Σίγουρα έχει τύχει να σιγοτραγουδήσεις σε κάποιο θρυλικό μπαρ τα τραγούδια της. Η Ella Fitzgerald, που μπορούσε να πιάσει τριες ολόκληρες οκτάβες, ήταν ένα μουσικό φαινόμενο, μία κατηγορία από μόνη της, λες και ήρθε στον κόσμο αυτό με μία πολύ συγκεκριμένη αποστολή: να γεφυρώνει κάθε χάσμα με τη μαγεία που χαρακτήριζε τη φωνή της.
Υπήρξε μία από τις πιο αγαπημένες και αισθαντικές γυναικείες φωνές του 20ου αιώνα και δικαίως χαρακτηρίστηκε ως η «βασίλισσα της τζαζ». Ό,τι δεν μπορούσε να εκφραστεί εύκολα με λόγια, το αποτύπωνε εξαιρετικά σε κάθε στίχο, μεταφέροντας μια αξεπέραστη αίσθηση στο κοινό με το επαναστατικό της πνεύμα.
Η Ella Fitzgerald, η οποία είδε για πρώτη φορά το φως του κόσμου στις 25 Απριλίου του 1917, θα παραμένει ζωντανή μέσα από τις εξαιρετικές της ερμηνείες. Μέσα από όλα εκείνα τα τραγούδια που μας έχουν «ξυπνήσει» τα υψηλότερα αισθήματα.
«Πρώτη Κυρία του τραγουδιού», «Βασίλισσα της Jazz», «Lady Ella». Αυτοί είναι μόνο μερικοί από τους χαρακτηρισμούς που αποδόθηκαν στην υπέροχη ερμηνεύτρια. Η φωνή της ήταν γεμάτη συναίσθημα και λυρισμό και ήταν σαν να γεφύρωνε κάθε χάσμα αν και η ίδια αντιμετώπιζε πολλές διακρίσεις εξαιτίας του χρώματός της εκείνη την εποχή. Μέσα σε περίπου 6 δεκαετίες απέκτησε παγκόσμια φήμη και καταξιώθηκε διεθνώς, ξεχωρίζοντας χάρη στις ιδιαίτερες φωνητικές ικανότητές της.
Οπαδός της jazz από την παιδική της ηλικία
Από την παιδική της ηλικία, ήταν οπαδός της jazz. Φαίνεται λοιπόν πως είχε επιλέξει από πολύ τι ήταν αυτό που ήθελε να κάνει στη ζωή της, και ίσως αυτό ήταν και το εφαλτήριο για την παγκόσμια φήμη και καριέρα της.
Αν και προσπάθησε να ξεκινήσει την καριέρα της ως χορεύτρια, η Fitzgerald λάτρευε τη jazz. Ήταν οπαδός των Louis Armstrong και Bing Crosby και είχε ως είδωλο την Connee Boswell των Boswell Sisters.
Τα δύσκολα εφηβικά χρόνια
Μετά από μια δύσκολη εφηβεία, η Fitzgerald βρήκε καταφύγιο στη μουσική, κάνοντας επιτυχία ως μέλος της Chick Webb Orchestra, τραγουδώντας σε όλη τη χώρα, αλλά πιο συχνά στο Savoy Ballroom στο Harlem.
Η παιδική ηλικία του Fitzgerald δεν ήταν εύκολη. Ο θετός πατέρας της φέρεται να ήταν κακοποιητικός προς αυτήν και η κακοποίηση αυτή συνεχίστηκε και μετά τον θάνατο της μητέρας της Fitzgerald το 1932. Τελικά, για να ξεφύγει από τη βία, μετακόμισε στο Harlem για να ζήσει με τη θεία της. Ενώ ήταν σπουδαία μαθήτρια όταν ήταν μικρότερη, μετά από όλα αυτά οι βαθμοί της έπεσαν πολύ και συχνά έκανε κοπάνες από το σχολείο. Έτσι βρήκε άλλους τρόπους για να γεμίσει τις μέρες της, και όχι πάντα νόμιμους.
Δεν έχει σημασία από πού προέρχεσαι, αλλά πού πηγαίνεις.
Δύο χρόνια μετά το θάνατο της μητέρας της, η Fitzgerald ζούσε στους δρόμους και προσπαθούσε να κάνει τα όνειρά της πραγματικότητα.
Υπήρξε μάλιστα και η στιγμή που τέθηκε υπό κράτηση. Οι αρχές τότε έστειλαν τη δεκαπεντάχρονη Ella σε αναμορφωτήριο, στο Χάντσον της Νέας Υόρκης. Εκεί πέρασε πολύ δύσκολα. «Ξυλοκοπήθηκα από τους φροντιστές μου και αντιμετώπισα φρικτή μεταχείριση» θα πει η ίδια αργότερα. Δραπέτευσε από το αναμορφωτήριο και βρέθηκε μόνη της να φροντίζει τον εαυτό της κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης.
Η πρώτη της εμφάνιση επί σκηνής
Η πρώτη της επαφή με τη σκηνή ήταν το 1934, όταν αποφάσισε να συμμετάσχει σε έναν διαγωνισμό ταλέντων για ερασιτέχνες. Οι θεατές μαγεύτηκαν από την ερμηνεία της. Στην ορχήστρα έπαιζε και ο σαξοφωνίστας Benny Carter, ο οποίος εντυπωσιασμένος από το ταλέντο της νεαρής κοπέλας, θα τη βοηθήσει στη συνέχεια στην καριέρα της.
