Η πώληση της μπανάνας του Maurizio Cattelan, γνωστής ως «Comedian», έναντι 6,2 εκατομμυρίων δολαρίων, έχει προκαλέσει έντονες συζητήσεις για το τι θεωρείται τέχνη και πώς αποτιμάται. Το έργο, που δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια πραγματική μπανάνα κολλημένη στον τοίχο με κολλητική ταινία, έχει γίνει σύμβολο των ακραίων αντιλήψεων και τάσεων στην αγορά τέχνης.
Ο νέος ιδιοκτήτης του έργου, Τζάστιν Σαν, ιδρυτής της πλατφόρμας κρυπτονομισμάτων Tron, χαρακτήρισε την αγορά αυτή ως επένδυση σε ένα «πολιτιστικό φαινόμενο» που γεφυρώνει τον κόσμο της τέχνης, των memes και των κρυπτονομισμάτων. Ο ίδιος μάλιστα δήλωσε ότι σκοπεύει να φάει τη μπανάνα, αναδεικνύοντας την πράξη αυτή ως μια μοναδική καλλιτεχνική εμπειρία.
Το έργο, που πρωτοπαρουσιάστηκε το 2019 στο Μαϊάμι, έχει ήδη εγείρει ερωτήματα σχετικά με την αξία της τέχνης. Το γεγονός ότι περιλαμβάνει μια μπανάνα που θα χρειαστεί αντικατάσταση – με οδηγίες που παρέχονται στον αγοραστή – τονίζει τη φευγαλέα φύση της υλικής του υπόστασης. Παράλληλα, ειδικοί υπογραμμίζουν την ειρωνεία και την υπερβολή που χαρακτηρίζουν τέτοιες πωλήσεις στην αγορά τέχνης, συγκρίνοντάς το με άλλα αμφιλεγόμενα έργα, όπως η αυτοκαταστροφή του «Girl with Balloon» του Banksy.
Η μπανάνα του Maurizio Cattelan δεν είναι η μοναδική προκλητική δημιουργία του καλλιτέχνη. Στο παρελθόν, έργα όπως η χρυσή τουαλέτα και ο πάπας που συνθλίβεται από μετεωρίτη έχουν αφήσει παρόμοια αποτύπωση στον καλλιτεχνικό κόσμο. Το «Comedian» όμως, με την απλότητά του, θέτει ίσως το πιο καυστικό ερώτημα: τι κάνει ένα αντικείμενο τέχνη; Η ιστορία της μπανάνας είναι ταυτόχρονα παράδειγμα των ακροτήτων της αγοράς και καθρέφτης της εποχής μας, όπου τα όρια της τέχνης συνεχώς διευρύνονται.
