Ασφαλής συναισθηματικός δεσμός: Τι είναι και ποια είναι τα χαρακτηριστικά του σε μια σχέση

Ίσως έχεις ακουστά τη Θεωρία της Προσκόλλησης (Attachment Theory) που εισήγαγε ο βρετανός ψυχίατρος John Bowlby και η οποία αναπτύχθηκε περαιτέρω από την Mary Ainsworth, μια αμερικανο-καναδή αναπτυξιακή ψυχολόγο. Η θεωρία αυτή βασίζεται στην ιδέα ότι γεννιόμαστε με μία φυσική ανάγκη για σύνδεση και ασφάλεια.

“Όταν οι σχέσεις μας είναι ασφαλείς κατά την παιδική μας ηλικία αρχίζουμε ήδη από όταν είμαστε νήπια να μαθαίνουμε πώς να έχουμε υγιείς, στοργικές σχέσεις με τους άλλους” λέει η κλινική ψυχολόγος Aimee Daramus. Παρόλο που το είδος της προσκόλλησης αναπτύσσεται κατά τη παιδική ηλικία, συχνά επηρεάζει τις σχέσεις μας στην ενήλικη ζωή. Όταν μεγαλώνουμε νιώθοντας ασφαλείς (ή ανασφαλείς) κουβαλάμε αυτό το αποτύπωμα στις σχέσεις μας -ερωτικές ή μη. Ο ασφαλής τύπος προσκόλλησης μας βοηθά να είμαστε ο αυθεντικός εαυτός μας μέσα στις σχέσεις μας, να εμπιστευόμαστε τους συντρόφους μας, να αντέχουμε και να ξεπερνάμε τις δυσκολίες. Ας δούμε όμως παρακάτω, πιο αναλυτικά, τα γνωρίσματα του ασφαλούς στυλ προσκόλλησης σε μια ενήλικη, ερωτική σχέση.

Τα χαρακτηριστικά της ασφαλούς προσκόλλησης στις ενήλικες σχέσεις

Οι ασφαλείς συνδέσεις στην παιδική ηλικία προετοιμάζουν το έδαφος για υγιείς ενήλικες σχέσεις που περιλαμβάνουν τα παρακάτω χαρακτηριστικά:

Θετικές αλληλεπιδράσεις: Απολαμβάνουμε να μιλάμε με τον σύντροφό μας και να περνάμε χρόνο μαζί. Οι αλληλεπιδράσεις μας χαρακτηρίζονται από ζεστασιά, τρυφερότητα και αμοιβαίο σεβασμό.

Εμπιστοσύνη: Εμπιστευόμαστε τον σύντροφό μας και νιώθουμε ασφαλείς στη σχέση. Έτσι, εκμηδενίζεται η ζήλια, η κτητικότητα και η ανάγκη για αναζήτηση επιβεβαίωσης.

Ειλικρίνεια: Δεν νιώθουμε την ανάγκη να “παίζουμε παιχνίδια” ή να εκπέμπουμε αινιγματικά μηνύματα στην μεταξύ μας επικοινωνία. Ο ασφαλής δεσμός μας επιτρέπει να επικοινωνούμε ανοιχτά και ειλικρινά καθώς εμπιστευόμαστε ότι ο σύντροφός μας θα μας ακούσει χωρίς να γίνει επικριτικός.

Ευαλωτότητα: Νιώθουμε άνετα να είμαστε ευάλωτοι ο ένας με τον άλλον. Μοιραζόμαστε τις πιο μύχιες σκέψεις μας, τα συναισθήματα, τις ανάγκες, τους φόβους και τις επιθυμίες μας.

Επίλυση συγκρούσεων: Διαφωνίες και διενέξεις μπορούν πάντα να προκύψουν σε μία σχέση. Ωστόσο, είναι σημαντικό να μπορεί κανείς να συζητήσει γι’ αυτές και να τις επιλύσει. Ο ασφαλής τύπος δεσμού μας επιτρέπει να προσεγγίσουμε τα προβλήματα από κοινού βρίσκοντας λύσεις που είναι επικοδομητικές και για τους δυο.

