Μπορεί να απολαμβάνεις πραγματικά τη συζήτηση με το σύντροφό σου πάνω σε πολλά θέματα. Το πιθανότερο είναι, όμως, ότι τα χρήματα και τα οικονομικά ζητήματα δεν είναι ένα από αυτά. Σύμφωνα με έρευνες, πολλά παντρεμένα ζευγάρια ανέφεραν ότι οι διαφωνίες τους σε σχέση με θέματα που αφορούν τα χρήματα τείνουν να είναι πιο έντονες απ’ ότι για άλλα ζητήματα και λιγότερο πιθανόν να επιλυθούν. Άλλες έρευνες, πάλι, σύμφωνα με τους New York Times, δείχνουν ότι οι οικονομικές αντιπαραθέσεις και διαμάχες μπορεί να αποτελέσουν έναν σημαντικό δείκτη πρόβλεψης διαζυγίων, πολύ πιο ενδεικτικό απ’ ότι άλλα είδη διαφωνιών.
Αν νιώθεις άβολα συναισθήματα και αμηχανία να πάρεις την πρωτοβουλία για μία κουβέντα πάνω σε οικονομικά θέματα δεν είσαι η μόνη: “Είναι πραγματικά δύσκολο να νιώσεις άνετα ξεκινώντας τέτοιες συζητήσεις” λέει η Jillian Knight, ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια, σύμβουλος γάμου και οικογένειας που εξειδικεύεται στην financial therapy (ναι, υπάρχει και αυτό το ιδιαίτερα χρήσιμο είδος θεραπείας που διερευνά τις συνδέσεις μεταξύ της ψυχολογίας και των οικονομικών των ατόμων που αναζητούν συμβουλές για να πάρουν οικονομικές αποφάσεις. Τα χρήματα και η διαχείρισή τους αποτελούν, εξάλλου, έναν τομέα που απασχολεί σοβαρά πολλούς ανθρώπους και έχει επιπτώσεις στη συνολική συναισθηματική ευεξία τους. Η financial therapy παρέχει έναν συνδυασμό οικονομικών συμβουλών και ψυχολογικής υποστήριξης). Η δυσκολία ν’ ανοίξεις μια τέτοια συζήτηση έγκειται στο ότι “συχνά οι άνθρωποι έχουν την αντίληψη ότι δεν πρέπει να μιλάμε για χρήματα ή ότι δεν είναι καλοί με αυτά” λέει η Jillian Knight, η οποία μαζί με άλλους ειδικούς εξηγούν παρακάτω τα συνηθέστερα λάθη που κάνουμε.
1. Υποθέτουμε ότι έχουμε τις ίδιες αξίες
Τείνουμε να μαθαίνουμε και να εσωτερικεύουμε τα οικονομικά μαθήματα που παίρνουμε από τις οικογένειές μας λέει η ψυχολόγος και σύμβουλος γάμου και οικογένειας Lisa Marie Bobby. Οι διαφωνίες προκύπτουν όταν οι σύντροφοι υποθέτουν ότι η δική τους άποψη περί διαχείρισης των οικονομικών είναι η μόνη σωστή και δεν αφιερώνουν χρόνο για να εξερευνήσουν τις “οικονομικές ιστορίες” του συντρόφου τους, όπως εξηγεί.
Αυτό οδηγεί κάποιες φορές σε έντονους καυγάδες σχετικά με το ποια άποψη είναι η “σωστή”. Για να κατανοήσεις καλύτερα την προέλευση των αντιλήψεων του συντρόφου σου πάνω στο συγκεκριμένο θέμα, μπορείς να κάνεις μία ερώτηση όπως αυτή που συστήνει η ψυχολόγος Stephanie Zepeda: “Ποια μαθήματα σχετικά με τα χρήματα έμαθες όσο μεγάλωνες;”. Μπορεί ν’ ανακαλύψεις, για παράδειγμα, ότι αν οι γονείς του είχαν χάσει αρκετές φορές τη δουλειά τους η αντίληψη ότι πρέπει οπωσδήποτε κανείς ν’ αποταμιεύει χρήματα μπορεί να είναι η απόλυτη προτεραιότητα. Ή μπορεί, πάλι, να θεωρεί κανείς ότι είναι σημαντικό να απολαύσει εμπειρίες ή πολυτέλειες που δεν είχε βιώσει ποτέ ως παιδί.
