Αλήθεια, ποια είναι η εικόνα που έχουμε ή όραματιζόμαστε για την ιδανική συντροφική σχέση; Αναμφισβήτητα, θα την περιγράφαμε ως υπέροχη, αρμονική και μακρόχρονη. Μία σχέση που θα περιλαμβάνει τις έννοιες της εγγύτητας, της ζεστασιας και της ασφάλειας δίπλα στον “σημαντικό μας άλλο”, το πρόσωπο που ξέρουμε ότι θα είναι εκεί όχι μόνο στις χαρές και τις επιτυχίες αλλά που θα μας στηρίζει και στα δύσκολα της ζωής. Μία στενή, γεμάτη νόημα σύνδεση που παράλληλα θα μας δίνει την ελευθερία να είμαστε ο εαυτός μας, θα υποστηρίζει την προσωπική μας ανάπτυξη και θα μας επιτρέπει να διαχειριζόμαστε ευέλικτα την σχέση αυτή καθαυτή. Πώς όμως δημιουργούμε, πώς χτίζουμε μία τέτοια σχέση; Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η επιτυχία μιας μακρόχρονης σχέσης εξαρτάται καθοριστικά από την ποιότητα της συναισθηματικής σύνδεσης που έχουμε με το σύντροφό μας. Ένα μάλιστα από τα σημαντικά μυστικά της είναι να αναγνωρίσουμε την διαφορά ανάμεσα στην υγιή αλληλεξάρτηση και την, προβληματική ακόμη και τοξική, συνθήκη της συνεξάρτησης.
Τι σημαίνει ο όρος “υγιής αλληλεξάρτηση”;
Η έννοια της υγιούς αλληλεξάρτησης δηλώνει ότι οι σύντροφοι αναγνωρίζουν και εκτιμούν τη σημασία της συναισθηματικής σύνδεσης που μοιράζονται ενώ παράλληλα διατηρούν μια σταθερή, ισχυρή “αίσθηση του εαυτού” μέσα στη δυναμική της σχέσης. Ένα άτομο που αλληλεξαρτάται με υγιή τρόπο από τον σύντροφό του αναγνωρίζει την αξία της δυνατότητας να του εκφράζει την ευαλωτότητα του και να στρέφεται σε αυτόν με ουσιαστικούς τρόπους που δημιουργούν συναισθηματική εγγύτητα και οικειότητα. Εκτιμούν όμως παράλληλα την “αίσθηση του εαυτού” που επιτρέπει τόσο στους ίδιους όσο και στο συντροφό τους να είναι ο εαυτός του, εκφράζοντας τη μοναδικότητά του χωρίς να υπάρχει ανάγκη για σημαντικούς συμβιβασμούς και υποχωρήσεις σε σχέση με το ποιοι είναι ή με το αξιακό τους σύστημα.
Γιατί η υγιής αλληλεξάρτηση είναι σημαντική για μία σχέση
Η υγιής αλληλεξάρτηση περιλαμβάνει μία ισορροπία ανάμεσα στον “εαυτό” και τον “άλλο” μέσα στη σχέση, αναγνωρίζοντας ότι και οι δύο σύντροφοι καταβάλλουν προσπάθεια να είναι παρόντες και να ικανοποιούν τις σωματικές και συναισθηματικές ανάγκες των συντρόφων τους με σωστούς και ουσιαστικούς τρόπους. Δεν απαιτούν, δεν αναζητούν να βρουν την αίσθηση της αυτο-αξίας μέσα από τον σύντροφό τους. Η υγιής αλληλεξάρτηση δίνει στον καθέναν τους τον χώρο να διατηρήσει την αίσθηση του εαυτού του και να στραφεί προς τον σύντροφό του όταν υπάρχει ανάγκη. Παράλληλα, παρέχει την ελευθερία να πάρει αποφάσεις χωρίς να υπάρχει ο φόβος για το τι θα συμβεί μέσα στη σχέση.
Τα χαρακτηριστικά μίας σχέσης με υγιή αλληλεξάρτηση
Σε μία σχέση που είναι υγιής και χαρακτηρίζεται από μια ισορροπημενη αίσθηση αλληλεξάρτησης (και όχι συνεξάρτησης) συναντάμε τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
- Υγιή όρια
- Σεβασμό στις αξίες του συντρόφου μας
- Ενεργητική ακρόαση (μία επικοινωνιακή δεξιότητα πολύ σημαντική για τις σχέσεις)
- Χρόνο για προσωπικά ενδιαφέροντα και χόμπι
- Ξεκάθαρη επικοινωνία
- Ανάληψη προσωπικής ευθύνης για τη συμπεριφορά μας
- Δημιουργία αίσθησης ασφάλειας ώστε οι σύντροφοι να μπορούν να δείχνουν την ευαλωτότητά τους
- Δέσμευση και ανταπόκριση του ενός προς τον άλλον
- Υγιή αυτοεκτίμηση
- Την αίσθηση ότι είναι κανείς ανοιχτός και προσιτός στο σύντροφό του
Όταν και τα δύο άτομα μέσα σε ένα ζευγάρι νιώθουν ότι το ταίρι τους απολαμβάνει να είναι μαζί τους και τους εκτιμά, η σχέση γίνεται ένα ασφαλές καταφύγιο, ένας χώρος όπου οι σύντροφοι μπορούν να υπολογίζουν ο ένας στον άλλον. Αναγνωρίζουν ότι δεν είναι μόνοι τους μέσα στη σχέση, μπορούν να στραφούν ο ένας στον άλλον με ασφάλεια στις περιόδους που αντιμετωπίζουν δυσκολίες και νιώθουν σιγουριά ότι ο σύντροφός τους θα είναι εκεί για αυτούς.