Να σημειωθεί ότι στις αρχές της δεκαετίας του 1930, η Fitzgerald μάζευε κάποια ψιλά από περαστικούς ενώ τραγουδούσε στους δρόμους του Harlem. Το 1934, τελικά είχε την ευκαιρία να μπει σε μια πραγματική και πολύ διάσημη σκηνή, όταν συμμετείχε σε μια ερασιτεχνική νύχτα στο Apollo Theater, στις 21 Νοεμβρίου 1934. Αυτό ήταν το σκηνικό ντεμπούτο της.
Η τότε 17χρονη Ella κατάφερε να καταπλήξει το πλήθος, βγάζοντας στην επιφάνεια την εσωτερική της Connee Boswell και τραγουδώντας το «Judy» και το «The Object of My Affection». Κέρδισε τη βραδιά και πήρε ένα έπαθλο 25 $. Το ενδιαφέρον είναι πως μπήκε στον διαγωνισμό ως χορεύτρια. Αλλά όταν είδε ότι είχε κάποιο σκληρό ανταγωνισμό σε αυτό το τμήμα, επέλεξε να τραγουδήσει αντ’ αυτού και έτσι έκανε το πρώτο μεγάλο βήμα προς μια καριέρα στη μουσική.
Όσοι γνώριζαν και συνεργάστηκαν με την Fitzgerald είπαν ότι ήταν πολύ ντροπαλή. Στο «Ella Fitzgerald: A Biography of the First Lady of Jazz», ο τρομπετίστας Mario Bauzá, που έπαιζε στην ορχήστρα του Chick Webb με την Fitzgerald, εξήγησε ότι «δεν έκανε πολύ παρέα μαζί τους. Όταν μπήκε στο συγκρότημα, ήταν αφιερωμένη στη μουσική της… Ήταν ένα μοναχικό κορίτσι από τη Νέα Υόρκη, που κρατούσε τον εαυτό της για τον εαυτό της και για τη συναυλία».
Υπήρξε η πρώτη Αφροαμερικανίδα που κέρδισε βραβείο Grammy
Ανάμεσα στα πολλά άλλα επιτεύγματά της, το 1958 η Fitzgerald έγινε η πρώτη Αφροαμερικανίδα που κέρδισε βραβείο Grammy. Στην πραγματικότητα, κέρδισε δύο βραβεία εκείνο το βράδυ: ένα για το Best Jazz Performance, για το «Soloist, η Ella Fitzgerald τραγουδά τα τραγούδια του Duke Ellington» και ένα ακόμη για το Best Female Pop Vocal Performance για το «Η Ella Fitzgerald τραγουδά τα τραγούδια του Irving Berlin».
Στη διάρκεια της ζωής της κέρδισε 13 βραβεία Grammy και οι δίσκοι της πούλησαν περισσότερα από 40 εκατομμύρια αντίτυπα.
Πώς η Marilyn Monroe άλλαξε τη ζωή της
Σε συνέντευξή της το 1972, η Ella είχε δηλώσει: «Έχω ένα μεγάλο χρέος απέναντι στην Marilyn Monroe», είχε δηλώσει η Fitzgerald σε συνέντευξή της το 1972. «Ήταν εξαιτίας της που έπαιξα το Mocambo, ένα δημοφιλές νυχτερινό κέντρο διασκέδασης στη δεκαετία του ’50. Κάλεσε προσωπικά τον ιδιοκτήτη του Mocambo και του είπε ότι ήθελε να με κλείσει αμέσως και αν το έκανε, θα έπαιρνε ένα τραπέζι μπροστά κάθε βράδυ. Του είπε, και ήταν αλήθεια λόγω του ότι η Marilyn ήταν super star, ότι θα είχε πολύ μεγάλη δημοσιότητα. Ο ιδιοκτήτης είπε ναι, και η Marilyn ήταν εκεί, στο μπροστινό τραπέζι, κάθε βράδυ. Ο τύπος οργίασε και μετά από αυτό, δεν χρειάστηκε ποτέ να παίξω ξανά σε μικρό jazz club. Ήταν μια ασυνήθιστη γυναίκα – λίγο μπροστά από την εποχή της. Και δεν το ήξερε».
Όμως, και η Fitzgerald είχε επηρεάσει πολύ τη Marilyn με το ταλέντο της. Η Marilyn λάτρευε να τραγουδά και μελετούσε αδιάκοπα τη Fitzgerald, αποτελώντας πηγή έμπνευσης ακόμη και για την ίδια.
Το δύσκολο τέλος
Οδεύοντας προς το τέλος της ζωής της, η Fitzgerald υπέφερε από διάφορα προβλήματα υγείας. Νοσηλεύτηκε μερικές φορές κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980 καθώς υπέφερε από αναπνευστικά προβλήματα. Υπέφερε επίσης από διαβήτη, ο οποίος της αφαίρεσε μεγάλο μέρος της όρασης και την οδήγησε να ακρωτηριάσει και τα δύο πόδια της κάτω από το γόνατο το 1993.
Μετά τη χειρουργική επέμβαση, η κατάστασή της υγείας της παρουσίασε επιδείνωση. Άφησε την τελευταία πνοή στο σπίτι της στο Beverly Hills στις 15 Ιουνίου του 1996 αλλά θα ζει πάντα μέσα από τις επιτυχίες που άφησε πίσω της.
*Πηγή κεντρικής φωτογραφίας: Getty\ Ideal Images