2. Δεν εμπλεκόμαστε αρκετά
Συχνά ο ένας από τους συντρόφους στη σχέση χρίζεται άτυπα (ή γίνεται αναγκαστικά) ο … manager σε οικονομικά θέματα, λέει η Jillian Knight. Κι’ ενώ αυτό μπορεί να λειτουργεί για πολλά ζευγάρια, η ειδικός πιστεύει ότι και οι δύο σύντροφοι θα πρέπει να κατανοούν και να ενημερώνονται τουλάχιστον για κάποια βασικά πράγματα: Όπως, π.χ. ,πόσα είναι τα έσοδα και πόσα τα έξοδα; Πού βρίσκονται τα χρήματα και πώς μπορεί κανείς να έχει πρόσβαση σε αυτά αν αυτό είναι απαραίτητο; Ποιοι είναι οι σημαντικοί οικονομικοί μας στόχοι;
Τα ζευγάρια θα έπρεπε να καθορίζουν τακτικά κάποια ραντεβού (“money meetings”) για να τσεκάρουν και να συζητούν πώς πάνε τα πράγματα σ’ ότι αφορά τα οικονομικά τους και να προετοιμάζονται για τυχόν μεγάλες αποφάσεις ή δαπάνες που έρχονται. Μην αποπειραθείτε να συζητήσετε τα πάντα για τα οικονομικά σας σε ένα μόνο τέτοιο ειδικό ραντεβού. “Αυτό μπορεί να σας κάνει να νιώσετε πελαγωμένοι ή να σας καταβάλει” τονίζει η Knight. Αντιθέτως, προτείνει ν’ αντιμετωπίσετε την οικονομική επικοινωνία ως μια τακτική, συνηθισμένη πλευρά της σχέση σας. Όταν έρχεται η ώρα για το καθορισμένο σας αυτό ραντεβού -μία φορά την εβδομάδα θεωρείται ιδανικό- προσπαθήστε να είστε και οι δύο χορτασμένοι από φαγητό και σε χαλαρή διάθεση.
3. Αφήνουμε τις δύσκολες συζητήσεις να εκκρεμούν
Οι συζητήσεις περί οικονομικών ανάμεσα στα ζευγάρια μπορούν κάποιες φορές να εξελιχθούν σε διαπληκτισμούς. Γι’ αυτό, αρκετοί -πολύ σοφά- παρατούν για λίγο το θέμα αυτό για να αποσυμπιεστούν όπως εξηγεί η κλινική κοινωνική λειτουργός LaQueshia Clemons. Αντί όμως να επιστρέψουν στο συγκεκριμένο ζήτημα λίγο αργότερα, το αγνοούν μέχρι ν’ αναδυθεί ξανά. “Δημιουργείται έτσι ένας φαύλος κύκλος στον οποίον μπαίνουν τα ζευγάρια. Γι’ αυτό είναι καλό να επανέρχεσαι στο ζήτημα ιδανικά μετά από μία μέρα” συμβουλεύει η ίδια. Ειδάλλως, οι διενέξεις μπορεί να παραμείνουν ανεπίλυτες δημιουργώντας πικρίες ή μνησικακία. “Όταν επανέλθετε, προσπαθήστε να μην επαναλάβετε απλά ό,τι λέγατε και πριν” προτείνει η Clemons. Ξεκινήστε τη συζήτηση αναφέροντας κάτι που εκτιμάτε στον τρόπο που ο σύντροφός σας διαχειρίζεται τα χρήματα, ακόμη και αν πρόκειται για κάτι απλό όπως το να αναγνωρίσετε ότι πληρώνει εγκαίρως κάποιους λογαριασμούς.
4. Εστιάζουμε μόνο στην ανεπάρκεια
Η Megan McCoy, επίκουρος καθηγήτρια στο τμήμα του Personal financial planning στο Kansas State University, δεν υποτιμά το οικονομικό στρες που ταλανίζει πολλά ζευγάρια. Πολλές φορές απλά δεν υπάρχουν αρκετά χρήματα και όση συζήτηση κι’ αν γίνεται με στόχο μία ικανοποιητική κατάληξη ή συμφωνία δεν είναι αρκετή για να καταπραΰνει την πίεση που η συνθήκη αυτή ασκεί στη σχέση. Όταν όμως είναι εφικτό, πιστεύει ότι τα ζευγάρια πρέπει να εντάσσουν μια δόση παιχνιδιάρικης διάθεσης στις οικονομικές συζητήσεις τους.
Για παράδειγμα, η ίδια και ο σύζυγός της παίζουν ένα δελτίο τζόκερ ή αγοράζουν ένα λαχείο και έπειτα συζητούν για το τί θα έκαναν αν το κέρδιζαν. Σε τί θα αφιέρωναν παραπάνω χρόνο; Θα ταξίδευαν περισσότερο; Θα πλήρωναν κάποιον για να κάνει συγκεκριμένες δουλειές στο σπίτι; Έπειτα από αυτό το είδος θετικού οραματισμού θα μπορούσαν ίσως και πάλι να συζητήσουν για το αν σκοπεύουν να αποταμιεύσουν περισσότερα χρήματα για διακοπές ή να κάνουν μία κουβέντα για το πώς θα αναδιανείμουν τα οικιακά βάρη ώστε να νιώθουν ίσοι απέναντι σε αυτά. “Πραγματικά πιστεύω ότι είναι ένα τεράστιο λάθος να μιλάμε μόνο για την ανεπάρκεια, για το τί πρέπει να περικόψουμε και πώς θα βγει το budget” λέει η Dr. McCoy καταλήγοντας πως “μπορούμε να μάθουμε τόσα πολλά κάνοντας αυτές τις θετικές παιχνιδιάρικες συζητήσεις”.
*Πηγή φωτογραφιών: Istockphoto.com
