νέα ζωή με το αμαξίδιο, θα ήταν το πιο δύσκολο κομμάτι! Δεν μπορώ να περιγράψω πόσο χάρηκα όταν συνειδητά κατάλαβα ότι τα αμαξίδια δεν είναι αυτά που ήταν παλιά. Αισθάνθηκα ότι το αμαξίδιο θα ήταν η σωτηρία μου και όχι αυτό που θα με εγκλωβίσει. Ήταν αυτό που θα με απελευθέρωνε για να μπορώ να κινούμαι και έξω. Ήταν το εργαλείο μου. Αυτή είναι η οπτική μου για τα πράγματα. Από μικρή βλέπω τη θετική πλευρά της ζωής και μ’ αρέσει. Γιατί δεν υπάρχει λόγος να μαυρίζω. Αν ήθελα να μαυρίζω, υπάρχουν τα δελτία ειδήσεων.

Οι άνθρωποι με αναπηρία επίκτητη ή μη, δεν μπορούν να περνούν απαρατήρητοι. Όλοι έχουν για μας μία ειδική μεταχείριση και μία ειδική σκέψη ότι κάτι διαφορετικό πρέπει να κάνουν για έναν ανάπηρο γιατί είναι διαφορετικός. Λάθος. Γι’ αυτό εγώ μιλάω ανοιχτά γι’ αυτό που μου συνέβη και δε με ενοχλεί καθόλου.

Δηλαδή αν σκεφτεί κανείς ότι εγώ στις 9 Μαρτίου πριν σχεδόν 10 χρόνια μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες, πριν συμβεί το τροχαίο, μπορεί να ήμουν το ιδανικό άτομο για να μιλήσουμε, να συνεργαστούμε, να διασκεδάσουμε… επειδή έναν μήνα μετά, μου ανακοινώνουν ότι θα είμαι σε αναπηρικό αμαξίδιο, πρέπει να αλλάξουν τα θέλω μου και κυρίως ο δικός σου τρόπος που μιλάς;

Η αλήθεια είναι ότι οι άνθρωποι δεν έχουν την εξοικείωση. Εγώ είμαι το κλειδί στο να ξεκλειδώσω αυτούς τους ανθρώπους και να μη μου μιλήσουν διαφορετικά. Σε ό,τι αφορά εμένα, οι περισσότεροι μου λένε «δεν βλέπω το αμαξίδιο». Και εγώ πολλές φορές ξεχνάω ότι το έχω. Το αμαξίδιο δεν μ’ εγκλωβίζει σε μια αναπηρία. Οδηγώ, κινούμαι κανονικά, ταξιδεύω στα πέρατα του κόσμου, κάνω προπονήσεις, έχω στόχους και όνειρα όπως πριν.

Ο έρωτας στα χρόνια της αναπηρίας

Σίγουρα αν ήμουν όρθια, θα μπορούσαν να με προσεγγίσουν περισσότεροι άνθρωποι. Τώρα δεν ξέρουν πώς να με προσεγγίσουν ή το βλέπουν λίγο δύσκολο. Είναι λιγότεροι εκείνοι που θα έρθουν να μου εκφραστούν. Υπάρχει δυσκολία για παράδειγμα, στο πώς να έρθει ένας άνθρωπος να με προσεγγίσει σ’ ένα μπαρ που χορεύουν όλοι.

Είμαι σίγουρη επίσης ότι ο άνθρωπος που θα είναι μαζί μου κάποια στιγμή, θα ακούσει σίγουρα από τον οποιοδήποτε γύρω του, ότι θα μπορούσε να ήταν με μία άλλη κοπέλα. Χωρίς να με έχει γνωρίσει και χωρίς να ξέρει πόσο πιο δραστήρια είμαι εγώ από έναν μη ανάπηρο.

Ο ρατσισμός

«Έπαιξα τη Στέλλα στη σειρά του Αντ1+ «Στα τέσσερα» για να βιώσουμε μαζί αυτά που ζουν καθημερινά οι ανάπηροι. Αλλά με χιούμορ. Αυτό το «αχ την καημένη» που λένε πολλοί συνάνθρωποί μας, βλέποντας έναν ανάπηρο ή μία ανάπηρη στο δρόμο –όπως είδαμε και στη σειρά- δεν το θεωρώ ρατσισμό. Το θεωρώ μία ανθρώπινη αντίδραση στο διαφορετικό. Το διαφορετικό έχουμε την τάση οι άνθρωποι είτε να το κατακρίνουμε είτε να το συμπονούμε. Δεν έχουμε μάθει να μην κοιτάμε περίεργα το διαφορετικό.

Περισσότεροι νέοι πια αγκαλιάζουν το διαφορετικό. Μερικοί με πιο έντονο, ακτιβιστικό τρόπο. Εγώ προσπαθώ να είμαι στην κοινωνία όσο πιο διακριτική γίνεται, όπως θα ήμουν και πριν, και να δώσω μέσα από την εμπειρία μου και από το πώς βαδίζω/ τσουλάω στη ζωή μου. Αν όντως μπορεί να βοηθηθεί ένας άνθρωπος, επειδή εγώ ζω με έναν διαφορετικό τρόπο κίνησης και μία διαφορετική αντίληψη, πολύ ευχαρίστως να βοηθήσω. Αυτός είναι και ο λόγος που βρίσκομαι στα social και μιλάω ανοιχτά σε εκδηλώσεις που με καλούν, σε podcast, σε συνεντεύξεις.

