Στις 22 Φεβρουαρίου 1987, φεύγει από τη ζωή ο θρυλικός Andy Warhol στη Νέα Υόρκη. Πεθαίνει, κατά τη διάρκεια μιας εγχείρισης ρουτίνας για χολή.
Ο διάσημος illustrator περιοδικών και διαφημίσεων που εξελίχθηκε σε πρωτοπόρο καλλιτέχνη του κινήματος της Pop art των 60s, κινήθηκε σε μια μεγάλη γκάμα καλλιτεχνικών μορφών, όπως η performance art, η κινηματογράφηση, οι εγκαταστάσεις βίντεο και η συγγραφή, και θόλωσε τα όρια μεταξύ της καλής τέχνης και της mainstream αισθητικής, αφήνοντας πίσω του περισσότερα από 100.000 έργα.
«Οι άνθρωποι πρέπει να ερωτεύονται με κλειστά μάτια. Απλά κλείστε τα μάτια σας και νιώστε τη μαγεία», είχε πει ίσως ο πιο εμβληματικός καλλιτέχνης του 20ου αιώνα, Andy Warhol.
Υπήρξε ένας από τους πιο εμβληματικούς καλλιτέχνες του 20ου αιώνα που ερωτευόταν αυτό που έκανε κάθε μέρα. Με κλειστά μάτια για να νιώθει περισσότερο τη μαγεία! Τα χαρακτηριστικότερα έργα του ήταν αυτά με την Marilyn Monroe, τον Elvis Presley, τα κουτάκια Coca Cola και τα κονσερβοκούτια της σούπας Campbell’s.
Γεννήθηκε στο Pittsburgh της Pennsylvania, στις 6 Αυγούστου 1928, ως Andrew Warhola από Σλοβάκους γονείς. Σε ηλικία 8 ετών μια ασθένεια του νευρικού συστήματος τον καθήλωσε στο κρεβάτι για αρκετές εβδομάδες και ήταν τότε που έλαβε τα πρώτα καλλιτεχνικά του ερεθίσματα. Για να περνάει τις ώρες του ξεκίνησε μαθήματα ζωγραφικής, ενώ η αγάπη του για τις ταινίες ήταν που οδήγησε την μητέρα του να του αγοράσει την πρώτη του φωτογραφική μηχανή.
Στα 14 έχασε τον πατέρα του. Ο Warhol σπούδασε Καλές Τέχνες στο Carnegie Institute for Technology και το 1949 μετακόμισε στη Νέα Υόρκη για να κυνηγήσει μια καριέρα ως εμπορικός καλλιτέχνης σε διαφημίσεις και περιοδικά. Κέρδιζε συχνά βραβεία για το μοναδικά ιδιόμορφο στιλ του, χρησιμοποιώντας σφραγίδες και τη δική του τεχνική τυπώματος για να δημιουργήσει τα σχέδιά του. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950, ο Warhol στράφηκε στη ζωγραφική και το 1961 ήταν εκείνος που εισήγαγε της έννοια της «Pop art».
Ήταν το κίνημα που έφερε την ανατροπή στην τέχνη. Αντί για πορτραίτα, τοπία, νεκρές φύσεις οι καλλιτέχνες δούλευαν με εικόνες από την διαφήμιση, τα κόμικς και την ποπ κουλτούρα και τα χρησιμοποιούσαν για να καυτηριάσουν τον αμερικανικό τρόπο ζωής και τον σύγχρονο πολιτισμό που έβλεπαν να παραδίνεται στην μαζική παραγωγή και τον καταναλωτισμό.
Με πίνακες που απεικόνιζαν κουτιά σούπας της εταιρείας Campbell ή μπουκάλια Coca Cola, απέκτησε μεγαλύτερη φήμη και μέχρι το 1963, παρήγαγε μαζικά τέτοιου τύπου επιτηδευμένα κοινότοπες αναπαραστάσεις καταναλωτικών προϊόντων, καθώς και προσωπογραφίες διασημοτήτων – μεταξύ αυτών και αρκετά πρόσωπα που αποτελούσαν σύμβολα της αμερικανικής ποπ κουλτούρας – σε φανταχτερά χρώματα και συχνά ως μεταξοτυπίες.
Τον Ιούλιο του 1962, πραγματοποίησε την πρώτη του έκθεση στη γκαλερί Ferus του Λος Άντζελες.
Αν και αρχικά τον αμφισβήτησαν, οι κριτικοί είδαν με άλλο μάτι την τέχνη του και εκτίμησαν το χιούμορ και την ειρωνεία. Τα έργα του έκαναν την τέχνη να δείχνει fun και τα τενεκεδάκια του άρχισαν να ανεβαίνουν σε αξία.
Όσο για τον ίδιο τον Warhol, όταν κέρδισε αρκετά χρήματα, προσέλαβε βοηθούς και δημιούργησε το περίφημο στούντιό του «The Factory», που ανέτρεπε τα μέχρι τότε δεδομένα για την τέχνη και τον καλλιτέχνη, ο οποίος πλέον ήταν περισσότερο έμπορος. Η αγάπη του για το χρήμα και η φιλοδοξία ήταν άλλωστε γνωστή και οι επικριτές του δεν άργησαν να τον χαρακτηρίσουν «πουλημένο», ειδικά, όταν άρχισε να φτιάχνει πορτρέτα διασήμων κατά παραγγελία.
Η φιγούρα και η μορφή του ήταν χαρακτηριστικές με τα μαλλιά του μάλιστα, να είναι περούκα! Ο ίδιος είχε πάνω από 40 περούκες, από τρίχες που έρχονταν κατευθείαν από την Ιταλία, ενώ αναλάμβανε να τις φτιάξει ένας καλλιτέχνης του είδους από τη Νέα Υόρκη.
Εκτός από την εκκεντρική δημόσια εικόνα, ανατρεπτική ήταν και η προσωπικότητά του. Μια από τις συνήθειες του, ήταν να καταγράφει τις σκέψεις του σε κασέτες και χειρόγραφα, μέχρι που έφτασε να ηχογραφεί συζητήσεις του με άλλους ανθρώπους (αποκαλούσε, μάλιστα, τη συσκευή καταγραφής «γυναίκα του»), μια τρέλα που όμως οδήγησε στην σύνθεση αργότερα, του θεατρικού του έργου Pork.
Aν κάτι έκανε πολύ σωστά ο Warhol, ήταν ότι αντιλήφθηκε την αλλαγή που συνέβαινε στην κοινωνία και τον κόσμο, κατανόησε βαθιά την εποχή του, μια εποχή που η ταχύτητα, η κατανάλωση και το εφήμερο είχαν μόλις έρθει για να κατοικοεδρεύσουν.
Η τέχνη, η στάση ζωής και η επιτυχία του συνοψίζονται σε μερικά από τα πιο γνωστά αποφθεύγματά του όπως «στο μέλλον ο καθένας θα είναι παγκοσμίως διάσημος για δεκαπέντε λεπτά».