Ισορροπία: Απολαμβάνουμε τον χρόνο μαζί με το σύντροφό μας αλλά διατηρούμε επίσης την ατομικότητά μας. Επιδιώκουμε να είμαστε ενεργοί σε άλλους τομείς της ζωής μας όπως η εργασία, οι φιλίες μας και τα χόμπι μας.

Υποστήριξη: Υποστηρίζουμε τους στόχους, τα όνειρα και τις φιλοδοξίες του συντρόφου μας -και εκείνος τα δικά μας. Γιορτάζουμε τις επιτυχίες μας και παρέχουμε ανακούφιση και ενθάρρυνση ο ένας στον άλλον στις δύσκολες περιόδους.

Πώς μπορούμε να καλλιεργήσουμε τον ασφαλή τύπο δεσμού στις ερωτικές σχέσεις.

Το καλό είναι ότι το στυλ προσκόλλησης που έχουμε δεν είναι ανεξίτηλα “χαραγμένο” επάνω μας: μπορεί και αυτό ν’αλλάξει, εάν δουλέψουμε ψυχοθεραπευτικά, με συνέπεια προς αυτή την κατεύθυνση. Επίσης, ενδέχεται να αλλάζει σε διαφορετικές σχέσεις με διαφορετικούς ανθρώπους. Υπάρχουν, ωστόσο, κάποιες στρατηγικές που μπορούν να μας βοηθήσουν να καλλιεργήσουμε έναν ασφαλή τύπο δεσμού στις ερωτικές μας σχέσεις.

Ποιοτικός χρόνος: Επιδιώκουμε να περνάμε ποιοτικό χρόνο με τον σύντροφό μας, αποκτώντας τις δικές μας αγαπημένες, γεμάτες νόημα “τελετουργίες” και απολαυστικές ρουτίνες ή συνήθειες μέσα στη σχέση.

Ειλικρινής επικοινωνία: Μιλάμε στον σύντροφό μας για τα συναισθήματα μας και για τις ανάγκες μας. Ακούμε ενεργά τις δικές του. Αποφεύγουμε να παίζουμε παιχνίδια και δεσμευόμαστε να είμαστε ειλικρινείς ο ένας με τον άλλον.

Εμπιστοσύνη: Χτίζουμε με πράξεις την αίσθηση εμπιστοσύνης ανάμεσά μας. Αποδεικνύουμε στον σύντροφο μας ότι μπορεί να στηρίζεται πάνω μας, κρατάμε τις υποσχέσεις μας και κάνουμε εκείνα για τα οποία έχουμε δεσμευτεί. Είμαστε εκεί για αυτούς.

Συναισθηματική διαθεσιμότητα: Είμαστε συναισθηματικά παρόντες στη σχέση και ανταποκρινόμαστε στα συναισθήματα και τις ανάγκες του συντρόφου μας.

Αυθεντικότητα: Μοιραζόμαστε τις εσωτερικές σκέψεις μας, τους φόβους, τα όνειρα και τις επιθυμίες μας. Επιτρέπουμε στον σύντροφό μας να δει τον πιο αυθεντικό εαυτό μας.

Αποφυγή επικρίσεων: Παρέχουμε έναν ασφαλή και υποστηρικτικό χώρο για τον σύντροφό μας ώστε να εκφράζεται αυθεντικά, να νιώθει ότι τον εκτιμούν, τον αποδέχονται και τον κατανοούν, με ενδιαφέρον, φροντίδα και συμπόνια.

Αλληλοϋποστήριξη: Είμαστε υποστηρικτικοί σ’ ότι αφορά τα χόμπι, την καριέρα και την προσωπική ανάπτυξη του συντρόφου μας (και εκείνος σ’ ότι αφορά τα δικά μας). Γιορτάζουμε μαζί τις επιτυχίες, τα επιτεύγματα και τις σημαντικές στιγμές στη ζωή μας. Παρηγορούμε και ανακουφίζουμε ο ένας τον άλλον στις δύσκολες στιγμές ή περιόδους.

Αναζήτηση λύσεων: Όταν αντιμετωπίζουμε δύσκολα θέματα, επιδιώκουμε μία προσέγγιση μέσα από τη συνεργασία μας ώστε να βρούμε λύσεις μαζί αντί να επικρίνουμε, να κατηγορούμε ο ένας τον άλλον, να κλεινόμαστε στον εαυτό μας ή να εγκαταλείπουμε.