Δεν με ακουμπάει ο ρατσισμός, τον θεωρώ ηλίθιο. Θεωρώ ότι είναι μία ηλίθια έννοια ο ρατσισμός, γιατί γεννιόμαστε διαφορετικοί γενικά. Όποτε αν μου τύχει να πάρω κάποιο ρατσιστικό μήνυμα, την επόμενη στιγμή θα έχει ντραπεί και εξαφανιστεί αυτός που το κάνει γιατί θα τον κάνω εγώ να νιώσει λίγος.

Τον τελευταίο καιρό μετά τη σειρά «Στα τέσσερα» είχα κάποια κρούσματα- ρατσιστικά σχόλια στα σόσιαλ μίντια με το επιχείρημα ότι κάνουν κοινωνικό πείραμα. Το κοινωνικό πείραμα όμως θέλει νομική υπόσταση και όχι αναίσθητα σχόλια που εμένα δεν με επηρεάζουν αλλά κάποιους άλλους ανάπηρους τους ενοχλούν. Μία γυναίκα μετά τη σειρά, μου έγραψε «θα σε βγάλουμε Μις Καροτσάκι που μας το παίζεις ακομπλεξάριστη». Και σκέφτομαι –της το έγραψα κιόλας- ποιος ο σκοπός και ποιο το όφελος να γράψει κάτι τέτοιο;

Από την πρώτη στιγμή που βρέθηκα στην αναπηρία, άνοιγα μηνύματα, με τον μπαμπά μου από ανθρώπους που μου έστελναν για το τροχαίο, για να με υποστηρίξουν. Υπήρχε λοιπόν και ένα μήνυμα από έναν γνωστό άνθρωπο της showbiz, τον οποίο δεν γνώριζα  και ο οποίος μου προσέφερε χρήματα για να κάνουμε παρέα, επειδή πίστευε ότι εγώ δεν θα έχω ερωτική ζωή, δεν θα έχω παρέες. Προσβλήθηκα και ως γυναίκα και ως παιδί γιατί οι γονείς μου δεν με έχουν μεγαλώσει έτσι.  Όποιος με ξέρει, δεν μου μιλάει έτσι.

Πάντως πιο πολύ ρατσιστικά σε μένα είναι κάποια σχόλια από τους ίδιους ανάπηρους. Ότι πέτυχα γιατί είμαι όμορφη. Σε ευχαριστώ που με λες όμορφη για κάτι που δεν προσπάθησα καθόλου. Αλλά είμαι και έξυπνη και δημιουργική και αρκετά ενεργή και κάνω πράγματα που θέλω εγώ αλλά και για να ξεκουνήσω και άλλους ανθρώπους.

Αισθάνομαι ότι πρέπει να εκπαιδεύσουμε τους μεγάλους, τους ενήλικες. Όλα αυτά τα στερεότυπα που έρχονται από το παρελθόν είναι που ενστερνίζονται και οι νέοι. Γιατί τους τα περνούν οι μεγαλύτεροι με τις αντιδράσεις, τις συμπεριφορές και τις παγιωμένες αντιλήψεις τους. Αν εκπαιδεύσουμε λοιπόν τους μεγάλους, τότε θα γίνει η αλλαγή. Μην την περιμένουμε νωρίτερα από τα 20 χρόνια πάντως.

Γιατί όλα είναι αλληλένδετα. Τί κάνει η Πολιτεία για τους ανάπηρους για να είναι ορατοί, για να μπορούν να βγουν ισότιμα στο δρόμο να κάνουν τις δουλειές τους, να διασκεδάσουν, να εργαστούν;

Όταν ένας άνθρωπος με αναπηρία δεν μπορεί να βγει στην πόλη, με τον ίδιο τρόπο δεν μπορεί και το μάτι του ανθρώπου που δεν έχει αναπηρία να εξοικειωθεί με τον άνθρωπο που έχει αναπηρία. Απλά τα πράγματα. Αν πάμε σ’ ένα mall, θα δείτε ότι εγώ δε σας χρειάζομαι. Όλα είναι φλατ. Όλα είναι ηλεκτρικά. Μπορώ να μπω και να βγω από τα καταστήματα πολύ άνετα. Δεν νιώθω ανάπηρη. Μπαίνω στο αυτοκίνητό μου χωρίς βοήθεια. Αν πάω στην Ερμού, τον πιο κεντρικό δρόμο της Ελλάδας στην πρωτεύουσα της χώρας, ντρέπομαι. Αν θέλω να φιλοξενήσω έναν άνθρωπο με αναπηρία και να κάνουμε μία βόλτα από τη Βουλή μέχρι το Μοναστηράκι, πώς θα κινηθούμε;

Σε 10 χρόνια, θα έχω οικογένεια. Όταν θα έχω παιδί, τι θα του λέω στα 2 του; “Πήγαινε αγάπη μου από εκεί να πάει η μαμά από την άλλη πλευρά γιατί δεν μπορούμε να κινηθούμε μαζί”; Και στα 50 τι θα κάνω; Θα έχω τη δύναμη να ακροβατώ σε ένα πεζοδρόμιο ενώ εσύ μπορείς στα 50 σου να μπορείς να τα κάνεις όλα μια χαρά επειδή περπατάς; Δεν με νοιάζει η συμπόνια σας! Δεν μας νοιάζει η συμπόνια σας. Συμπονούμε μόνοι μας τον εαυτό μας, προσπαθώντας κάθε μέρα να είμαστε ίσοι με εσάς ενώ στην πραγματικότητα είμαστε ίσοι.